«Μωρή Φύση!» είναι ο τίτλος της παράστασης που παρουσιάζει η ομάδα C. for Circus στο Αρχαίο Θέατρο Δωδώνης. Ένας τίτλος που αντλήθηκε από τη σκηνή της ταινίας του Θόδωρου Αγγελόπουλου «Το βλέμμα του Οδυσσέα», όταν ο Θανάσης Βέγγος, σε μια συνομιλία με τη φύση την καλεί να τον ακούσει και να συμφιλιωθεί μαζί του, προσφέροντάς της ένα μπισκότο.
Η ιστορία της παράστασης «παρακολουθεί» μια χρονιά που ένα τρομερό κύμα ξηρασίας αναγκάζει τους κατοίκους ενός απομακρυσμένου ορεινού χωριού να τραπούν σε φυγή – όλους εκτός από έναν ηλικιωμένο άνδρα κι ένα τυφλό σκυλί, που δεν μπορούν να κάνουν το εξουθενωτικό ταξίδι στα βουνά σε αναζήτηση τροφής και νερού. Φυλάει μία και μοναδική καλαμποκιά που έχει φυτρώσει στην άγονη γη. Αγωνίζεται κάθε μέρα ενάντια στην ήττα, κερδίζοντας κάθε μέρα μια νίκη κόντρα στον θάνατο, ώσπου σε αυτή την πεισματική μάχη επιβίωσης ο ένας από τους δύο πρέπει να θυσιαστεί για να επιβιώσει ο άλλος και να κρατήσει ζωντανή την καλαμποκιά.
Για την παράσταση «Μωρή Φύση!» – ένα έργο για την ανεξάντλητη δύναμη του ανθρώπου για ζωή μιλάει στο ελc η σκηνοθέτρια Βικτώρια Φώτα:
Μιλήστε μας γενικά για την παράσταση και τον ιδιαίτερο, επιτακτικό της τίτλο.
Το «Μωρή φύση» είναι μια παράσταση θεάτρου και μουσικής που εμπνέεται από τη συγκλονιστική νουβέλα του βραβευμένου και συγχρόνως απαγορευμένου στην πατρίδα του Κινέζου συγγραφέα Γιεν Λιένκε «Χρόνια, μήνες, μέρες». Η ιστορία της νουβέλας, που συνδέει έναν γέρο, έναν σκύλο και μια καλαμποκιά, αποτελεί τη βάση για την παράστασή μας και σχετίζεται με τη θεματική του προγράμματος του θεσμού του Υπουργείου Πολιτισμού «Όλη η Ελλάδα ένας πολιτισμός», που τη φετινή χρονιά διαπραγματεύεται το θέμα της κλιματικής κρίσης.
Η νουβέλα παρακολουθεί έναν ηλικιωμένο άντρα, που σε μια περίοδο ακραίας ξηρασίας και ενώ οι κάτοικοι του χωριού του απομακρύνονται για να επιβιώσουν, αποφασίζει, κάνοντας την προσωπική του υπέρβαση, να μείνει πίσω μαζί με τον τυφλό σκύλο του για να προστατεύσει τη μοναδική καλαμποκιά που έχει φυτρώσει σε όλο το βουνό και η οποία σηματοδοτεί την τελευταία ελπίδα «αναγέννησης» της φύσης και της ζωής. Ο τίτλος της παράστασης αντλήθηκε από τη συγκλονιστική σκηνή της ταινίας του Θόδωρου Αγγελόπουλου «Το βλέμμα του Οδυσσέα», όπου ο Θανάσης Βέγγος, σε μια σπαρακτική συνομιλία με το βουνό, το χιόνι και εν τέλει την ίδια τη φύση, σε ανάλογες ακραίες συνθήκες, την καλεί να τον ακούσει και να συμφιλιωθεί μαζί του, προσφέροντάς της ένα μπισκότο. Το ίδιο κάλεσμα στη φύση θέλουμε να απευθύνουμε μέσα από την περιπέτεια του ηλικιωμένου ήρωα, ενός ανθρώπου που μάχεται και θυσιάζεται όχι για την προσωπική αλλά για τη συλλογική επιβίωση και την ειρηνική συμπόρευση με τη φύση.
