Το θυμάστε κείνο το τραγούδι του Μάνου Λοΐζου που μας μαθαίνανε στο δημοτικό; Κείνο που ‘λεγε ότι στη γειτονιά του την παλιά είχε έναν φίλο που ήξερε και έπαιζε τ’ ακορντεόν και κατέληγε με τους στίχους «δεν θα περά- δεν θα περάσει ο φασισμός». Στα χρόνια μου ήτανε must αυτό το άσμα στις σχολικές εορτές αντάμα με τα ποιήματα που απαγγέλαμε για τους αγώνες των Ελλήνων κατά του ιταλικού φασισμού και του γερμανικού ναζισμού.
Γεννήθηκα το 1979 και μεγάλωσα με ιστορίες της γερμανικής κατοχής από πρώτο χέρι διηγούμενες από παππούδες και γιαγιάδες. Μια σταθερή απορία που έθετα στη γιαγιά μου ήτανε το γιατί δεν τιμώρησαν τους δωσίλογους, τους γερολαδάδες μιας και τους ζήσανε, τους είδανε εν δράσει και ξέρανε που μένανε. Κι η γιαγιά μου έλεγε «Έλα μωρέ Στέλιο μου που να τα κάναμε αυτά, περάσανε τα άσχημα και προχωρήσαμε». Όταν οι γονείς μου διηγούνταν ιστορίες της δικτατορίας η ίδια απορία ξανά. Γιατί δεν τιμωρήσανε τους ασφαλίτες, τους βασανιστές της Χούντας. «Ναι κάποιους τους τιμώρησαν κάποιους τους φυλάκισαν μα ήτανε πολλοί, τόσοι πολλοί Στέλιο μου που κάπου στην κοινωνία κατόρθωσαν “κρύφτηκαν” και μεις προχωρήσαμε», μου απαντούσαν.
Μεγάλωσα στο κέντρο του Πειραιά και σε μια παράλληλη γειτονιά κάπου στο Κερατσίνι ένας συνομήλικος μου, γεννημένος τον Απρίλιο αυτός, πιθανόν να είχε τις ίδιες απορίες κι ίσως να κατάλαβε νωρίτερα ότι το θεριό του φασισμού υπάρχει και ότι οι ακροδεξιές εθνικιστικές ομάδες δυναμώνουν. Ασχολήθηκε με τη μουσική χιπ χοπ, έβγαζε τους δίσκους του με το όνομα Killah P και στα τραγούδια του μιλούσε για τους καταπιεσμένους, για το κατεστημένο, για τους πρόσφυγες, για τη δολοφονία του Α. Γρηγορόπουλου. Δεν ήτανε σε κάποια παράταξη μα είχε αναπτύξει μια αντιφασιστική δράση και τράβαγε τον δρόμο του.
Όταν άκουσα ότι στις εκλογές του 2012 θα συμμετέχει ένα ακροδεξιό κόμμα είπα «Ευκαιρία να δούμε πόσοι φασίστες κρύβονται να φανερωθούν». Κι όταν φανερώθηκαν με πεντακόσιες χιλιάδες ψήφους και έλαβαν τις έδρες τους στη Βουλή πάλι χαιρόμουν ωσάν άλλος Νέρωνας να βλέπω την ισοπέδωση της δημοκρατίας μέσα στο ίδιο το κοινοβούλιο. Μα και στους δρόμους φαινόταν η διαφορά, μέσα στο θράσος τους και στη χαρά τους, είχανε χάσει τον έλεγχο και αυτό το κόμμα το ακροδεξιό, το εθνικιστικό, φανέρωσε την εγκληματική ή κατά άλλους τρομοκρατική οργάνωση που έκρυβε μέσα του. Η πράξη ήτανε μια δολοφονία τον Σεπτέμβριο του 2013. Μια μαχαιριά στον μηρό και δυό στον θώρακα και ένας Παύλος Φύσσας πριν ξεψυχήσει στον δρόμο να δείχνει τον δολοφόνο του.
