-598046.jpg)
Για πρώτη φορά έπειτα από 13 χρόνια το Ευρωπαϊκό Φεστιβάλ Τζαζ της Τεχνόπολις απέκτησε καλλιτεχνικό διευθυντή. Και έγινε διεθνές Athens Technopolis Jazz Festival με συμμετοχές από την Πορτογαλία, το Ισραήλ, τη Δανία, την Ουγγαρία, την Ισπανία, την Πολωνία, την Αργεντινή, την Αυστρία, την Ολλανδία και την Ελλάδα. Όσοι παρακολουθήσαμε από την αρχή την πιο παλιά, την πρώτη ουσιαστικά διοργάνωση της Τεχνόπολις, θυμόμαστε τα ατμοσφαιρικά βραδάκια στο Γκάζι με λίγο κόσμο που έπινε χαλαρά την μπίρα του γύρω από τη σκηνή. Όπως χαρακτηριστικά λένε οι διοργανωτές, το φεστιβάλ ξεκίνησε το 2000 με 30 άτομα και συγκεντρώνει πλέον 5.000 άτομα κάθε βραδιά. Το φεστιβάλ, λοιπόν, μεγάλωσε και καθιερώθηκε, παραμένοντας φιλικό στο κοινό με τη δωρεάν του είσοδο και τις πολύ ωραίες μουσικές του… Για το ύφος και τις καινοτομίες του φετινού φεστιβάλ μας μιλά ο συνθέτης και καλλιτεχνικός του διευθυντής, Μάριος Στρόφαλης.
ελculture: Ποιο είναι τελικά το διαφορετικό που χαρακτηρίζει φέτος το Φεστιβάλ Τζαζ της Τεχνόπολις;
Μάριος Στρόφαλης: Αυτό που ένιωθα ότι έλειπε όλα αυτά τα χρόνια της διοργάνωσης του Τζαζ Φεστιβάλ στην Τεχνόπολις ήταν η έννοια του φεστιβάλ. Αυτό νομίζω ότι έκανα. Έγινε καταρχήν μια θεωρητική αξιολόγηση του τι είναι το φεστιβάλ. Μέχρι σήμερα κάθε πρεσβεία έστελνε τις συμμετοχές της και περιοριζόμασταν στις δικές της επιλογές βάσει του τυχαίου. Πέρυσι, ως καλλιτεχνικός σύμβουλος στην Τεχνόπολις, είχα ζητήσει να μου στείλουν πάνω από τρεις καλλιτέχνες, ώστε να έχω περιθώριο επιλογής. Όταν, έχοντας ενημερωθεί έτσι, έστειλαν πάλι από μία επιλογή, προτίμησα να μην αναλάβω την καλλιτεχνική διεύθυνση του Φεστιβάλ Τζαζ.
ελc: Άρα φέτος κάτι ουσιαστικό άλλαξε – στις επιλογές, στο εύρος αλλά και στον τίτλο του φεστιβάλ.
Μ.Σ.: Φέτος προσπάθησα να ανεβάσω τον ανταγωνισμό και την ποιότητα ταυτόχρονα. Είναι βασικό να έχουμε περισσότερες επιλογές. Για να ανεβάσουμε λοιπόν τον πήχη, περιορίσαμε αφενός τις ημέρες του φεστιβάλ από πέντε σε τρεις και αφετέρου κάναμε τις συμμετοχές παγκόσμιες, όχι μόνο ευρωπαϊκές. Τελικά λοιπόν υπήρξαν πρεσβείες, όπως πχ. του Ισραήλ, που έστειλαν έντεκα επιλογές. Η Ολλανδία έστειλε τέσσερις πολύ καλές επιλογές. Αυτό δημιούργησε ένα μύθο. Ο κόσμος κατάλαβε ότι κάτι αλλάζει. Επίσης, το φεστιβάλ δεν είχε brand. Λεγόταν Ευρωπαϊκό Φεστιβάλ Τζαζ, έτσι αόριστα, και δεν μπορούσε να διαφημιστεί επιτυχώς. Του δώσαμε λοιπόν ένα απλό brand, το Athens Technopolis Jazz Festival, το οποίο δίνει το στίγμα, και βγήκαμε με αυτό στις αγορές, δηλαδή κυρίως στο Womad.
