H παρθένα πεθαίνει πάντα τελευταία

Mε αφορμή «Το Μικρό Σπίτι στο Δάσος» του Ντρου Γκόνταρντ

Σύνοψη: Τα taglines του προειδοποιούν ότι «Το Μικρό Σπίτι στο Δάσος» θα παίξει με τα κλισέ των ταινιών τρόμου: «Εγκαταλελειμμένο γραφικό σπίτι. Μόλις πουλήθηκε». «Αν ένας γέρος σας προειδοποιήσει να μην πάτε εκεί, γελάστε στα μούτρα του». «Αν ακούσετε έναν ανεξήγητο ήχο έξω απ’ το σπίτι, εσείς κάντε σεξ». «Αν κάτι αρχίσει να σας κυνηγάει, μην μείνετε όλοι μαζί. Χωριστείτε». Το βασικό tagline όμως θα βάλει τα πράγματα στη θέση τους: «Νομίζετε ότι την ξέρετε αυτήν την ιστορία». Γιατί η ιστορία της ταινίας δεν είναι αυτή που φαίνεται. Πέντε αρχετυπικοί για ταινίες τρόμου φοιτητές κολλεγίου πάνε για σαββατοκύριακο σε μια -πιο αρχετυπική δεν γίνεται- ντιπ ερημική καλύβα μέσα στα βουνά: Ο αθλητής γκόμενος. Ο διανοούμενος γκόμενος. Ο κωμικός μαστούρης. Η τσούλα. Η παρθένα (ή ό,τι σημαίνει αυτός ο όρος προσαρμοσμένος στην εποχή. “We work with what we have” θα πουν σε μια σκηνή, σηκώνοντας συμβιβαστικά τους ώμους, σε μια από τις πιο έξυπνες ατάκες της ταινίας). Αποτρόπαια πράγματα θα τους συμβούν, είναι αυτονόητο. Αλλά δεν έχουμε να κάνουμε με μια καθαρόαιμη ταινία τρόμου. Είναι μια ταινία τρόμου με αληθινό θέμα της τις ταινίες τρόμου. Αποδομεί τους κώδικές τους με τέτοιο τρόπο ώστε να δώσει μια φρέσκια ματιά στο είδος. Όπως έκανε πριν δεκαπέντε χρόνια το «Scream»; Ναι. Αλλά με μια εντελώς διαφορετική ιδέα. Και μάλλον και με διαφορετικό κέντρο βάρους. Γιατί το «Scream» έπαιρνε πιο σοβαρά το τρομακτικό κομμάτι του. Στο «Σπίτι» μολονότι υπάρχουν τρομακτικά κομμάτια -και μάλιστα σε γενναίες δόσεις- υπονομεύονται διαρκώς με ευφορία και ευρηματικότητα από τους ίδιους τους δημιουργούς του (τον Τζος Γουέντον και τον Ντρου Γκόνταρντ που το έγραψαν, με τον Γκόνταρντ να σκηνοθετεί και τον Γουέντον να κρατά το ρόλο του παραγωγού). Στην πρώτη σκηνή της ταινίας βλέπουμε δύο γραββατωμένους τύπους που συζητάνε στο χώρο δουλειάς τους για μια επικείμενη σοβαρή επιχείρηση, αγνώστων λοιπών στοιχείων. Σύντομα θα τους συστηθεί ένας νεοφερμένος που ονομάζεται Τρούμαν. Γιατί η ταινία είναι και κάτι από «Τρούμαν Σόου». Οι άνθρωποι αυτοί -όχι μόνο οι τρεις τους, ομάδα ολόκληρη- παρακολουθούν μέσα από μεγάλες οθόνες το τι συμβαίνει στην πεντάδα του δάσους. Γιατί όμως; Πρόκειται για κάποιου είδους επιστημονικό πείραμα με στοιχεία ριάλιτι; Θέλουν απλώς να τους τρομάξουν ή κάτι παραπάνω; Τι κατευθύνσεις θα πάρουν τα πράγματα; Απρόβλεπτες.

