To τουρκικό “Survivor” διακόπηκε προσωρινά λόγω του σεισμού. Οι παίκτες επέστρεψαν από τον Άγιο Δομίνικο στην Τουρκία για δύο εβδομάδες και στη συνέχεια πίσω στο νησί για να ξαναρχίσουν τα γυρίσματα του ριάλιτι. Κι εδώ θα ήθελα να κάνω την εξής διάκριση: ως προς το σκέλος της επανεκκίνησης του προγράμματος, χωρίς να λέω ότι με ενθουσιάζει ως ιδέα και χωρίς να λέω ότι αν μου αναλογούσε λόγος θα ήμουν υπέρ της συγκεκριμένης απόφασης, πρόκειται πάντως για κάτι που μπορώ να κατανοήσω. Γιατί ναι, είναι η αρχή του “the show must go on”, αλλά ταυτόχρονα είναι και κάτι πολύ μεγαλύτερό της: η αρχή και κυρίως η πραγματικότητα του ότι η ζωή πάντα θα συνεχίζεται για όσους είναι τυχεροί ώστε να μπορούν ακόμα να τη συνεχίζουν.
Όχι πενήντα χιλιάδες, πενήντα εκατομμύρια να πέθαιναν στον σεισμό στην Τουρκία και τη Συρία, η ζωή θα συνεχιζόταν και θα προσπαθούσε να επανέλθει στους ρυθμούς της, γιατί αυτό ήταν πάντα η ζωή. Ο πόλεμος στην Ουκρανία κλείνει σήμερα ένα έτος. Εκατόμβες θυμάτων, ισοπεδωμένες περιοχές, αλλά η ζωή με έναν τρόπο συνεχίζεται ακόμη και μέσα στην Ουκρανία, σε περιοχές που δεν βρίσκονται στην εμπόλεμη ζώνη.
Εντάξει, στη Συρία η πολεμική ισοπέδωση παραϋπήρξε πολυετής και πολυεπίπεδη και η συνέχιση της ζωής εκεί μπορεί να είχε πολύ περισσότερους αστερίσκους, αλλά η γενική αρχή και η γενική εμπειρική πραγματικότητα είναι ότι οσοδήποτε μεγάλη κι αν είναι η κάθε τραγωδία, τελικά οι νεκροί πηγαίνουν στον κόσμο τους και οι ζωντανοί προσπαθούν να ξαναπιάσουν το νήμα του δικού τους.
Αν όμως το σκέλος της μη οριστικής διακοπής και της επανεκκίνησης του τουρκικού “Survivor” είναι ανθρώπινο, αν το σκέλος της επιστροφής στα αγωνίσματα, στις ίντριγκες και τις μικροπρέπειες και τις καψούρες και τις αντιπάθειες των παικτών, το σκέλος του τηλεοπτικού θεάματος είναι ανθρώπινο, καθόλου δεν συμβαίνει το ίδιο με το σκέλος που παρουσιάστηκε ως ανθρώπινο, ενώ είναι το ακριβώς αντίθετό του, είναι η απάνθρωπη και βαθιά χυδαία και ισοδύναμη της ύβρεως μετατροπή μιας βιβλικών διαστάσεων τραγωδίας σε φτηνό τηλεοπτικό θέαμα. Αναφέρομαι στην ενημέρωση που έγινε στους παίκτες για τον σεισμό και στην καταγραφή των αντιδράσεών τους στην ανακοίνωση του γεγονότος από τον παρουσιαστή του προγράμματος.
Μάζεψαν τους παίκτες στην καλύβα (ή όπως εν πάση περιπτώσει λέγεται) με τους πυρσούς και η ανακοίνωση έγινε σαν να τους ανακοίνωναν αποτελέσματα, δοκιμασίες (ή ό,τι εν πάση περιπτώσει τους ανακοινώνουν εκεί). Η παραγωγή του “Survivor” επέλεξε τη μετατροπή της ανακοίνωσης σε τηλεοπτικό θέαμα. Η γνωστοποίηση της τραγωδίας εκχωρήθηκε στην επικράτεια του ριάλιτι και του θεάματος. Ο συντετριμμένος παρουσιαστής ανακοινώνει τα καθέκαστα στους ευλόγως και προφανώς σοκαρισμένους παίκτες. Άλλης τάξεως θέαμα τους έχουμε στείλει να παράγουν στο τροπικό νησί, αλλά εν προκειμένω θα μας προσφέρουν το συγκεκριμένο, θα μας προσφέρουν μια πάρα πολύ δυνατή και συγκινησιακά φορτισμένη τηλεοπτική στιγμή. Φτιάχνουμε σπουδαία τηλεόραση, φτιάχνουμε τηλεοπτική ιστορία.
Το πρόβλημα πίσω από το πρόβλημα είναι ότι πια δεν μπορείς να είσαι και τελείως σίγουρος για το τι γίνεται εν γνώσει της χυδαιότητας και της ύβρεως που διαπράττεται και τι γίνεται ανεπίγνωστα, επειδή έχουμε περάσει στη σφαίρα του αυτονόητου και της αυτονομίας του θεάματος και των κανόνων του. Αν θα έπρεπε να διαλέξω, προτιμώ την εκδοχή του τελειωμένου κυνισμού που υπαγορεύει στους παραγωγούς του Survivor ότι θα το γυρίσουμε έτσι γιατί αυτή είναι η δουλειά μας, αυτό είναι το προϊόν μας, γιατί έτσι θα κάνουμε νούμερα, παρά την εκδοχή που όλο αυτό γίνεται περίπου γιατί πώς αλλιώς να γίνει μωρέ, αφού πρέπει να τους ενημερώσουμε, θα τους το ανακοινώσουμε στην καλύβα με τους πυρσούς, καταγράφοντάς το και προσφέροντάς το στον συντετριμμένο από την τραγωδία Τούρκο τηλεθεατή.
Ναι, προτιμώ τον κυνισμό από το να έχει χαθεί εντελώς η αίσθηση του μέτρου των πραγμάτων, από το να έχει καταπιεί τελείως τη σχέση μας με την πραγματικότητα η αυτονομία των κανόνων του θεάματος.