Γιατί τόση (τηλεοπτική) φτώχια;

Τη Δευτέρα 12 Νοεμβρίου στο Γαλλικό Ινστιτούτο πήραμε μια γεύση από τα ντοκιμαντέρ που θα προβάλλονται καθημερινά αυτό το μήνα στην ΕΤ1 στο πλαίσιο της διεθνούς πρωτοβουλίας “Why poverty?” υπό την αιγίδα του ΟΗΕ.

Σύμφωνα με την κ. Elise Jaladeau, ακόλουθο Ο/Α μέσων του Ινστιτούτου, η προβολή αποτελεί πρόγευση του τι θα ακολουθήσει στο φεστιβάλ “Κινηματογράφος και Πραγματικότητα” (30/11-5/12) που διοργανώνει το Ifa εδώ και 25 χρόνια. Ο κ. Κώστας Σπυρόπουλος, που επέστρεψε στη γενική διεύθυνση της ΕΡΤ από τον Αύγουστο, μίλησε για την πρωτοβουλία Why poverty, στην οποία συμμετέχουν περίπου 60 ραδιοτηλεοπτικά δίκτυα των οποίων το arte, BBC, zdf, κ.ά. Με την προηγούμενη εμπειρία του από το Why democracy θεωρεί ότι κάποια από αυτά τα υψηλής ποιότητας ντοκιμαντέρ σίγουρα θα είναι υποψήφια για όσκαρ και διακρίσεις στα διεθνή φεστιβάλ.

Πράγματι, σε αυτή την avant premiere είδαμε ενδιαφέροντα και καλογυρισμένα ντοκιμαντέρ. Ένα απ’ αυτά ήταν το “Education, education“, για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια στην Κίνα, στα οποία καταφεύγουν οι μέτριοι μαθητές. Το θέμα παρουσιάζεται από τη σκοπιά της αποκαλούμενης «φυλής των μυρμηγκιών» – του απόφοιτου, δηλαδή, σε αναζήτηση εργασίας -, της υποψήφιας σπουδάστριας και του επαγγελματία ομιλητή που στρατολογεί κόσμο για λογαριασμό ιδιωτικού πανεπιστημίου, πουλώντας ελπίδα και παρουσιάζοντας ψεύτικα στοιχεία για μια επιχείρηση που αποσκοπεί μόνο στο κέρδος. Μια ακόμα ταινία, το «Welcome to the world» μιλά για τους «χαμένους στη λοταρία αναφαίρετων δικαιωμάτων», το προσδόκιμο δηλαδή ζωής που έχουν τα παιδιά που γεννιούνται στις ΗΠΑ, στην Καμπότζη και στη Σιέρα Λεόνε – αλλά και οι μητέρες τους.

Πρόκειται πραγματικά για μια αξιόλογη προσπάθεια, σε μια εποχή μάλιστα που το θέμα της φτώχειας και της κρίσης μας όχι απλά μας αγγίζει, αλλά μας ποδοπατά. Γνωρίζουμε όμως πολύ λίγα για την πρωτοβουλία αυτή. Το concept έχει ως εξής: Κάθεσαι στον καναπέ και αν είσαι τυχερός μπορεί να πέσεις πάνω σε ένα πολύ καλό ντοκιμαντέρ με τα διακριτικά «Γιατί». Αν θελήσεις να μάθεις περισσότερα, ανατρέχεις σε υπο-ιστοσελίδα της ΕΡΤ,  που αναφέρεται σε καθημερινά αφιερώματα στην ΕΤ1 από τις 18.00 ως τη 01.00 από τις 5 ως τις 24 Νοεμβρίου και για 38 ντοκιμαντέρ που θα μεταδίδονται από όλους τους συμμετέχοντες φορείς από τις 25/11 ως τις 2/12. Δυστυχώς το Why poverty έχει επικοινωνηθεί στο τηλεοπτικό κοινό μέσω ενός γενικού δελτίου τύπου και ενός τρέιλερ. Είναι πραγματικά κρίμα να μην παρέχονται περισσότερες πληροφορίες και να μην γίνεται μια πληρέστερη ενημερωτική καμπάνια για την όλη πρωτοβουλία. Το ζήτημα φαίνεται να είναι καθαρά οργανωτικό. Τα τρέιλερ θα μπορούσαν απλά να περιέχουν το πρόγραμμα της κάθε ημέρας, ή έστω να υπάρχει μια γραφιστική καρτέλα ή αναδυόμενα παράθυρα με το ημερήσιο πρόγραμμα.

Εμβόλιμα στο πρόγραμμα μπορεί κανείς να πετύχει και κάποια από τα συνολικά 25 μικρού μήκους ντοκιμαντέρ με πολύ ενδιαφέρον περιεχόμενο. Το ελculture μίλησε με τη Βάσια Χατζηγιαννάκη, που έχει αναλάβει τη σκηνοθετική επιμέλεια: «Τα γυρίσματα έγιναν τον Οκτώβριο στην Αθήνα, και συνθέτουν ένα μωσαϊκό της πόλης και των ανθρώπων της. Η ιδέα είναι να συγκεντρώσουμε μαρτυρίες που θα δείχνουν τη θετική δράση των ανθρώπων ως αντίδραση στην κρίση. Εφόσον το κυρίως πρόγραμμα είναι αφιερωμένο σε εκείνους που πλήττονται από την κρίση, εμείς σκεφτήκαμε να βρούμε ανθρώπους που ασχολούνται με την κρίση – ήδη ευαισθητοποιημένους στα θέματα κοινωνικής αλληλεγγύης, ή που άρχισαν να ασχολούνται εξαιτίας ακριβώς της κρίσης. Αυτές οι μικρού μήκους ταινίες δίνουν μια ψυχική ανάταση, αισιοδοξία και ακτίνα φωτός, ότι ο κόσμος κινητοποιείται και είναι πιο αλληλέγγυος. Κάποιοι ναι μεν δεν τα έχουν χάσει όλα, αλλά δεν κάθονται με σταυρωμένα τα χέρια, βάζουν το λιθαράκι τους. Ενδεικτικά αναφέρω τον Άρτο& Δράση, το goodnews.gr, το Unemployed, τον Stmts,  την ΜΚΟ «Μπορούμε»,  κ.ά. Το δε 26ο ντοκιμαντέρ θα μπορούσαμε να είμαστε εμείς στην ΕΡΤ, που δουλέψαμε δημιουργικά και συλλογικά, με θέληση να παράξουμε κάτι που να έχει νόημα και με ένα κόστος 300 ευρώ συνολικά. Γενικά νομίζω ότι υπάρχει όλο και περισσότερο πλέον αυτό το πνεύμα στην ΕΡΤ».

«Κολλάω με την ΕΤ1», έλεγε μια γυναίκα στον κ. Σπυρόπουλο το βράδυ της Δευτέρας. Η ΕΤ1, κανάλι προς συγχώνευση πριν λίγο καιρό, και η ΕΡΤ γενικά με όλα της τα διοικητικά και λειτουργικά προβλήματα, κρατά ακόμα έναν τόνο ποιότητας στο καταρρακωμένο τηλεοπτικό τοπίο. Χρειάζεται όμως καλύτερη οργάνωση και, αν το πνεύμα είναι όντως έτσι όμως μας το περιέγραψε η συνομιλήτριά μας, τότε ναι, χρειάζεται να δοθούν τα ηνία και λίγο περισσότερη εμπιστοσύνη στο διαθέσιμο δυναμικό των νέων ανθρώπων της.