Προειδοποίηση: Από εδώ και πέρα θα προχωρήσω σε σπόιλερς, για αυτό διάβασε μέχρι το τέλος αυτής της παραγράφου και μην προχωρήσεις στις επόμενες. Εκτός κι αν είδες την ταινία. Ή αν δεν πρόκειται να τη δεις. Συνιστώ να τη δεις όμως. Μόνο σε δύο κατηγορίες θεατών δεν θα τη συνιστούσα. Σε εκείνους που είναι εντελώς εχθρικοί ή εντελώς αδιάφοροι για τις ταινίες τρόμου, οπότε μάλλον αυτή η μεταμοντέρνα σινεφίλ γιορτή δεν τους αφορά. Και σε εκείνους που βρίσκονται στο άλλο άκρο, που είναι δηλαδή εντελώς ορθόδοξοι των ταινιών του είδους και ξενερώνουν στην ιδέα ότι θα παρακολουθήσουν κάτι που δεν είναι σκέτα τρομακτικό. Μην ανήκοντας σε καμία από τις δύο κατηγορίες, βρήκα την ταινία απολαυστικότατη και πανέξυπνη. Πανέξυπνη ακόμα και αν υπάρχουν βασικά συστατικά στον κόσμο που έχει κατασκευάσει, τα οποία δεν πολυκολλάνε μεταξύ τους, με αποτέλεσμα το τελικό της οικοδόμημα να μην είναι ανεπίληπτο. Ωστόσο πρόκειται μάλλον για συνειδητή επιλογή της να μην πάρει και η ίδια τον εαυτό της εντελώς στα σοβαρά, να αρκεστεί στο παιχνίδι με το «είδος» και να μην ψάξει να βρει μια σοβαροφανή εξήγηση για όλα όσα συμβαίνουν. Προτιμά να διασκεδάσει μέχρι το τέλος, προσφέροντάς μας μάλιστα ένα εντελώς καλτ φινάλε.

Spoiler time: Διευκρινίζω εκ των προτέρων ότι δεν ισχυρίζομαι πως αυτά που θα ακολουθήσουν είναι ανάλυση εκείνων που «θέλει να πει» η ταινία. Πιθανότατα θα έβαζαν τα γέλια οι δημιουργοί της αν τα διάβαζαν. Και καλά θα έκαναν. Οπότε τα δικά μου θα πω. Που όμως ακόμα και αν δεν είναι δικά της, σίγουρα δεν είναι και αποκλειστικά δικά μου, υπό την έννοια ότι το κέφι για την αυθαιρεσία της ερμηνείας μού το ενέπνευσε η ίδια η ταινία. Υπάρχουν λοιπόν τρία επίπεδα. Στο πρώτο η πεντάδα που βρίσκεται στο δάσος (οι ίδιες οι ταινίες τρόμου). Στο δεύτερο εκείνοι που παρακολουθούν το τι της συμβαίνει από τις οθόνες τους και ταυτόχρονα επηρεάζουν καταλυτικά το τι της συμβαίνει (η παραγωγή των ταινιών τρόμου). Στο τρίτο εμείς που παρακολουθούμε ως θεατές και τους μεν και τους δε (ο θεατής των ταινιών τρόμου).

– Τρίτο επίπεδο: Όντας εκεί, είμαστε σαν την κινητήρια δύναμη του «Σπιτιού», δηλαδή τους Αρχαίους που διψούν για αίμα. Σαν αυτούς ζητούμε να χυθεί το επί της οθόνης αίμα για να τραφούμε. Θέλουμε να βλέπουμε νέους να θυσιάζονται στις ταινίες τρόμου. Το αίμα του κάθε θύματος μάς ταϊζει. Αν δεν το πάρουμε δια του υποκατάστατου μπορεί να διψάσουμε για κανονικό αίμα. Να ξυπνήσουν μέσα μας αρχαίες δυνάμεις απόλυτης βίας. Ο πολιτισμός ταϊζοντας μας με υποκατάστατα, κρατά τα σκοτεινά κομμάτια του εαυτού μας κάτω από την επιφάνεια της γης. Οι ταινίες τρόμου σώζουν τον κόσμο.

