-590784.jpg)
Στο πλαίσιο του Bob Theatre Festival, έχουμε τα τελευταία χρόνια την τύχη να βλέπουμε όχι μόνο πολύ καλές δουλειές, αλλά και πολύ ενδιαφέρουσες μετακλήσεις από το εξωτερικό που δε βρίσκουν εύκολα το δρόμο τους σε άλλα ελληνικά φεστιβάλ. Έτσι, πέρυσι είδαμε τους Άγγλους Ad Infinitum και φέτος θα απολαύσουμε στο Bios τους Δανούς Out of Balanz στο «Posthumous Works». Μια παράσταση-διαλογισμό πάνω στη ζωή, στο θάνατο και στο άγνωστο μέλλον. Ένα κωμικό και ακαταμάχητο ταξίδι ανάμεσα στις παιδικές αναμνήσεις και στη δυσκολία των αποχωρισμών, παρέα με τον Ivan, το ποδήλατό του κι ένα γραμμόφωνο. Για την ερμηνεία του στο Posthumous Works, ο Ivan Hansen έχει κερδίσει το βραβείο καλύτερης ανδρικής ερμηνείας στο Ευρωπαϊκό Φεστιβάλ του Birmingham το 2010. Λίγες μέρες πριν από την παράσταση μιλήσαμε με τον Troels Hagen Findsen που μαζί με την Katrina Bugaj (που σκηνοθετεί και την παράσταση), ίδρυσαν την ομάδα το 2006 ως απόφοιτοι της σχολής Lecoq.
ελc: Πώς θα περιέγραφες το έργο που θα μας παρουσιάσετε στην Αθήνα σε λίγες ημέρες;
Troels Hagen Findsen: Ουσιαστικά, δημιουργήσαμε το Posthumous Works επιστρέφοντας από μια μεγάλη παραγωγή στον Καναδά, με πολλές αλλαγές σε φώτα και ηχητικά, κοστούμια, προβολές κ.λπ. Λίγες μέρες πριν από τις παραστάσεις πέθανε ο παππούς του Ivan κι εκείνος δεν μπόρεσε να επιστρέψει εγκαίρως για την κηδεία. Λίγους μήνες λοιπόν μετά την επιστροφή μας ξεκινήσαμε να δουλεύουμε την παράσταση επιδιώκοντας να κάνουμε κάτι απλό και άμεσο στην επαφή με το κοινό. Στην ουσία, πρόκειται για μια τεχνικά λιτή διήγηση που συνδυάζει απευθείας αφήγηση με σωματικό θέατρο και πολυγλωσσία. Και, παρόλο που δεν ένιωθα έτσι όταν το έφτιαχνα, το βλέπω πλέον σαν ευλογία. Το έργο ξετυλίγεται με πολύ χιούμορ, το οποίο θα εκτιμούσε ο παππούς του Ivan, και στην ουσία μιλά για το τρομερό συναίσθημα να μην έχεις την ευκαιρία του αποχαιρετισμού.
ελc: Η παράσταση γνώρισε επιτυχία και συγκίνησε οπουδήποτε ανέβηκε. Πρόσεξες κάποιες κοινές αντιδράσεις του κοινού;
T.H.F.: Στην πρώτη παράσταση ήμασταν όλοι αγχωμένοι. Κάνουμε σωματικό θέατρο, η παράσταση έχει αυτοβιογραφικά στοιχεία, αποδίδεται πολύ απλά -μόνο με τον Ivan, τέσσερα φώτα κι ένα γραμμόφωνο- και δεν ξέραμε πώς θα αντιδράσει ο κόσμος. Εκτός αυτού, ποτέ δεν ξέρεις πώς θα αποδοθεί και θα λειτουργήσει η γλώσσα και η αίσθηση του χιούμορ από χώρα σε χώρα. Νομίζω όμως ότι το άμεσο και προσωπικό ύφος της παράστασης σε συνδυασμό με το παγκόσμιο ζήτημα της απώλειας που πραγματεύεται το έργο είναι ακριβώς αυτά στα οποία ανταποκρίθηκε το κοινό, που πραγματικά έδειξε να έρχεται πολύ κοντά στον Ivan. Επίσης, ο κόσμος φαίνεται να απολαμβάνει τα παγκόσμια, αλλά ταυτόχρονα και αποκλειστικά δανέζικα στοιχεία του έργου.
