Οι Παραβάσεις, η σειρά θεατρικών αναλογίων του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ), επανήλθαν για τη σεζόν 2023-2024 στον Φάρο. Mετά τις δύο πρώτες σκηνικές αναγνώσεις που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο της σειράς (του αφηγήματος «Ιογενής Πνευμονία» του Ζήσιμου Λορεντζάτου από τον Νίκο Κουρή τον Οκτώβριο και των πεζογραφημάτων του Φώτη Κόντογλου «Ο θεός Κόνανος» και «Ωσαννά!» από την Ηρώ Μπέζου τον Νοέμβριο), αυτόν τον μήνα τη σκυτάλη παραλαμβάνει η Μαρία Σκουλά που διαβάζει το διήγημα του Δημήτρη Χατζή, «Ο Ντέτεκτιβ» σε επιμέλεια Κορνήλιου Σελαμσή.
Φέτος, με τον γενικό τίτλο Παραβάσεις/Αναγνώσεις, το θεατρικό αναλόγιο του ΚΠΙΣΝ επιστρέφει στον πυρήνα της σκηνικής ανάγνωσης και αντλεί έμπνευση από τον Καβαφικό στίχο «ιδανικές φωνές κι αγαπημένες».
Επτά πρωταγωνιστές του θεάτρου, επτά «ιδανικές φωνές», συγκροτούν θιάσους δυϊκού αριθμού και συνεργάζονται με νέους θεατρικούς σκηνοθέτες, καταξιωμένους Έλληνες συνθέτες ή/και μουσικούς επί σκηνής και επιχειρούν ζωντανά θεατρικές αναγνώσεις λογοτεχνικών κειμένων (διηγήματα, νουβέλες, πεζογραφήματα), όλα κείμενα-ορόσημα της ελληνικής λογοτεχνίας. Η σειρά αξιοποιεί, έτσι, την επιμελημένη δραματουργία των Αναγνώσεων που ηχογραφήθηκαν και παρουσιάστηκαν διαδικτυακά από το ΚΠΙΣΝ την περίοδο 2020-2021 προσελκύοντας το ενδιαφέρον του κοινού.
Η πρόταση των κειμένων συγκροτήθηκε σε συνεργασία με τον ποιητή Νίκο Α. Παναγιωτόπουλο (Δεκέμβριος 1945 – Ιούλιος 2023), στη μνήμη του οποίου αφιερώνεται η σειρά.
Οι Παραβάσεις/Αναγνώσεις πραγματοποιούνται και φέτος χάρη στη δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ).
Η Μαρία Σκουλά διαβάζει το διήγημα «Ο Ντέτεκτιβ» του Δημήτρη Χατζή σε επιμέλεια Κορνήλιου Σελαμσή.
O Δημήτρης Χατζής (1913–1981) είναι ένας από τους πλέον καινοτόμους εκπροσώπους του μεταπολεμικού ρεαλισμού. Ως διηγηματογράφος συγκαταλέγεται στους συνεχιστές της παράδοσης του Παπαδιαμάντη και του Βιζυηνού, παρότι ο ίδιος δεν θεωρούσε τον εαυτό του έναν ευφάνταστο και παραγωγικό δημιουργό. Κάποτε εξομολογήθηκε: «Το έργο το δικό μου ήταν καρπός σκληρής και επίμονης πνευματικής εργασίας. Μου έλειψε πάντοτε αυτό το πηγαίο και αυθόρμητο ξεχείλισμα. […] Εγώ έγραψα αργά, βασανιστικά, σχεδόν σαν τιμωρημένος σε έργα καταναγκαστικά.» Και συμπληρώνει: «Δάσκαλός μου […] ήταν ένας ποιητής: ο Καβάφης.
Και εγώ θεώρησα πάντοτε τον δικό μου τον τρόπο μεταφορά της ποιητικής τεχνικής του Καβάφη στην πεζογραφία.» Ο Χατζής γεφύρωσε λογοτεχνικά τη γενιά του Μεσοπολέμου με τη γενιά της Αντίστασης και κατέθεσε στα κείμενά του τους κοινωνικούς προβληματισμούς του με ειλικρινή ανθρωπισμό. Ασχολήθηκε με την ποίηση, το μυθιστόρημα, το διήγημα και το δοκίμιο. Γεννημένος στα Ιωάννινα και πολιτικός εξόριστος για πολλά χρόνια στο εξωτερικό, έζησε μια μυθιστορηματική ζωή έχοντας πάντα την Ελλάδα στην καρδιά και στα γραπτά του, από τα οποία ξεχωρίζουν «Το τέλος της μικρής μας πόλης», «Το διπλό βιβλίο» και «Το πρόσωπο του νέου Ελληνισμού».
Η συλλογή διηγημάτων «Το τέλος της μικρής μας πόλης», μία από τις σπουδαιότερες και τις πιο συγκινητικές της νεοελληνικής λογοτεχνίας, κατέχει ιδιαίτερη θέση στην πεζογραφία του Χατζή, η οποία αποτυπώνει τον μικρόκοσμο των συνοικισμών του ελληνικού Μεσοπολέμου. Το βιβλίο με τον τίτλο του παραπέμπει στο θεατρικό έργο «Η μικρή μας πόλη» του Αμερικανού Θόρντον Ουάιλντερ.
Κοινό σημείο αναφοράς των επτά αφηγημάτων της συλλογής αποτελεί η επαρχιακή κωμόπολη στην οποία τοποθετεί ο συγγραφέας τους καθημερινούς χαρακτήρες του, χωρίς ωστόσο να την κατονομάζει. Στον «Ντέτεκτιβ», το τελευταίο διήγημα της συλλογής, πρωταγωνιστεί ο Θοδωράκης που, σαν ένας σύγχρονος Δον Κιχώτης, ακροβατεί κάπου ανάμεσα στη φαντασίωση και την πραγματικότητα. Λάτρης των αστυνομικών μυθιστορημάτων, προσπαθεί επί χρόνια να εξιχνιάσει το μυστήριο της εξαφάνισης ενός συμπατριώτη του. Στο τέλος θα τα καταφέρει, αλλά θα βρεθεί μπροστά σε μια οδυνηρή προσωπική αποκάλυψη.
