Στο σύγχρονο θέατρο είμαστε συνηθισμένοι στις παράλληλες δράσεις. Ενώ η νέα υπουργός Πολιτισμού Λυδία Κονιόρδου ορκιζόταν και παραλάμβανε το Υπουργείο από τον, όχι πολύ επιτυχημένο προκάτοχό της, κ. Αριστείδη Μπαλτά, το ρεπορτάζ παρακολουθούσε τη συνέντευξη τύπου του καλλιτεχνικού διευθυντή του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου, με θέμα τον καλλιτεχνικό απολογισμό του 2016. Ο απολογισμός, όπως και τα σχέδια που μας ανέπτυξε, ήταν όντως καλλιτεχνικά και λιγότερο οικονομικά, καθώς τα μόνα που μας δόθηκαν ήταν αυτά της Επιδαύρου, αρκετά λεπτομερή για τα τρία τελευταία χρόνια.
Ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος μας είπε ότι ο οικονομικός απολογισμός που έχει στα χέρια του έγινε πριν από την απομάκρυνση του κ. Αντωνακόπουλου από τη θέση του προέδρου του Δ.Σ. του Φεστιβάλ. Έκτοτε, ως καλλιτεχνικός διευθυντής, έπαψε να έχει σταδιακά οποιαδήποτε πρόσβαση σε οικονομικά και άλλα στοιχεία, συνεπώς είναι με τα «χέρια δεμένα» και για τη διαμόρφωση του καλλιτεχνικού προγράμματος.
Η μανία με τους Βέλγους και άλλες πικρές, μικρές ιστορίες
Οι σχέσεις του Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου και του Δ.Σ. χαρακτηρίζονται μόνο από τη λέξη «παγάκι». Στην ουσία δεν υπάρχει καμία επικοινωνία ανάμεσά τους, ενώ η σχέση τους είναι εντελώς αναποτελεσματική.
Η κατάσταση, όπως την περιέγραψε ο Β. Θεοδωρόπουλος είναι περίπου η εξής: «Ένα μέλος του Δ.Σ. (με πολύτιμες κατά τα άλλα γνώσεις) ζει μόνιμα στο εξωτερικό και συμμετέχει στις συνεδριάσεις (όταν μπορεί) μέσω Skype. Άλλο μέλος απουσιάζει από τις περισσότερες συνεδριάσεις, διότι μοιράζει το χρόνο του ανάμεσα στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Τρίτο μέλος, η κ. Κατερίνα Παπανικολάου, συμμετέχει κανονικά στις συνεδριάσεις και συναποφασίζει, ενώ δεν έχει δικαίωμα να είναι μέλος του Δ.Σ. ως εργαζόμενη σε ανεξάρτητη αρχή, κάτι το οποίο επισήμανα σε άλλη συνεδρίαση. Έκτοτε συμμετείχε στις συνεδριάσεις χωρίς να ψηφίζει. Πέρα από τα προβλήματα της απαρτίας, η αντιπρόεδρος κ. Λιάνα Θεοδωράτου είναι μόνιμα αρνητική απέναντί μου, με αντιμετωπίζει με δυσπιστία, αν όχι με καχυποψία, επειδή δεν δέχτηκα την παρέμβασή της στο καλλιτεχνικό μου έργο, όταν με πίεσε να συναντήσω έναν Βέλγο σκηνοθέτη για να αναλάβει σκηνοθεσία στο πρόγραμμα του 2016, τον οποίο προσκάλεσε στην Αθήνα μαζί με τη βοηθό του, χωρίς να με ενημερώσει και με έξοδα του φεστιβάλ. Θα μπορούσα να αναφέρω και άλλες παρεμβάσεις, αλλά δε θέλω να σας κουράσω».
