Η περίφημη κολεκτίβα του Βέλγου χορογράφου Αλαίν Πλατέλ επιχειρεί ένα ταξίδι πολιτικής και πολιτιστικής αυτογνωσίας στα άδυτα του Κονγκό.

Η διάσημη πολυσυλλεκτική ομάδα Les Ballets C de la B βάζει ξανά σε εφαρμογή το μότο της: «Αυτός ο χορός είναι για τον κόσμο και ο κόσμος είναι για τον καθέναν». Αυτή τη φορά, γνώριμοι συντελεστές της ομάδας, όπως ο Alain Platel στη σκηνοθεσία –γνωστός από την τολμηρή και έντονα πολιτική αντίληψή του για τις παραστατικές τέχνες–, ο Romain Guion στη χορογραφία και ο Fabrizio Cassol στη μουσική διεύθυνση, συμπράττουν με τον υπέροχο Κονγκολέζο κόντρα-τενόρο Serge Kakudji, δύο γνωστούς Βέλγους κιθαρίστες και δέκα Κονγκολέζους μουσικούς, και όλοι μαζί δημιουργούν αυτό το μικρό θαύμα μουσικής πανδαισίας. Μια παράξενη όπερα που μοιάζει με συναυλία κονγκολέζικης μουσικής· μια παράσταση με χορό, θέατρο και μουσική. Όπως όλες οι παραστάσεις της ομάδας, έτσι και αυτή είναι βαθιά πολιτική, θέτοντας το κοινό ενώπιον μιας Αφρικής που σίγουρα αγνοεί. Για 3 μόνο παραστάσεις στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση.

Οι συναισθηματικές άριες του βιρτουόζου Κονγκολέζου κόντρα-τενόρου –και εμπνευστή της παράστασης– Σερζ Κακούτζι συναντούν επί σκηνής τους συναρπαστικούς αφρικανικούς ρυθμούς της ομάδας μουσικών από την πατρίδα του και, ως δια μαγείας, η μπαρόκ μουσική γίνεται κάτι που δεν έχει ξανακουστεί. Τα λεπτεπίλεπτα περάσματα από την κονγκολέζικη ρούμπα στο πρελούδιο αναδεικνύουν με έναν εντελώς νέο τρόπο τις μουσικές ποιότητες του Μπαχ, του Βιβάλντι και του Χέντελ, τις αρμονίες, τους ρυθμούς και, πάνω απ’ όλα, το συναίσθημα αυτής της μουσικής.

Τα δάκρυα και τα γεμάτα πάθος “yeah-yeah” εναλλάσσονται αδιάκοπα σε μια μοναδική γιορτή προς τιμήν όλων των μαύρων παιδιών που θέλουν απεγνωσμένα να ζήσουν, σε πείσμα όσων εμμένουν στη δυστυχία ενός πολέμου. Οι κουρτίνες του σκηνικού μοιάζουν φτιαγμένες από αλυσίδες, αλλά στην πραγματικότητα είναι από κάλυκες σφαιρών που χρησιμοποιήθηκαν στον πόλεμο, έργο του εικαστικού καλλιτέχνη Freddy Tsimba. Ο ίδιος ζει και εργάζεται στην Κινσάσα, όπου δημιουργεί μεγάλα γλυπτά από κάλυκες σφαιρών, τους οποίους συλλέγει στις εμπόλεμες ζώνες του Κονγκό.

Το Coup Fatal είναι μια παράσταση στην οποία κίνηση, μουσική και συναίσθημα είναι στη διαπασών. Η σκηνή γεμίζει από μια Αφρική γιορτινή, παιχνιδιάρα, πονεμένη, αλλά και γεμάτη χιούμορ και γνώση. Το χορογραφικό υλικό, αλλά και τα κοστούμια, αντλούν έμπνευση από το εξεζητημένο dress code των «δανδήδων της Κινσάσα», αποκαλύπτοντάς μας την κομψότητα και την καλλιέργεια των νεαρών Κονγκολέζων που λατρεύουν τον κοσμοπολιτισμό, το εξεζητημένο στυλ και τα αυθεντικά Dior.

Παράλληλες δράσεις

Παρασκευή 18 Δεκεμβρίου
Μετά την παράσταση, συζήτηση του κοινού με τους συντελεστές

Περισσότερες πληροφορίες

Ο Σερζ Κακούτζι ονειρευόταν από παιδί να γίνει τραγουδιστής της όπερας. Μετά από βραβεύσεις σε διαγωνισμούς στη χώρα του και στη Ζιμπάμπουε, το εισιτήριο για την Ευρώπη τού το έδωσε η συμμετοχή του στο έργο The Dialogue Series: Dinozord III του Faustin Linyekula, στο οποίο τραγουδούσε άριες του Μότσαρτ. Το ελληνικό κοινό τον γνώρισε στην παράσταση pitié! του Αλαίν Πλατέλ, βασισμένη στα Κατά Ματθαίον Πάθη του J.S. Bach – την ενορχήστρωση και σε εκείνη την παράσταση είχα κάνει ο Φαμπρίτσιο Κασσόλ.