ελc: Το παρελθόν, αναμνήσεις παιδικών χρόνων, το άγνωστο, η απώλεια και ο αποχαιρετισμός… Τι συμβολίζουν ειδικά το ποδήλατο και το γραμμόφωνο στην παράσταση;
T.H.F.: Καταρχήν, τα σκηνικά και τα κοστούμια είναι πράγματα που ο Ivan κληρονόμησε από τον παππού του. Το ίδιο και το γραμμόφωνο που εκπροσωπεί τον παππού του – την εποχή που έζησε, τη μουσική που άκουγε στα νιάτα του, το χαρακτήρα του… Όσο για το ποδήλατο, οι Δανοί λατρεύουν τα ποδήλατα. Εγώ πήρα το πρώτο μου στα δύο μου χρόνια κι έκτοτε δε θυμάμαι στιγμή που να μην έχω ποδήλατο. Το συγκεκριμένο ποδήλατο της παράστασης το έχει επίσης κληρονομήσει ο Ivan από τον παππού του κι είναι ένα ωραίο vintage κομμάτι. Φυσικά βρίσκεις πλέον πολύ ταχύτερα, αλλά για προφανείς λόγους ο Ivan του έχει μια αδυναμία!
ελc: Εμπλέκεται κάπως το κοινό στην παράσταση και, αν ναι, πώς;
T.H.F.: Έχουμε απευθείας αφήγηση, κι έτσι η διαχωριστική γραμμή μεταξύ κοινού και παράστασης είναι χαλαρότερη από εκείνη που θα συναντούσε κανείς σε ένα κλασικό θέατρο. Υπάρχουν και στιγμές που κάποιοι από το κοινό μπορεί να συμμετέχουν λίγο παραπάνω, αλλά δε θέλω να αποκαλύψω πολλά – πρέπει να δείτε την παράσταση για να διαπιστώσετε τι συμβαίνει. Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι δε ζητάμε από κανέναν να κάνει κάτι που δε θέλει και η όποια συμμετοχή του κοινού είναι πάντοτε τόσο όμορφη! Να πω επίσης ότι κλείνουμε την παράσταση καλώντας το κοινό να πιει με τον Ivan στη σκηνή ένα ποτηράκι Gammel Dansk, ένα παραδοσιακό δανέζικο λικέρ.
ελc: Με ποια έννοια είναι η συνεργασία το πιο ουσιώδες στην ομάδα σας; Πώς το καταφέρνετε και πώς αντανακλάται στη δουλειά σας;
T.H.F.: Ό,τι έχουμε κάνει μέχρι σήμερα με την ομάδα είναι αποτέλεσμα συνεργασίας. Από το ξεκίνημά μας ενδιαφερθήκαμε για συνεργασία με άλλους καλλιτέχνες, ομάδες και φορείς. Η δουλειά με άτομα που έχουν πάθος και κίνητρα, διαφορετική οπτική και άλλες τεχνικές αποτελεί μοναδική ευκαιρία ανάπτυξης. Φυσικά, συμφέρει και οικονομικά το να κάνεις συμπαραγωγές και να μοιράζεσαι τα έξοδα, αλλά υπάρχουν πολύ ουσιαστικότερα κέρδη από αυτό. Συνδυάζοντας οικονομικούς και δημιουργικούς πόρους, αποκτούμε πρόσβαση σε μεγαλύτερο πλούτο ιδεών, εμπειρίας και ενέργειας. Αυτή η δυναμική αντανακλάται στη δουλειά μας και δημιουργεί επίσης μια διαφορετική αίσθηση του ανήκειν.
ελc: Τι σημαίνει το Out of Balanz ως δουλειά αλλά και ως τίτλος;
T.H.F.: Πάντα αναζητούμε τρόπους να βγάλουμε τους εαυτούς μας εκτός ισορροπίας όταν δουλεύουμε. Προσπαθούμε να εκπλήσσουμε τους εαυτούς μας και να μένουμε σε καταστάσεις όπου τα πράγματα ξεφεύγουν, μερικές φορές στην κυριολεξία, ή δείχνουν να πηγαίνουν στραβά. Είναι μια ενδιαφέρουσα κατάσταση από δημιουργικής άποψης και συχνά οδηγεί σε σημαντικές ανακαλύψεις.
