Ιδιότυπα μουσικά όργανα, όπως αυτό της Έλεν Φούλμαν με χορδές συνολικού μήκους 25 μέτρων, ιδιαίτερες εκτελέσεις, όπως του Γιάννη Αγγελάκα να ερμηνεύει Τζον Κέιτζ, νέα έργα βασισμένα στην παραδοσιακή μουσική της Καρπάθου, ένας διεθνούς φήμης μαέστρος 41 ετών από το Ισραήλ με μεγάλη αγάπη για το έργο του Γιάννη Χρήστου. Αυτά κι ακόμα περισσότερα θα δούμε σε λίγες μέρες (16-18/6) στη Διπλάρειο Σχολή και σε διάφορους χώρους της Στέγης, στο πλαίσιο του Tectonics Athens, ενός φεστιβάλ που έρχεται να διευρύνει τον τρόπο με τον οποίο ακούμε και αντιλαμβανόμαστε τη μουσική. Τι περιλαμβάνει; Ένα συνονθύλευμα ηχητικών ιδιωμάτων, από συμφωνική μουσική, ελεύθερο αυτοσχεδιασμό, noise, μουσική δωματίου, ηχητικές εγκαταστάσεις, έως παραδοσιακή μουσική, όλα όσα αποτελούν το σημερινό μουσικό μας σύμπαν, για το οποίο με τόσο ενθουσιασμό μας μιλά ο, γεννημένος το 1976 Μαέστρος, Ilan Volkov, επιμελητής του φεστιβάλ.
Είστε ιδιαίτερα δραστήριος στη νέα μουσική σκηνή και έχετε παρουσιάσει σε πρεμιέρα πολλά έργα σύγχρονης ορχηστρικής μουσικής. Θα λέγατε ότι σας κινούν περισσότερο το ενδιαφέρον τα σύγχρονα μουσικά έργα; Ποια από αυτά θα συγκαταλέγατε ανάμεσα στα αγαπημένα σας;
Πάντα με ενδιέφερε τόσο η παλιότερη, όσο και η σύγχρονη μουσική και τέχνη. Μου φαίνεται πολύ πιο συναρπαστικό και ενδιαφέρον το να ζω και στους δυο κόσμους. Βρισκόμαστε σε μια πραγματικά εκπληκτική εποχή για τη μουσική, όπου μπορούμε να αξιολογήσουμε καλλιτέχνες όπως οι Morton Feldman, Γιάννης Χρήστου και John Cage, ενώ ακούμε τους πιο σύγχρονους συνθέτες και μουσικούς, που πάνε μπροστά την τέχνη τους, προς το άγνωστο. Μου είναι δύσκολο να ξεχωρίσω κάποιους ως αγαπημένους, ωστόσο για το Tectonics Festival προσπαθώ να δουλεύω με ορισμένους από εκείνους που θαυμάζω περισσότερο, όπως οι Alvin Curran, Elian Radigue, Ellen Fullman, και πολλοί πολλοί ακόμα.
Με τους “mines”, το τρίο που έχετε δημιουργήσει και θα δούμε live στην Αθήνα, χρησιμοποιείτε έναν ασυνήθιστο συνδυασμό οργάνων –δύο βιολιά και μια ντραμς–, και παίζετε αυτοσχεδιαστικά και εντελώς ακουστικά, σε μη συναυλιακούς χώρους, όπως για παράδειγμα η περφόρμανς που πραγματοποιήσατε σε έναν κρατήρα έξω από το Τελ Αβίβ. Υπάρχει κάποιο μέρος στον πλανήτη όπου ονειρεύεστε να παίξετε με το mines trio;
Μας αρέσει πολύ να παίζουμε σε εξωτερικούς χώρους. Μια από τις πιο πρόσφατες παραστάσεις μας ήταν σε μια εντυπωσιακή τοποθεσία σε ένα φαράγγι της ερήμου. Συνεπώς, το να παίζουμε σε περίεργες και όμορφες εξωτερικές τοποθεσίες, είναι ένα όνειρο. Το τρίο δουλεύει με διαφορετικούς χώρους και ατμόσφαιρες, άρα ο χώρος στον οποίο παίζουμε είναι εξαιρετικά σημαντικός για τον ήχο και την εμπειρία.
Αν σας ζητούσαν να συστήσετε τον ανθρώπινο πολιτισμό στους εξωγήινους μέσα από πέντε μουσικά έργα, ποια θα επιλέγατε να τους στείλετε;
Τι, μόνο πέντε; Θα προτιμούσα να τους έστελνα πολλά περισσότερα! Σίγουρα θα επέλεγα αφρικανική μουσική, για παράδειγμα μουσική με τα χάλκινα των Πυγμαίων, κάποια παλαιά αναγεννησιακή χορωδιακή μελωδία, ένα από τα μεγάλα αυτοσχεδιαστικά κομμάτια του Sun Ra – ο ίδιος άλλωστε έλεγε πως είναι από τον Άρη. Ο Schubert επίσης έγραψε έναν από τους πιο εκπληκτικούς κύκλους τραγουδιών, το Winterreise, εξακολουθεί να με συγκινεί απίστευτα και σίγουρα θα κάνει και τις καρδιές των εξωγήινων να λιώσουν. Και οι σονάτες και τα ιντερλούδια του John Cage είναι μια τεράστια ανοιχτή πόρτα σε τόσες εξερευνήσεις, που σίγουρα ταιριάζουν στη λίστα.
