Κείμενο: Άγγελος Κραβαρίτης
Στις 17 Σεπτεμβρίου του 1967, οι The Who έκαναν την αξέχαστη εμφάνισή τους στο “The Smothers Brothers Comedy Hour”, μια τηλεοπτική εκπομπή που θα άλλαζε για πάντα τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι έβλεπαν τις τηλεοπτικές ζωντανές εμφανίσεις ροκ συγκροτημάτων. Αποτέλεσε ένα σημείο αναφοράς όχι μόνο για τους Who αλλά και για ολόκληρο το τοπίο της ροκ μουσικής.
Για να κατανοήσει κανείς τη σημασία της εμφάνισης των “Who” στους Smothers Brothers πρέπει πρώτα να εκτιμήσει το πλαίσιο της δεκαετίας του 1960. Ήταν μια δεκαετία που χαρακτηρίστηκε από κοινωνικές αναταραχές, πολιτικό ακτιβισμό και μια τεράστια αλλαγή στη μουσική. Η μαζικοποίηση της αντικουλτούρας των νέων ήταν στο ζενίθ της και η μουσική βρισκόταν στην πρώτη γραμμή της επανάστασης. Συγκροτήματα όπως οι Beatles, οι Rolling Stones και οι Who έσπρωχναν τα όρια και αμφισβητούσαν το status quo με τη μουσική και τις δράσεις τους.
Το Comedy Hour των Smothers Brothers ήταν ένα σόου που προβλήθηκε από το 1967 έως το 1969. Με οικοδεσπότες τους Tom και Dick Smothers, η εκπομπή ήταν γνωστή για το καυστικό χιούμορ και την προθυμία της να ασχοληθεί με αμφιλεγόμενα θέματα της εποχής, ιδιαίτερα τον πόλεμο του Βιετνάμ και τα πολιτικά δικαιώματα. Η προοδευτική στάση της εκπομπής σε αυτά τα θέματα την έφερνε συχνά σε σύγκρουση με τα στελέχη του δικτύου CBS, και είχε μεγάλη απήχηση με φανατικούς οπαδούς αλλά και επικριτές.
Το 1967, οι Who είχαν ήδη καθιερωθεί στη βρετανική μουσική σκηνή. Το μοναδικό τους μείγμα hard rock μουσικής και “mod” περιτυλίγματος, σε συνδυασμό με το πρωτοποριακό κιθαριστικό στυλ του Pete Townshend, το καταιγιστικό (και πολύ συχνά όρθιο) παίξιμο του Keith Moon στα drums και του John Entwistle στο μπάσο και τη μοναδική φωνή του Roger Daltrey, τους έκανε να ξεχωρίζουν από τις υπόλοιπες μπάντες. Είχαν κυκλοφορήσει αρκετά επιτυχημένα singles και albums μέχρι τότε, όπως τα “My Generation” και “A Quick One”. Ωστόσο, ήταν η φήμη τους για εκρηκτικές ζωντανές εμφανίσεις που τους είχε κάνει αγαπημένους του κοινού με αφοσιωμένους οπαδούς. Τα λάιβ των “Who” ήταν θρυλικά για τη φοβερή τους ένταση που συχνά κορυφώνονταν με το σπάσιμο των οργάνων επί σκηνής.
Η εμφάνιση τους στους αδερφούς Smothers ήταν ένα πολυαναμενόμενο γεγονός, και δεν άφησε κανέναν παραπονεμένο. Έπαιξαν ένα medley τραγουδιών από τη ροκ όπερα του “Tommy”, η οποία αργότερα θα γινόταν ένα από τα πιο εμβληματικά τους έργα. Η παράσταση ξεκίνησε με το “I Can See for Miles”, ένα τραγούδι που αναδείκνυε την εκρηκτική κιθάρα του Townshend και τα απογειωτικά φωνητικά του Daltrey.
