Πάνω σε μια λεπτή γραμμή ανάμεσα στο μεταφυσικό θρίλερ και τη μαύρη κωμωδία κινείται η παράσταση «Απόλυτη Μαγεία», σε δραματουργία-κείμενο Αγγελικής Παπούλια και σκηνοθεσία- κείμενο Χρήστου Πασσαλή, εμπνευσμένη από το μυθιστόρημα της Yoko Ogawa «Η αστυνομία της μνήμης».
Η παράσταση επιστρέφει για δεύτερη χρονιά στο Φουαγιέ του Θεάτρου της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών από τις 11 έως τις 22 Οκτωβρίου.
Η παράσταση
Σε ένα νησί τα πράγματα, οι εποχές, τα μετεωρολογικά φαινόμενα, τα φυτά εξαφανίζονται χωρίς να αφήσουν το παραμικρό ίχνος μέσα στα μυαλό και τις ψυχές των ανθρώπων. Οι κάτοικοι καταφεύγουν σε παράξενες τελετές προκειμένου να αποχαιρετήσουν όλα αυτά που χάνονται και προσκαλούν ιδιότροπα πνεύματα να γεμίσουν τον χώρο σε μια προσπάθεια να βρεθούν απαντήσεις σε έναν κόσμο που καθημερινά φαίνεται να αδειάζει από νόημα.
Το αποτέλεσμα, μέσα από τη δραματουργική ματιά της Αγγελικής Παπούλια, τη σκηνοθετική δεξιοτεχνία του Χρήστου Πασσαλή, την υποκριτική δεινότητα των ηθοποιών που συμμετέχουν, καθώς και την επινοητικότητα όλων των συντελεστών που διαμόρφωσαν το αινιγματικό σκηνικό, ηχητικό & φωτιστικό περιβάλλον, δημιουργεί την ατμόσφαιρα μιας παράστασης -τελετής. Μια «τελετή μύησης» που αναδεικνύει το μεταφυσικό στοιχείο και προκαλεί τον θεατή να παρακολουθήσει τον κόσμο με άλλα μάτια, βιώνοντας μια θεατρική εμπειρία όπου η συμμετοχή του είναι σημαντική.
«Σ’ αυτή την πόλη τα πράγματα εξαφανίζονται το ένα μετά το άλλο. Θα δεις. Σύντομα θα εξαφανιστεί κάτι από την ζωή σου. Αλλά μην ανησυχείς, δεν προκαλεί πόνο αυτή η εξαφάνιση, δεν θα σου φέρει καν λύπη. Ένα πρωί απλώς θα ξυπνήσεις και θα έχει τελειώσει, πριν καν το καταλάβεις. Θα είσαι ακόμα ξαπλωμένη στο κρεβάτι με κλειστά τα μάτια και θα νιώσεις ότι κάτι έχει αλλάξει σε σχέση με χθες το βράδυ και τότε θα καταλάβεις ότι έχασες κάτι, ότι κάτι εξαφανίστηκε από την πόλη.
Μετά από κάθε εξαφάνιση, η πόλη είναι σε αναστάτωση. Οι άνθρωποι μαζεύονται σε μικρές ομάδες και μιλάνε για τις μνήμες τους σε σχέση με αυτό που χάθηκε. Υπάρχει πόνος και ενός είδους θλίψη και ο ένας προσπαθεί να παρηγορήσει τον άλλον. Αν αυτό που χάθηκε είναι αντικείμενο, μαζεύουμε τα αντικείμενα και τα καίμε ή τα θάβουμε ή τα ρίχνουμε στη θάλασσα.
Αλλά κανείς δεν το κάνει θέμα, σε μερικές μέρες έχει τελειώσει. Σύντομα, όλα είναι όπως παλιά, σαν να μην συνέβη τίποτα, και κανείς δεν μπορεί καν να θυμηθεί τι ήταν αυτό που εξαφανίστηκε. Την μέρα που εξαφανίστηκαν τα αρώματα, μαζευτήκαμε μπροστά στη θάλασσα, ανοίξαμε τα μπουκαλάκια και ρίξαμε το περιεχόμενό τους βλέποντας το άρωμα να διαλύεται μέσα στο νερό.
Μερικά κορίτσια κρατούσαν τα μπουκαλάκια κοντά στη μύτη τους για τελευταία φορά – η ικανότητά τους να μυρίσουν το άρωμα είχε ήδη αδυνατίσει, μαζί με την μνήμη τους του τι σήμαινε η λέξη άρωμα. Η θάλασσα μύριζε για δυο-τρεις μέρες και πέθαναν μερικά ψάρια. Αλλά κανείς δεν φαινόταν να δίνει σημασία. Βλέπεις, η ίδια η έννοια του αρώματος είχε εξαφανιστεί από το κεφάλι τους».