Ακολούθησαν συλλαλητήρια, συγκεντρώσεις, πορείες σ΄ όλη την Ελλάδα. Μια κηδεία στο Σχιστό και ένα σύνθημα: «Το αίμα κυλάει εκδίκηση ζητάει. Θάνατος στον φασισμό». Ανάμεσα τους μια μαυροφορεμένη γυναίκα. Η Μάγδα Φύσσα με πόνο και θυμό στο βλέμμα. Όχι θυμό, οργή. Μαινώμενη ζητούσε δικαίωση για τη δολοφονία του γιου της. Ποτέ δεν αποδέχτηκε τη λέξη «θάνατο» για το νεκρό παιδί της. Δεν έμεινε σπίτι σιωπηλή να πενθήσει και την κακοχαρακτήρισαν κάποιοι γι’ αυτό. Δεν σιώπησε και την εκτίμησα γι’ αυτό. Γιατί κάποιος επιτέλους έπρεπε να μου λύσει την παιδική μου απορία και να μην μου λέει ότι εντάξει έγινε το κακό, το κατάπιαμε και προχωρήσαμε. Πώς να προχωρήσεις όταν δεν έχεις διδάξει την κοινωνία σου ότι το έγκλημα πρέπει να τιμωρείται.
Η Μάγδα Φύσσα τα έβαλε με το θεριό, με ένα κόμμα, με το κατεστημένο των παθογενειών μας και κατάφερε να καθίσει στο σκαμνί και τον δολοφόνο του παιδιού της μα και τους εκλεγμένους βουλευτές ηθικούς αυτουργούς. Πέρασαν επτά χρόνια από τη δολοφονία του γιου της και πεντέμιση χρόνια ακροαματικής διαδικασίας για να φτάσει στις 7 Οκτωβρίου 2020 το δικαστήριο να κρίνει ένοχο τον δολοφόνο του Παύλου Φύσσα και το κόμμα ως εγκληματική οργάνωση. Έδωσε μεγάλο προσωπικό αγώνα κι εκείνη και η οικογένειά της ως που να φτάσει η στιγμή εκείνη να βγει από την αίθουσα του εφετείου με μισοκρεμασμένη τη μάσκα της στο πρόσωπο, στο ένα της χέρι να βαστά ένα μπουκαλάκι νερό και με τα δυο υψωμένα να φωνάζει «Παύλο Παύλο νικήσαμε. Γιε μου δικαιωθήκαμε».
Τα έβαλε με δημοσιογράφους, με πολιτικούς, με πορωμένους φασίστες και με Θεούς και δαίμονες θα τα έβαζε αν χρειαζόταν. Δεν φοβήθηκε, δεν σώπασε, δεν λύγισε και γιατί άλλωστε; Τι είχε να χάσει; Είχε ήδη χάσει ένα παιδί και είχε κερδίσει σχεδόν όλους τους Έλληνες στο πλευρό της. Πολλοί την αποκάλεσαν «Μάνα μας» και αυτό της έδινε δύναμη. Πολλοί είπαν ότι στις πλάτες της σήκωσε όλο το αντιφασιστικό κίνημα και αυτό της έδινε ένα σκοπό να μην πέσει στην κατάθλιψη. Την κράταγε βασικά στη ζωή η μικρότερη της κόρη και ο σύζυγος της βράχος στα μετόπισθεν. Μα πάνω απ’ όλα την καθοδηγούσε η αίσθηση δικαίου και τα δημοκρατικά πιστεύω που της τα είχαν περάσει οι αγρότες γονείς της και τα μεταλαμπάδευσε στα παιδιά της. Παιδεία, αυτό είναι το μυστικό άμα έχεις παιδεία είσαι άνθρωπος.
Παρούσα κάθε μέρα στη διαδικασία της δίκης και τι δεν έζησε; Να την προκαλούν μέσα στην αίθουσα λέγοντας της «Πού είναι ο Παύλος τώρα;», «Είσαι επάγγελμα Μάγδα Φύσσα! Επάγγελμα! Άντε ,,μήσου!», ακόμη και ναζιστικό χαιρετισμό είδε να της κάνει ένας συνήγορος. Μα κι αυτή δεν σώπαινε. Διόρθωνε εισαγγελείς, όταν της έλεγαν «μετά τον θάνατο του γιου σας…» απαντούσε «δεν είναι θάνατος είναι δολοφονία».
Παρέμβαινε στη διαδικασία: «για τα τραγούδια του τελικά τον σκοτώσατε; τον μάρτυρα δικάζετε; θα κάνετε καμία ερώτηση για την υπόθεση;», ο Πρόεδρος της έδρας να της λέει να περάσει έξω και εκείνη να του απαντάει «θα περάσω έξω γιατί δεν μπορώ να τον ακούω». Κανένας καθωσπρεπισμός από μεριάς της ακόμα κι όταν πέταξε το μπουκαλάκι με το νερό στον δολοφόνο του παιδιού της λέγοντας του «να με θυμάσαι». Μα χωράνε άραγε οι καλοί τρόποι και η καλή συμπεριφορά όταν διακυβεύονται τόσα πολλά; Από κάποιο σημείο και μετά δεν πολεμούσε μόνο για τη δικαίωση του παιδιού της μα και για την αφύπνιση όλων μας.