ελc: Τι δυσκολίες έχετε τυχόν αντιμετωπίσει στην πορεία σας και πώς υποστηρίζεται η ομάδα σας;
T.H.F.: Βρισκόμαστε σε ένα ενδιαφέρον σημείο, όπου έχουμε σιγά σιγά αποκτήσει υποστήριξη κι έχουμε δημιουργήσει ένα διεθνές δίκτυο. Ταξιδεύουμε αρκετά και πλέον χρειαζόμαστε μεγαλύτερη υποστήριξη για να λειτουργήσουμε, δεν είναι όμως εύκολο να βρεις τακτική επιχορήγηση. Σήμερα η δουλειά μας στηρίζεται ανάλογα με τα projects μας, από ένα συνδυασμό δημοσίων και ιδιωτικών επιχορηγήσεων, crowdfunding, εκδηλώσεις, εκπαιδευτικά προγράμματα και βέβαια εισιτήρια. Τα residencies και οι χορηγίες σε είδος βοηθούν επίσης πολύ στην υλοποίηση του προγράμματός μας.
ελc: Πώς αισθάνεστε επισκεπτόμενοι μια χώρα που υφίσταται βαθιά κρίση -αναπόφευκτα και στον πολιτισμό της- και τι μήνυμα θα θέλατε ίσως να μεταφέρετε σε ένα νεανικό και ενεργό κοινό, όπως αυτό του Bob Festival;
T.H.F.: Ζούμε μια τρελή εποχή γεμάτη προκλήσεις… Η ανεργία αυξάνεται, η εμπιστοσύνη στο κράτος μειώνεται, ο κόσμος νιώθει να απειλείται και μεγαλώνει ο φόβος και η καχυποψία απέναντι στο «άλλο», στο διαφορετικό, εδώ στη Δανία επίσης… υπάρχει εθνική εσωστρέφεια. Νομίζω ότι πρέπει να κάνουμε το αντίθετο, να προσπαθούμε να συνδεθούμε με τους άλλους, να συνεργαστούμε και να δημιουργούμε ευκαιρίες μαζί και για τους άλλους. Εμπνέομαι από το ότι διοργανώσεις σαν το Bob Festival γίνονται στην Ελλάδα, ότι υπάρχουν άνθρωποι που δημιουργούν ευκαιρίες για καλλιτέχνες και νέους αυτό τον καιρό της έντονης κρίσης. Ανυπομονώ να παίξουμε στο Bios και να συναντήσουμε τους ανθρώπους που έρχονται να περάσουν λίγο χρόνο μαζί μας.
ελc: Ποια είναι τα εργαλεία που χρησιμοποιείτε στην εκπαίδευση των νέων και των καλλιτεχνών;
T.H.F.: Διαφοροποιούνται, ανάλογα με κάθε workshop, αλλά πάντα υπάρχει μια σωματική διάσταση στην εκπαίδευση, ακόμα κι όταν δουλεύουμε σε κείμενο. Πάντα ζητάμε από τους συμμετέχοντες να ντύνονται έτσι ώστε να κινούνται άνετα. Επίσης, πάντα μας ενδιέφερε η ανάμιξη τεχνικών. Παρακολουθούμε σεμινάρια και μαθαίνουμε νέα πράγματα δουλεύοντας με άλλους καλλιτέχνες, τα οποία μετά περνούν στη δουλειά και στην εκπαίδευσή μας. Κυρίως προσπαθούμε να βοηθήσουμε τους εκπαιδευόμενους να αναπτύξουν την ικανότητα, το όραμα, το κουράγιο και τη θέληση -καθώς και την προσωπική και κοινωνική συνείδηση– να δημιουργήσουν το δικό τους ζωογόνο, νέο θέατρο. Οπότε χρησιμοποιούμε ό,τι μπορούμε για να το καταφέρουμε.
Η παράσταση Posthumous Works που παρουσιάζεται στο πλαίσιο του Bob Theatre Festival ανεβαίνει στο BIOS Main το Σάββατο 18 Μαΐου στις 21:30.
