-201372.jpg)
Από τις 2 Μαρτίου ο θίασος Κανιγκούντα παρουσιάζει τη νέα δουλειά του, τον Μεσοπόλεμο. Η θεατρική παράσταση παρουσιάζεται από Παρασκευή έως Κυριακή στην Οικία Κατακουζηνού στο Σύνταγμα. Πρόκειται για ένα από τα σημαντικότερα φιλολογικά σαλόνια του ’30, το οποίο όμως δεν είχε γίνει ευρέως γνωστό στο σύγχρονο κοινό. Το σκηνικό δεν είναι άλλο από το ίδιο το διαμέρισμα και ο θεατής γίνεται μέρος του παρακολουθώντας την παράσταση από το σαλόνι. Ο θίασος Κανιγκούντα δημιουργήθηκε το 2005 από μια ομάδα καλλιτεχνών. Ανάμεσά τους και η ηθοποιός Μαρία Μαγκανάρη, η οποία σκηνοθετεί τον Μεσοπόλεμο. Το ελculture μίλησε με τη Μαρία για την παράσταση και τις ανθρώπινες ιστορίες μέσα στην Ιστορία.
ελc: Πρόκειται για την πρώτη σου σκηνοθετική δουλειά;
Μ.Μ.: Ναι, είναι η πρώτη μου θεατρική σκηνοθεσία. Έχω όμως σκηνοθετήσει και μια μικρού μήκους ταινία το 2007. Όντας ηθοποιός, αυτοί οι δύο δρόμοι είναι πάντα πιθανό να συναντηθούν, προκύπτει φυσιολογικά η ανάγκη. Διαπίστωσα ότι σε βοηθά πολύ και ως ηθοποιό αυτή η εμπειρία. Και βέβαια, το περιβάλλον της ομάδας είναι για εμένα ασφαλές. Ο βασικός σκηνοθέτης της ομάδας είναι ο Γιάννης Λεοντάρης, ο οποίος είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικός στο να ασχοληθούν και άλλοι με τη σκηνοθεσία. Στην ομάδα, άλλωστε, όλοι συνδιαμορφώνουμε το αποτέλεσμα και δε δουλεύουμε διεκπεραιωτικά. Βέβαια, χρειάζεται πάντα να υπάρχει ένας σκηνοθέτης, ο οποίος να δίνει το προσωπικό του στίγμα και να έχει τον τελευταίο λόγο στην παράσταση.
ελc: Ποιος είναι ο στόχος του θιάσου με αυτό το ιδιαίτερο όνομα;
Μ.Μ.: Το όνομα της ομάδας συμβόλιζε έναν εφήμερο έρωτα της 7ης σφραγίδας του Μπέργκμαν. Έτσι, ξεκινήσαμε κι εμείς γιατί το είχαμε ανάγκη και σταδιακά αρχίσαμε να βλέπουμε πού μας βγάζει. Ευτυχώς τελικά ο έρωτας δεν έχει αποδειχτεί εφήμερος! Αυτό που μας ενώνει είναι ένα καλλιτεχνικό όραμα, ένα κριτήριο σχετικά με την έρευνα στο θεατρικό κώδικα. Το να κάνουμε πειραματικά βήματα όπως εμείς τα εννοούμε κι ας μην έχουν πάντα ευρεία απήχηση. Γι’ αυτό και δοκιμάζουμε διάφορα θεατρικά είδη. Η ιδεολογική μας αγωνία είναι κοινή, όσο και η αγωνία για ό,τι συμβαίνει γύρω μας και η κοινωνικοπολιτική κριτική που επηρεάζει τη δουλειά μας.
ελc: Τόσο στην περσινή παράστασή σας, την Πόλη-Κράτος, όσο και στον Μεσοπόλεμο, παρουσιάζονται κείμενα σχετικά με την ψυχανάλυση. Τι σας οδήγησε σε αυτό;
Μ.Μ.: Σε κάθε πλαίσιο υπάρχει το στοιχείο της ύπαρξης του ανθρώπου στη σύγχρονη κοινωνία, πώς επηρεάζεται από ό,τι ζει. Οι ψυχασθενείς αποκλείονται από το λόγο. Αλλά και ο απλός πολίτης μπορεί να νιώσει αποκλεισμένος, ειδικά αυτή την εποχή που νιώθει έντονα ότι άλλοι κινούν τα νήματα. Θέλαμε, λοιπόν, να μιλήσουμε για αυτόν τον αποκλεισμό. Κατά τον Μεσοπόλεμο η ψυχανάλυση εξελισσόταν ραγδαία και επηρέαζε πολλούς τομείς. Αλλά και ο σουρεαλισμός τότε έφερε την επανάσταση σε διάφορες μορφές της τέχνης, αναφέρω ως παράδειγμα τον προδρομικό λόγο του Ανδρέα Εμπειρίκου. Όλη η παράσταση αποτελείται από λογοτεχνικά κείμενα, εκτός από ένα λόγο του Μεταξά. Έχουμε και κείμενα γνωστών εκπροσώπων της εποχής, όπως είναι ο Σεφέρης, ο Θεοτοκάς, ο Τερζάκης και ο Μυριβήλης, αλλά μας ενδιέφερε να ψάξουμε και λίγο πιο «αγνοημένα» κείμενα, τα οποία όμως προσφέρουν πολλά στοιχεία για την εποχή.