– Δεύτερο επίπεδο: Η βιομηχανία παραγωγής του θεάματος. Να τι ταινίες τρόμου γυρνά στην Ιαπωνία, να τι ταινίες τρόμου γυρνά στις ΗΠΑ. Είναι οι διαμεσολαβητές του θεάματος. Η άμεση ανάγκη υπάρχει από το κοινό (τους Αρχαίους), αν δεν υπήρχε αυτή η ανάγκη δεν θα υπήρχαν κι αυτοί, αλλά χρειάζεται η δική τους διαμεσολάβηση για να στηθεί το σκηνικό, να βρεθούν οι προς θυσία πρωταγωνιστές, να είναι όλα έτοιμα για «γύρισμα».

– Πρώτο επίπεδο: Εκείνοι που παρακολουθούνται. Είναι οι ίδιες οι ταινίες. Οι ταινίες τρόμου ξυπνάνε και δολοφονούν τους δημιουργούς τους. Βγαίνουν από το σκηνικό τους, βγαίνουν από τις καλύβες τους στα δάση, βγαίνει η κάθε μια από το κουτάκι που είναι αρχειοθετημένη στην μεγάλη ταινιοθήκη του τρόμου, ο κάθε εφιάλτης βγαίνει από το κλουβί του και μεταφέρονται στα στούντιο από όπου μέχρι πριν από λίγο τους μανιπουλάριζαν. Υπάρχουν σκηνές όχι απλά ανθολογίας αλλά αληθινής κινηματογραφικής γιορτής. Όλες μου οι αγάπες έχουν γίνει μια, που λέει και το τραγούδι. Όλα τα τέρατα μαζί. Ένα μεγάλο σινεφίλ πανηγύρι. Το σκηνικό μεταφέρεται από το τρίτο επίπεδο στο δεύτερο επίπεδο, μόνο που αυτή τη φορά οι σκηνοθέτες και οι σεναριογράφοι μετατρέπονται σε θηράματα.

Και στο τέλος, επιτέλους κάποιος που αποφασίζει να πάρει στο λαιμό του κοτζάμ ανθρωπότητα και να της τα χώσει, λέγοντάς της ότι δεν αξίζει να σωθεί. Ότι ήρθε η ώρα να δοκιμάσουμε κάτι νέο στη θέση της. Ένας ήρωας ταινίας τρόμου που αρνείται να μπει στο σφαγείο για χάρη μας, που λέει ότι εγώ δεν θα σας ταϊσω με το δικό μου αίμα. Παίρνω τις τύχες μου στα χέρια μου και αποφασίζω να μη θυσιασθώ για πάρτη σας. Αντί να θυσιαστώ θα σας καταστρέψω. Από τα έγκατα του κάτω κόσμου ξεπηδά μια τεράστια γροθιά. Έρχεται η οργή του κοινού. Παύουν να υπακούν οι ταινίες τρόμου στα κλισέ και στις προσδοκίες μας; Δεν θα μας ταϊζετε πια τα σπλάτερ θεάματα που θέλουμε ; Έρχόμαστε να τα κάνουμε λίμπα.

Εγγραφείτε στο newsletter μας

Κάθε Σάββατο θα λαμβάνετε στο e-mail σας το newsletter του ελc με τις προτάσεις μας για την εβδομάδα!

Podpourri. Ιστορίες που ακούγονται

Ακολουθήστε το ελculture.gr στο Google News

το ελculture σας προσκαλεί σε εκδηλώσεις

ΓΡΑΨΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΟΥ

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.