«Στο Μουσείο, ξανά!» στο Ίδρυμα Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή με «δύο εκθέσεις πολύ κοντά στην καρδιά μας», όπως ανέφερε η Πρόεδρος του Ιδρύματος, Fleurette Π. Καραδόντη, παρουσιάστηκαν οι καλοκαιρινές εκθέσεις που θα δούμε σε Αθήνα και Άνδρο από την 1η Ιουλίου.
Οι «Αφαιρετικές προσεγγίσεις Ελλήνων καλλιτεχνών της Διασποράς» με έργα από τη συλλογή του Ιδρύματος Β. & Ε. Γουλανδρή είναι η έκθεση που μπορούμε να επισκεφτούμε στην Άνδρο και αφορά αφαιρετικές προσεγγίσεις Ελλήνων καλλιτεχνών διακριθέντων στην αλλοδαπή φέρνοντας κοντά στο ελληνικό κοινό έργα δημιουργών, οι οποίοι είτε γεννήθηκαν είτε σε κάποια στιγμή της ζωής τους εγκαταστάθηκαν και συνεχίζουν να ζουν στη χώρα υποδοχής. Ο Διευθυντής του Ιδρύματος Β. & Ε. Γουλανδρή και επιμελητής της έκθεσης, Κυριάκος Κουτσομάλλης, ανέφερε για την αναβολή της προγραμματιζόμενης για το καλοκαίρι του 2020 έκθεσης του Γιώργου Ρόρρη, η οποία και είχε φτάσει σε προχωρημένο στάδιο, ότι δεν πρόκειται για ακύρωση αλλά «μετάθεση σε ευθετέτερο χρόνο», αν όλα πάνε καλά το καλοκαίρι του 2021. Αποφεύγοντας όπως ανέφερε την «τρύπα στην εκθεσιακή πολιτική στα 40 χρόνια που είμαστε στην Άνδρο [εκτός του 1993], δε θα θέλαμε να μείνουν κενά», οπότε και η νέα έκθεση – αφιέρωμα σε δημιουργούς, κυρίως από τη δεκαετία του ’50 έως του ’60, που είχαν το σθένος να επιχειρούν υπερβάσεις και να αφουγκράζονται τα μηνύματα των καιρών, αλλά και την αδιαπραγμάτευτη επιθυμία τους να παραμείνουν αγκιστρωμένοι στο αποθεματικό της καταγωγής τους δεν θεωρείται μία λύση ανάγκης αλλά έχει οντότητα και σημασία. Η θεματική που ορίστηκε αφορά αποκλειστικά καλλιτέχνες οι οποίοι εν μέσω πολλών δυσκολιών, άλλοι από ιδιοσυγκρασιακή αφαιρετική ροπή και άλλοι εξ ανάγκης κινούμενοι, αποφάσισαν να δοκιμαστούν στα αφαιρετικά κρατούντα της εποχής τους. Ορισμένοι, εκ των συγκυριών αγόμενοι, αποφάσισαν την έξοδο από τον γενέθλιο τόπο προσδοκώντας ελευθερία δράσης και σκέψης και αναζητώντας μερίδιο στα πρωτοποριακά τεκταινόμενα των καιρών. Άλλοι, λόγω κοινωνικοπολιτικών συνθηκών ή ιδεολογικών πεποιθήσεων, κυριολεκτικά εξαναγκάστηκαν σε εκπατρισμό προκειμένου να αποφύγουν διώξεις και κατατρεγμούς. Χαρακτηριστικός είναι ο ρόλος του μεταγωγικού πλοίου τύπου Liberty, του γνωστού «Ματαρόα», που σε πολλούς προσέφερε τον πλου προς την ελευθερία και παρέμεινε ιστορική αναφορά αυτής της ψυχικά επώδυνης και βιωματικά επίπονης περιπέτειας.
