Μ’ αρέσουνε οι δίχως σκοπό ή στόχο βόλτες στην Αθήνα τις κάνω συχνά ειδικά τα ηλιόλουστα πρωινά που λιγοστεύουνε σιγά σιγά. Σε μια τέτοια βόλτα ο δρόμος μ’ έβγαλε στο Κουκάκι στην οδό Παρθενώνος και κει αντίκρισα κάτι οξύμωρο, στη μια πλευρά του δρόμου ένα μεγάλο σούπερ μάρκετ και στον αριθμό 3 ένα μικρό παντοπωλείο που εγώ σύγχρονο μπακάλικο θα το αποκαλέσω. Δίχως δεύτερη σκέψη μπήκα μέσα, στάθηκα μάλιστα τυχερός, γιατί ο ιδιοκτήτης του ο Κώστας Φωτίου ήτανε «παρών» να μου λύσει τις κάμποσες μου απορίες.
Το Κουκάκι είναι μια εντελώς τουριστική περιοχή, ίσως να είναι και το βασίλειο των καταλυμάτων βραχυχρόνιας ενοικίασης της Αττικής. Στο Κουκάκι θαρρώ ζουν δύο κατηγορίες ανθρώπων, οι άνθρωποι που θέλουν να μένουν σε μια πάρα πολύ ωραία περιοχή και πληρώνουν ένα πολύ ακριβό ενοίκιο και οι άλλοι που είτε έχουν μεγαλώσει εκεί είτε έχουν κληρονομήσει ένα σπίτι. Αυτοί κατά την άποψη μου βασανίζονται περισσότερο μιας και καθημερινά θα κολάζονται με τη σκέψη τού να φύγουν για να νοικιάσουν το προσοδοφόρο πια χώρο τους. Κοντοστέκομαι λίγο εξωτερικά κοιτώντας τη μαρκίζα «Μπατζίνα παντοπωλείο» που αναγράφει, και εσωτερικά αντικρίζω γύρω γύρω στους τοίχους τα προιόντα. Στο κέντρο κυριαρχεί ένα χαλί που πάνω του βρίσκεται ένα τραπέζι με προιόντα. Η ευχάριστη έκπληξη ήτανε ότι στο ραδιόφωνο έπαιζε τζαζ μουσική.
Ο Κώστας ο Φωτίου δεν είναι μπακάλης με την έννοια του κλασικού μπακάλη, αυτού με την ποδιά που σου κόβει τυρί και αλλαντικά, μπορούμε όμως να πούμε ότι είναι ένας σύγχρονος μπακάλης που φοράει πουκάμισο και ζακέτα. Κάθεται πίσω από τον πάγκο του και βγαίνει κάθε τόσο για να εξυπηρετήσει τους πελάτες του. Είναι ένας μπακάλης που όπως μου είπε:
«Προσπαθώ να κάνω μεγάλη έρευνα αγοράς να ‘χω πάντα επίλεκτα πράγματα. Να επισκέπτομαι πολλές εκθέσεις, να βρω πολλούς παραγωγούς, να τους έχω γνωρίσει από κοντά, να έχω δοκιμάσει τα προϊόντα τους. Τότε και έτσι μόνον εγκρίνονται και μπαίνουν στα ράφια της Μπατζίνας».
Τι είναι αυτή η μπατζίνα και γιατί άνοιξες παντοπωλείο τον ρώτησα:
«Στην περιοχή του Κουκακίου είμαι από το 2019. Το παντοπωλείο, την Μπατζίνα, το ‘χω ανοίξει πριν ενάμιση χρόνο. Αθηναίος είμαι έχω γεννηθεί και έχω μεγαλώσει στο Παγκράτι. Η καταγωγή βέβαια είναι από Γιάννενα και από Καρδίτσα γι’ αυτό και το Μπατζίνα που ‘ναι καθαρά όνομα καρδιτσιώτικο δηλαδή από Θεσσαλία. Η μπατζίνα είναι μια πίτα χωρίς φύλλο πολύ εύκολη στην παρασκευή με τυρί, γάλα, αυγά και κολοκύθι».