ελc: Γιατί ενδιαφέρθηκες για την περίοδο του Μεσοπολέμου;
Μ.Μ.: Μέσα από τον Μεσοπόλεμο μιλάμε για το σήμερα. Ιστορικά και κοινωνικά αυτή η περίοδος σημαδεύεται από τεράστια οικονομική κρίση διεθνώς και στην Ελλάδα, γεγονός που μας φέρνει μοιραία στο σήμερα. Υπήρχε και μεγάλη πολιτική αστάθεια – μέσα σε 18 χρόνια άλλαξαν 33 κυβερνήσεις, έγιναν πραξικοπήματα κ.ά. Δυστυχώς ο Μεσοπόλεμος οδήγησε σε ολοκληρωτικά καθεστώτα. Ας ελπίζουμε ότι δε θα επαναληφθεί, αλλά υπάρχουν ομοιότητες με το σήμερα όπου η δημοκρατία δε λειτουργεί, έχουμε αστάθεια και ευρωπαϊκή κηδεμονία. Επίσης όπως τώρα με τους μετανάστες, έτσι και τότε η ελληνική κοινωνία αντιμετώπιζε πολύ εχθρικά τους Μικρασιάτες πρόσφυγες. Άρχισα, λοιπόν, να ερευνώ το υλικό για τον Μεσοπόλεμο και η λογοτεχνία είναι καλή ιστορική πηγή.
ελc: Πώς επιλέχθηκε η Οικία Κατακουζηνού για την παράσταση;
Μ.Μ.: Αναζητώντας υλικό επισκέφθηκα εκεί μια εικαστική έκθεση. Είδα ότι υπήρχε έντονη ατμόσφαιρα εποχής, ήταν το φιλολογικό σαλόνι της γενιάς του ’30. Στον καναπέ που σήμερα κάθονται οι θεατές συζητούσαν ο Σεφέρης, ο Εμπειρίκος κ.ά. Επίσης, βρίσκεται στην καρδιά του Κέντρου, στο Σύνταγμα, και βλέπει τη Βουλή, οπότε αποτελεί ένα ζωντανό σκηνικό. Οι σκηνές έχουν στηθεί σε σχέση με το συγκεκριμένο χώρο. Είναι κάπως σαν ανοιχτή πρόβα, ένα work in progress. Οι ηθοποιοί κινούνται και οι θεατές κάθονται στο σαλόνι ως θεατές. Είναι η πρώτη θεατρική παράσταση που γίνεται στην οικία και αγκαλιάστηκε θερμά από το Ίδρυμα Κατακουζηνού. Εξάλλου, ο συνδυασμός χώρου και θέματος τραβά την προσοχή του κοινού, το οποίο δεν είναι το τυπικό κοινό της ομάδας μας. Έρχονται κι άλλες ηλικίες από διαφορετικούς χώρους. Οι πρώτες αντιδράσεις είναι πολύ καλές, γι’ αυτό υπάρχει και η σκέψη να παραταθεί η παράσταση.
ελc: Στο έργο μιλάτε για την αβεβαιότητα της εποχής και χρησιμοποιείτε τη φράση: «Είμαστε μεσοπόλεμος, σου λέω, ανίατα μεσοπόλεμος».
Μ.Μ.: Ναι, πρόκειται για μια φράση του Βύρωνα Λεοντάρη από τη συλλογή του Ψυχοστασία που μας την έκανε δώρο. Είναι ο πατέρας του Γιάννη Λεοντάρη και ένας από τους σημαντικότερους ποιητές της μεταπολεμικής γενιάς και είναι τιμή μας να συμπεριλαμβάνεται στο έργο μας. Αντιπροσωπεύει αυτή τη ρευστή περιρρέουσα ατμόσφαιρα. Και το έργο μη έχοντας αρχή, μέση και τέλος δείχνει αυτή τη διασπασμένη πραγματικότητα, στην οποία δεν ξέρουμε από πού να πιάσουμε το νήμα και πώς να συνθέσουμε το παζλ. Στο πρώτο μέρος μιλώντας για το Μεσοπόλεμο είναι σαν να δραματοποιείται η Ιστορία. Στο δεύτερο μέρος ο φακός ζουμάρει σε ιστορίες ανθρώπων. Δε γίνεται η προσωπική σου ιστορία να μην επηρεαστεί από την Ιστορία.
ελc: Η δική σου ιστορία πώς επηρεάζεται;
Μ.Μ.: Οι ηθοποιοί ζούσαμε πάντα με αβεβαιότητα, ξέρεις ότι θα χρειαστεί να κάνεις κι άλλες δουλειές για να επιβιώσεις. Και σε αυτή τη συγκυρία ξεκινήσαμε εθελοντικά, αλλά έχουμε ανάγκη να παλέψουμε δημιουργικά αυτό που συμβαίνει. Αλλιώς δεν υπάρχει ακτίνα φωτός στο σκοτάδι γύρω μας.
Περισσότερες πληροφορίες για το θίασο Κανιγκούντα στην ιστοσελίδα www.kanigunda.gr.
Διαβάστε περισσότερα για την παράσταση Μεσοπόλεμος, που παίζεται Παρασκευή με Κυριακή, έως την 1η Απριλίου 2012.
