Συνάντησα τον δεξιοτέχνη του μπουζουκιού Μιχάλη Παούρη, σε ένα καφέ στον Ταύρο, τη γειτονιά του, λίγο πριν την πρόβα με τη μπάντα του. Από τη συνομιλία μας κρατώ το ιδιαίτερο πάθος με το οποίο μιλάει για αυτό που κάνει, την αγάπη του για τη μουσική, και την προσπάθειά του να αναδείξει τις δυνατότητες του οργάνου, και να το εξελίξει ακολουθώντας jazz αρμονίες. Ο δρόμος που ακολουθεί σίγουρα δεν είναι εύκολος, καθώς έρχεται συχνά αντιμέτωπος με την αμφισβήτηση και τη δυσπιστία, των «φανατικών» κυρίως, του μπουζουκιού. Μου θυμίζει την περίπτωση του μεγάλου δεξιοτέχνη, Μανώλη Χιώτη, ο οποίος είχε βαθιά μουσική παιδεία και έβγαλε το μπουζούκι από τις καθαρά λαϊκές μελωδίες. Αν διαβάσει κανείς το βιογραφικό του Μιχάλη Παούρη θα εκπλαγεί από τις συνεργασίες που έχει κάνει σε τόσο νεαρή ηλικία, καθώς είναι μόλις 25 χρονών. Πρόσφατα κυκλοφόρησε και ο δεύτερος δίσκος του “Disharmony”, ενώ έχει γράψει και ένα βιβλίο για τη διδασκαλία του μπουζουκιού.
«Όταν ήμουν έξι – εφτά ζήτησα από τον πατέρα μου ένα μπουζούκι. Είχαμε βέβαια τέτοια ακούσματα σπίτι, λαϊκά, Καζαντζίδη, ρεμπέτικα, παραδοσιακή μουσική. Τελικά μου πήρε ένα όταν ήμουν οκτώ χρονών και έτσι ξεκίνησα μαθήματα σε ωδείο.
Από τα δέκα και μετά ξεκίνησε και η επαγγελματική μου πορεία, τη νύχτα. Πρόλαβα ακόμη και τις εποχές που πήγαινες πάνω από τα τραπέζια και έπαιζες μπουζούκι. Στις περισσότερες ταβέρνες βέβαια έπαιζα τσάμπα. Έλεγαν ότι θα σου δώσουν λεφτά και δεν σου έδιναν ποτέ, επειδή έβλεπαν ένα παιδάκι. Μπουκάραμε όμως μια φορά με τον πατέρα μου σε ένα μαγαζί και πήραμε και τα πράγματα και φύγαμε, είχε γίνει σκηνικό δηλαδή. Εμένα όμως δεν με ενοχλούσε, γιατί έκανα αυτό που ήθελα, έπαιζα μουσική στον κόσμο. Πήγαινα στα τραπέζια και έπαιζα και έπεφταν οι χαρτούρες, τα λεφτά, ήταν μια εποχή που δεν υπάρχει τώρα.
Στα δεκατέσσερα μπορούσα να παίξω τα πάντα στο μπουζούκι, από κλασική μουσική μέχρι Χιώτη. Μετά ήρθαν οι συνεργασίες με μεγάλα ονόματα, στα δεκαπέντε μου έπαιζα στον Μίκη Θεοδωράκη, εμπειρίες που με δίδαξαν πολλά. Σε αυτούς τους μουσικούς με σύστησε ο Μανώλης Μιχαλάκης, ο δάσκαλός μου τότε, ο οποίος μου άνοιξε τους ορίζοντες καθώς κι ο ίδιος ερευνούσε τη τζαζ με το μπουζούκι.
Μου αρέσει πολύ και το τρίχορδο μπουζούκι, μ’ αυτό θα παίξω όταν θέλω να διατηρήσω το ύφος μιας εποχής, αλλά το τετράχορδο είναι εξέλιξη. Ο Χιώτης είναι το πρότυπό μου. Μας έδωσε swing, latin, bossa nova χαρακτηριστικά, τα οποία όμως δεν τα εξέλιξε κανείς μετά από εκείνον. Ο συγχορδιακός του κύκλος, τα ακόρντα που βάζει, είναι πράγματα που ακόμη μελετάμε. Εκείνη την εποχή ήταν φυσικά φοβερά κατακριτέο αυτό που έκανε. Εγώ τα τελευταία χρόνια πέρασα στη jazz fusion, πρόκειται καθαρά για jazz δηλαδή, κάτι για το οποίο θεωρούμαι πλέον το μαύρο πρόβατο.
Υπάρχουν αντιδράσεις σε αυτό που κάνω, κάποια στιγμή μπήκα στη διαδικασία και απάντησα σε ένα φόρουμ και προσπάθησα να τους εξηγήσω ότι δεν υπάρχει λόγος διαμάχης, όλοι παίζουμε μουσική, όποιο όργανο κι αν παίζουμε, είτε τρίχορδοι είτε τετράχορδοι. Και στην τελική μουσική κάνουμε, δεν είμαστε γιατροί να σώζουμε ζωές. Κι έξω τρώγονται βέβαια, στη gypsy jazz σκηνή γίνεται χαμός.