Στο έργο επικρατεί ξηρασία, πώς αυτή αποτυπώνεται, εξελίσσεται στο έργο και μέσα από τους χαρακτήρες;
Τόσο η ξηρασία όσο και όλα τα συνθετικά στοιχεία της παράστασης προκύπτουν μέσα από τον λόγο και την κίνηση μιας χορικότητας, που υποστηρίζεται από την ομάδα των έξι ηθοποιών και μέσω της οποίας γεννιέται και εξελίσσεται η ιστορία. Στο παραστασιακό αποτέλεσμα σημαντικό ρόλο παίζει και η ίδια η επιλογή του θεάτρου της Δωδώνης, που ως τοπογραφία αποτελεί ήδη ένα μοναδικό, σχεδόν αρχετυπικό σκηνικό.
Ποιο είναι το θεματικό κέντρο της παράστασης; Πού εστιάσατε για να οδηγηθείτε σε αυτό που επιθυμεί να κάνει, να «μας κάνει» η παράσταση;
Είχαμε τη χαρά να παρακολουθήσει μία από τις πρόβες μας ο ίδιος ο συγγραφέας, που έτυχε να βρεθεί στην Αθήνα πριν από μερικές ημέρες. Όπως μας είπε και ο ίδιος, εκείνο που τον συγκινούσε όταν έγραφε τη νουβέλα και που είδε να αποτυπώνεται στην παράστασή μας είναι το πείσμα για επιβίωση και γενικότερα η ανεξάντλητη δύναμη του ανθρώπου για ζωή. Στην παράστασή μας θέλαμε να τονίσουμε αυτό το στοιχείο σε συνδυασμό με την αίσθηση ότι ο κάθε άνθρωπος μπορεί να είναι μια μικρή κουκίδα στο σύμπαν, αλλά συγχρόνως είναι και μια πηγή αστείρευτης δύναμης που με τις πράξεις του μπορεί να αποδειχτεί τελικά τόσο μεγάλος.
Πού συναντάς να επικρατεί «ξηρασία» στην καθημερινότητά μας;
Στο ερώτημά σας αυτό θα έλεγα ότι αν και η «ξηρασία» ως αλληγορία εμφανίζεται σε πολλές εκφάνσεις της ζωής μας (ιδεολογικές, συναισθηματικές ή κοινωνικές), στην παρούσα χρονική φάση -και ακόμη περισσότερο τις μέρες αυτές- είναι κρίσιμη στην κυριολεξία της και αποτελεί ένα επείγον πρόβλημα προς επίλυση.
Τι πιστεύεις για την «ιερότητα» των χώρων, όπως βρεθείτε να παρουσιάσετε το έργο στο Αρχαίο Θέατρο Δωδώνης και πώς εσύ αντιλαμβάνεσαι τη «χρήση» τους;
Σε χώρους όπως η Δωδώνη ή κατ’ αναλογία η Επίδαυρος, αυτό που νιώθει κανείς (και αντλώ από την προσωπική μου εμπειρία με την άλλη μου ιδιότητα, αυτή του ηθοποιού), η ιερότητα σηματοδοτείται από τη συνειδητοποίηση της αναλογίας του μεγέθους: αυτό το ανεπανάληπτο συναίσθημα ότι είσαι μόνος και ελάχιστος απέναντι στο τεράστιο σύμπαν και την ίδια στιγμή υποχρεωμένος να φανείς υπεράνθρωπος για να το «δαμάσεις».
Μοιράσου μαζί μας την αγαπημένη φράση σου από το έργο;
Σε κάποια στιγμή απελπισίας και καθώς φαίνεται ότι χάνει τη μάχη με τη ζέστη και την ξηρασία, ο ήρωας απευθύνεται στον ήλιο λέγοντάς του: «Αν εγώ θέλω να συνεχίσω να μεγαλώνω αυτήν την καλαμποκιά, εσύ πως διάολο νομίζεις ότι μπορείς να με εμποδίσεις;». Εδώ νομίζω ότι συμπυκνώνεται το νόημα του έργου αλλά και της παράστασής μας: όλοι μας χρειαζόμαστε μια υπέρβαση, κάτι που να μας κινητοποιεί για να δοκιμάσουμε τα όριά μας, τόσο σε σχέση με τον εαυτό μας όσο και σε σχέση με την κοινωνία μας. Ο ήρωάς βρίσκει τη δικαίωση δίνοντας μια μάχη που μοιάζει χαμένη και αφήνοντάς τη δική του -μικρή κυριολεκτικά και τεράστια συμβολικά- κληρονομιά για το μέλλον.
Μωρή Φύση! | Τρίτη 25 και Τετάρτη 26 Ιουλίου 2023 στις 20:00
Οι προκρατήσεις θέσεων έχουν αρχίσει στα digitalculture.gov.gr και nationalopera.gr