Αλλά ήταν αυτό που ακολούθησε που θα έμενε στην ιστορία. Ενώ το συγκρότημα έπαιζε το “My Generation” ο Townshend, καθώς χρησιμοποιούσε το χαρακτηριστικό του στυλ “windmill”, κούνησε το χέρι του με τόση δύναμη που χτύπησε κατά λάθος ένα χαμηλά κρεμασμένο φωτιστικό οροφής. Το φως έσπασε, στέλνοντας σπίθες στη σκηνή. Απτόητος, ο Townshend συνέχισε να παίζει, ενώ ο Daltrey ως σωστός showman, στριφογύριζε το καλώδιο του μικροφώνου του και τραγουδούσε με πάθος. Η ένταση στην αίθουσα αυξανόταν όσο η παράσταση έφτανε στην κορύφωσή της. Καθώς οι τελευταίες νότες του “My Generation” αντηχούσαν στο στούντιο, ο Townshend πέταξε την κιθάρα στον ενισχυτή του, δημιουργώντας μια βροντερή ηχητική έκρηξη και μια βροχή από θρυμματισμένα ξύλα. Το κοινό ξέσπασε σε χειροκροτήματα. Οι Who είχαν μόλις δώσει μια από τις πιο ηλεκτρισμένες και τολμηρές εμφανίσεις στην ιστορία της ζωντανής τηλεόρασης. Οι αδελφοί Smothers, γνωστοί για το κωμικό τους ταλέντο, δεν μπορούσαν παρά να στέκονται με δέος μπροστά στο θέαμα.
Η εμφάνιση των Who στους Smothers Brothers είχε βαθύ αντίκτυπο τόσο στο συγκρότημα όσο και στον κόσμο της μουσικής. Εδραίωσε τη φήμη τους ως ένα από τα πιο δυναμικά και τολμηρά live συγκροτήματα στην ιστορία της ροκ. Η εμβληματική εικόνα του Pete Townshend να σπάει την κιθάρα του έγινε συνώνυμο της ροκ επαναστατικότητας και σύμβολο του κινήματος της αντικουλτούρας. Η παράσταση σηματοδότησε επίσης μια αλλαγή στον τρόπο παρουσίασης της μουσικής στην τηλεόραση. Πριν από αυτήν οι ζωντανές μουσικές εμφανίσεις ήταν συχνά αποστειρωμένες και ελεγχόμενες, με τους καλλιτέχνες να στέκονται ακίνητοι και να συμμορφώνονται σε αυστηρές οδηγίες. Οι Who κατέρριψαν αυτές τις συμβάσεις και απέδειξαν ότι το ροκ εν ρολ είχε να κάνει με την ωμή ενέργεια, το πάθος και το σπάσιμο των ορίων.
Στον απόηχο της εκρηκτικής τους εμφάνισης, οι Who δέχτηκαν εξίσου κριτική και επαίνους. Κάποιοι είδαν τις ενέργειές τους ως μια άσκοπη πράξη καταστροφής, ενώ άλλοι τις χαιρέτισαν ως απελευθέρωση της καλλιτεχνικής έκφρασης. Αδιαμφισβήτητα όμως είχαν αφήσει το ανεξίτηλο σημάδι τους στον κόσμο της μουσικής και της τηλεόρασης. Το συγκρότημα κατάφερε να συμβολίσει το επαναστατικό πνεύμα της δεκαετίας του 1960. Η μουσική και η συμπεριφορά τους ήταν σαν μια κραυγή συσπείρωσης για μια γενιά που αναζητούσε την αλλαγή και αμφισβητούσε την εξουσία. Η εκρηκτική εμφάνισή τους εκείνη τη βραδιά αποτελεί μια διαρκή απόδειξη της δύναμης της μουσικής να εμπνέει μια ολόκληρη γενιά να αμφισβητήσει, να επαναστατήσει και να αλλάξει τον κόσμο.