Η αρχική ιδέα γι’ αυτή την παράσταση ήταν του Σερζ Κακούτζι και του Paul Kerstens, συντονιστή του Project Afrika του KVS, ενός από τα πιο σημαντικά, ανοιχτά σε διεθνείς φωνές και δημιουργικά θέατρα των Βρυξελλών. Από το 2009, το KVS μαζί με άλλους ευρωπαϊκούς θεσμούς και με εταίρους διάφορες ομάδες και οργανισμούς από την Αφρική υλοποιούν ένα μεγάλο πρότζεκτ για την ενίσχυση των παραστατικών τεχνών στην Αφρική.

Η παράσταση προετοιμαζόταν στην Αφρική από το 2010 μέχρι το 2012. Όταν το πρότζεκτ είχε φτάσει σε αρκετά προχωρημένο στάδιο, ο Πλατέλ έμαθε γι’ αυτό από τον Κασσόλ και τη δραματουργό Hildegard De Vuyst. Τότε αποφάσισε να εμπλακεί κι αυτός πιο ενεργά. Το KVS και η ομάδα Les Ballets C de la B ανέλαβαν την ευθύνη της παραγωγής και μια νέα φάση της δημιουργίας της παράστασης ξεκίνησε.

Στη χώρα μας γνωρίζουμε λίγα πράγματα για τις τέχνες και τον πολιτισμό του Κονγκό. Μπορεί ο πόλεμος να μαστίζει τη χώρα, ωστόσο σημαντικοί μουσικοί και εικαστικοί καλλιτέχνες που αναδείχθηκαν διεθνώς ζουν και δημιουργούν εκεί, όπως ο μουσικός Fally Ipupa, ο γλύπτης Alfred Liyolo και οι ζωγράφοι Lema Kusa και Claudy Khan.

Η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό είναι ένα κράτος στην Κεντρική Αφρική. Είναι η 11η μεγαλύτερη χώρα στον κόσμο, καταλαμβάνοντας έκταση μεγαλύτερη από τη μισή Ευρωπαϊκή Ένωση.

Οι ονομασίες που είχε στο παρελθόν ήταν κατά σειρά: Ελεύθερη Πολιτεία του Κονγκό και Βελγικό Κονγκό (την εποχή της αποικιοκρατίας, έως το 1960), Δημοκρατία του Κονγκό ή Κονγκό-Λεοπολντβίλ (1960-71) και Ζαΐρ (1971-97). Αναφέρεται επίσης ως Κονγκό-Κινσάσα (από την πρωτεύουσά της), για να διακρίνεται από τη γειτονική Δημοκρατία του Κονγκό, που είναι μικρότερη σε έκταση, πρώην γαλλική αποικία, γνωστή κατ’ αντιστοιχία ως Κονγκό-Μπραζαβίλ.

Το Κονγκό είναι από τις χώρες της Αφρικής με μεγάλο φυσικό πλούτο, που έγινε αντικείμενο εκμετάλλευσης από τους Ευρωπαίους κατακτητές και αποικιοκράτες (διαμάντια, καουτσούκ κ.ά.). Από το 1885 μέχρι το 1960 ήταν αποικία του Βελγίου. Απελευθερώθηκε, στο πλαίσιο της αποαποικιοποίησης, και ο πρώτος ηγέτης του ανεξάρτητου κράτους ήταν ο παναφρικανιστής Patrice Lumumba, ο οποίος όμως δολοφονήθηκε πολύ σύντομα. Το 1971, το κράτος μετονομάστηκε σε Ζαΐρ, υπό τη διακυβέρνηση του δικτάτορα Joseph Mobutu, διαβόητου για τη διαφθορά και τη διάλυση της χώρας για προσωπικό του όφελος.

Το 1998, μετά την πτώση του Μομπούτου, άρχισε ένας σκληρός εμφύλιος πόλεμος, γνωστός ως Δεύτερος Πόλεμος του Κονγκό. Αναφέρεται και ως Αφρικανικός Παγκόσμιος Πόλεμος, γιατί ενεπλάκησαν σε αυτόν 9 αφρικανικά κράτη. Ό,τι είχε απομείνει όρθιο καταστράφηκε. Αυτός ο πόλεμος έρχεται δεύτερος σε ανθρώπινες απώλειες μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, αφού από το 1998 μέχρι σήμερα έχουν χάσει τη ζωή τους 5,5 εκατομμύρια άνθρωποι. Μεγάλο ποσοστό των απωλειών είναι τα θύματα από μολυσματικές ασθένειες και πείνα. Παρότι το 2003 υπογράφηκε συνθήκη ειρήνης, ο πόλεμος συνεχίζεται στο ανατολικό τμήμα της χώρας, όπου δρουν ανεξέλεγκτα δεκάδες ένοπλες οργανώσεις. Δουλεμπόριο, εξαναγκασμός παιδιών σε εργασία ή σε στράτευση, αυθαιρεσίες στρατιωτών και αστυνομικών, βιασμοί γυναικών και ομαδικές εκτελέσεις είναι ορισμένα από όσα τραγικά συμβαίνουν σε αυτή την περιοχή του κόσμου.