Η αλήθεια είναι ότι φέρνει μπατζίνες κατεψυγμένες από Θεσσαλία και Τρίκαλα και είναι ανάρπαστες. Όση ώρα έμεινα στο παντοπωλείο του και τα λέγαμε αρκετοί πέρασαν να πάρουν την πίτα τους. Μιας και δεν είχα ξαναφάει μπατζίνα ο Κώστας με κέρασε μία την οποία όπως μου είπε, κατευθείαν απ’ την κατάψυξη την πετάς στον φούρνο στους 180 βαθμούς για μία ώρα. Αυτό έκανα όταν επέστρεψα σπίτι και ομολογώ δεν της το ‘χα της μπατζίνας πως θα ‘ναι τόσο νόστιμη. Απ’ την άλλη ο Κώστας ήτανε τυχερός που την γευότανε από μικρό παιδί.
«Εμένα αυτή η πίτα μου άρεσε, έχω μεγαλώσει με πίτες, γιατί η μητέρα μου ούσα από Θεσσαλία για πλάκα άνοιγε φύλλο. Ποτέ δεν έτρωγα πίτες σε εστιατόριο ή έξω σε μαγαζιά, γιατί πάντα είχα αυθεντική γεύση σπίτι και έμπαινα πάντα σε διαδικασία σύγκρισης. Καμιά πίτα δεν μ’ άρεσε όπως της μητέρας μου. Όταν σκέφτηκα να ανοίξω ένα μικρό παντοπωλείο ήθελα να δώσω έμφαση στις πίτες, οπότε το όνομα μπατζίνα ήτανε η καταλληλότερη επιλογή».
Χάζευα τα προϊόντα στο παντοπωλείο έβλεπα την ποικιλία και αναρωτιόμουν σε ποιον πελάτη στοχεύει η Μπατζίνα. Τον τουρίστα που θα θαμπωθεί με το αυθεντικό ελληνικό προϊόν ή τον Έλληνα που αναζητά ποιότητα και γεύση μαμάς.
«Ο στόχος μου είναι ο Έλληνας πελάτης, γιατί και το όνομα είναι ελληνικό και οι τιμές είναι αρκετά φιλικές και οι πελάτες μου δεν είναι μόνο τουρίστες είναι πάρα πολλοί Έλληνες. Λόγω περιοχής φυσικά έρχονται και πάρα πολλοί τουρίστες που παίρνουνε λάδια, ελιές, σαπούνια, τα πιο τουριστικά ας πούμε προϊόντα».
Έχει όμως τους σταθερούς καθημερινούς πελάτες του που θα πάρουν το γάλα, το γιαούρτι, την πίτα, τον τραχανά, το κρασί, την μπύρα τους. Γιατί κακά τα ψέματα από τον Νοέμβριο και ίσαμε τον Απρίλιο πέφτει λίγο ο τουρισμός. Γι’ αυτό και ο Κώστας Φωτίου με την Μπατζίνα του κάνει έρευνα για να ‘χει όσο πιο ποιοτικά και από μικρούς παραγωγούς προϊόντα γίνεται δίχως αυτό να ‘ναι και κάτι εύκολο:
«Υπάρχει και δυσκολία με τους μικρούς παραγωγούς πολλές φορές, γιατί μπορεί η παραγωγή τους να μην είναι πολύ μεγάλη για να μπορέσει να σε καλύψει. Πολλοί παραγωγοί ενώ είχα ξεκινήσει συνεργασία μου λένε ξέρεις δεν μπορώ να σε καλύψω, γιατί προσπαθεί να τους απορροφήσει η τοπική κοινωνία στην εκάστοτε περιοχή που είναι. Μετά πάντα υπάρχει το πρόβλημα της μεταφοράς που είναι μια διαδικασία επίπονη. Ειδικά όταν τα μεταφορικά έξοδα είναι μεγαλύτερα απ το ίδιο το προϊόν».
Αλήθεια ποιες περιοχές της Ελλάδας παράγουν αρκετά προϊόντα ικανά να καλύψουν τις ανάγκες ενός παντοπωλείου;
«Η Κρήτη είναι ένα μέρος που παράγει εν αφθονία τα πάντα, από την Κρήτη έχω αρκετά προϊόντα», μου λέει ο Κώστας Φωτίου. «Πίτες από Θεσσαλία, Τρίκαλα και Καρδίτσα. Πελοπόννησος μετά με λάδια κι ελιές».
