Το ξεχωριστό έργο Lucretia που για αιώνες παρέμεινε σε ιδιωτικές συλλογές μέχρι πριν από τρία χρόνια, όταν το 2019 δημοπρατήθηκε από τον παρισινό οίκο δημοπρασιών Artcurial για 4,8 εκ. δολάρια αγγίζοντας τιμή ρεκόρ για τη ζωγράφο του (με αρχική εκτίμηση τα 600 – 800 χιλ δολ.), αποκτήθηκε από το Μουσείο J. Paul Getty στο Λος Άντζελες, προκαλώντας μεγάλες συζητήσεις γύρω από τη θέση της γυναίκας στην μπαρόκ εποχή της Ιταλίας του 17ου αιώνα.
Δημιουργός του η Artemisia Gentileschi που πιστεύεται ότι δημιούργησε το έργο στα τέλη του 1620 και αν και σε μεγάλο βαθμό είχε αγνοηθεί το έργο της μέχρι τα τέλη του 20ού αιώνα, η Artemisia (1593 – περίπου το 1654) θεωρείται πλέον η σημαντικότερη γυναίκα καλλιτέχνης της εποχής του Μπαρόκ.
Το προσωπικό της τραύμα από τα παιδικά της κιόλας χρόνια μετά τον βιασμό της αλλά και οι μεγάλες οικονομικές δυσκολίες της σε μια ανδροκρατούμενη κοινωνία και εποχή, αναπόφευκτα δημιούργησαν ένα θρύλο γύρω από το όνομά της.
Η Artemisia Gentileschi γεννήθηκε στη Ρώμη το 1593, ήταν κόρη του ζωγράφου Orazio Gentileschi. Έχασε τη μητέρα της όταν ήταν 12 ετών και αναγκάστηκε να φροντίσει τα τρία μικρότερα αδέλφια της ενώ ταυτόχρονα εκπαιδευόταν στο εργαστήριο του πατέρα της στη Ρώμη και τελικά κέρδισε την είσοδό της σε καλλιτεχνικούς κύκλους.
Ο πατέρας της από πολύ νωρίς αναγνώρισε το μεγάλο ταλέντο της Artemisia και υπερηφανευόμενος για τα επιτεύγματά της, μάλιστα σε μια επιστολή προς τη Μεγάλη Δούκισσα της Τοσκάνης, Μαρία Μανταλένα της Αυστρίας, έγραψε: «Μπορώ τώρα να πω ότι τέτοια έργα τέχνης ίσως ακόμη και οι πιο σημαντικοί δάσκαλοι δεν μπορούν να επιτύχουν…».
Μεγάλη ήταν η επιρροή του Caravaggio στα πρώιμα έργα της Artemisia ενώ η παλέτα της, η φυσιογνωμία των μορφών της και οι λεπτομέρειες των ενδυμάτων που απεικονίζει δείχνουν την επιρροή του Orazio.
Καθοριστικό στη ζωή της στάθηκε το επεισόδιο του βιασμού της από τον Agostino Tassi, έναν καλλιτέχνη συνεργάτη του που αν και δικάστηκε με πολύμηνη δίκη που συγκλόνισε ολόκληρη τη Ρώμη τότε, η ποινή του δεν εκτίθηκε ποτέ. Συγκλονιστικό είναι το κείμενο με τη μαρτυρία της Artemisia στην επίμαχη αυτή δίκη που μιλάει με θάρρος, ειλικρίνεια και δύναμη, πράγμα σπάνιο για μια γυναίκα τη δεδομένη εποχή. Το τραύμα αυτό του βιασμού αλλά και η δίκη που δεν απέδωσε τελικά δικαιοσύνη την στοίχειωσαν αλλά δεν την συνέτριψαν. Αντιθέτως το μεταλαμπάδευσε σε δύναμη και πάθος στο έργο της προσδίδοντας στον ίδιο της τον εαυτό μια ηρωική φιγούρα. Η Artemisia Gentileschi έδωσε τη δική της ηχηρή απάντηση στον βιασμό της. Μια απάντηση «βαμμένη στο χρώμα» που αντέχει εκατοντάδες χρόνια τώρα.
Στο έργο Lucretia, πολλοί είναι εκείνοι που έχουν αναγνωρίσει παραλληλισμούς ανάμεσα στη ζωή της θρυλικής ηρωίδας της αρχαίας Ρώμης που αυτοκτόνησε μετά τον βιασμό της με τη ζωή της Artemisia. Η θρυλική Lucretia ήταν η ενάρετη σύζυγος του ευγενή που μετά τον βιασμό της από τον Sextus Tarquinius, γιο του Βασιλιά, κάλεσε τον πατέρα της και τον σύζυγό της για εκδίκηση και στη συνέχεια, διακηρύσσοντας την αθωότητα και την αγνότητά της, μαχαίρωσε τον εαυτό της. Η τραγική αυτή κατάληξη ανήγαγε τη Lucretia σε σύμβολο γυναικείας δύναμης και θάρρους.
Υπάρχουν ενδείξεις ότι η Αρτεμισία ζωγράφισε το έργο αυτό κατά τη διάρκεια της παραμονής της στη Βενετία στα τέλη του 1620. Η Lucretia απεικονίζεται με τα μάτια της στραμμένα προς τα πάνω και το κεφάλι της γέρνει προς τα πίσω, καθώς βυθίζει ένα στιλέτο στο στήθος της.
Ο Timothy Potts, διευθυντής του Μουσείο J. Paul Getty έχει δηλώσει ότι είναι ένα έργο τεράστιας προσωπικής σημασίας για την ίδια τη δημιουργό του, αφού είναι γεμάτο με τις σκιές της ζωής της, και ταυτόχρονα έχει τεράστια σημασία και για τον σύγχρονο επισκέπτη που θα θαυμάσει το έργο όταν το Μουσείο ανοίξει ξανά τις πόρτες του.