ελc: Ποιο είναι το μουσικό σου κριτήριο που δίνει και το ύφος του φετινού φεστιβάλ;
Μ.Σ.: Ήθελα να περιλάβω όλα τα φάσματα. Από progressive μέχρι την τζαζ που συνορεύει με την έθνικ, το παραδοσιακό σουίνγκ, fusion κ.λπ. Η σχολή πχ. της Ολλανδίας έχει αλλάξει τα δεδομένα στην Ευρώπη. Είναι έτοιμη να παραδώσει μαθήματα στη Νέα Ορλεάνη και στη ΝΥ! Επίσης με εντυπωσιάζει το Ισραήλ, του οποίου η μοντέρνα τζαζ έχει ρουφήξει και τα παραδοσιακά στοιχεία μέσα της. Ακούς μεν σαφώς τζαζ, αλλά αντιλαμβάνεσαι ότι κάτι περίεργο συμβαίνει… Επίσης είναι η πολυρυθμία, που έρχεται από έθνικ και progressive σκηνή, παίρνει στοιχεία από βαλκανικούς και αφρικανικούς ρυθμούς και δίνει διεξόδους στην τζαζ μουσική. Επίσης με ενδιαφέρουν όσοι έχουν περάσει από τη ροκ μουσική, γιατί αντιλαμβάνονται περισσότερο τον ήχο τους, τον επηρεάζουν ηχοληπτικά, αλλάζουν ηχοχρώματα. Ο κόσμος του ταξιδιού της τζαζ είναι μεγάλος, το πάντρεμα με την ποικιλοχρωμία δίνει μεγαλύτερη αισιοδοξία για την τζαζ σκηνή…
ελc: Ήταν δύσκολη η δουλειά της κριτικής επιτροπής για την επιλογή της ελληνικής συμμετοχής;
Μ.Σ.: Να πω καταρχήν ότι οι ελληνικές συμμετοχές ήταν πολύ καλές, στοχευμένες και με concept. Η ελληνική τζαζ σκηνή έχει ανέβει πολύ, οι προτάσεις οργανώνονται και είναι καλές και για τουρνέ, καμιά σχέση με το παρελθόν. Λάβαμε 46 προτάσεις, εκ των οποίων ένα μεγάλο ποσοστό πραγματικά άξιζε. Γι’ αυτό σκέφτομαι την επόμενη χρονιά, επειδή είναι κρίμα που δεν παρουσιάζονται όλα τα ελληνικά γκρουπ, να μπορούσε να διοργανωθεί κάτι σαν διαγωνιστικό φεστιβάλ, ώστε να παρουσιάζονται στο κοινό έστω οι καλύτερες από τις προτάσεις, π.χ. οι 15 από τις 46.
ελc: Όντας ο ίδιος καλλιτέχνης, δημιουργός, πόσο δύσκολο ήταν να συνδυάσεις το υποκειμενικό στοιχείο, αυτό των μουσικών σου προτιμήσεων με το αντικειμενικό, αυτό των επιλογών που καλό είναι να εκπροσωπούνται σε ένα φεστιβάλ προς το κοινό;
Μ.Σ.: Την πρώτη χρονιά μου στην Τεχνόπολις όντως με απασχόλησε αρκετά το υποκειμενικό στοιχείο. Είναι ωστόσο αλήθεια ότι οι συναυλίες που θα ήθελα ίσως εγώ να ακούσω, δε θα έκοβαν πάνω από 500 εισιτήρια. Νιώθω λοιπόν ότι πρέπει να κρατήσω στοιχεία υποκειμενικότητας, ώστε να διατηρηθεί μια ποιότητα στο χώρο, αλλά παράλληλα να σκέφτομαι και την Τεχνόπολις, ότι θα υπάρχει και αύριο, δε θα τη ρίξω έξω, ότι θα παρουσιάζει πράγματα που αφορούν κι άλλο κόσμο.