Από το μυθιστόρημα της Yoko Ogawa, «H αστυνομία της μνήμης»
Σημείωμα Δραματουργού
Σε ένα νησί όλα εξαφανίζονται σταδιακά και αθόρυβα. Ιδέες, γεγονότα, αντικείμενα χάνονται από τη μια μέρα στην άλλη, αφήνοντας τη μνήμη των κατοίκων κενή και άχρηστη. Η κοινότητα εφευρίσκει ιδιαίτερες και αυτοσχέδιες τελετές για να αποχαιρετήσει όλα αυτά που έχουν εξαφανιστεί. Μια κοινότητα ανθρώπων σε τραυματική συνθήκη, που αναμετριέται με την απώλεια και την εξαφάνιση. Προσπαθεί να επικοινωνήσει με πνεύματα του παρελθόντος ή του μέλλοντος σαν μια ύστατη προσπάθεια να βρει απαντήσεις από ανώτερες δυνάμεις για την ολοένα αυξανόμενη αστάθεια και ανασφάλεια της.
Εμπνευσμένη από το μυθιστόρημα της Yoko Ogawa, Η αστυνομία της μνήμης, η Απόλυτη Μαγεία αναζητά τρόπους να εισχωρήσει στις ασυνείδητες περιοχές του ανθρώπινου νου και να ανασύρει τόπους διαφυγής και στιγμές αλληλεπίδρασης με το μυστηριακό σύμπαν που μας περιβάλλει.
Αγγελική Παπούλια
Σημείωμα Σκηνοθέτη
Η Απόλυτη Μαγεία είναι μια τελετή.
Οι θεατές γίνονται θεατές μιας τελετής.
Τα πνεύματα γεμίζουν το χώρο. Κάποια είναι αληθινά, κάποια είναι ψεύτικα, πότε δεν ξέρει κανείς. Κάποια τα υποδύονται, κάποια κινούν μαγικά τις καρέκλες στον χώρο ή ανοίγουν τις τηλεοράσεις και εμφανίζονται μέσα από την οθόνη. Ή δίνουν απαντήσεις στις ερωτήσεις που μας κρατάνε άγρυπνους τη νύχτα.
Το νησί όπου κατοικούν οι ήρωες της παράστασης αδειάζει συνεχώς: αδειάζει από τριαντάφυλλα, από μπάλες μπάσκετ, από βάρκες, από βιβλία. Αντικείμενα, άνθρωποι, ιδέες και αναμνήσεις εξαφανίζονται αφήνοντας πίσω τους ένα παράλογο κενό. Η κεντρική εξουσία γίνεται όλο και πιο κυνική, όλο και πιο ανίκανη, όλο και πιο επικίνδυνη. Όπως συμβαίνει και στον δικό μας, τον εκτός μυθοπλασίας κόσμο. Η πραγματικότητα μοιάζει σαν να αδειάζει από νόημα. Όπως συμβαίνει και με την δική μας, εκτός μυθοπλασίας πραγματικότητα.
Οι ήρωες της παράστασης ζούνε σε μια μεταιχμιακή κατάσταση, σε μια γκρίζα περιοχή. Δεν καταλαβαίνουμε αν πιστεύουν σε αυτά που κάνουν, αν όντως βρίσκουν κάτι ουσιαστικό σε αυτές τις τελετές ή αν στην πραγματικότητα το μόνο που αναζητούν είναι να είναι με άλλους ανθρώπους, αν το μόνο που ψάχνουν είναι η αγάπη ή έστω η θέρμη και η προστασία που παρέχει μερικές φορές η ομάδα.
Οι τελετές που οργανώνουν είναι ένα μείγμα διασκέδασης, πίστης, ιδεοληψίας, ανοησίας και μιας πιεστικής ανάγκης για επικοινωνία, επικοινωνία με τους συνανθρώπους και επικοινωνία με άγνωστες μορφές. Είναι ο μόνος τρόπος που έχουν βρει στην προσπάθειά τους να αποκωδικοποιήσουν τις παράλογες εξαφανίσεις που συμβαίνουν γύρω τους και να ψάξουν έναν μηχανισμό αντίδρασης και ελπίδας.
Η παράσταση είναι σκηνοθετημένη πάνω σε μια λεπτή γραμμή ανάμεσα στο δράμα, τη φάρσα και το μεταφυσικό θρίλερ. Χρησιμοποιεί και συχνά παρωδεί όλα τα τρικ και τα εφέ των ταινιών θρίλερ και ισορροπεί ανάμεσα στην αποκάλυψη του θεατρικού μηχανισμού και την αποθέωση της θεατρικής ψευδαίσθησης. Δεν είναι κανείς σίγουρος αν τα θαύματα που συμβαίνουν επί σκηνής είναι αληθινά ή σκηνοθετημένα. Όπως ακριβώς στη ζωή. Δεν είναι κανείς σίγουρος αν ο τρόμος είναι πραγματικός ή σκηνοθετημένος. Όπως ακριβώς στη ζωή.
Η Απόλυτη Μαγεία είναι μια αστεία και συγκινητική δημόσια τελετή όπου οι πολίτες συγκεντρώνονται για να αποχαιρετήσουν όσα έχουν χαθεί και για να διατυπώσουν τις καινούριες ερωτήσεις, τις ερωτήσεις αυτές που θα θέσουν τις βάσεις για το Νέο που έρχεται.
Και κυρίως, για να βρούνε ξανά την αγάπη.
Χρήστος Πασσαλής
