Η oμαδική έκθεση «Εκτός ορίων: Μνήμη Ι. Μόραλη» παρουσιάζεται στο SG Art Gallery από τις 30 Μαΐου έως τις 20 Ιουνίου.
Αμαρτία είναι η απουσία από το παρόν.
Ν. Γ. Πεντζίκης
Τέχνη, μια άλλη πατρίδα με σύνορα ρευστά.
Με όρια που διαρκώς μετατίθενται. Αναβάλλονται. Ανατρέπονται. Κοιτάζω την πασίγνωστη φωτογραφία του γέρο Lucian Freud στο ατελιέ του. Με τους μισοτελειωμένους πίνακες ένα γύρω και το μικρό πορτρέτο της βασίλισσας Ελισάβετ στο καβαλέτο. Απολαμβάνω το σαρκαστικό του βλέμμα. Η προτεινόμενη ηγεμονία της ζωγραφικής επί της, κάθε, εξουσίας και μάλιστα στην εποχή των κινηματογραφικών και των τηλεοπτικών εικόνων.
Η ανυποχώρητη σαγήνη της χειροποίητης διαδικασίας στον καιρό των ηλεκτρονικών υπολογιστών και των άπειρων εφαρμογών τους. Η λερή, γεμάτη χρώματα ποδιά του ζωγράφου απέναντι στην άμεμπτη, φωσφορίζουσα οθόνη του κινητού. Οι κόσμοι που διαφοροποιούμενοι τελικά συγκλίνουν. Η γοητεία και το αίνιγμα της τέχνης. Η πραγματικότητα που διαρκώς μεταβάλλεται, η υπέρβαση της πραγματικότητας που παραμένει το διαρκές αίτημα της τέχνης και η αναπαράσταση της που καθίσταται όλο και πιο μεταφυσική.
Κι βέβαια όλα τα ενδιάμεσα… Τεχνήματα, θεωρήματα, απώλειες και θεοφάνειες σε μια τέχνη που αντιστέκεται (;) τόσο στη μαγγανεία της αγοράς όσο και στην ιδιωτεία του, λεγόμενου, κοινού γούστου. Η έκθεση “Εντός των Ορίων;” παρουσιάζει δημιουργούς που γνωρίζω καλά έχοντας συμπορευτεί “εν όπλοις” επί δεκαετίες και κάποιους που γνώρισα πρόσφατα.
Δημιουργούς Έλληνες της ημεδαπής και της αλλοδαπής αλλά και ξένους. Κοινό τους στοιχείο η αντισυμβατική στάση, ο πειραματισμός και η αταλάντευτη αγάπη για εκείνη την έκφραση που δεν βολεύεται σε μόδες. Με μια έρευνα που αρχίζει από την εξπρεσιονιστική παραφορά και φτάνει ως τον μινιμαλιστικό, οπτικό στοχασμό.
Κατά τα λοιπά και για μένα ισχύει αυτό που έγραφε ο αείμνηστος φίλος Χάρης Καμπουρίδης ότι δηλαδή και η φωτογραφία και ο κινηματογράφος λειτουργούν ως συνέχεια της ζωγραφικής. Αυτής της αρχέγονης, ανεξάντλητης, πάρα τις κασσάνδρες, μήτρας των εικόνων θα συμπλήρωνα. Πρόκειται για τον αέναο όσο και πεισματικό διάλογο, τα δάνεια ή τα αντιδάνεια, ανάμεσα στην κινούμενη εικόνα και την στατική.
Αφού τα πάντα εκκινούν από μία λευκή επιφάνεια, από μία οθόνη, ένα άσπρο χαρτί, ένα κάδρο, ένα πλάνο. Κι αφού όλα είναι στην αρχή ασπρόμαυρα κι ασπρόμαυρα γίνονται και στο τέλος. Απ’ την άλλη η ζωγραφική – γραφική – γραφή είναι τόσο αρχαία όσο και το προπατορικό αμάρτημα και είναι το ευνοημένο (ευλογημένο) μέσον δια του οποίου ο λόγος γίνεται σάρκα. Και που το φως γεννιέται από τη σκιά όπως ακριβώς το ορατό από το αόρατο. Ποτέ αντίθετα. Συνεχώς.
ΥΓ 1. Μια προσευχή:
Αδιαλείπτως προσεύχομαι.
Σ’ έναν Θεό που αμελεί να υπάρχει.
ΥΓ 2. Μόλις μάς φτάνει μια ζωή για να μετρήσουμε έκθαμβοι την αιωνιότητα που χωράει στο εφήμερο. Εκτός ορίων!
14.5.’23. Μάνος Στεφανίδης ∙ Ιστορικός Τέχνης
