Ατάκες κλισέ δεν έχει εδώ: Ξέρουμε πολύ καλά όλοι μας πώς ήταν αυτή η χρονιά (τα είπαν και οι Times με το πρόσφατο εξώφυλλό τους με τίτλο “The Worst Year Ever”). Και τώρα, περνάμε τις πρώτες γιορτές με τις νέες αυτές συνθήκες, που δημιουργούν μια νέα «κανονικότητα». Η κανονικότητα αυτή είναι πολύ διαφορετική από αυτήν που είχαμε φανταστεί πέρσι τέτοιες μέρες: Σχέδια για ταξίδια, νέα ξεκινήματα νέας δεκαετίας και δεν συμμαζεύεται.
Οι φετινές εξελίξεις μπορεί να είναι διαφορετικές, όμως ξέρετε τι δεν μπορεί να είναι απογοητευτικό; Ένα βιβλίο. Και πριν βιαστείτε να πείτε τα «ναι μεν αλλά», να σας πω ότι αγνοείτε την ύπαρξη συμβουλών / βοήθειας για τέτοιες επιλογές, που μειώνουν την πιθανότητα λάθους. Γι’ αυτό, ας αφουγκραστούμε τον εαυτό μας, ας δούμε τι μας έλειψε, και μετά, ας ανακαλύψουμε παρακάτω ποιο βιβλίο της νέας φουρνιάς θα προσπαθήσει να μας αναπληρώσει το κενό, με λίγη φαντασία και πολλές λέξεις. Οι λέξεις είναι τα καλύτερα «παυσίλυπα» σε τέτοιες στιγμές· ας μην αμφισβητούμε τη δύναμή τους, ειδικά σε μέρες αγάπης.
[ 1 ]
Καλοκαίρι στα νησιά
Πόρτο Λεόνε σημαίνει λιμάνι Πειραιά. Πειραιάς για τους περισσότερους από εμάς σημαίνει έξοδος, μια υπόσχεση καλοκαιριού, την αρχή της ενιαύσιας εξόρμησης. Αν στερήθηκες φέτος το λιμάνι των δώδεκα εξόδων και των πολλά υποσχόμενων θαλασσών, τότε το δεύτερο μέρος της σειράς «Σκουριά και Χρυσάφι: Πόρτο Λεόνε» της Μαίρης Κόντζογλου θα σε αποζημιώσει, καθώς οι εικόνες που έχασες θα αναπληρωθούν στο φαντασιακό σου, συνδεόμενες με την ιστορία της οικογένειας Βαμβακά που προσπαθεί να δημιουργήσει το καλύτερο ποτό στον κόσμο. Και γιατί να μείνεις μόνο στου Πειραιά τις επιλογές; Το «Πόρτο Λεόνε» σε πάει και Κοπεγχάγη, Κωνσταντινούπολη και Νέα Υόρκη, χωρίς εισιτήριο, και από τη ζεστή σου θέση πλάι στο χριστουγεννιάτικο δέντρο. Τα φωτάκια βάλε στο σταθερό πρόγραμμα, μη ζαλιστείς από το άναψε – σβήσε. Το μενού έχει πολύωρο και απολαυστικό διάβασμα.
