Η χώρα μας δεν συμμετέχει σε κανέναν υβριδικό πόλεμο, δεν δέχεται κανενός είδους επίθεση στα πλαίσια υβριδικού πολέμου. Εκείνο που συμβαίνει είναι ότι αυτού του είδους ο λόγος από την εκτελεστική εξουσία εκπροσωπεί και μαζί παράγει μια ιδεολογία, που κατ’ αποτέλεσμα οδηγεί μεγάλο τμήμα της κοινωνίας στον υβριδικό φασισμό, απελευθερώνοντας ταυτόχρονα ένα άλλο μεγάλο τμήμα της κοινωνίας στην περαιτέρω αποχαλίνωση, στο να μην καλύπτεται από τον επίσημο λόγο, στο να ψάχνεται να κινηθεί ακόμη πιο πέρα της υβριδικότητας, είτε μόνο του με τέλεση εγκληματικών ενεργειών είτε με τη συστράτευση σε άλλους πολιτικούς σχηματισμούς, που καλούνται ακόμη και προς το παρόν ακραίοι, σε μια διαρκώς μεταβαλλόμενη διαδικασία όμως, όπου το άκρο του χθες γίνεται η κανονικότητα του σήμερα και ούτω καθεξής. Κι όπως τελικά ένα κράτος βρίσκεται είτε σε πόλεμο είτε σε ειρήνη, με τα περί υβριδικότητας να διαστρεβλώνουν την πραγματικότητα, έτσι τελικά και μια κοινωνία μπορεί κάλλιστα να στραφεί προς τον κανονικό φασισμό, απομακρυνόμενη εντελώς από την δημοκρατία, όχι μόνο στην ουσία, αλλά και στον τύπο.
Γιατί τύπος της δημοκρατίας δεν είναι μόνο οι εκλογές κάθε τέσσερα χρόνια, τύπος της δημοκρατίας είναι και η αδιαπραγμάτευτη προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Άρθρο 2 του Ελληνικού Συντάγματος (Πρωταρχικές υποχρεώσεις της πολιτείας), παράγραφος 1: «O σεβασμός και η προστασία της αξίας του ανθρώπου αποτελούν την πρωταρχική υποχρέωση της Πολιτείας».
Η μετατροπή μιας κατηγορίας ανθρώπων σε μη ακριβώς ανθρώπους είναι απότοκο αυτής της υβριδικότητας. Γιατί στους κανονικούς πολέμους οι κανονικοί εχθροί παραμένουν άνθρωποι. Ακόμη και να σκοτώσεις στο πλαίσιο μιας σύρραξης έναν στρατιώτη που εισβάλλει στη χώρα σου, άνθρωπο έχεις σκοτώσει, ανθρώπινη ζωή έχεις αφαιρέσει. Στον υβριδικό «εισβολέα» όμως είναι η ίδια η ανθρωπινότητά του που εκπίπτει. Ενίοτε δεν χρειάζεται να είναι καν υποψήφιος «εισβολέας» στη χώρα σου. Είναι πρόσφυγας ή μετανάστης που επιχειρεί να μπει στην Ευρώπη χωρίς χαρτιά, άρα αν πνιγεί κάπου ανοιχτά της Πύλου πνίγηκε. Σε όσες εκατοντάδες κομμάτια κι αν πνιγεί. Τη λέξη κομμάτια τη χρησιμοποίησε ο αυτόκλητος πολιτοφύλακας του Έβρου τις προάλλες. Και δεν θα τη βάλω σε εισαγωγικά, γιατί αν είχαν πνιγεί πολλές εκατοντάδες άνθρωποι και όχι πολλές εκατοντάδες κομμάτια όλοι θα είχαμε φερθεί διαφορετικά. Και δεν θα σπεύδαμε ας πούμε να μιλήσουμε περίπου για εθνική προδοσία για όποιον αναρωτιόταν αν έκανε λάθος χειρισμούς το ελληνικό λιμενικό. Γιατί επίσης αν τα απανθρακωμένα πτώματα που βρέθηκαν στο δάσος της Δαδιάς ήταν πτώματα ανθρώπων και όχι κομματιών θα είχε προκληθεί μια κάποια μεγαλύτερη συγκίνηση. Ή μάλλον δεν είναι τόσο η ένταση της συγκίνησης το θέμα. Το θέμα είναι το πώς καταγράφεται μια είδηση στο μυαλό μας, τι θέση καταλαμβάνει στο δημόσιο διάλογο, πώς καλύπτεται από τα ΜΜΕ: σε ένα ακόμη καλοκαίρι που «η προστασία της ανθρώπινης ζωής» προτάθηκε ως επικοινωνιακό αντίβαρο στην καταστροφή των πυρκαγιών, είναι σαφές ότι στη Δαδιά δεν κάηκαν άνθρωποι αλλά κομμάτια.
Ευτυχώς η δημοκρατία μας και οι θεσμοί μας έχουν ακόμη αντίβαρα και μηχανισμούς ελέγχου και όταν η κατάσταση πάει να ξεφύγει πάρα πολύ, το πράγμα συμμαζεύεται. Ή μήπως όχι; Τι είναι πιο τρομακτικό; Το viral βίντεο με την αρπαγή των κομματιών με το φορτηγό και τα από κάτω σχόλια «Κάψε τους» ή το γεγονός ότι οι αρμόδιες δικαστικές αρχές άσκησαν ποινική δίωξη στα κομμάτια για απόπειρα εμπρησμού;
Καμιά κοινωνία δεν μπορεί να φασιστικοποιηθεί χωρίς ένα κράτος να της κλείνει το μάτι και να κινούνται από κοινού, αργά αλλά σταθερά, χεράκι χεράκι προς την κτηνώδη σαγήνη του καθαρού, ανόθευτου από δημοκρατικά βαρίδια, φασισμού.
