Η βραχεία λίστα των υποψηφιοτήτων των βραβείων Hans Christian Andersen 2022 ανακοινώθηκε από την κριτική επιτροπή και ταυτόχρονα κοινοποίησε και μια λίστα με 20 εικονογραφημένα παιδικά βιβλία που ξεχώρισε.
Η βραχεία λίστα των εικονογράφων είναι: Beatrice Alemagna από την Ιταλία, Ryoji Arai από την Ιαπωνία, Iwona Chmielewska (υποψήφια και το 2020) από την Πολωνία, Gusti από την Αργεντινή, Suzy Lee από τη Δημοκρατία της Κορέας και Sydney Smith από τον Καναδά.
Η βραχεία λίστα των συγγραφέων: Marie-Aude Murail (υποψήφια και το 2020) από τη Γαλλία, María Cristina Ramos (υποψήφια και το 2020) από την Αργεντινή, Fatima Sharafeddine από τον Λίβανο, Peter Svetina (ήταν και το 2020) από τη Σλοβενία, Annika Thor από τη Σουηδία και Margaret Wild από την Αυστραλία.
Η ανακοίνωση των νικητών θα γίνει στο πλαίσιο της Διεθνούς Έκθεσης Παιδικού Βιβλίου της Μπολόνια, τη Δευτέρα 21 Μαρτίου.
Τα 20 εξαιρετικά βιβλία – πρόταση της κριτικής επιτροπής των βραβείων Hans Christian Andersen 2022
Σύμφωνα με το σκεπτικό της IBBY, της Διεθνούς Οργάνωσης βιβλίων για νέους επιδίωξή τους είναι να συμβάλλουν στη δημιουργία γεφυρών κατανόησης, προτείνοντας μια λίστα με 20 εξαιρετικά βιβλία που θεωρεί πως αξίζει να μεταφραστούν ώστε τα παιδιά σε όλο τον κόσμο να μπορούν να τα διαβάσουν.
Μεγάλη η χαρά μας που ένας αγαπημένος ελληνικός τίτλος φιγουράρει μέσα σε αυτή τη λίστα. Το βιβλίο «Τάτα;;» της Ίριδας Σαμαρτζή που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ίκαρος. Χαιρόμαστε που παιδικά βιβλία ακολουθούν το δικό τους επιτυχημένο δρόμο και ανοίγουν τα φτερά τους σε μεγάλα ταξίδια εκτός συνόρων.
«Όταν ο φάκελος που έχεις καταθέσει προς κρίση για τα βραβεία Άντερσεν περιλαμβάνει βιβλία όπως το “Ένα Τελευταίο γράμμα” και το “Léon Millequestions” του Αντώνη Παπαθεοδούλου καθώς και τα “Όταν ο ήλιος πάει για ύπνο” και “Καλοκαίρι, Φθινόπωρο, Χειμώνας, Άνοιξη, Καλοκαίρι…” της Αργυρώς Πιπίνη, εξυπακούεται ότι νιώθεις έκπληξη όταν επιλέγεται το δικό σου αποκλειστικά βιβλίο κι όχι κάποιο από τα παραπάνω, στη λίστα με τα προτεινόμενα από την επιτροπή προς μετάφραση βιβλία. Χαίρομαι που η “Τάτα;;” άγγιξε τα μέλη της επιτροπής και μακάρι μετά από λίγο καιρό να τη δούμε γραμμένη κι έτσι: “Τata??” ή…ή…», αναφέρει η Ίρις όταν την ρωτήσαμε για την πρώτη της αντίδραση σε αυτό το νέο.
«Η Ίρις Σαμαρτζή είναι μία από τις πιο ταλαντούχες Ελληνίδες εικονογράφους. Τo αναγνωστικό κοινό την ακολουθεί πιστά και τα βιβλία της έχουν λάβει τις ανώτερες διακρίσεις στη χώρα μας. Είναι από τις λίγες εικονογράφους που έχουν αναγνώριση και στο εξωτερικό, καθώς έχει ήδη λάβει το βραβείο Compostela, ήταν υποψήφια για το ALMA και δύο φορές υποψήφια για το βραβείο H.C.Andersen. Η χαρά μας για τη συμμετοχή της στη λίστα των προτεινόμενων βιβλίων της ΙΒΒΥ International ήταν πολύ μεγάλη.
Καμαρώνουμε διπλά, καθώς, σε αυτό το βιβλίο η Ίρις δεν εικονογράφησε την ιστορία ενός συγγραφέα. Έφτιαξε εξ ολοκλήρου τη δική της ιστορία, τη δική της “Τάτα” και τον κόσμο της. Επιβραβεύεται ως δημιουργός, τόσο του κειμένου όσο και της εικόνας» μας δήλωσε η Μαριλένα Πανουργιά από τις εκδόσεις Ίκαρος.
Και στην ερώτησή μας για τη σημασία μιας τέτοιας προβολής για τις ελληνικές εκδόσεις μας απάντησε: «Η Ίρις Σαμαρτζή συνεργάζεται με πολλούς Έλληνες συγγραφείς και εκδότες. Μακάρι η τιμητική αυτή αναφορά στο βιβλίο της να αποτελέσει ερέθισμα προς τους ξένους εκδότες να στρέψουν το βλέμμα τους προς περισσότερα ελληνικά βιβλία».
