Κείμενο: Κατερίνα Μόσχου [ΕΑΤpetit]
Τα τελευταία χρόνια, η ανατολίτικη κουζίνα γίνεται όλο και περισσότερο δημοφιλής στη χώρα μας. Υπάρχουν αρκετά μαγαζιά εστίασης σε διάφορες γωνιές των μεγάλων πόλεων που προσφέρουν, μεταξύ άλλων, φαλάφελ, χούμους, ταμπουλέ και χαρίσα. Αλήθεια, εσύ ξέρεις τι είναι όλα αυτά;
Η ανατολίτικη κουζίνα έχει αρκετά και νόστιμα, plant based, υλικά. Ο όρος plant based αναφέρεται σε όλα τα τρόφιμα και φαγητά που προέρχονται αποκλειστικά από φυτά και άρα δεν περιέχουν καθόλου ζωικά συστατικά. Τέτοια υλικά είναι τα λαχανικά, τα φρούτα, οι ξηροί καρποί, τα όσπρια και τα δημητριακά. Στην ανατολίτικη κουζίνα χρησιμοποιούνται αρκετά από αυτά τα υλικά όπως είναι τα ρεβίθια και η φακή, το σκόρδο, η μελιτζάνα, το ταχίνι, το ελαιόλαδο, το λεμόνι, το ξύδι, μπόλικα μπαχαρικά όπως η πάπρικα και το κύμινο και μυρωδικά, όπως ο κόλιανδρος και ο μαϊντανός.
Επίσης, το ρύζι και το σιτάρι είναι συνηθισμένα υλικά που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή ή συνοδεία διαφόρων πιάτων. Για παράδειγμα, το ρύζι μαγειρεύεται με διάφορα λαχανικά ή όσπρια, εμπλουτίζεται με ξηρούς καρπούς και βότανα, αρωματίζεται με καρυκεύματα και σερβίρεται ως συνοδευτικό με αρκετά κυρίως πιάτα. Από την άλλη, το σιτάρι είναι βασικό υλικό για την παρασκευή ψωμιού, γνωστού και ως αραβική πίτα, που συνοδεύει, σχεδόν, όλα τα ορεκτικά και κυρίως πιάτα.
Ένα τέτοιο ορεκτικό είναι και το χούμους. Τα βασικά συστατικά του είναι τα πολτοποιημένα ρεβίθια, το σκόρδο, το ταχίνι και ο χυμός λεμονιού και ο συγκεκριμένος συνδυασμός προέρχεται από τη Συρία και το Λίβανο. Οι πρώτες αναφορές για χούμους γίνονται σε εγχειρίδια μαγειρικής που γράφτηκαν στο Κάιρο της Αιγύπτου τον 13ο αιώνα. Σε ένα από αυτά, το Kanz al-Fawa’id fi Tanwi ‘al-Mawa’id, το χούμους περιγράφεται ως κρύος πουρές από ρεβίθια με μπαχαρικά, ελαιόλαδο, βότανα, ξύδι και τουρσί λεμονιών, χωρίς ωστόσο να περιέχει ταχίνι ή σκόρδο. Σε ένα άλλο βιβλίο μαγειρικής, το Kitab Wasf al-Atima al-Mutada, το χούμους αναφέρεται ως πουρές από ρεβίθια με ταχίνι, ξύδι, μπαχαρικά, βότανα και ξηρούς καρπούς. Λόγω όλων αυτών των νόστιμων υλικών, το χούμους έχει μια ιδιαίτερη γεύση και σερβίρεται ως συνοδευτικό με κάποιο κυρίως πιάτο αλλά και ως ορεκτικό μαζί με ψωμί.
Είναι ξεκάθαρο πως η ανατολίτικη κουζίνα έχει αρκετά κοινά χαρακτηριστικά με την ελληνική. Για παράδειγμα, κάποιος θα μπορούσε εύκολα να σκεφτεί πως το χούμους είναι παρόμοιο με την ελληνική φάβα μιας και τα δύο φτιάχνονται από πολτοποιημένα όσπρια. Εκτός από τα όσπρια, το ελαιόλαδο, το σκόρδο και τα υπόλοιπα υλικά που αναφέρονται παραπάνω υπάρχουν σε αφθονία και στη δική μας κουζίνα. Ένα άλλο χαρακτηριστικό της ανατολίτικης κουλτούρας φαγητού, κοινό με την ελληνική, είναι οι μεζέδες. Τα μικρά πιάτα με διάφορα φαγητά και ορεκτικά που συνοδεύουν το αλκοολούχο ποτό. Η λέξη μεζές είναι περσικής προέλευσης και σημαίνει «γεύση». Στον τόπο μας είναι οικεία η εικόνα ενός μεζεδοπωλείου που προσφέρει διάφορους μεζέδες συνοδεία τσίπουρου ή άλλου ποτού. Αυτή η εικόνα, είναι ακόμη ένας λόγος που δελεάζει αρκετούς τουρίστες στο να θέλουν να επισκεφτούν τη χώρα μας, και η λέξη μεζές είναι ίσως από τις πιο δημοφιλείς γι’ αυτούς.
Αν θέλεις να απολαύσεις ένα διαφορετικό νηστίσιμο μεζέ, τότε σου προτείνω την παρακάτω συνταγή. Είναι χούμους φτιαγμένο με κόκκινη φακή, καπνιστή πάπρικα και κουρκουμά.
Προετοιμασία 5 λεπτά, μαγείρεμα 50 λεπτά, περίπου 250gr-300gr χούμους
Υλικά
230gr κόκκινη φακή
900ml νερό
3 σκελίδες σκόρδου
2 κς ελαιόλαδο
1κγ καπνιστή πάπρικα
1/2κγ κουρκουμάς
αλάτι
χυμός από 1 φρέσκο λεμόνι
2κς ταχίνι (προαιρετικά)
Εκτέλεση
Ξεπλένω την κόκκινη φακή κάτω από τρεχούμενο νερό και τη μεταφέρω σε μία κατσαρόλα μαζί με το νερό.
Στη συνέχεια, τοποθετώ την κατσαρόλα με τη φακή πάνω σε δυνατή φωτιά.
Καθαρίζω τις σκελίδες σκόρδου και τις προσθέτω μέσα στην κατσαρόλα μαζί με τα υπόλοιπα υλικά. Προσθέτω αλάτι και αφήνω να πάρει μια βράση και στη συνέχεια χαμηλώνω την εστία και σιγο-βράζω για περίπου 30 λεπτά ή ώσπου να μαλακώσει καλά η φακή.
Μόλις βράσει η φακή, την απομακρύνω από την εστία και την αφήνω να σταθεί μέσα στην κατσαρόλα για 15 λεπτά.
Στη συνέχεια την στραγγίζω και τη μεταφέρω στον πολυκόφτη, στον οποίο προσθέτω όλα τα υπόλοιπα υλικά.
Πολτοποιώ το μείγμα ώσπου να δημιουργηθεί ένα απαλό ντιπ (περίπου 1-2 λεπτά). Το δοκιμάζω και συμπληρώνω αλάτι ή ελαιόλαδο αν χρειάζεται.
Σερβίρω σε μικρά μπολ μαζί με ζεστό ψωμάκι ή αραβικές πιτούλες και απολαμβάνω!