Η κ. Λιάνα Θεοδωράτου, εμφανίστηκε στην αρχή της συνέντευξης τύπου και μας απηύθυνε σύντομο χαιρετισμό, προσκαλώντας μας και στα καινούργια γραφεία του Φεστιβάλ για ένα κρασί. Και απήλθε. Είναι εντυπωσιακό ότι κανένα άλλο μέλος του 7μελούς Δ.Σ. δε βρήκε το χρόνο να παραστεί και να απαντήσει στις πολύ σοβαρές καταγγελίες ή, αν το θέλετε, «συκοφαντίες». Γιατί δεν παραιτήθηκε ο Β. Θεοδωρόπουλος; Όπως είπε, «Ζήτησα από τον Υπουργό να παρέμβει, διαφορετικά θα υπέβαλα την παραίτησή μου. Απάντηση και λύση στο πρόβλημα δεν δόθηκε, ούτε κι εγώ παραιτήθηκα. Γιατί πίστευα ότι το φεστιβάλ πρέπει να γίνει. Σε επόμενη συνεδρίαση του Δ.Σ., στα μέσα Μαΐου, σε σοβαρή διαφωνία που είχα με την κ. Θεοδωράτου, η οποία συμμετείχε στη συνεδρίαση μέσω Skype, ακούστηκε από τα χείλη της η φράση: «Δεν θα μας διώξει ο Θεοδωρόπουλος, εμείς θα τον διώξουμε!» (που πρέπει να υπάρχει στα μαγνητοφωνημένα πρακτικά.) Εξαιτίας της φράσης αυτής αποχώρησα από εκείνη τη συνεδρίαση.»
Τα σημερινά προβλήματα του Φεστιβάλ είναι πολύ πρακτικά. Το φεστιβάλ μετακόμισε από την Χατζηχρήστου, όπου πλήρωνε 23.000 ευρώ το μήνα, στην Ηπίτου, που πληρώνει 6.000 ευρώ το μήνα. Όμως όλα τα τμήματα υπολειτουργούν. Η υλοποίηση του οργανογράμματος, που κόστισε πολλά χρήματα στο φεστιβάλ και είναι σχεδόν έτοιμο από τον Ιούλιο, για να γίνουν νόμιμα οι προσλήψεις μέσω ΑΣΕΠ, δεν έχει προχωρήσει. Στις 31 Οκτωβρίου έληξε η σύμβαση ενός μεγάλου αριθμού συμβασιούχων και από την 1η Νοεμβρίου το φεστιβάλ έχει μόνο τους 5 μόνιμους εργαζόμενους, ενώ η θητεία των ελάχιστων συμβασιούχων που παραμένουν, λήγει στο τέλος του χρόνου.
Έτσι δε θα γίνει φεστιβάλ
Τα πράγματα είναι παραπάνω από εύγλωττα. Το Δ.Σ. δε θέλει τον Θεοδωρόπουλο. Τα καθήκοντα του Δ.Σ., όπως ορίζονται από το ΦΕΚ, είναι: «Οι αποφάσεις στα θέματα για τα οποία αρμόδιος είναι ο καλλιτεχνικός διευθυντής βρίσκονται εντός του προϋπολογισμού, των κατευθυντηρίων γραμμών και της πολιτικής που έχει χαράξει το ΔΣ». Το Δ.Σ. όμως δεν έχει χαράξει πολιτική, αυτό είναι σαφές, ούτε δίνει προϋπολογισμό στον Θεοδωρόπουλο, αφήνοντάς τον στον αέρα και αυτόν και τις συζητήσεις με καλλιτέχνες ντόπιους και ξένους.
Το Δ.Σ. δε θέλει τον Θεοδωρόπουλο
«Το παρόν ΔΣ, αντί να ασχοληθεί με αυτά τα σημαντικά θέματα, ασχολείται με τον αυξημένο τελευταίο λογαριασμό του κινητού μου (στο ταξίδι μου στη Μόσχα, από λάθος δεν έκανα χρήση της περιαγωγής και ο λογαριασμός μου, για κλήσεις επαγγελματικές του φεστιβάλ, ξεπέρασε κατά 800 ευρώ το πλαφόν). Χωρίς να προηγηθεί καμιά ενημέρωσή μου, διέκοψαν τη λειτουργία του τηλεφώνου μου για οκτώ ημέρες! Αγενής και προσβλητική πρωτοβουλία του Δ.Σ., το οποίο προφανώς έδωσε την εντολή στον οικονομικό διευθυντή για τη διακοπή του τηλεφώνου μου, εκτός κι αν η πρωτοβουλία ανήκει στον οικονομικό διευθυντή», είπε ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος.
