Αν έβαζα υπότιτλο στην παράσταση; η γλυκόπικρη μπαλάντα της «Νέας Ευρώπης», έτσι θα έγραφα. Ο Ανέστης Αζάς και ο Πρόδρομος Τσινικόρης ετοίμασαν τη νέα δουλειά τους με τίτλο Ελλάς Μονάχου, μια συνέχεια της θεατρικής τους έρευνας πάνω στο ζήτημα της μετανάστευσης σήμερα μέσα σε συνθήκες μιας συνεχιζόμενης οικονομικής κρίσης.
«Δουλέψαμε μια ζωή και τι καταλάβαμε;»
Φτάνει να ρίξετε μια ματιά στις γερμανικές εφημερίδες και θα πάρετε μια πολύ πικρή γεύση. Χθες μόλις η Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), συγκέντρωσε ποσοστό 17,5%, το υψηλότερο από την ίδρυσή της σύμφωνα με τη δημοσκόπηση της εφημερίδας Bild, πράγμα που σημαίνει ότι η ακροδεξιά είναι δεύτερη δύναμη στη Γερμανία. Πράγμα που επίσης σημαίνει ότι η Γερμανία δεν είναι ο επίγειος παράδεισος όπως τον είχαν φανταστεί οι μετανάστες του ’60, ούτε σε επίπεδο εργασίας.
Οι τρεις νέοι μετανάστες έχουν πλήρη επίγνωση της κατάστασης και καμία ψευδαίσθηση. Η απόφασή τους ήταν μια διέξοδος στο αδιέξοδο της παρατεταμένης ανεργίας που χτυπά όχι μόνο την Ελλάδα αλλά και όλο το νότο της Ευρώπης. Μόλις χθες επίσης, η Corierre dela Sera με έρευνά της αποκαλύπτει ότι οι νέοι που μεταναστεύουν από την Ιταλία είναι τέσσερις φορές περισσότεροι από τους μετανάστες που φτάνουν στη χώρα. «Οι Ιταλοί μετανάστες δεν φτάνουν σε άλλες χώρες χωρίς έγγραφα και δεν ζητούν άσυλο, αλλά εργασία, και μερικές φορές μια σταδιοδρομία στους πιο εξελιγμένους ακρογωνιαίους λίθους της οικονομίας της γνώσης», γράφει η εφημερίδα.
Η Κατερίνα, ο Άγγελος και ο Βαλάντης έφτασαν στο Μόναχο έχοντας κάνει σπουδές και έχοντας βρει κλειστές τις πόρτες στην αγορά εργασίας. Τίποτα δεν ήταν εύκολο, τίποτα δεν είναι εύκολο. Καμία ωραιοποίηση δεν υπάρχει στην κατάστασή τους. Για αυτούς δε θα γραφτούν τραγούδια, όπως αυτά της δεκαετίας του ’60, η ανάγνωση της νέας μετανάστευσης έχει πολλές όψεις και το λαϊκό τραγούδι στην Ελλάδα έχει άλλους …ρυθμούς.
«Ποια συμβουλή θα δίνατε στους Έλληνες που φεύγουν από την Ελλάδα»; ρωτά ο Πρόδρομος Τσινικόρης έναν μετανάστη 72 ετών που έχει επιστρέψει στην Ελλάδα σε μια από τις συνεντεύξεις που ακούγονται κατά τη διάρκεια της παράστασης. «Εμείς σκεφτόμασταν την επιστροφή, δεν ήμασταν ποτέ ευτυχισμένοι. Να μην κάνουν το ίδιο λάθος με εμάς».
Αν νοσταλγούν την επιστροφή στην Ελλάδα, οι τρεις πρωταγωνιστές θα το μάθετε στην παράσταση, αλλά αξίζει να πούμε πως οι ιστορίες τους δεν έχουν τίποτα το ειδυλλιακό. Οι νέοι μετανάστες έχουν αποφασίσει να πάρουν τη ζωή τους στα χέρια τους και η μάχη που δίνουν για να βρουν το βηματισμό τους δεν είναι μικρή. Και η προσαρμογή τους μοιάζει με παιχνίδι για γερά νεύρα. Το μόνο που ίσως θα σώσει όσους πήραν αυτή την απόφαση είναι να μη νοσταλγήσουν.
Η αξιοπρέπεια των ανθρώπων εξαρτάται από την εργασία τους; Εξαρτάται από το να έχουν εργασία είναι η απάντηση που δίνεται. Ας είναι και εντελώς διαφορετική από αυτή που έχουν σπουδάσει. Χοντρικά, όποιος έχει δουλειά μπορεί να ονειρεύεται ή να προστατεύει τα όνειρά του πολύ πιο εύκολα. Υπάρχει κάτι αισιόδοξο στην παράσταση και κάτι πικρό, υπάρχουν οι ρίζες, αυτό που λέει η μητέρα του Πρόδρομου Τσινικόρη στην παράσταση, η οποία έζησε όλη της τη ζωή στο Βούπερταλ «Δουλέψαμε μια ζωή και τι καταλάβαμε;», υπάρχει και η αισιοδοξία όσων ξεκινούν μια νέα ζωή, φτιάχνουν σε άλλα μέρη άλλες ρίζες, επιθυμούν να έχουν μια καινούργια οικογένεια. Κανείς δε μπορεί να τους το στερήσει αυτό, κυρίως αφού δεν μπορεί να τους το προσφέρει όπως το αξίζουν.
—
Info παράστασης:
Η παράσταση του έργου Ελλάς Μονάχου είναι μια παραγωγή του θεάτρου Kammerspiele του Μονάχου, και έκανε πρεμιέρα στις 16 Μαρτίου 2018.
Ελλάς Μονάχου | 10 – 12 Ιουλίου 2018 | Πειραιώς 260