Τους περισσότερους από αυτούς είχε την τύχη να συναντήσει ο Κυριάκος Κουτσομάλλης, ορισμένες φορές συντροφιά με την Ελίζα Γουλανδρή, στην άλλη πατρίδα τους και στους χώρους δουλειάς τους: στην Αμερική, όπως είναι η περίπτωση της Chryssa ή του Βεκρή, ιδιαίτερα όμως στην Ευρώπη, όπως είναι η περίπτωση του Takis, της Βάρη, του Βυζάντιου, του Χριστοφόρου, του Ανδρέου στο Παρίσι ή του Παναγιωτίδη στη Βέρνη:
«Πρόκειται για έργα που προέκυψαν μέσα από γόνιμες στιγμές αυτών των συναντήσεων. Και είναι βέβαιο ότι μια μουσειακή συλλογή καταρτίζεται, κυριολεκτικά χτίζεται, αργά αλλά σταθερά μέσω συζητήσεων και αφηγήσεων που προηγήθηκαν γύρω από το κάθε έργο».
Οι καλλιτέχνες που περιλαμβάνονται στο αφιέρωμα είναι: Chryssa (Χρύσα Βαρδέα), Takis (Παναγιώτης Βασιλάκης), Θεόδωρος Στάμος, Γιάννης Κουνέλλης, Λουκάς Σαμαράς, Θάνος Τσίγκος, Τζον Χριστοφόρου, Ντίκος Βυζάντιος, Pavlos (Παύλος Διονυσόπουλος), Σοφία Βάρη, Μπάμπης Βεκρής (Electros), Νάσος Δάφνης, Κώστας Ανδρέου, George Negroponte, Μαρκ Χατζηπατέρας, Νάκης Παναγιωτίδης, Άλκης Πιερράκος, Άρης Κουτρουλής, Lynda Benglis.
Από την ταξιδιάρικη έκθεση «Αφαιρετικές προσεγγίσεις Ελλήνων καλλιτεχνών της Διασποράς» στην Άνδρο, παράλληλα συνοδοιπόρος της θα είναι στην Αθήνα η πολύ ιδιαίτερη και βγαλμένη από τς περίεργες μέρες του εγκλεισμού μας κατά την πανδημία, έκθεση με τίτλο: Η παιδική φαντασία αντίδοτο στην απομόνωση (Ζωγραφικές διαδρομές στην παιδική φαντασία σε περίοδο δυσοίωνων συγκυριών). Συγκεκριμένα στο -1 του Ιδρύματος μπορεί ο επισκέπτης να εισχωρήσει σε έναν άλλο κόσμο, αυτόν της φαντασίας, έκπληκτος με τις δημιουργίες που θα αντικρίσει, σε μία πολύ προσεγμένη και όμορφα στημένη έκθεση φωτισμένη με τα έργα παιδιών που έστειλαν ανταποκρινόμενα στην ανοιχτή πρόσκληση «Δημιουργούμε από το σπίτι!». Με την τελευταία το Ίδρυμα είχε «προσκαλέσει» παιδιά και εφήβους έως 15 ετών να εμπνευστούν από τα αγαπημένα τους αντικείμενα και να δημιουργήσουν τα δικά τους έργα με ό,τι υλικά διέθεταν στο σπίτι. Τελικά όπως μας ανέφεραν οι επιμελητές της έκθεσης, η έκπληξή τους ήταν πολύ μεγάλη όταν αντίκρισαν έργα τα οποία είχαν ξεπεράσει το ζητούμενο του open call, καθώς τα παιδιά υπερβαίνοντας τη νωχελική αδράνεια του κατ’ οίκον περιορισμού ζωγράφισαν χωρίς όρους και προϋποθέσεις, εντελώς ελεύθερα, θέματα που απλώνονται σε άλλους χώρους εκτός του σπιτιού με αφηρημένες συνθέσεις αποτυπώνοντας μαγικούς τόπους. Το αποτέλεσμα ήταν 252 παιδιά να ανταποκριθούν στην πρόσκληση και όλες τις προτάσεις μπορεί να τις θαυμάσει κανείς στην ιστοσελίδα του Ιδρύματος, μέχρι το τέλος της έκθεσης στις 30 Σεπτεμβρίου 2020.
