Πέρσες

Μετά από μια περιοδεία σε όλη την Ελλάδα, η αρχαιότερη τραγωδία που έχει σωθεί ολόκληρη, το αντιπολεμικό έργο του Αισχύλου «Πέρσες» επιστρέφει στην Αθήνα, στο στέκι των «Τσιριτσάντσουλες», στον πολιτιστικό σύλλογο «Δυναμό».

Το έργο γράφτηκε το 472 π.Χ. κατά παραγγελία, 7 χρόνια μετά την νίκη των Ελλήνων κατά των Περσών, για τους εορτασμούς της επετείου της ναυμαχίας της Σαλαμίνας. Ο Αισχύλος αντί να υπερτονίσει την ηρωική διάσταση της ελληνικής νίκης, εστιάζει στην τραγωδία των Περσών και χωρίς να αναφέρει ούτε ένα όνομα ελληνικό, ξεδιπλώνει το βάθος του πόνου και της καταστροφής που ένας πόλεμος προκαλεί στους λαούς, δίνοντας στο έργο έναν πιο οικουμενικό και διαχρονικό λόγο πάνω σε θέματα όπως η αλαζονεία, η ύβρις και η μανία της εξουσίας που τυφλώνει τους ανθρώπους (Άτη), αλλά κυρίως η τιμωρία που η μοίρα επιφυλάσσει σε τέτοιες συμπεριφορές.

Ο Ξέρξης, βασιλιάς της Περσίας, έχει εκστρατεύσει για να κατακτήσει την Ελλάδα, με έναν πολυάριθμο στρατό απ’ όλη την επικράτεια της Περσικής Αυτοκρατορίας. Στα Σούσα οι γέροντες Πέρσες περιμένουν νέα από την εκστρατεία εδώ και καιρό και η ανησυχία τους κορυφώνεται όταν η Άτοσσα, μητέρα του Ξέρξη και βασίλισσα, βλέπει ένα άσχημο όνειρο αλλά και έναν κακό οιωνό. Πραγματικά, τα νέα που καταφθάνουν λίγο αργότερα, περιγράφουν την τρομερή καταστροφή που υπέστη το ναυτικό των Περσών στην ναυμαχία της Σαλαμίνας και την άτακτη φυγή όλου του περσικού στρατού. Τα δεινά του πολέμου που προκαλεί η ανθρώπινη αλαζονεία πέφτουν πάνω στην αυτοκρατορία και όλη η χώρα βυθίζεται στο πένθος.

Η δραματουργική δομή της είναι σε πρώιμο στάδιο, σχεδόν πρωτόγονη και άρα πιο κοντά στη Διονυσιακή παράδοση από την οποία προέρχεται το θεατρικό αυτό είδος. Από αυτήν ακριβώς την πρώιμη μορφή δραματουργίας ξεπηδά και η δύναμη, η ζωντάνια και η θεατρική συνθήκη που δίνει στο θίασο την ευκαιρία να ασχοληθεί για πρώτη φορά με μια τραγωδία. Η μετάφραση είχε σκοπό να εξυπηρετήσει τη σκηνοθετική προσέγγιση, μέσα από έναν λόγο απλό, στην καθομιλουμένη δημοτική, που θα αναδεικνύει όμως όλες τις εικόνες αλλά και θα εκθέτει με τρόπο κατανοητό τις φιλοσοφικές αναζητήσεις που θέτει ο ποιητής με αυτό το έργο. Η μουσική είναι ζωντανή και γράφτηκε πάνω στις φόρμες τις βαθιάς ανατολής όπου και ξετυλίγεται η σκηνική δράση. Η σύνθεση της έγινε με γνώμονα την ανάδειξη των νοημάτων του κειμένου σκαλίζοντας ρυθμούς και μελωδίες με καταγωγές «αρχέγονες».