Κείμενο: Κατερίνα Μόσχου [ΕΑΤpetit]
Η ιδέα του ντιπ (dip) είναι πως βουτάς κάποιο τρόφιμο όπως για παράδειγμα κομμένα φρέσκα λαχανικά, ένα κομματάκι τυρί ή κρέας μέσα στο μπολ που το περιέχει. Από την άλλη, την αλοιφή (spread) την εφαρμόζεις πάνω σε κάποιο τρόφιμο όπως είναι μια φέτα ψωμιού ή ένα κομμάτι αραβικής πίτας.
Η μελιτζανοσαλάτα είναι από τις περιπτώσεις που μπορεί κάλλιστα να σερβιριστεί και με τους δύο τρόπους. Ανάλογα την περίσταση, το συγκεκριμένο ορεκτικό μπορεί να σταθεί σε ένα γεύμα με μεζέδες, μέσα σε ένα σπιτικό σάντουιτς με ψωμί ολικής άλεσης ή σε μια μπρουσκέτα με ψητά λαχανικά. Παραδοσιακά, οι Άραβες τρώνε τη μελιτζανοσαλάτα μαζί με αραβική πίτα για πρωινό.
Στα αραβικά, το baba ghanoush σημαίνει «χαϊδεμένος μπαμπάς» και βασίζεται στην ιστορία μιας Συριανής κόρης και της φροντίδας που πρόσφερε στον ηλικιωμένο πατέρα της. Ο τελευταίος, δεν μπορούσε να μασήσει την τροφή του και η κόρη του ήταν αναγκασμένη να αλέθει όλες τις τροφές. Ένα από τα λαχανικά που πολτοποίησε ήταν η μελιτζάνα, με την προσθήκη ελαιόλαδου και χυμού λεμονιού και, αυτή η παρασκευή θεωρείται πως είναι ο πρόδρομος του δημοφιλούς, πλέον, baba ghanoush.
Πιστεύεται ότι το baba ghanoush πρωτοεμφανίστηκε στην Αίγυπτο, ενώ άλλοι υποστηρίζουν ότι προήλθε από τους Άραβες ή τους Τούρκους. Το γεγονός με τις αλληλεπικαλυπτόμενες προελεύσεις και μικρές παραλλαγές αποδεικνύει ότι υπάρχουν κοινά χαρακτηριστικά στις παραδόσεις φαγητού σε όλη τη Μέση Ανατολή. Αναφορές για την προέλευση του φαγητού εντοπίζονται μέχρι τον 2ο αιώνα π.Χ. αναδεικνύοντας την ιστορία της περιοχής.
Η Μέση Ανατολή έχει πλούσια και εύφορα εδάφη λόγω των ποταμών Νείλου, Τίγρη και Ευφράτη και ήταν από τις πρώτες που ανέπτυξαν τη γεωργία. Είναι γεωγραφικό σταυροδρόμι τριών ηπείρων με παράδοση σε αυθεντικά συστατικά όπως του σκόρδου, του κόλιανδρου, της κανέλας, του κουρκουμά, του κάρδαμου και του σαφράν, τα οποία αναμείχθηκαν αρμονικά με ευρωπαϊκές και ασιατικές επιρροές. Το αποτέλεσμα ήταν να δημιουργηθεί μια τεράστια ποικιλία φαγητών πλούσια σε γεύση και συστατικά, κάτι που δικαιολογεί τις τοπικές παραλλαγές στα ίδια πιάτα, καθώς κάθε περιοχή το προσάρμοζε βάση της δικής του πρόσβασης σε υλικά. Αυτό δικαιολογεί την ύπαρξη εναλλακτικών τρόπων για την παρασκευή της μελιτζανοσαλάτας.
Οι πιο χαρακτηριστικές εκδοχές είναι το baba ghanoush και το mutabbal με βασικά συστατικά και για τις δύο παρασκευές να είναι η ψημένη μελιτζάνα, το σκόρδο, το ελαιόλαδο και το λεμόνι. Αντίθετα, οι βασικές διαφορές τους είναι ότι το πρώτο περιέχει μελάσα, ψιλοκομμένη φρέσκια ντομάτα και βότανα (όπως μαϊντανό) ενώ το δεύτερο γίνεται με ταχίνι. Βέβαια, μπορεί να δεις το ταχίνι να χρησιμοποιείται και στην παρασκευή του baba ghanoush. Και στις δύο περιπτώσεις πάντως, η μελιτζάνα μαγειρεύεται με άμεση επαφή σε φλόγα ώστε να πάρει ένα καπνιστό άρωμα.
Παρακάτω θα διαβάσεις για την παρασκευή μιας εύκολης μελιτζανοσαλάτας, που παραπέμπει περισσότερο στην κλασική mutabbal, και για λόγους ευκολίας οι μελιτζάνες μαγειρεύτηκαν στον φούρνο αντί να ψηθούν με φλόγιστρο.
Προετοιμασία 10 λεπτά, μαγείρεμα 50-60 λεπτά, μερίδες 4-8 (ανάλογα την κατανάλωση)
Υλικά
4 φρέσκιες μέτριες μελιτζάνες
3κς ταχίνι
2 σκελίδες σκόρδου
χυμός από 2 φρέσκα λεμόνια
120-150ml (ίσως και λίγο παραπάνω)
Αλάτι και φρεσκοτριμμένο πιπέρι
Εκτέλεση
Προθερμαίνω τον φούρνο στους 180°C. Πλένω καλά τις μελιτζάνες, τις τοποθετώ πάνω σε ένα ταψί με αντικολλητικό χαρτί και τις τρυπάω με ένα πιρούνι.
Τις ψήνω στον προθερμασμένο φούρνο για περίπου 45 λεπτά (ή ώσπου να μαλακώσουν).
Παράλληλα, καθαρίζω τις σκελίδες σκόρδου και τις ψιλοκόβω. Επίσης, στύβω τα δύο φρέσκα λεμόνια.
Μετά το πέρας του χρόνου ψησίματος αφαιρώ τις μελιτζάνες από τον φούρνο. Πρέπει να είναι πολύ μαλακές και η φλούδα τους να ξεφλουδίζεται εύκολα.
Με ένα κοφτερό μαχαίρι κόβω κάθετα τις μελιτζάνες και μεταφέρω τη σάρκα τους σε ένα μπολ.
Προσθέτω το ελαιόλαδο και με ένα πιρούνι λιώνω τις μελιτζάνες.
Στη συνέχεια προσθέτω και τα υπόλοιπα υλικά και ανακατεύω καλά. Δοκιμάζω και διορθώνω τη γεύση αν χρειάζεται.
Σερβίρω με φρέσκο ψωμί και απολαμβάνω.
Σε συντήρηση στο ψυγείο για 3-4 ημέρες.