Αυτή η γυναίκα που ζει ακόμα στην ίδια γειτονιά με αρκετούς από τους συγγενείς των ατόμων που μπήκαν φυλακή εξαιτίας του αγώνα της δεν φοβάται να κυκλοφορήσει. Και μας διδάσκει ότι δεν πρέπει να σιωπάμε μήτε να φοβόμαστε. Αυτή η γυναίκα συνεχίζει ως μάνα που κατανοεί τον πόνο τού να δολοφονείται το παιδί σου και στέκει έμπρακτα πλάι στη μάνα του Ζακ και της Τοπαλούδη, τις παίρνει αγκαλιά να τους δίνει δύναμη λέγοντάς τους σας καταλαβαίνω ξέρω τι περνάτε. Αυτή η γυναίκα συνεχίζει τον αγώνα της που οφείλει να ‘ναι αγώνας όλων μας πια. Τα έβγαλε η Μάγδα Φύσσα τα κάστανα απ’ τη φωτιά, τώρα τι κάνουμε εμείς είναι το ζητούμενο.
Η Μάγδα όσο και να φυσά τον φασισμό δεν θα σβήσει άμα δεν τον εξαλείψουμε ως κοινωνία και ως Ελλάδα. Είμαστε μια χώρα που τη λάβωσαν άσχημα οι φασίστες και οι ναζί κατά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο και με τη σωστή παιδεία στα σχολεία κανένα ελληνόπουλο δεν θα μεγάλωνε με φιλικά αισθήματα προς οτιδήποτε εθνικιστικό. Σέβομαι όλες τις πολιτικές θέσεις όσο ακραίες και να είναι με μάθανε και μένα να είμαι δημοκράτης και ανοιχτόμυαλος. Δεν ξέρω τι λέει το περίφημο λεξικό Liddell & Scott για τα λήμματα «αριστερά» και «δεξιά» μα στο δικό μου λεξικό το λήμμα «φασισμός» μαζί με τα λήμματα «ακροδεξιά» και «εθνικισμός» είναι για τα λύματα.
Μάγδα Φύσσα δεν είμαι από δαύτους που σε αποκαλούν μάνα τους, γιατί μάνα έχω και τηνε θαυμάζω όπως θαυμάζω και σένα και σου αναγνωρίζω ότι σου οφείλουμε όλοι ένα μεγάλο ευχαριστώ γιατί μας ξεσήκωσες, μας πήρες μαζί σου με το πάθος σου και μας αφύπνισες. Συνέχισε όσο σε βαστάνε οι δυνάμεις σου και απόλαυσε όσο μπορείς τις δύο τις εγγονές σου. Ξέρω ότι κανείς από δαύτους δεν σου ζήτησε ούτε τυπικά μια συγγνώμη αλλά και τι νόημα έχει μια συγγνώμη όταν έχει πεθάνει άνθρωπος; Τι να την κάμεις; Μια συγγνώμη είναι ωφέλιμη μόνο όταν μπορεί κάτι να διορθωθεί ή να επανορθωθεί αλλιώς είναι τυπική. Είναι μια λέξη.
Hidden track:
Η Μάγδα Φύσσα γεννήθηκε το 1960 στην Αιτωλοακαρνανία και είναι απόγονος του Γεώργιου Καραϊσκάκη. Δούλευε στον τομέα του υφάσματος σε βιοτεχνίες και κατ’ οίκον.
Ο Killah P τα τραγούδια του τα διέθετε δωρεάν στο ίντερνετ.
Το 2014 τοποθετήθηκε μνημείο στο σημείο της δολοφονίας του Παύλου Φύσσα, το οποίο βανδαλίστηκε πολλές φορές. Το 2015 η οδός Παναγή Τσαλδάρη στο Κερατσίνι μετονομάστηκε σε οδός Παύλου Φύσσα.
Ο φασισμός είναι ιταλικό εφεύρημα που προέρχεται από τη λέξη fasces (ενικός fascis) που σημαίνει δέσμη και οι ενωμένες δέσμες δεν σπάνε έλεγε ο Μουσολίνι.
Ο ναζισμός είναι γερμανικό εφεύρημα που προέρχεται από τον όρο εθνικοσοσιαλισμός στον συντετμημένο τύπο του (Nationalsozialismus).
