Τα κρεμμύδια, παρά τα δάκρυα που φεύγουν όταν τα ξεφλουδίζουμε, έχουν θεραπευτικές ιδιότητες που τις ξεχνάμε. Πέρα από την υπέροχη γεύση τους και τη μοναδική τους ιδιότητα να νοστιμεύουν όλα τα φαγητά, έχουν μια τεράστια ιστορία εδώ και χιλιετίες.
Τα κρεμμύδια ανήκουν στην οικογένεια των κρίνων κι ενώ δεν υπάρχει αρχαιολογική απόδειξη για το κρεμμύδι στην αρχαία Ελλάδα, τα στοιχεία δηλώνουν ότι τα άλλα γνωστά μέλη του γένους Allium – πράσα και σκόρδο – ξεκινούν από την Εποχή του Χαλκού.
Τα κρεμμύδια θεωρούνταν η σούπερ τροφή στον Μεσαίωνα! Πολλές φορές οι άνθρωποι πλήρωναν το ενοίκιο τους με βολβούς κρεμμυδιού και ήταν συχνά ένα πολύτιμο δώρο. Αποτελούσε κι αισθητικό εργαλείο μιας και οι Ρωμαίοι μοναχοί, για να σφάξουν τους μυς τους τρίβονταν με κρεμμύδια. Περίπου από το 500 π.Χ. τα κρεμμύδια παράγονταν στην Αττική με άλλα βασικά λαχανικά όπως λάχανο, σκόρδο, φακές και μπιζέλια.
Το Allium εμφανίζεται στο materia medica του Ιπποκράτη και ο Θεόφραστος γνώριζε πολλές ποικιλίες κρεμμυδιού που χρησιμοποιούσαν οι Έλληνες. Ο Θεόφραστος διέκρινε τα κρεμμύδια της Σαρδηνίας και της Σαμοθράκης. Όλα φυτεύονται (συμβουλεύει) μετά την ανατολή του Αρκτούρου, όσο η γη είναι ακόμη ζεστή, για να μπορεί να τα ποτίσει η βροχή.
Ο Διοσκουρίδης έχει εκτεταμένη αναφορά στο κρεμμύδι. Το αποκαλεί Krommyon, αναφέρει ότι τονώνει την όρεξη και τη δίψα. Αναφέρει επίσης ότι το κρεμμύδι καθαρίζει το κεφάλι μέσα από τα ρουθούνια και ο χυμός κρεμμυδιού αναμεμειγμένος με μέλι βελτιώνει τη θαμπή όραση.
Κοπανισμένο με αλάτι και μέλι, θεραπεύει τα δαγκώματα σκύλων. Επίσης το πρότεινε ως γιατρικό της φαλάκρας. Όμως αναφέρει ότι το πολύ κρεμμύδι προκαλεί πονοκεφάλους και προκαλεί υπνηλία στους άρρωστους.
Ο Πλίνιος αριθμεί μια σειρά από ποικιλίες κρεμμυδιών: κρεμμύδια από την Αφρική, τη Γαλατία: το Tusculum, το Ascalon και το Amiternae. Δεν υπάρχουν άγρια κρεμμύδια, λέει ο Πλίνιος. Τα καλλιεργούμενα κρεμμύδια, στα οποία αποδίδει είκοσι επτά θεραπείες, κυρίως βελτιώνουν τη θαμπή όραση επειδή απλά, η μυρωδιά τους κάνει τη μύτη να τρέχει…
Ωστόσο, αναφέρει, ότι υπάρχουν σημαντικές διαφορές απόψεων για τα κρεμμύδια μεταξύ των γιατρών – οι πιο πρόσφατοι υποστηρίζουν ότι είναι επιβλαβή για την πέψη. Η σχολή του γιατρού Ασκληπιού υποστηρίζει ότι τα κρεμμύδια προσφέρουν μια καθαρή επιδερμίδα και όταν τρώγονται καθημερινά με άδειο στομάχι διατηρούν την καλή υγεία. Ο Πλίνιος πάλι αναφέρει ότι τα πράσα καταπολεμούν τη δηλητηρίαση από μανιτάρια, επουλώνουν πληγές και είναι αφροδισιακά. Τον 16ο αιώνα οι γιατροί συνταγογραφούσαν κρεμμύδια σαν φάρμακο για τη στειρότητα των γυναικών αλλά και στα ζώα.
Σήμερα δύσκολα θα συναντήσουμε φαγητό χωρίς αυτό, είναι μία από τις πιο κοινές τροφές που συναντάμε στην καθημερινή μας ζωή. Αποτελεί το ξεκίνημα της μαγειρικής, με το ελαιόλαδο, το κρεμμύδι και όλα τα υπόλοιπα υλικά ακολουθούν. Σχεδόν κάθε κουλτούρα χρησιμοποιεί κρεμμύδι στη μαγειρική και πολύ συχνά είναι το βασικό καρύκευμα σε κάθε πιάτο.
Φρέσκο το απολαμβάνουμε στην αγαπημένη ντοματοσαλάτα, στην παραδοσιακή φάβα, στα άσπρα φασόλια αλλά θα το συναντήσουμε και σε πολλές αποξηραμένες γκουρμέ μίξεις για έναν μεγάλο αριθμό πιάτων.
