Μερικές δεκάδες, άντε εκατοντάδες στην καλύτερη, τετραγωνικά μέτρα. Μέσα τους μια αυτόνομη πολιτεία, ένας αυτόνομος κόσμος, που ζoυν ένας ή περισσότεροι άνθρωποι. Το σπίτι τους. Οικοδομές με δέκα, είκοσι, ή και περισσότερες τέτοιες μικρές αυτόνομες πολιτείες. Ειδικά τα βράδια που περνάς από κάτω τους, βλέπεις τα διαμερίσματα να φωτίζονται, καμιά φορά μπορείς να διακρίνεις και ανθρώπους μέσα να επιδίδονται στο προαιώνιο σπορ της καθημερινότητας, να ξεκουράζονται, ή να δουλεύουν, ή να διαβάζουν για το σχολείο, ή να κάνουν δουλειές σπιτιού.
Και κάπως έτσι η μια μέρα διαδέχεται την επόμενη και ούτω καθεξής. Κάποτε κάποιοι θα φύγουν από το σπίτι, ίσως γιατί φεύγουν κι απ’ τη ζωή, ίσως γιατί δεν είναι πια παιδιά και θα ξεκινήσουν τη δική τους ανεξάρτητη διαδρομή, ίσως γιατί απλά φεύγουν για να ζήσουν αλλού, ίσως πάλι φεύγουν κι όλοι μαζί, μετακομίζουν, τους βγάζει έξω ο ιδιοκτήτης, ή βρήκαν κάτι άλλο καλύτερο, ή κάτι άλλο χειρότερο αλλά πιο οικονομικό.
Όλα αυτά βέβαια στις τυχερές εκείνες περιπτώσεις κοινωνιών που ζουν χρόνια σε καθεστώς ειρήνης. Στις λιγότερο τυχερές που υπάρχουν πόλεμοι ή προσφυγιά εξαιτίας των πολέμων και των κρίσεων, ακόμα και το προαιώνιο σπορ της καθημερινότητας τελεί υπό τον αστερίσκο των ειδικών συνθηκών. Είτε στη μια περίπτωση όμως είτε στην άλλη, άπαξ και ζεις σε ένα σπίτι ξέρεις ότι στα μερικά δεκάδες ή εκατοντάδες τετραγωνικά που εκτείνεται και στην απόσταση ανάμεσα στο πάτωμα και στο ταβάνι υπάρχει ένας χώρος αποκλειστικά δικός σου ή και της οικογένειάς σου, των δικών σου ανθρώπων ή των συγκατοίκων σου.
Στο εντελώς διπλανό διαμέρισμα απ’ το οποίο σας χωρίζει μια πόρτα κι ένας τοίχος μπορεί να διεξάγονται τεράστια δράματα ή στιγμές απίστευτης ευτυχίας και πλήρωσης, αν όμως για κάποιον λόγο οι γείτονές σου δεν είναι και φίλοι σου, το δράμα τους ή η ευτυχία τους ανήκουν αποκλειστικά στον αυτόνομο κόσμο των δικών τους τετραγωνικών και της δικής τους απόστασης του ταβανιού απ’ το πάτωμα. Και κάπως έτσι κάθε πολυκατοικία στεγάζει την κάθε μέρα λίγες δεκάδες αυτόνομους κόσμους και αυτόνομες ιστορίες.
Κι όταν γίνεται ένας ισοπεδωτικός σεισμός μπορεί από τη μια στιγμή στην άλλη να εκμηδενιστεί η απόσταση ανάμεσα στο πάτωμα και το ταβάνι του σπιτιού σου, όπως και η απόσταση ανάμεσα στον πέμπτο όροφο και τον πρώτο, μπορούν από τη μια στιγμή στην άλλη να συναιρεθούν όλες οι αυτόνομες ιστορίες των αυτόνομων σπιτιών σε μία, μπορεί κοινό σπίτι όλων να γίνουν τα χαλάσματα.
Κάποιοι λίγοι θα βγουν, θα διασωθούν, θα ανασυρθούν απ’ τον τάφο που τους έχει πλακώσει. Άντρες, γυναίκες, παιδιά, βρέφη, μέχρι και σκυλάκια. Θα βγουν στο φως ξανά. Τριγύρω οι διασώστες και οι επιζώντες θα ζητωκραυγάσουν, θα κλάψουν από χαρά, θα υμνήσουν τον Ύψιστο. Κάποιοι πάντα σώζονται. Ακόμα και στην πιο τρομακτική καταστροφή. Έχουν να ζήσουν κι άλλο, κάποιοι και πολύ άλλο. Θα ξαναμπούν κάποια στιγμή σε σπίτια. Θα ξαναρχίσουν να ζουν την καθημερινότητά τους. Τα βράδια θα πέφτουν για ύπνο πολύ αγχωμένοι με το ένα ή το άλλο δυσεπίλυτο πρόβλημα, με το ένα ή το άλλο αβάσταχτο ζόρι. Όπως έπεσαν και αρκετοί από τους δεκάδες και μακάρι όχι και εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς του σεισμού της Τουρκίας και της Συρίας. Ο σεισμός έλυσε όλα τους τα προβλήματα και τους απάλλαξε απ’ όλα τους τα ζόρια.
Εμείς πάλι με τη σειρά μας παρατηρούμε τα χαλάσματα κάτω από τα οποία είναι θαμμένοι, τα χαλάσματα που ήταν μέχρι πριν λίγες μέρες πολυκατοικίες, οικοδομικά τετράγωνα και γειτονιές, τα παρατηρούμε με καρδιά που σφίγγεται σίγουρα, αλλά και με έναν τρόπο σαν ο κόσμος να είναι φτιαγμένος ως θέαμα και ως είδηση, σαν η δική μας θέση να είναι εκείνη του καταναλωτή των ειδήσεων, των εικόνων, των θεαμάτων, άλλοτε λαμπρών, άλλοτε φρικτών. Θα μπορούσαμε ίσως να αποκαλέσουμε το φαινόμενο «η κοινοτοπία του κοινού θνητού».
