«Όταν ο Χαίλντερλιν μιλά για κατοικείν, έχει κατά νου το θεμελιώδες χαρακτηριστικό της ανθρώπινης εμπειρικής ύπαρξης», εξηγεί ο Χάιντεγκερ και συμπληρώνει, «μόνο το ποιείν αφήνει το κατοικείν του ανθρώπου να είναι κατοικείν»: Με οδηγό τα λόγια αυτά του Γερμανού φιλοσόφου η παράσταση “ΙΝ[Α]ΗΑΒΙΤ” αναζητά την ανθρώπινη κατάσταση και κατοίκηση μέσα από την εξερεύνηση του οικείου και το παιχνίδι με το ανοίκειο.
Τα σώματα των χορευτών και των χορευτριών χτίζουν τοπία και τα οικειοποιούνται, πλάθουν και πλάθονται από το χάρτινο ποτάμι που ρέει από μία αέναη πηγή παραγωγής. Λίγο πριν η ομάδα σύγχρονου χορού Creo Dance Company της Πωλίνας Κρεμαστά, μετά τη διεθνή της πρεμιέρα στο χορογραφικό κέντρο BIRCA – Bækkelund International Residency Center for Artists της Δανίας που πραγματοποιήθηκε με την παράσταση Commun στο πλαίσιο του Bornholm Culture Week, παρουσιάσει το νέο της έργο στο Σύγχρονο Θέατρο, η χορογράφος μιλά στο ελc για την έμπνευση πίσω από τη δημιουργία της αυτή και για το τι σημαίνει για εκείνη «κατοικείν».
Πώς η έννοια της κατοίκησης βρέθηκε στο επίκεντρο του νέου σας έργου;
Η ιδέα του έργου γεννήθηκε μέσα στην καραντίνα, όπου βρήκαμε εαυτούς σε αδράνεια να προσπαθούν να κατοικήσουν όλα εκείνα που συνήθως μας προσπερνούν. Η καθημερινότητα πήρε άλλες διαστάσεις, οι οικείοι τόποι επαναναγνώστηκαν, το μικρό έγινε μεγάλο και το ασήμαντο σημαντικό. Οι αισθήσεις εντάθηκαν και η έννοια της κατοίκησης τόσο του ιδιωτικού όσο και του κοινού χώρου επαναπροσεγγίστηκε. Το σπίτι, ο δρόμος, το πάρκο, κατοικήθηκαν ίσως για πρώτη φορά με τόση ένταση, και λέω ένταση εννοώντας διαύγεια και προσοχή. Χρόνια με απασχολούσε η έννοια του άχρηστου, δεδομένου ότι και η τέχνη μας θεωρείται από το κατεστημένο κάτι το μη-χρήσιμο για την κοινωνία, ένα χόμπι. Επιθυμούσα λοιπόν να εκφράσω αυτό το αυτονόητο που γλιστράει μέσα από τα δάχτυλα των χεριών μας, το πώς η συνήθεια, η απλότητα, το καθημερινό γίνονται ποιητικές πράξεις.
Πώς προέκυψε ο τίτλος “ΙΝ[Α]ΗΑΒΙΤ”;
Το λογοπαίγνιο του τίτλου “in(a)habit” φανερώνει μία ανοιχτότητα νοημάτων. Το “μέσα” (in) ορίζει έναν τόπο, ενώ το “μία” (a) υπονοεί μία αμφισημία, αφήνει χώρο για το “άλλο”. Στη συνέχεια η λέξη “συνήθεια” (habit) συναντάται ελεύθερη, ποιητική. Με τον ίδιο τρόπο εμφανίζεται και η ενέργεια του κατοικώ (inhabit). Η ομάδα την ενσωματώνει και επαναμαγεύεται στις εσοχές της. Κατοικώ σημαίνει είμαι παρών/ούσα, ανήκω μέσα από πράξεις οικειοποίησης.
