Θέλω να ζωγραφίσω τον αέρα στον οποίο βρίσκεται η γέφυρα, το σπίτι, το σκάφος. Την ομορφιά του αέρα, όπου στέκονται, και δεν είναι τίποτα άλλο παρά αδύνατο. (…) Το μοτίβο είναι κάτι που είναι δευτερεύον, αυτό που θέλω να αναπαράγω είναι αυτό που που υπάρχει ανάμεσα στο μοτίβο και τον εαυτό μου. – Κλοντ Μονέ
Η δεκαετία του 1880 ήταν ένα σημαντικό σημείο καμπής στη ζωή και το έργο του Μονέ. Το 1883, στα μισά της μακροχρόνιας ζωής του και εγκαταστημένος στο Ζιβερνί, ο Κλοντ Μονέ, σε αναζήτηση έμπνευσης, έκανε το πρώτο του ταξίδι στο Μόντε Κάρλο και τη Ριβιέρα, την οποία ανακάλυψε με τον φίλο του Πιερ-Ογκύστ Ρενουάρ. Αποτολμούσε μακρινά ταξίδια, νέες διαδρομές, ένας νομάς του φωτός που πηγαίνοντας από την περιοχή σε περιοχή έψαχνε νέα μοτίβα, σπάζοντας τους δεσμούς του με τους ιμπρεσιονιστές.
Επέστρεψε μόνος του το 1884 και ξανά το 1888. Στο Μόντε Κάρλο, στο Roquebrune, στην Bordighera και στην Antibes, σε μια διαρκή αναζήτηση της σύλληψης του φωτός, τη δική του αγαπημένη εμμονή. Ως ζωγράφος του Βορρά, ανακάλυψε μια νέα παλέτα χρωμάτων, νέα στοιχεία και δυσκολεύτηκε να τα ζωγραφίσει. Ήταν κατά τη διάρκεια της τελευταίας του διαμονής στην Αντίμπ το 1888, όταν οραματίστηκε τη διάσημη σειρά ζωγραφικής του από την παραλία Salis, το φρούριο της Αντίμπ σε όλες τις εποχές του χρόνου. Αυτό το διάστημα της παραμονής του στον Νότο, ενός ζωγράφου από το Βορρά έχει τεράστια σημασία στο έργο του. Αποτέλεσε μια καθοριστική στιγμή στη ζωή του και στην εξέλιξή του ως καλλιτέχνη. Ήταν η στιγμή που συνειδητοποίησε τις πλήρεις δυνατότητές του.
Τα ταξίδια στον Νότο σηματοδοτούσαν δύο θεμελιώδη στοιχεία στο έργο του Μονέ: την αρχή των εκστρατειών ζωγραφικής και εκείνη της σειράς τοπίων. Υπάρχει επομένως μια εποχή πριν και μετά τον Μονέ στη Ριβιέρα.
Με αφορμή την 140η επέτειο της πρώτης επίσκεψης του Κλοντ Μονέ στο Μόντε Κάρλο και τη Ριβιέρα, το Grimaldi Forum Monaco του αφιερώνει τη μεγάλη καλοκαιρινή του έκθεση έως τις 3 Σεπτεμβρίου με τίτλο: Monet in full light. Συγκεντρώνοντας εκατό περίπου έργα από όλο τον κόσμο σε μια έκταση 3.000 τ.μ., η έκθεση είναι μία από τις μεγαλύτερες μονογραφίες που αφιερώνονται στον Κλοντ Μονέ της δεκαετίας και αναμφίβολα η πιο τολμηρή.
Η έκθεση προσπαθεί να θέσει το έργο του δασκάλου σε προοπτική, δείχνοντας την προσπάθειά του να συλλάβει το φως.
«Το έργο του Μονέ είναι πολύ συνεκτικό. Από τα νεανικά του χρόνια στη Χάβρη, μέχρι τους τελευταίους πίνακες στο Ζιβερνί, ο ζωγράφος δεν προσπαθεί να ζωγραφίσει ένα μοτίβο, αλλά μάλλον μια στιγμή˙ ο Μονέ δεν ζωγραφίζει ένα τοπίο, αλλά μια ατμόσφαιρα. Αυτό σημαίνει ωριμότητα. Στη Ριβιέρα, μεταξύ 1883 και 1888, ανακαλύπτει τον εαυτό του ως ζωγράφο εικαστικής σειράς.
Στο Giverny, το οποίο δεν εγκατέλειψε σχεδόν ποτέ, ο ζωγράφος εξελίσσεται και πάλι, αλλάζοντας οπτική γωνία, και ζωγραφίζει πλέον μόνο τον καθρέφτη του νερού. Ο Μονέ εγκατέλειψε τις πανοραμικές απόψεις υπέρ ενός πιο στενού κάδρου που προσφέρει μια αφηρημένη όραση του νερού και των αντανακλάσεών του. Δεν ζωγραφίζει τον κήπο του, παρά μόνο τα στοιχεία του νερού και του φωτός. Ζωγραφίζει την εικόνα ενός κόσμου που επιπλέει», αναφέρει χαρακτηριστικά η επιμελήτρια της έκθεσης Marianne Mathieu, που σε αυτή την έκθεση, καλεί τον επισκέπτη να προσεγγίσει το έργο του Μονέ μέσα από το πρίσμα του φωτός:
«Ας μη ρωτήσουμε τι ζωγραφίζει ο Monet, αλλά πότε το ζωγραφίζει- ας μην αναζητήσουμε ένα μοτίβο, αλλά μια στιγμή…».
Η εξέλιξη του Μονέ αντιστοιχεί στην εξέλιξη της άποψής του. Στο πρώτο μέρος της ζωής του, υιοθέτησε μια παραδοσιακή άποψη, με ελάχιστο ενδιαφέρον για το μοτίβο. Η φιλοδοξία του ήταν να να ζωγραφίσει την ατμόσφαιρα. Ήθελε να ζωγραφίσει αυτό που βρισκόταν ανάμεσα σε αυτόν και το μοτίβο. Το θέμα είχε μικρή σημασία, αυτό που ήταν κρίσιμο ήταν το πότε το ζωγράφισε.
Στο γύρισμα του αιώνα, ο Μονέ πήγε περαιτέρω. Δεν ζωγράφιζε πλέον το τοπίο… με την κλασική έννοια του όρου. Η γραμμή του ορίζοντα εξαφανίστηκε. Ο Μονέ αναπαριστούσε τον καθρέφτη του νερού, της λίμνης με τα νούφαρα που δημιούργησε… στον κήπο του Ζιβερνί. Αυτός ο πίνακας ο οποίος αποκλείει την αναπαράσταση της γραμμής του ορίζοντα, αυτή μεταξύ ουρανού και γης, ξυπνά την «ιδέα του απείρου». Ο Μονέ ζωγράφισε τον χώρο και το φως.
Συνολικά, θα παρουσιαστούν σχεδόν 100 πίνακες, που χρονολογούνται από την αρχή της ζωής του μέχρι το τέλος, ενώ στο τμήμα αφιερωμένο στους πίνακες που φιλοτέχνησε κατά τη διάρκεια της παραμονής του στη Ριβιέρα, εκτίθενται 23 εξαιρετικά έργα για πρώτη φορά κοντά στους διατηρητέους χώρους όπου ζωγραφίστηκαν.