Τυπικές ελληνικές παθογένειες και η πολυπόθητη Διαύγεια
Σε κάθε πολιτισμένη χώρα, ο καλλιτεχνικός διευθυντής έχει πρόσβαση σε όλα τα οικονομικά στοιχεία, ας μη γελιόμαστε. Ας πούμε, πώς ξοδεύτηκε το μπάτζετ των ταξιδιών που υποχρεωτικά κάνουν οι αρμόδιοι του φεστιβάλ για να επικοινωνήσουν με το διεθνές περιβάλλον και ποιοι τα έκαναν και γιατί δεν του δίνουν τα στοιχεία; Μια μέρα μπορεί ο καλλιτεχνικός διευθυντής να βρεθεί υπόλογος. Ακόμα και ο μισθός του οικονομικού διευθυντή και αυτός στη Διαύγεια έπρεπε να είναι. Εδώ πρόκειται για ένα πόλεμο. Όλα τα οικονομικά στοιχεία έπρεπε να είναι στη Διαύγεια, τίποτα κάτω από το χαλί.
Όλα τα οικονομικά στοιχεία έπρεπε να είναι στη Διαύγεια
Κατά τα άλλα η κ. Θεοδωράτου θέλει δυο γραμματείς, ενώ προφανώς δεν γνωρίζει ότι η Πειραιώς 260 είναι μια λίμνη και όλα καταστρέφονται το χειμώνα. Υπάρχει μια τυπική ελληνική παθογένεια. Το Δ.Σ. και ο καλλιτεχνικός διευθυντής δε συνεννοούνται ποτέ. Το έχουμε συναντήσει επί σειρά ετών στο ΕΜΣΤ και έχουμε και την εμπειρία του Εθνικού. Φαντάζομαι η νέα Υπουργός, να ξεδιαλύνει γρήγορα ένα κουβάρι που αν δεν λυθεί ή κοπεί, θα είναι εξαιρετικά επικίνδυνο για το Ελληνικό Φεστιβάλ, ένα κομμάτι του σύγχρονου πολιτισμού εξαιρετικά ουσιώδες. Έχει και εκείνη υπάρξει καλλιτεχνική διευθύντρια και γνωρίζει πολύ καλά τι σημαίνει Δ.Σ. που «δε σε θέλει». Εξάλλου δεν είναι πολύς καιρός που η Λυδία Κονιόρδου, η οποία κρατά πάντα χαμηλό προφίλ, με την πρώτη στην πολύχρονη καριέρα της δημόσια επιστολή της, στήριξε τον καλλιτεχνικό διευθυντή του Εθνικού, Στάθη Λιβαθινό. Στην επιστολή της, που μπορείτε να διαβάσετε εδώ, κατέληγε: «Ας προστατέψουμε τον πολιτισμό μας από καχυποψίες, εμπάθειες που πληγώνουν και αποθαρρύνουν και από κυνήγι μαγισσών. Αυτά περισσεύουν, μπροστά στη δουλειά που έχουμε να κάνουμε όλοι, για να βοηθήσουμε τον τόπο μας να βρεί ξανά την αυτοπεποίθησή του και να δημιουργήσει. αυτό που μπορεί. ΠΡΟΣΩ ΟΛΟΤΑΧΩΣ!».
Κι όπως κατέληξε ο κ. Θεοδωρόπουλος, «Εύχομαι η Λυδία Κονιόρδου, που έχει μεγάλη ιστορία στο ελληνικό θέατρο, να βρει σύντομα λύση σ’ αυτό το σοβαρότατο πρόβλημα, κάτι που είναι προϋπόθεση για να παραμείνω στο φεστιβάλ.»
Η ιστορία των Φεστιβάλ, των θεάτρων, των μουσείων, από τους καλλιτεχνικούς διευθυντές γράφεται, αυτοί έχουν και την αποτυχία και την επιτυχία ως εγγραφή στο ενεργητικό τους. Κανένας δε θυμάται ποτέ τα Δ.Σ.
—
Διαβάστε όλο τον καλλιτεχνικό απολογισμό του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου 2016