[ 2 ]
Ταξίδι στο εξωτερικό
Κανόνιζες εσύ με φίλους / φίλες ταξίδι στην Ευρώπη κατά τον Απρίλιο – Μάιο (μη σας πιάσουν και τα κρύα, αλλά μη χάσετε και το ελληνικό καλοκαίρι), αλλά η πανδημία μερίμνησε και γι’ αυτό: Αναβολή διαρκείας, κι εσύ, με ένα βιβλίο ανά χείρας, θες να αναπολήσεις αυτές τις γιορτές τα μη βιωμένα, τα μη ιδωμένα. Τι θα ’λεγες λοιπόν, όχι απλά να πας Παρίσι και Λονδίνο, αλλά στην αξεπέραστη εποχή της Μπελ Επόκ συγκεκριμένα, και να δεις από τη χάρτινη γωνιά του βιβλίου τι γινόταν στα παρισινά σαλόνια; Προφανώς και δεν θα αρνηθείς την πρόσκληση του βραβευμένου με Booker Julian Barnes, αφού ο «Άνδρας με Κόκκινο Μανδύα» ή αλλιώς Σαμιέλ Πότσι, θα σου γνωρίσει τον Ρεμπό και τον Βερλέν, τον Χένρι Τζέιμς, τον Όσκαρ Γουάιλντ σε κάθε του εκδοχή, φανταχτερή και μη. Ένας κυκεώνας ιστοριών, με την παρέα των τριών Γάλλων Εντμόν ντε Πολινιάκ, Ρομπέρ ντε Μοντεσκιού και Σαμιέλ Πότσι να σε ξεναγούν στην πλατεία Βαντόμ -και όχι μόνο-, με τη διαφθορά και την όχι-τόσο-ονειρική αύρα της Μπελ Επόκ να αιωρείται στην ατμόσφαιρα. Επίσης, αν σκέφτεσαι να πας Λονδίνο του χρόνου, σκέψου ότι ο Μοπασσάν δεν θα ενέκρινε αυτήν την επιλογή. Το γιατί θα σου το εκμυστηρευτεί ο Barnes, όχι εγώ.
[ 3 ]
Μια καλή σειρά στο Netflix
Τόσο καιρό έλεγες δεν προλάβαινες, με την καραντίνα «χαώθηκες» από τις προτάσεις όλων και είδες όλες τις άλλες σειρές που έβλεπαν οι φίλοι σου για να σχολιάζετε, ώσπου ξαφνικά το “Mad Men” είχε φύγει από το Netflix. Πριν γίνει επικίνδυνα αυτοβιογραφικό το κείμενο, να σου μιλήσω για το «Όσα Κρατήσαμε Κρυφά» της Lara Prescott, που μας οδηγεί από τα γκουλάγκ του Στάλιν στη συγγραφή του «Δόκτωρ Ζιβάγκο» και στα μυστικά δύο δακτυλογράφων, στην αυγή του Ψυχρού Πολέμου. Ένας έρωτας που διατηρείται και μέσα από «επικίνδυνα βιβλία» αλλά και από περιοριστικά καθεστώτα, δύο ανυποψίαστες δακτυλογράφοι που επιβιώνουν και μεγαλουργούν -κρυφά- μέσα σε ανδροκρατούμενα περιβάλλοντα πρωταγωνιστούν στο δυναμικό λογοτεχνικό ντεμπούτο της Lara Prescott, που μεταφράζεται ήδη σε περισσότερες από 30 γλώσσες. Η δεκαετία του ’50 είναι πιο μακριά μας από ποτέ από κάθε άποψη σήμερα, αλλά οι εικόνες των όμορφων δακτυλογράφων που κόβουν προσεκτικά τα ντόνατς τους με μαχαίρια βουτύρου φορώντας τα λινά τους φορέματα πάντα θα μας φαντάζουν οικείες για κάποιον λόγο, με νοσταλγική αύρα.
[ 4 ]
Ένα νέο βιβλίο της Gillian Flynn
Και φυσικά όταν αυτές τις μέρες λέμε “Netflix” πονάει η ψυχή μας γιατί από τις 21 Δεκεμβρίου η κινηματογραφική μεταφορά του “Gone Girl” είναι παρελθόν για την πλατφόρμα. Η Gillian Flynn κρατά τη συγγραφική της σιγή εδώ και πολλά χρόνια πια, με πολλούς να προσπαθούν να μιμηθούν τις συγκλονιστικές της ανατροπές και τους ελιγμούς των χαρακτήρων της. Αν σου ’λεγα όμως ότι το «Καλό μου Παιδί» της Romy Hausmann συγγενεύει με τον «Σκοτεινό Τόπο», χωρίς να είναι ένα ακόμη μιμητικό εγχείρημα του αμίμητου; Η Romy Hausmann χαράσσει έναν δικό της δρόμο στα ψυχολογικά θρίλερ, διαλέγοντας για σημείο εκκίνησης σε αυτό το βιβλίο μια ξύλινη καλύβα σε ένα απομακρυσμένο δάσος, όπου η όμηρος Λένα και τα δύο παιδιά της προσπαθούν να ξεφύγουν από τον ηγεμονικό πατέρα που θέλει να τους προστατέψει από τους κινδύνους του έξω κόσμου. Καλύτερα όμως να μη λάβεις υπόψη κανένα από τα δεδομένα της παραπάνω πρότασης: Τίποτα δεν είναι δεδομένο, όταν μπορεί να είναι και προϊόν παράνοιας. Διαβάζεται βράδυ στο σαλόνι. Και μακριά από τις χριστουγεννιάτικες γυάλινες μπάλες με το χιόνι. Αυτό λάβε το υπόψη.