«Τάτα;;» – Χρώμα, παιχνίδι, φαντασία
Η ηρωίδα μας είναι ένα γλυκό, χαριτωμένο παιδί που ζει όπως και η φίλη της η Τάτα στο σπίτι της. Και η ηρωίδα μας ονειρεύεται πολλά, πάρα πολλά που θα ήθελε να φτιάξει για εκείνη και τη φίλη της την Τάτα. Σε κάθε σελίδα του βιβλίου την παρακολουθούμε μέσα σε δημιουργικά πυροτεχνήματα και φαντασιακές εκπλήξεις, με ακόρεστη ζωντάνια και φόρα να συνθέτει έναν ολόκληρο κόσμο για εκείνη και την Τάτα. Έναν κόσμο όπως ακριβώς θα τον ήθελε. Και σε κάθε σελίδα γινόμαστε θεατές της δημιουργικής σύνθεσης μιας υπερκατασκευής, δομημένης από τα πιο περίεργα υλικά. Μπροστά μας ξετυλίγεται ένας ουρανοξύστης ιδεών σε κάθετες και οριζόντιες συνθέσεις με χαρτί, πινέλα και χρώματα. Και θα περίμενα εκεί την ηρωίδα μας να φωνάζει ικανοποιημένη από το αποτέλεσμα: Τάτα! Κοίτα τι έφτιαξα (ξέρεις με αυτό το παρατεταμένο αααα).
Η ηρωίδα μας αναζητά όμως τη φίλη της (το Τατάααα ήταν της φαντασίας μου) που μέσα σε όλο αυτό τον καταιγισμό ιδεών που την είχε παρασύρει, την είχε ολοκληρωτικά ξεχάσει. Τάτα πού είσαι;
Μια τρυφερή ιστορία που εύκολα μπορεί να διαβαστεί ως εικονοβιβλίο με οδηγό τις ευφάνταστες και ζωντανές εικόνες της Ίριδας. Διαβάζοντας την μου ήρθαν στο μυαλό ο ενθουσιασμός του μοιράσματος, η αναζήτηση της ανθρώπινης παρουσίας μέσα στο χάος του μυαλού μας. Πόσες αλήθεια φορές, έχοντας στο μυαλό μας κάποιον αγαπημένο δεν κινούμε γη και ουρανό, δεν ταρακουνάμε ολόκληρο το σύμπαν θέλοντας να πλάσουμε τις τέλειες συνθήκες αλλά στην πορεία, αφοσιωμένοι σε αυτό, απολύτως απορροφημένοι δεν χάνουμε τελικά την ουσία της στιγμής που δεν είναι άλλη από το να είμαστε παρόντες δίπλα στον αγαπημένο μας; Ένας από τους πιο μυστηριώδεις νόμους της ζωής – ότι αντιλαμβανόμαστε και μάλλον συνειδητοποιούμε αργά τις αληθινές αξίες όταν πια τις χάνουμε, ενώ ήταν τόσο κοντά μας;
Χρώμα, παιχνίδι, φαντασία, χαρά, δημιουργία. Μια γενναιόδωρη ιστορία που τα συγκεντρώνει όλα και τα χαρίζει απλόχερα.
Το παιδικό βιβλίο «Τάτα;;» είναι η πρώτη αυτόνομη πρόταση της κορυφαίας εικονογράφου Ίριδας Σαμαρτζή αφού οι δικές της εικόνες ντύνονται για πρώτη φορά με τις δικές της λέξεις.
Η λίστα με τα 20 εξαιρετικά βιβλία – πρόταση της ΙΒΒΥ
1.The Astronaut’s Cat, Tohby Riddle, Αυστραλία
2. Der König und das Meer (The king and the sea), Heinz Janisch, εικονoγράφηση: Wolf Erlbruch, Αυστρία
3. Die kleine Waldfibel (The little forest primer), Linda Wolfsgruber, Αυστρία
4. Bjorn le Morphir, Thomas Lavachery, Βέλγιο
5. A Moça Tecelã (The weaver girl), Marina Colasanti, Βραζιλία
6. Benjamina, (Nelson Cruz, Βραζιλία)
7. 小石狮 (The little stone lion),Xiong Liang, Κίνα
8. Sirli, Siim ja saladused (Sirli, Siim and the secrets), Andrus Kiviráhk, εικονογράφηση: Ilmar Trull, Εσθονία
9. Kōv (Ear), Piret Raud, Εσθονία
10. Τάτα (Tata), Ίρις Σαμαρτζή , Ελλάδα
11. A nyúlformájú kutya (The rabbit-shaped dog), Dániel András, Ουγγαρία
12. Western Seventh Floor, Jamshid Khanian, Ιράν
13. AHOI! Plūdi Daugavā (Ahoi! Floods in the Daugava), εικονράφηση Aleksejs Naumovs, κείμενο Juris Zvirgzdinš, Λετονία
14. الفتاة †ال+ل,ل-,ة (The lilac girl), εικονράφηση Sinan Hallak, κείμενο Ibtissam, Λίβανος
Barakat
15. 1945, Cheolwon, (Yi Hyeon , Δημοκρατία της Κορέας
16. Svetilnik (The lighthouse), Damijan Stepančič, Σλοβενία
17. Libro de Lluvia (The book of rain), εικονογράφηση Elena Odriozola, κείμενο Juan Kruz Igerabide, Ισπανία
18. Farfars mammas sofa (Granddad’s mother’s sofa), Anna
Bengtsson, Σουηδία
19. Les yeux de Bianca (Bianca’s eyes), εικονογράφηση Catherine Louis, κείμενο Marie Sellier, Ελβετία
20. Prairie Lotus, Linda Sue Park, ΗΠΑ
