Η νυφίτσα του els Baus ξανά στην Αθήνα

Την ομάδα την πρωτογνώρισα το ’97 στο Βερολίνο, όταν μια καταλανή φίλη με έσυρε κυριολεκτικά σε ένα ανοικτό παρκινγκ της πόλης για να δούμε το Symbiosis. Όλα τα στοιχεία της φύσης, θέατρο, χορός και ακροβασίες, rave μουσική, ένα θέαμα εντυπωσιακό και δυνατό, που δύσκολα το κατατάσσεις ή το χαρακτηρίζεις με μια μόνο έννοια. Λίγα χρόνια μετά μιλούσα με παραγωγούς του Φεστιβάλ Αθηνών για την πιθανότητα να έρθουν στο πλαίσιό του. Τελικά εμφανίστηκαν το 2005 με τη θεατρική παράσταση Metamorphosis (από το ομώνυμο έργο του Κάφκα) στον Λυκαβηττό, για μένα μια μικρή απογοήτευση, καθώς το θέατρο ήταν μισοάδειο και η παράσταση αρκετά επιτηδευμένη και ίσως πιο συμβατική απ’ ό,τι φανταζόμουν. Το 2008 ξαναβρέθηκαν στην Αθήνα, στην Πειραιώς 260 με τον Μπορίς Γκοντουνόφ, μια παράσταση για την τρομοκρατία, εμπνευσμένη από την εισβολή τσετσένων αυτονομιστών στο ρωσικό θέατρο.

Fura dels Baus σημαίνει «η νυφίτσα του Els Baus», τοπωνύμιο της πόλης Μογιά, όπου η ομάδα δημιουργήθηκε το 1979. Ξεκίνησαν ως θεατρική ομάδα δρόμου που γυρνούσε τις καταλανικές πόλεις, καταλήγοντας σύντομα στη Βαρκελώνη. Μια καλτ, ανατρεπτική ομάδα με μια ιδιαίτερη θεατρική γλώσσα που οι ίδιοι χαρακτηρίζουν ως συνεχή διάλογο και αλληλεπίδραση μεταξύ κοινού, σκηνής και ερμηνευτών. Χρησιμοποιούν αντισυμβατικούς χώρους, κινήσεις και μουσική (έχουν και τη δική τους δισκογραφική εταιρεία με 14 παραγωγές μέχρι σήμερα). Οι παραγωγές τους χαρακτηρίζονται επίσης από τη χρήση βιομηχανικών υλικών και νέων τεχνολογιών με στόχο μεταξύ άλλων και την προσέλκυση του κοινού που δεν πάει στο θέατρο.

Στο βιογραφικό τους έχουν και μια κινηματογραφική ταινία, τον Φάουστ (2001), ενώ η ομάδα παρέχει εκπαιδευτικά σεμινάρια για επαγγελματίες και προγράμματα για εφήβους, άτομα δηλαδή σε ηλικία, όπως λένε, που θέλουν να προστατεύσουν την ελευθερία και την ανεξαρτησία τους.

Η θεματολογία τους έχει να κάνει με εξουσία, κατάχρηση, ελεγκτικούς μηχανισμούς, χειραγώγηση ή με τη σεξουαλικότητα, βία και πορνογραφία. Όσο αντισυμβατικοί πάντως και αν χαρακτηρίζονται, έχουν στο βιογραφικό τους συνεργασίες με μεγάλες πολυεθνικές (Pepsi, Mercedes, Vodafone, κ.α) για μεγάλες παραγωγές προϊοντικής παρουσίασης, καθώς επίσης και συνεργασίες με θεσμούς, αφού κατά καιρούς αναλαμβάνουν τις τελετές διεθνών αθλητικών γεγονότων, με κορυφαία τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Βαρκελώνης  το ’92 όπου απευθύνθηκαν πλέον σε δισεκατομμύρια κόσμου, αλλά και το millennium της πόλης. Μπορούν να σταθούν παντού, από ανοικτές πλατείες μέχρι κλειστά θέατρα ή και πλοία (βλ. 2004 παράσταση Naumon σε παλιό εμπορικό πλοίο). Στα έργα τους έρχεται να προστεθεί η όπερα, ξεκινώντας από το 1996 με την Ατλαντίδα, περνώντας στην τετραλογία Το Δαχτυλίδι του Νιμπελούνγκεν, και σε πολλά κλασικά έργα, όπως οι Τρωάδες του Ευριπίδη το 2009 με την Ειρήνη Παπά, τον Οιδίποδα, την Ορέστεια, κ.ά.

Και ερχόμαστε στο σήμερα και την επιστροφή των La Fura dels Baus στη χώρα μας. Στις 13 Μαρτίου ξεκινά στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών η παράσταση «H άνοδος και πτώση της πόλης Μαχαγκόννυ» σε συνεργασία με το Teatro Real της Μαδρίτης, μια υπερπαραγωγή για την οποία οι συντελεστές ετοιμάζονται πυρετωδώς. Δεν μπορούσε να είναι πιο επίκαιρο το έργο, γραμμένο το 1927 ως το 1929 από τους Κουρτ Βάιλ και Μπέρτολντ Μπρεχτ. Μια αλληγορία της δημοκρατίας της Βαϊμάρης του ’30 που θα παραδινόταν λίγο αργότερα στο ναζισμό, μιας πόλης χτισμένης σε μια χωματερή, όπου ο καθένας είναι ελεύθερος να κάνει ό,τι θέλει, ώσπου επέρχεται ο εκφυλισμός και μετατρέπεται σ’ έναν εφιαλτικό τόπο με δολοφόνους, πόρνες, μαστροπούς και τυχοδιώκτες.

Η παράσταση αναμένεται αυθάδης, άγρια και έντονη, όπως οι περισσότερες παραστάσεις τους άλλωστε. Στα γερμανικά με ελληνικούς υπέρτιτλους, με ένα μεγάλο αριθμό ελλήνων συντελεστών και με πανό με ελληνικά συνθήματα, όπως «Όχι άλλες συλλογικές συμβάσεις» ή «Για τον αγώνα όλων εναντίον όλων». Μένει να διαπιστώσουμε σύντομα κατά πόσο οι συμβολισμοί, η σάτιρα για την ίδια την όπερα και η αλληγορία για το τέλος του καπιταλισμού μπορούν να λειτουργήσουν στον χώρο και στο κοινό ή κατά πόσο το κοινό της παράστασης θα χειροκροτεί γελώντας με τον ίδιο του τον εαυτό.

Διαβάστε περισσότερα για την παράσταση H άνοδος και πτώση της πόλης Μαχαγκόννυ που παρουσιάζεται από 13 Μαρτίου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.