[ 5 ]
Οποιαδήποτε δράση εκτός οθόνης
Οι καραντίνες σε αποσυντόνισαν, οπότε είπες με τη δεύτερη καραντίνα να αδράξεις την ευκαιρία, να απομονωθείς από τους πάντες και να ολοκληρώσεις ό,τι projects είχες κατά νου. Έλα όμως που το μάτι σου διψά για οθόνη: παραστάσεις, διαλέξεις, virtual συναυλίες αλλά και υπέρ το δέον ενημέρωση σε κρατούν κοντά στα pixels – και μέχρι εκεί. Τι θα κάνεις όμως όταν βρεθείς αντιμέτωπος με τον «Σκοτεινό Κήπο» της Tana French, τον σχεδόν 800σέλιδο τόμο που υπόσχεται μόνο άυπνα βράδια και προπάντων μη ακτινοβόλα; Θα ξενυχτήσεις, όσο ο Τόμπι σού αφηγείται την ιστορία της επίθεσης που δέχτηκε μια νύχτα και την επιστροφή στο πατρικό του, η οποία και εκκινεί μια σειρά γεγονότων που κάνουν τη λύση του μυστηρίου ενός κρυμμένου κρανίου στον κήπο του πέρα για πέρα επιτακτική. Και μην κατηγορήσεις το βιβλίο για τα εορταστικά ξενύχτια: ούτως ή άλλως θα τα έκανες μπροστά από μια οθόνη. Γιατί όχι μπροστά στο χαρτί;
[ 6 ]
Λίγο ρομαντισμό στην πληροφορία σου
Πανδημία, εμβόλια, καραντίνα, δείκτης θετικότητας: Οι λέξεις που μπήκαν στο καθημερινό μας λεξιλόγιο αυτήν τη χρονιά και ανυπομονούμε την επόμενη να φύγουν όπως ήρθαν. Σου εγγυώμαι ότι καμία από αυτές δεν βρίσκονται στο βιβλίο του Patrik Svensson, «Το βιβλίο των χελιών». Θα μου πεις, όλα τα είχα, να μάθω για τα χέλια μου έλειπε. Και ποιος σου είπε ότι πρόκειται για ένα κοινό βιβλίο βιολογίας ή σκέτο επιστημονικό; Ο Σουηδός Patrik Svensson πέρα από την αχανή Θάλασσα των Σαργασσών, μας ταξιδεύει στα παιδικά του χρόνια, πλάι στον πατέρα του με τον οποίο ψάρευαν χέλια, σκιαγραφώντας την ιδιαίτερη σχέση τους, αλλά και στην Τεργέστη, όπου ο Φρόιντ προσπαθεί να ξεδιαλύνει το μυστήριο της ύπαρξής τους. Προσωπικές ιστορίες ερευνητών αλλά και του συγγραφέα συνοδεύουν την πορεία των χελιών προς τον σκοπό της ζωής τους, με τις σωστές δόσεις επιστημονικής πληροφορίας και βιογραφικών στοιχείων. Τόσα έχουμε μάθει για την υγεία μας αυτήν την περίοδο, γιατί να μη μάθουμε για το πλάσμα που επηρέασε τη σύγχρονη ψυχανάλυση;