Φαίνεται να σας ενδιαφέρει ιδιαίτερα ο συνδυασμός διαφορετικών μουσικών ειδών. Ακούτε όλα τα είδη μουσικής; Υπάρχει κάποιο που δεν μπορείτε να ανεχτείτε;
Ακούω όντως πολλά είδη, προσπαθώντας πάντα να μάθω από τους νέους ήχους. Οι διαφορετικές πολιτιστικές κληρονομιές μάς προσφέρουν τόσα και αλλάζουν την οπτική μου για την πραγματικότητα διαρκώς. Προσπαθώ να αποφεύγω τη δυνατή ευρωπαϊκή trash μουσική της δεκαετίας του ’80, που είναι τόσο δημοφιλής στα γερμανικά ταξί..
Μιλήστε μας για το “Tectonics Festival”, πώς δημιουργήθηκε, ποιος είναι ο στόχος του Φεστιβάλ;
Αυτή είναι η 20ή έκδοση του Φεστιβάλ, από το 2012 όπου ξεκίνησε στο Ρέικιαβικ της Ισλανδίας. Ο Μιχάλης Μοσχούτης με προσέγγισε για αυτή την ευκαιρία να κάνουμε το Φεστιβάλ στην Αθήνα, και είμαι πολύ χαρούμενος που το φέρουμε εδώ. Δεν θα έλεγα ότι έχουμε έναν συγκεκριμένο στόχο, ελπίζω όμως να μπορέσουμε να παρουσιάσουμε ένα έντονο και μοναδικό event που θα συγκινήσει και θα αλλάξει τις αντιλήψεις και τα μυαλά των ανθρώπων.
Για τις ανάγκες της αθηναϊκής έκδοσης του Φεστιβάλ, γνωρίσατε περισσότερο την ελληνική μουσική; Ποιους Έλληνες συνθέτες βρίσκετε πιο ενδιαφέροντες;
Άκουγα ήδη πολύ μουσική από την Ελλάδα, έχει μια τόσο δυνατή σκηνή. Ο Γιάννης Χρήστου είναι εδώ και χρόνια ήρωάς μου και είμαι ενθουσιασμένος που θα εκτελέσουμε αυτή την τόσο σπάνια ορχηστρική δουλειά. Στο φεστιβάλ θα παρουσιαστούν επίσης έργα μουσικής δωματίου δύο νέων συνθετών, των Αναστάση Φιλιππακόπουλου και Ορέστη Τουφεκτσή, ενώ αρκετοί Έλληνες μουσικοί παρουσιάζουν διάφορα ακόμη έργα.
Με βάση την ιστορία της μουσικής, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, ποιο θα λέγατε ότι είναι το μέλλον της μουσικής;
Σίγουρα όχι ένα συγκεκριμένο κόνσεπτ ή κάτι με αυστηρούς κανόνες. Το μέλλον της μουσικής είναι ο συνδυασμός της ελευθερίας και των κανόνων, του παρελθόντος και του παρόντος που εμπνέει τόσους ανθρώπους τώρα. Νιώθω ότι κυκλοφορεί τόση εκπληκτική μουσική αυτή την περίοδο, είναι μια πραγματικά συναρπαστική εποχή να ζει κανείς και να ακούει αυτές τις συνθέσεις σε ζωντανές εκτελέσεις. Πιστεύω επίσης ότι οι ζωντανές συναυλίες θα γίνουν και πάλι ο βασικός τρόπος για να βιώσει και να νιώσει κανείς τη μουσική.
—
Το Tectonics ξεκίνησε το 2012 στην Ισλανδία – το μοναδικό χερσαίο σημείο συνάντησης των τεκτονικών πλακών Ευρασίας και Βορείου Αμερικής – και έκτοτε έχει ταξιδέψει σε όλο τον κόσμο. Στην αθηναϊκή τριήμερη εκδοχή του, που συν-επιμελείται ο Μιχάλης Μοσχούτης, κεντρική θέση έχει η σύμπραξη του Ιλάν Βολκόφ με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών (ΚΟΑ), σε έργα των Γιάννη Χρήστου, Morton Feldman, Γιάννη Κυριακίδη, καθώς και η συνεργασία της ΚΟΑ με τον σπουδαίο κιθαρίστα και αυτοσχεδιαστή Fred Frith. Παράλληλα, εντός και εκτός Στέγης, σημαντικοί καλλιτέχνες της παγκόσμιας μουσικής σκηνής, σε συνεργασία με Έλληνες μουσικούς, θα παρουσιάσουν μια σειρά από έργα και ηχητικές περφόρμανς που θα εξερευνήσουν τις κυρίαρχες τάσεις της σύγχρονης μουσικής.
—
Info: Tectonic Athens | 16-18/6/2017 | Σε διάφορους χώρους στη Στέγη και στη Διπλάρειο Σχολή
