-946681.jpg)
Το Athens Video Art Festival (χαϊδευτικά AVAF) είναι ό,τι φανερώνει το όνομά του, ένα αστικό καλλιτεχνικό φεστιβάλ που γιορτάζει την ψηφιακή δημιουργία. Φέτος μάλιστα σβήνει κεράκια για 10η χρονιά και επιστρέφει κοντά μας φθινόπωρο αυτή τη φορά – αντί άνοιξης, όπως μας είχε συνηθίσει – με μια επετειακή διοργάνωση που σκοπό έχει να αγκαλιάσει όσους δεν είναι εξοικειωμένοι με τα Νέα Μέσα και την Τεχνολογία, σε όποια ηλικιακή ομάδα κι αν αυτοί ανήκουν, να τους δελεάσει και να τους προσελκύσει στον κόσμο του Video Art.
Συναντώ τον Ηλία Χατζηχριστοδούλου, εμπνευστή και διοργανωτή του Athens Video Art Festival, και μαθαίνω πως «το 2004 όταν άρχισε να ζυμώνεται η ιδέα του φεστιβάλ, δεν υπήρχε τίποτα σχετικό με τον σύγχρονο ψηφιακό πολιτισμό. Μπορούσες να καταθέσεις τη δουλειά σου μόνο αν είχες κάποια μικρού μήκους ταινία και δεν υπήρχε τίποτα στο σκηνικό των Νέων Τεχνολογιών. Υπήρχε ίσως στο εξωτερικό, αλλά και πάλι σε πολύ μικρές βαθμίδες». Το ίδιο το φεστιβάλ μάλιστα «ξεκίνησε σαν μια ιδέα για το πώς μπορεί να δημιουργηθεί κάτι που μπορούσε να εμπλέξει όλα τα οπτικοακουστικά μέσα με μεγάλο κίνητρο τον προγραμματισμό», από ένα προσωπικό στοίχημα θα μπορούσε να πει κανείς.
Κάπως έτσι λοιπόν, τον Απρίλιο του 2005 έγινε η αρχή στον πολυχώρο «Θύρα Τέχνης» στην περιοχή του Ψυρρή, όπου φιλοξενήθηκαν περισσότεροι από 180 έλληνες και ξένοι καλλιτέχνες παρουσιάζοντας τη δουλειά τους στις δυο μόλις -πρωταρχικές- κατηγορίες του Φεστιβάλ “Video Art” και “Video Installations”. Ήδη από την επόμενη χρονιά οι συμμετέχοντες καλλιτέχνες πολλαπλασιάστηκαν φτάνοντας τους 600, ενώ οι κατηγορίες αυξήθηκαν σε τέσσερις, αφού το πρόγραμμα συμπληρώθηκε από τις κατηγορίες των “Installation Art” αλλά και “Performance Art”. Από τον τότε χώρο διεξαγωγής, το «Αγγέλων Βήμα», πέρασαν πάνω από 2800 επισκέπτες. Η 3η διοργάνωση του φεστιβάλ, το 2007, βρήκε το «σπίτι» της στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων, προσελκύοντας πάνω από 11.000 επισκέπτες, αριθμό σχεδόν τετραπλάσιο του αντίστοιχου περσινού. Το Φεστιβάλ είχε πλέον καθιερωθεί και στα επόμενα δύο χρόνια θα έβλεπε τις κατηγορίες του να αγγίζουν τις επτά, από τις αρχικά δύο. Τις κατηγορίες “Video Art”, “Video Installations“, “Installation Art” και “Performance Art” συμπλήρωσαν οι “Web Art“, “Animation” και “Digital Image“. Το 2008, κατά τη διάρκεια της 4ης διοργάνωσης, το φεστιβάλ φιλοξένησε Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα που περιελάμβαναν στο πρόγραμμα σπουδών τους το μάθημα της Video Art, ενώ ταυτόχρονα πραγματοποίησε αφιέρωμα στη σύγχρονη Σουηδική Video Art και New Media ή αλλιώς Curare Art Movement.
Εκείνη τη χρονιά η οικονομική κρίση ξεπροβάλλει, αλλά δε φαίνεται να δυσκολεύει ιδιαίτερα το έργο του Ηλία και της ομάδα του AVAF, όπως ο ίδιος παραδέχθηκε: «Η αλήθεια είναι το φεστιβάλ από την αρχή του έτυχε ευνοϊκής γενικότερα αποδοχής και τα πράγματα πήγανε πολύ καλά από την αρχή, δεν αντιμετωπίσαμε δηλαδή τρομερές δυσκολίες όσον αφορά τη σύσταση ενός τέτοιου θεσμού στην Ελλάδα». Οι μόνες δυσκολίες που αντιμετώπισαν και θα αντιμετωπίζουν πάντα κατά πως φαίνεται είναι το ίδιο το μέσο και αυτό γιατί «πρόκειται για μία παραγωγή η οποία ουσιαστικά δείχνει αυτό που συμβαίνει τώρα και πρέπει να είσαι καινοτόμος και να ξεπερνάς τον εαυτό σου κάθε χρόνο».