Δεν υπάρχει σεβασμός στους μπουζουξήδες από τους υπόλοιπους μουσικούς μιας μπάντας, και ο ρόλος του μπουζουκιού στις ενορχηστρώσεις είναι πολύ συγκεκριμένος, παίζει μια εισαγωγή και δυο απαντήσεις. Γι’ αυτό προσπαθώ να δείξω στο κοινό ότι το μπουζούκι παίζει κι άλλα πράγματα, δεν έχει φτάσει σε τέλμα.
Για το θέμα της δεξιοτεχνίας τώρα, είναι άλλο η ταχύτητα και άλλο η τεχνική. Ο Ζαμπέτας για παράδειγμα είχε τεχνική, ο Χιώτης είχε τεχνική, δεν είχε ταχύτητα. Υπάρχουν μουσικοί που έχουν ταχύτητα μόνο. Η ταχύτητα μόνη της δεν αρκεί, το να έχει όμως κάποιος ταχύτητα, σημαίνει ότι έχει το ταλέντο και πρέπει να το εξελίξει. Η τεχνική σημαίνει ότι θα βάλεις πολλά ένστικτα να δουλεύουν την ίδια στιγμή. Όταν παίζαμε με τον Al Di Meola πέρσι χωρίς πρόβα, υπήρχαν όλα αυτά τα ένστικτα σε εγρήγορση. Το θέμα της μουσικότητας μαζί με την τεχνική είναι κάτι που το χτίζει μόνος του ο μουσικός. Η πολύ καλή τεχνική ενός μουσικού μπορεί να σου δείξει το πόσο καλά μπορεί να παίξει αργά. Χρειάζεται ένα γενικότερο ψάξιμο για να το επιτύχεις αυτό. Έχω κάνει μέχρι και διαλογισμό, ώστε να οξύνω τα αντανακλαστικά μου. Όλα αυτά βέβαια δεν είναι κάτι παραπάνω από την αγάπη μου για τη μουσική.
Όταν διδάσκω το πρώτο πράγμα που λέω στους μαθητές μου είναι ότι τίποτε δεν είναι ακατόρθωτο. Το παίξιμο απαιτεί σεβασμό και αγάπη. Πρέπει να δείξεις σε αυτόν που σου έδωσε αυτό το δώρο τον ενθουσιασμό σου, πρέπει να του ανταποδώσεις το δώρο που σου προσέφερε.
Συνθέτω καθημερινά. Ήδη έχω υλικό και για τον τρίτο δίσκο, ενώ μόλις κυκλοφόρησε ο δεύτερος δίσκος που είναι διπλός, με τίτλο “Disharmony” και δύο συμμετοχές από τους Μίμη Πλέσσα και Πάνο Μουζουράκη. Σε σχέση με τον πρώτο δίσκο που ήταν πιο ακουστικός, το “Disharmony” είναι σε στυλ jazz fusion, με πιο σκληρό ήχο, latin και world χαρακτηριστικά και αναδεικνύει πολύ περισσότερο τη μπάντα.
Το τετράχορδο μπουζούκι δεν μου φτάνει πλέον. Σκέφτομαι να βάλω και πέμπτη χορδή, με ένα διαφορετικό κούρδισμα για να είναι πιο εύκολο, ώστε να το αντιληφθεί και κάποιος που θέλει να παίξει και κάτι πιο απλό.
Αναζητούσα έναν τρόπο ώστε να μην κάνω πειραματισμούς με το μπουζούκι, αλλά να πάρει το «εισιτήριό» του αυτό το όργανο από έναν μεγάλο καλλιτέχνη. Στην τεχνική και στο χειρισμό της αρμονίας δεν υπάρχει μεγαλύτερος μουσικός, για μένα, από τον Al Di Meola, γι’ αυτό και τον κάλεσα. Με το ίδιο σκεπτικό αποφάσισα να καλέσω και το Rosenberg Trio, ένα θρυλικό τρίο που έρχεται πρώτη φορά στην Αθήνα. Θέλω να καλώ τον καλύτερο από κάθε είδος μουσικής. Η αλήθεια είναι πως η επαφή μου με καλλιτέχνες από το εξωτερικό είναι πολύ πιο εύκολη απ’ ό,τι με τους Έλληνες. Δεν ξέρω γιατί συμβαίνει αυτό..
Μου αρέσουν πολύ οι μορφωμένοι άνθρωποι στο χώρο, που σκέφτονται με ωραίο τρόπο για τον άλλο και ξέρουν μουσική. Αυτός ο οποίος πιστεύω ότι θα ταίριαζε σε ένα jazz fusion σχήμα όπως το δικό μου, είναι ο Αλκίνοος Ιωαννίδης, ο οποίος είναι μουσικός υψηλού επιπέδου. Δεν τον έχω γνωρίσει ποτέ, αλλά τον θαυμάζω για αυτό που κάνει.»
Ο Μιχάλης Παούρης εμφανίζεται το Σάββατο 15 Δεκεμβρίου με τους Rosenberg Trio στο Passport και την Κυριακή 16 Δεκεμβρίου με τον Al di Meola στο Fuzz.