ελc: Τα σχέδια σου για το εγγύς μέλλον στην Τεχνόπολις;
Μ.Σ.: Υπάρχει κάτι που είχαμε δοκιμάσει το 2011, τα Technopolis music lab, μια πλατφόρμα για νέους, ένα σχέδιο το οποίο δεν υποστηρίχθηκε καλά, το παγώσαμε και θέλουμε να το επαναφέρουμε. Λέμε να κάνουμε φεστιβάλ νέων σχημάτων πιο εναλλακτικών, ροκ, έντεχνο κ.ά., ώστε να εμφανιστούν καλλιτέχνες που αλλιώς δεν έχουν μεγάλη δυνατότητα να μαζέψουν κόσμο. Προς το παρόν όμως δίνουμε το βάρος στο Athens World Music Festival (15-19/7). Το βλέπουμε σαν στοίχημα που θα κάνει την Αθήνα πολιτιστικό προορισμό. Επίσης, θεωρώ υποδειγματική την προετοιμασία του, αφού την ξεκινήσαμε αμέσως μετά το τέλος του περσινού φεστιβάλ. Ήδη τον Ιανουάριο είχαν βγει οι συμμετοχές. Και βέβαια έχει σαφές κοινωνικό-πολιτικό στίγμα (PIIGS).
ελc: Ασχολείσαι με το Αθηναϊκό Καλλιτεχνικό Δίκτυο κι έχεις διακηρύξει και κάνεις πράξη την αυτοδιαχείριση του πολιτισμού και το άνοιγμα στις γειτονιές. Διατηρείς αυτό το όραμα και για την Τεχνόπολις;
Μ.Σ.: Το Δίκτυο είναι μια αυτοδιαχειριζόμενη κοινότητα καλλιτεχνικών ομάδων. Ξεκινήσαμε με 40-50 ομάδες και τώρα είμαστε πάνω από 200. Η κάθε ομάδα επενδύει ενέργεια και το τι κάνει επιβραβεύεται με αντιπαροχές βάσει point system, όχι με χρήματα. Όσο για την Τεχνόπολις, πλέον δουλεύει σε εξωστρεφή ρότα. Για παράδειγμα, οι εκδηλώσεις των Χριστουγέννων στην πόλη, το Athens Gardens festival (15-18/6) πιο ακουστικό και κλασικό ή το Μικρό Παρίσι (9-16/10) με πιο ανοικτά και ευέλικτα σχήματα. Στην Τεχνόπολις προσπαθούμε λοιπόν να μαζέψουμε την πυραμίδα. Μακάρι να υπήρχαν κι άλλες μικρότερες τεχνοπόλεις, όπως τα πολιτιστικά κέντρα του ΟΠAΝΔΑ σε διαμερίσματα του δήμου. Υπάρχουν όμως ζητήματα, όπως οι ελλείψεις σε προσωπικό ή το ότι το να στήσεις κάτι μόνιμο δεν μπορεί να βασίζεται εξολοκλήρου στον εθελοντισμό, ακόμα κι αν είναι αμειβόμενο ανταλλακτικά. Αν υπήρχαν στη χώρα μας περισσότερα δίκτυα, όχι κατ’ ανάγκη καλλιτεχνικά, αλλά δημιουργικά, τα πράγματα θα ήταν πιο εύκολα, θα υπήρχε μεγαλύτερη κοινωνική ανταπόκριση.
Athens Technopolis Jazz Festival
31/5-2/6/2013, 20:00
Είσοδος ελεύθερη