Το 2009 το Athens Video Art Festival έφτασε αισίως την πέμπτη του διοργάνωση και γιόρτασε τα 5 του χρόνια συνεχίζοντας τη συνεργασία του με ομιλητές και εκπροσώπους ακαδημαϊκών ιδρυμάτων και παρουσιάζοντας κορυφαία φεστιβάλ του εξωτερικού – ανάμεσά τους και το Ισπανικό In-Edit (που πλέον έχει αδερφάκι στην Ελλάδα) – με προβολές αποκλειστικού υλικού και επίσημους προσκεκλημένους. Παράλληλα, τίμησε τον μεγάλο Κορεάτη Δάσκαλο της Video Art, Nam June Paik, πραγματοποιώντας το μεγαλύτερο αφιέρωμα που έχει γίνει ποτέ στη χώρα, παρουσιάζοντας για πρώτη φορά στην Ελλάδα το Button Happening.
Το 2010 ακολούθησε ένα εκτενές αφιέρωμα στον Andy Warhol, που έδωσε στο κοινό την ευκαιρία να παρακολουθήσει σπάνιο υλικό σχετικά με τη ζωή και την καλλιτεχνία του, να αγγίξει διαδραστικές εγκαταστάσεις, να παρακολουθήσει πάνω από τριάντα ώρες συνεχών προβολών μεγάλων έργων Video Art και Animation, να απολαύσει αποκλειστικά πλάνα και ειδικούς καλεσμένους ακαδημαϊκών αφιερωμάτων αλλά και κάποιων από τα πιο γνωστά φεστιβάλ νέων μέσων από όλο τον κόσμο. Στην έκτη αυτή διοργάνωση ενσωματώθηκε επίσης για πρώτη φορά η ενότητα «Feel Free to Feel Green» που φιλοξενεί έκτοτε έργα με οικολογική ευαισθησία. Στο επόμενο Athens Video Art Festival, το 2011 στην Τεχνόπολη, το κοινό πήρε μια γεύση από τα πιο σημαντικά φεστιβάλ σε όλο τον κόσμο, όπως το Magmart, το Live Performers Meeting, το View Fest και το Alphaville, ενώ είχε την ευκαιρία να παρακολουθήσει την προβολή του προγράμματος «Adventures in motion» από την βρετανική onedotzero.
Θέλοντας να πειραματιστεί το 2012 το Φεστιβάλ άφησε προσωρινά την Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων και απλώθηκε στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας, όπου παρουσίασε περισσότερα από 340 έργα από 58 διαφορετικές γωνιές του πλανήτη. Κατάφερε έτσι να αναδείξει την πόλη ως πνεύμονα σύγχρονης δημιουργικότητας και τρόπο επικοινωνίας μεταξύ του κλασικού πολιτισμού και των τεχνών του μέλλοντος. Εκείνη τη χρονιά, μεταξύ άλλων, το κοινό ήρθε σε επαφή με την καινοτόμο τεχνική του Mapping Installation με μεγάλης κλίμακας αστικές παρεμβάσεις.
Πίσω στο πρόσφατο 2013, επαναλαμβάνοντας το πείραμα της προηγούμενης χρονιάς, η τεχνολογία συνάντησε την τέχνη και η πόλη μετατράπηκε σε ένα πρωτότυπο μωσαϊκό έκφρασης, σε πέντε σημεία του ιστορικού κέντρου της Αθήνας για τρεις μέρες. Με το σύνθημα «Ζώντας την Αθήνα», πάνω από 18.000 πολίτες επισκέφθηκαν τα σημεία του Φεστιβάλ και πλοηγήθηκαν στο κέντρο, αλλά και σε απαξιωμένες περιοχές του Ιστορικού Κέντρου. Προβολές Video Art και Animation πλημμύρισαν την Αθήνα με σκοπό τη συμβολή στην αισθητική αναζωογόνηση και την προαστιακή βελτίωσή της. Φάνηκε ξεκάθαρα πως το 9ο AVAF είχε κερδίσει το στοίχημα.