Το εύρος της παιδικής φαντασίας, ο τρόπος της εικαστικής απόδοσης, τα μέσα με τα οποία εκφράστηκαν, η αισθητική τέρψη που προκάλεσαν οδήγησαν στη σκέψη να οργανωθεί μια έκθεση με νόρμες και κριτήρια που επιβάλλονται οργανωτικά σε εκδηλώσεις μουσειακών αξιώσεων και με τις ανάλογες εκθεσιακές υποδομές. Η επίσκεψη σε αυτό το αφιέρωμα Η παιδική φαντασία αντίδοτο στην απομόνωση θα είναι μια διαδρομή στην παιδική φαντασία και μια εμπειρία κοινωνικής αποστασιοποίησης, έτσι όπως εκφράστηκε μέσα από την παιδική φαντασιακή πρόσληψη και δημιουργικότητα.
Σημαντική αναφορά επίσης, έγινε από την αρχή, στο βασικό ζήτημα που έχει να κάνει με τις παρούσες πρωτόγνωρες συνθήκες και τη διαβεβαίωση ότι το Ίδρυμα Β&Ε Γουλανδρή λαμβάνει μία σειρά απαραίτητων μέτρων για την προστασία της υγείας. Συγκεκριμένα στο μουσείο λειτουργεί κλιματισμός ανοιχτού κυκλώματος, ενώ το κτίριο απολυμαίνεται και καθαρίζεται τακτικά. Ειδική μέριμνα έχει ληφθεί, επίσης για την τήρηση ασφαλών αποστάσεων εντός των χώρων του μουσείου, την αποφυγή συνωστισμού και τη διασφάλιση της ομαλής ροής των επισκεπτών. Επιπλέον, ενθαρρύνεται η ηλεκτρονική αγορά εισιτηρίων προκαθορισμένου χρόνου επίσκεψης μέσω του ιστότοπου goulandris.gr ενώ και το audio guide, παρέχεται δωρεάν -και έχει εμπλουτιστεί μέσω ηλεκτρονικής εφαρμογής- και στο τηλέφωνο του κάθε επισκέπτη αποτελώντας έναν ασφαλή τρόπο ευχάριστης εμπειρίας και ξενάγησης.
Ιnfo εκθέσεων
Αφαιρετικές προσεγγίσεις Ελλήνων καλλιτεχνών της Διασποράς | 1 Ιουλίου – 27 Σεπτεμβρίου 2020 | Ωράριο λειτουργίας: Τετάρτη – Κυριακή 11:00-15:00 & 18:00-21:00 Δευτέρα 11:00-15:00 | Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Οδός Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή, Χώρα, Άνδρος 845 00, T. 22820 22444
Η παιδική φαντασία αντίδοτο στην απομόνωση (Ζωγραφικές διαδρομές στην παιδική φαντασία σε περίοδο δυσοίωνων συγκυριών | 1 Ιουλίου – 30 Σεπτεμβρίου 2020
Ιούνιος – Ιούλιος: Τετάρτη, Σάββατο & Κυριακή 10:00 – 18:00 Πέμπτη & Παρασκευή 10:00 – 20:00 | Αύγουστος – Σεπτέμβριος: Τρίτη, Τετάρτη, Σάββατο & Κυριακή 10:00 – 18:00 Πέμπτη & Παρασκευή 10:00 – 20:00 | Δευτέρα κλειστά
Kεντρική φωτογραφία άρθρου: Takis (Παναγιώτης Βασιλάκης) Mur magnétique jaune | Κίτρινος μαγνητικός τοίχος 1976 Μαγνήτες, πλαστικός σπάγγος και μέταλλο σε καμβά | 175 × 359 cm