Μας διέκοψε μια μαμά με το μωράκι της στο καρότσι που λες και ήτανε βαλτή ρώτησε άμα έχει ελιές βιολογικές. Τον παρατηρούσα καθώς επέστρεφε πίσω στον πάγκο του και δεν μπορούσα να μην ρωτήσω έναν τόσο επικοινωνιακό άνθρωπο αν τον ευχαριστεί να είναι πίσω από ένα πάγκο.
«Να είμαι εδωπέρα με ευχαριστεί. Μ’ αρέσει γιατί συνδυάζει και την εστίαση και το εμπορικό κομμάτι. Την επικοινωνία, βοηθάει και η περιοχή που έχει εξαιρετικό κόσμο δηλαδή και οι τουρίστες είναι πάρα πολύ ανοιχτοί στη συζήτηση, δεν είναι κουραστικοί. Μ’ αρέσουν πολύ τα προϊόντα που πουλάω όπως τα ξηρά σύκα που είναι εξαιρετικά, τα βότανα και τα τσάγια. Μου αρέσουν πάρα πολύ οι πίτες που είναι κοντινές στη γεύση αυτών που έφτιαχνε η μητέρα μου αλλιώς δεν θα τις πουλούσα. Τις πουλάω με πολύ υπερηφάνεια και λέω πήγα τις βρήκα, τις έχω δοκιμάσει, έχω γνωρίσει τους παραγωγούς, τις γυναίκες που ανοίγουν το φύλλο. Υπάρχει και πώληση κατάλαβες; Δεν είναι απλό σουπερμάρκετ το πήρες κι έφυγες υπάρχει και ψυχή».
Η αλήθεια είναι ότι τα φοβόμαστε τα μικρά μαγαζιά, γιατί σκεφτόμαστε ότι σ’ ένα μικρό μπακάλικο ή παντοπωλείο τα πάντα θα είναι πανάκριβα κι όχι τόσο φθηνά, όπως σ’ ένα σουπερμάρκετ. Απ’ την άλλη οι τιμές που είδα στην Μπατζίνα δεν μου φάνηκαν απλησίαστες ή παράλογες, μου φάνηκαν λογικές βάσει των εποχών που ζούμε, γιατί μην μου πείτε ότι θεωρείτε πια ακόμα το σουπερμάρκετ κάτι τόσο φθηνό. Ο κόσμος πια στις αγορές του κάνει έρευνα, πάει σε τρια διαφορετικά σουπερμάρκετ και σε αυτούς τους καιρούς που ζούμε πιστεύω είναι ώρα μέσα στην έρευνα αγοράς μας να επισκεπτόμαστε και τα μικρά μπακάλικα ή παντοπωλεία και πού ξέρετε μπορείτε να καταλήξετε να γίνεται και σταθεροί πελάτες αυτών. Όπως περίπου συνέβη με τους σταθερούς πελάτες που απέκτησε ο Κώστας:
«Καταρχάς πώς γίνεται η γνωριμία: μπαίνει μέσα στο μαγαζί δειλά δειλά να πάρει κάτι, ένα γάλα… ένα γιαούρτι. Πιάνουμε την κουβέντα, τον ξεναγώ στον χώρο, του δείχνω τα προϊόντα, απαντώ στις απορίες του, βλέπει τις τιμές και σιγά σιγά γίνεται πιο καθημερινός. Μπορεί να πάρει τα μπαχαρικά του, το τσάι του, μπορεί να πάρει το ρύζι του, ακόμα και τα απορρυπαντικά του. Επενδύω πιο πολύ στον πελάτη που θ’ αγαπήσει την μπατζίνα και τα προϊόντα της. Οι πιο πολλοί πελάτες έχουν γίνει και φίλοι, έρχονται πίνουμε κάνα κρασάκι, μπυρίτσες. Έρχεται ο φίλος ο Αντώνης θα περάσεις και συ σε μια απ’ τις βόλτες σου θα σε φωνάξουμε και σένα να μπεις να σε κεράσουμε μια μπύρα».
