Διάλεξε πλευρά, του old boy

Ένα βασικό μοτίβο σε ταινίες και σειρές για μαφιόζους ή εμπόρους ναρκωτικών που τυχαίνει να είναι και οικογενειάρχες, είναι ότι όσο πιο πανίσχυροι γίνονται και όσο μεγαλύτερο χώρο καταλαμβάνουν, τόσο λιγότερο ασφαλής γίνεται η οικογένειά τους, τόσο περισσότερο εκτεθειμένη σε κίνδυνο βρίσκεται. Γενικότερα μιλώντας, η οικογένεια ενός ανθρώπου που δεν είναι μπλεγμένος με βία και όπλα και την δια αυτών άσκηση εξουσίας κινδυνεύει πολύ λιγότερο. Κι ας μην έχει γορίλες σε κάθε γωνία της έπαυλης που κατοικεί να τη φυλάνε, κι ας μην κατοικεί σε έπαυλη ή δεν κάνει συνολικά ζωάρα, γιατί δεν της το επιτρέπουν τα οικονομικά της και οι επιλογές ζωής της. Και σε μια τραβηγμένη ίσως αναλογία, ίσως όμως κι όχι, αν το κράτος του Ισραήλ παίζει επί πολλές δεκαετίες το παιχνίδι της επιβολής ισχύος επί των Παλαιστινίων, το αποτέλεσμα είναι ότι δεν καταφέρνει να εξασφαλίζει έτσι μεγαλύτερη ασφάλεια για τους Ισραηλινούς πολίτες αλλά πολύ μικρότερη. 

Αλλά μήπως αυτά είναι γεωπολιτικά εντελώς αφελή και υπεραπλουστευτικά; Ποιος μας λέει ότι αν το Ισραήλ δεν επένδυε στην επιβολή και την επέκταση, αλλά σε μια πιο διαλλακτική και συμβιβαστική πολιτική, ο άμαχος Ισραηλινός πολίτης δεν θα ήταν πιο επισφαλής και δεν θα βρισκόταν σε μεγαλύτερη διακινδύνευση; Αγγέλους έχει τριγύρω του; Προτού απαντήσει όμως κανείς σε αυτό το ερώτημα, θα πρέπει πρώτα να αναρωτηθεί γιατί ο Ισραηλινός άμαχος να είναι πιο σημαντικός από τον Παλαιστίνιο άμαχο; Ποιος τον θέτει ως προτεραιότητα και με ποια κριτήρια; Και θα πρέπει επιπρόσθετα να αναρωτηθεί, γιατί και σε καιρό εντός ή εκτός εισαγωγικών ειρήνης είναι θεμιτό ο Παλαιστίνιος άμαχος να ζει με τις συνθήκες που ζει;

Αλλά και ακριβώς αντίστροφα: αν η συνολική υποκρισία της Δύσης, τα δύο μέτρα και σταθμά της και η συνολική μεροληψία της κάνουν το βλέμμα της να στρέφεται στους αμάχους της μιας πλευράς, όσοι ας πούμε είμαστε ιδεολογικά απέναντι στην υποκρισία της και τη μεροληψία της, με ποιο άραγε αξιακό δικαίωμα επιλέγουμε να θέτουμε ως προτεραιότητα τους Παλαιστινίους αμάχους και να αποστρέφουμε το βλέμμα μας από τους Ισραηλινούς; Εκεί οι σφαγές και οι κτηνωδίες που διεπράχθησαν δικαιολογούνται στο όνομα του «δεν πάει άλλο» και ενός απελευθερωτικού πολέμου; 

Και κάτι ακόμα: είμαστε συχνά τόσο αλλεργικοί σε εθνικές και θρησκευτικές ταυτίσεις, ομαδοποιήσεις και φανατισμούς, όταν αφορούν στο δικό μας λαό και τη δική μας θρησκεία, αλλά οι εθνικοί και θρησκευτικοί φανατισμοί των άλλων είναι επαινετοί; Μόνο η Δύση είναι η υποκρίτρια, με τα δύο μέτρα και τα δύο σταθμά και εμείς όχι; Το ότι η Δύση είναι αυτό το βαθύτατα νοσηρό πολιτισμικοπολιτικό σύνολο που έχει στην πορεία των αιώνων ξεσκίσει και απομυζήσει την υπόλοιπη ανθρωπότητα, διατηρώντας ταυτόχρονα για τον εαυτό της την εικόνα ενός πολιτισμικοπολιτικού φάρου, σημαίνει άραγε ότι οι άλλες πλευρές του παιχνιδιού είναι εξ ορισμού καλύτερες; Ότι αν εκείνες είχαν στα χέρια τους τη μεγάλη ισχύ, θα είχαν φερθεί με διαφορετικό τρόπο, λιγότερο ξεσκιστικά και απομυζητικά για την υπόλοιπη ανθρωπότητα;

Τελικά το ζήτημα είναι να επιλέξουμε πλευρά; Να είμαστε με τον ένα ή τον άλλο, τη Ρωσία ή την Ουκρανία, το Ισραήλ ή την Παλαιστίνη (ή και την Αρμενία ή το Αζερμπαϊτσάν σε πολέμους που δεν αφορούν κανέναν), αναλόγως σε ποιο ευρύτερο πολιτισμικοπολιτικό κομμάτι ανήκει; 

Με την ειρήνη μπορούμε άραγε να είμαστε; Όχι, θα σου πουν, δεν γίνεται να έχουμε ειρήνη, όταν δεν υπάρχει δικαιοσύνη. No justice – no peace. Με τη δικαιοσύνη, με το δίκαιο. Και δεν υπάρχει πιο ισχυρή κατηγορία δικαίου, από τα εθνικά δίκαια. Να πυρακτώνουν την καρδιά μας. Και Ελλάδα δεν θα υπήρχε χωρίς απελευθερωτικούς πολέμους, χωρίς σφαγές στην Τριπολιτσά, χωρίς ποτάμια αίμα. Κι αντίστροφα ο πασιφισμός έφερε τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αν επικρατούσε η ειρήνη και η καταλλαγή, οι ναζί θα είχαν πάρει τη μισή Ευρώπη με το μέρος τους. Έπρεπε να γίνει πόλεμος. Και να ρίξουμε και δυο ατομικές βόμβες μετά γιατί αυτό ήταν το δίκαιο.

Και τώρα να μπει το Ισραήλ στη Γάζα. Να μπει στον πόλεμο κι ο Λίβανος και το Ιράν. Και όλοι. Να φτάσουμε στον τελικό πόλεμο όλων εναντίον όλων. Να μην μείνει κολυμπηθρόξυλο. Γιατί εμείς είμαστε εμείς και εσείς είστε εσείς. Γιατί τα δίκαια μάς καίνε την ψυχούλα. Γιατί αν έχεις ισχύ ως κράτος μπορεί να πατάς στο κεφάλι άλλους λαούς και να μην τρέχει μία. Μέχρι να τρέξει αίμα. 

Αλλά ακόμα και εκεί να φτάσουμε, ακόμα και κολυμπηθρόξυλο να μη μείνει, το τελευταίο πράγμα που θα επιβιώσει από τον ανθρώπινο πολιτισμό, αυτό που θα πεθάνει μόνο αν πεθάνει και ο τελευταίος άνθρωπος, θα είναι η υποκρισία, η μεροληψία, τα δύο μέτρα και δύο σταθμά, θα είναι ότι το δικό μου δίκαιο είναι δικαιότερο από το δικό σου.