Βασικό στοιχείο της παράστασης αποτελεί το χαρτί. Γιατί επιλέξατε το συγκεκριμένο υλικό; Πώς αυτό συμμετέχει στο ξεδίπλωμα της χορογραφίας;
Με τον συνεργάτη Ανδρέα Σκούρτη συμφωνήσαμε βαθιά εξαρχής ότι το σκηνικό δεν θα αποτελεί ένα ακίνητο χτίσμα αλλά θα συνιστά ένα ευμετάβλητο «χαμαιλεοντικό» υλικό που θα συνυπάρχει με τα σώματα και θα επαναπροτείνει δράσεις. Ένα υλικό εύπλαστο και παράλληλα αυτόνομο, ποιούμενο και ποιητικό. Το χαρτί ήταν η πρώτη μας σκέψη και παρέμεινε μέχρι τέλους. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι το χαρτί υπήρξε συν-δημιουργός και συν-χορογράφος του έργου.
«Εντελώς επάξια αλλά ποιητικά κατοικεί ο άνθρωπος πάνω σε αυτή τη γη», λέει ο Χαίλντερλιν. Πιστεύετε ότι οι άνθρωποι σήμερα κατοικούν ποιητικά;
Ο σύγχρονος άνθρωπος αντιλαμβάνεται την κατοίκηση μέσα από την έννοια της κατοχής, άρα της περιχαράκωσης από το κοινό, από τον κόσμο. Διαχωρίζει τη δόμηση από την κατοίκηση, διαχωρίζει με άλλα λόγια την πράξη από την ποιητικότητά της. «Δεν κατοικούμε επειδή έχουμε χτίσει, αλλά χτίζουμε και έχουμε χτίσει επειδή κατοικούμε δηλαδή επειδή είμαστε κάτοικοι […] Μόνο όταν είμαστε σε θέση να κατοικούμε, μόνο τότε μπορούμε να χτίζουμε», γράφει ο Χάιντεγκερ (1971). Στο έργο In[a]habit η ομάδα χτίζει/δημιουργεί τοπία μέσα από πράξεις παιχνιδιού, τοπία ρευστά και εφήμερα, κατοικώντας τα παράλληλα και επιτρέποντας να την καθοδηγήσουν και να την μεταποιήσουν. Για μένα το κατοικείν δεν αφορά τη δράση ‘μένουμε σπίτι’ αλλά είμαι μέρος του κόσμου που συν-κατασκευάζω μαζί με άλλους/ες, είμαι κομμάτι του, ο κόσμος γίνεται σπίτι μου.
Τι γεύση θα θέλατε ν’ αφήσει η παράσταση στον θεατή;
Το συγκεκριμένο έργο θεωρώ ότι αφήνει χαραμάδες να διεισδύσει το βλέμμα του θεατή και όλες του οι αισθήσεις… μέσα από τις εικόνες, την τελετουργική μουσική του Μπάμπη Παπαδόπουλου, την αφοσίωση των χορευτών/τριών. Προσωπικά αισθάνομαι ότι έχω ανοίξει περισσότερες πόρτες από ότι συνήθως προς μοίρασμα, πόρτες που οδηγούν σε διαφορετικά κομμάτια μου… εύχομαι το κοινό να ταξιδέψει και να συνδεθεί μέσα από τη δική του φαντασία και να ποιήσει μαζί μας τις δικές του επιθυμίες.
Μιλήστε μας για τα μελλοντικά σας σχέδια.
Μετά τις παραστάσεις επιστρέφω με αγάπη και διάθεση στους φοιτητές και τις φοιτήτριες μου που οδεύουν ολοταχώς προς τις πτυχιακές τους εξετάσεις. Συνεχίζω τις εργασίες και τη μελέτη για τις μεταπτυχιακές σπουδές μου στην ανθρωπολογία και παράλληλα ξεκινάμε ένα νέο πρότζεκτ με τα εκπαιδευτικά προγράμματα της Λυρικής. Από φθινόπωρο με περιμένει ένα όμορφο συνεργατικό διεθνές πρόγραμμα στη Γαλλία και η περιοδεία του έργου. Βαθιές ανάσες και βουτιές λοιπόν στις ομορφιές!