Είδα στα ψυγεία πάρα πολλές μπύρες, η Μπατζίνα στηρίζει τη μικροζυθοποιία απ’ ότι συμπέρανα μιας κι έχει γύρω στις εκατό ετικέτες. Χτύπησε και το τηλέφωνο κάμποσες φορές να τον ρωτήσουν άμα έχει τυρόπιτα ή μπατζίνα και να τους κρατήσει. Το παντοπωλείο λειτουργεί από τις δέκα το πρωί έως τις δέκα το βράδυ και ο Κώστας Φωτίου προσπαθεί να βρίσκεται όσες περισσότερες ώρες μπορεί και σας εύχομαι να τον πετύχετε πίσω από τον πάγκο του με την ωραία τζαζ μουσική που ακούγεται απ’ το ραδιόφωνο και να τον γνωρίσετε, γιατί δεν είναι απίθανο να γίνετε και σεις σταθεροί πελάτες του όπως ο κύριος Θανάσης και η κυρία Όλγα που είναι από τους αγαπημένους του πελάτες. Που παίρνουν τα ελληνικά καρύδια, τον αποφλοιομένο κολοκυθόσπορο, τα τυριά, θα πάρουν και το κρασί τους, όταν θα ‘χουν την επίσκεψη τους. Όπως ο μπαμπάς που μπήκε καρφωτά βαστώντας τα ψώνια της ημέρας και ζήτησε μια κιμαδόπιτα που τρώνε οι γιοι του. Ενώ θέλει να πάρει και μια γαλατόπιτα τόσο καιρό μα δεν μπορεί να την φάει μόνος του μιας και τα παιδιά του δεν θέλουν ούτε να την δοκιμάσουν.
Με 20 ευρώ μπορεί κάποιος να πάρει πολλά και ωραία πράγματα, να κάνει ένα πλούσιο μεσημεριανό τραπέζι. Να πάρει τις πίτες του, τα ζυμαρικά, τις σάλτσες του. Είναι σίγουρα τα προϊόντα που θα βρεις πιο νόστιμα, πιο ξεχωριστά και δεν είναι απλησίαστα. Ας δώσουμε ως πελάτες μια ευκαιρία στα μικρά μαγαζιά, διότι μαζί με τα μικρά αυτά μπακάλικα ή παντοπωλεία υποστηρίζουμε και τους μικρούς παραγωγούς και όπως λέγανε παλιά επιμένουμε ελληνικά αν θέλουμε να υπάρχει ελληνική παραγωγή ποιοτικών προϊόντων.
Απ’ το πουθενά σ’ αυτή μου τη βόλτα την άσκοπη γνώρισα έναν ευτυχισμένο σαραντάρη που του αρέσει η δουλειά του, που μιλήσαμε για τα ελληνικά προϊόντα και συζητήσαμε για τις γεύσεις και τις μνήμες που αυτά μας ξυπνάνε. Αναρωτηθήκαμε ακόμα και το γιατί αυτό το κράτος μας δεν κατεβάζει τα κόστη μεταφοράς, ούτως ώστε μερικά προϊόντα ελληνικά να γίνουν ακόμα πιο φθηνά και άρα προσιτά για τον Έλληνα καταναλωτή.
Με φίλεψε φεύγοντας μια μπατζίνα, ξηρά σύκα που είναι τ’ αγαπημένα του και το ελιξήριο της ζωής. Όχι δεν είναι μάγος ο Κώστας Φωτίου, δεν φτιάχνει ελιξίρια στην Μπατζίνα του. Το ελιξίριο της Ζωής είναι ένα μείγμα βοτάνων από μήλο, εχινάτσια, λεμονόχορτο, λουίζα, ροδοπέταλα και άνθη ελίχρυσου, το οποίο είναι γευστικότατο και μου τελειώνει ήδη, οπότε με βλέπω σύντομα να επισκέπτομαι την Μπατζίνα γι’ ανεφοδιασμό, να δοκιμάσω καμιά άλλη πίτα και να πω ένα γεια στον Κώστα.