Φτάνοντας στο σήμερα, εν έτει 2014, η ομάδα του AVAF έχει προετοιμάσει μια πλούσια επετειακή διοργάνωση για να γιορτάσει την 10χρονη παρουσία του φεστιβάλ στον αστικό ιστό, έχοντας παρ’ όλα αυτά συμφωνήσει εξ αρχής πως δε θα προβούν σε εξεζητημένες κινήσεις ώστε να βάλουν τον πήχη ακόμα πιο ψηλά «γιατί έτσι κι αλλιώς κάθε χρόνο τον βάζουμε ακόμα πιο ψηλά χωρίς αυτό να έχει σχέση με τον κάθε ένα χρόνο που έχουμε στην πλάτη μας. Έχει σχέση με το ότι πρακτικά, σε αυτόν τον τομέα, πάντα πρέπει να είσαι up to date. Όπως και να ‘χει πάντως, για τα 10 χρόνια προτάθηκαν κάποιες πάρα πολύ καλές και ιδιαίτερες συνεργασίες, είτε αφορά εργαστήρια και workshops, είτε performances, είτε κάποιες παρουσιάσεις μεγάλων καλλιτεχνών, οπότε συγκυριακά μπορεί να είναι και η διάθεσή μας τέτοια. Θα δούμε πολύ ιδιαίτερα πράγματα».
Η Βασιλική Σουλάνη, μέλος της ομάδας του AVAF, θεωρεί πολύ σημαντικό το ότι απευθύνεται σε όλες τις ηλικίες: «υπάρχει δηλαδή κατά κάποιο τρόπο η θεματική των άκρων και αυτό φαίνεται και απ’ όλο το επικοινωνιακό υλικό, από τα video teasers με τις γιαγιάδες που πλέκουν, όλα δείχνουν πως ο φετινός χαρακτήρας του φεστιβάλ θέλει να προσαρμοστεί σε όλες τις ηλικίες». Από τα φετινά highlights του προγράμματος ξεχωρίζει τον συνθέτη και μουσικό Hauschka, ο οποίος θα δώσει μια ειδική perfomance πάνω σε ένα “προετοιμασμένο” πιάνο, αλλά και το μικρό μεν αλλά πολύ πρωτότυπο αφιέρωμα πάνω στην Glitch Art που δεν έχουμε δει ξανά τα προηγούμενα χρόνια.
{youtube}SpdOX087uPg{/youtube}
Το πρώτο από τα συνολικά 5 video teasers του φετινού φεστιβάλ. Δείτε τα όλα εδώ
Φέτος λοιπόν, από τις 2 Οκτωβρίου και για τέσσερις ημέρες, το 10ο Athens Video Art Festival θα επιστρέψει στον “τόπο του εγκλήματος” στην Τεχνόπολη, εστιάζοντας στην ψηφιακή λούπα αντί της κοινωνικής, την οποία ο Ηλίας αντιμετωπίζει με το δικό του τρόπο: «Κάνω στη ζωή μου πάρα πολλές παραγωγές και πάρα πολλά projects, αυτή είναι η δουλειά μου. Θα σου εκμυστηρευτώ κάτι, αν δεν έκανα το Athens Video Art Festival ίσως η ζωή μου αυτή τη στιγμή να ήταν σε μία μεγαλύτερη λούπα», θέλοντας μάλλον να ανοίξει στο ευρύ κοινό ένα παράθυρο στον κόσμο του και να αντισταθεί στην επαναληπτικότητα δίνοντάς της βάθος και μέλλον: «Όταν με είχαν ρωτήσει στο 5ο φεστιβάλ πώς φαντάζομαι το 10ο γέλαγα, γιατί δεν ήταν δυνατό να το σκεφτώ. Η αλήθεια είναι ότι φαντάζομαι το AVAF του 2015 γιατί έχουμε ήδη “κλείσει” κομμάτια για του χρόνου, το οποίο είναι πολύ αισιόδοξο, αλλά πώς φαντάζομαι το 20ο; Το φαντάζομαι σίγουρα σαν κάτι το οποίο το κοινό θα περιμένει και θα έχει πάρει μια μορφή που θα του επιτρέπει να κρατήσει τον urban χαρακτήρα του, να συνεχίσει να είναι ανήσυχο και πειραματικό. Αν το καταφέρουμε αυτό, τότε μπορεί να έχουμε πετύχει κάτι πραγματικά μεγάλο».
—
Info: Το Athens Video Art Festival 2014 θα πραγματοποιηθεί στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων το τετραήμερο 2-5 Οκτωβρίου.
