«Αγορας/Μενος»

Art is a prisoner of its phantasms and its function as magic;
it hangs on our bourgeois walls as a sign of power,
it flickers along the peripeties of our history like a shadow play- but
is it artistic?

Marcel Broodthaers

Το 1978 ο Daniel Bell, συντηρητικός Αμερικάνος κοινωνιολόγος κατηγορεί την σύγχρονή του τέχνη και δη τον μοντερνισμό ως άμεσο εχθρό της άρχουσας τάξης και επιθετικό παράγοντα διάλυσης της μπουρζουά αντίληψης του κόσμου, του ίδιου του καπιταλισμού. Από την άλλη πλευρά την ίδια εποχή ο Donald Judd- καλλιτέχνης και θεωρητικός, ηγετική μορφή του μινιμαλισμού- εκφράζει τις ανησυχίες του σχετικά με το πώς η τέχνη μπορεί να μείνει αλώβητη και απερίσπαστη από τα ιδιωτικά συμφέροντα και την αγορά. Ο χωρίς ηθική κόσμος των επιχειρήσεων είχε αρχίσει ήδη να εισβάλει –με τη μορφή χορηγιών και κάθε άλλου είδους στήριξης – στα χωράφια της.

Σήμερα, λίγες μόλις δεκαετίες αργότερα, οι φόβοι του Judd δείχνουν να επαληθεύονται πανηγυρικά. Η καταιγιστική –και απειλητική-διασπαστικότητα για την οποία φοβόταν ο Bell το μοντερνισμό δεν απέβη αποτελεσματική και οι παμφάγοι νόμοι της αγοράς κυριάρχησαν σταδιακά στο χώρο της τέχνης. Μέσα σε μια κοινωνία όπου όλες οι σχέσεις έχουν πλέον χρηματική αξία, το έργο τέχνης θεωρείται ως ένα ακόμα καταναλωτικό προϊόν ενώ οι αισθητικές αξίες έχουν αντικατασταθεί πλήρως από τις οικονομικές.

Ο κόσμος της τέχνης- κατεξοχήν φορέας πολιτισμού- ξεπλένει αβίαστα βρώμικα χρήματα και συνειδήσεις ενώ το ταλέντο αξιολογείται ή/ και κατασκευάζεται βάσει της εξαργύρωσής του. Το κρίσιμο θέμα λοιπόν που εγείρεται και επιχειρούμε να διερευνήσουμε εδώ είναι η θέση και η δυναμική του σύγχρονου καλλιτέχνη απέναντι σε αυτή την πραγματικότητα.