«Στη μοναξιά των αεροδρομίων αναπνέω», έγραφε ο Χάινερ Μύλλερ στη «Μηχανή Άμλετ». Δεν υπάρχει φορά που να βρεθώ σε αεροδρόμιο και να μην έρθει η φράση στο μυαλό μου. Σε αυτή την ιδιότυπη no man’s land, που είναι μάλιστα εξαιρετικά παρόμοια σε όλες τις χώρες, συνήθως χωρίς διακριτά χαρακτηριστικά, σε βαθμό να μην είναι κανείς πολύ σίγουρος για το πού βρίσκεται, μοιάζει να μπορεί κανείς να πάρει απόσταση από τα πάντα. Ακόμα κι αν συνομιλεί στο κινητό με κάποιο αγαπημένο πρόσωπο, ή για το πιο επείγον ζήτημα της δουλειάς του, δεν υπάρχουν και πολλά που να μπορεί να κάνει: σαν να μην υπάρχει δρόμος προς τα πίσω, προς πουθενά αλλού, εκτός από το αναπόφευκτο αεροπλάνο. Όσο για τη μοναξιά, δεν είναι τυχαίο που όλοι ανεξαρτήτως οι επιβάτες της παράστασης του Γιώργου Βαλαή ταξιδεύουν μόνοι.
Το άλλο χαρακτηριστικό τω αεροδρομίων -αλλά και των πτήσεων- είναι πως όλα είναι βραχείας διάρκειας, μίας χρήσεως. Είναι όλα προορισμένα να διαρκέσουν όσο η αναμονή ή η πτήση: φαγητό, αναλώσιμα, γνωριμίες, σχέσεις. Ώσπου ξαφνικά, στην περίπτωσή μας, η συνθήκη αυτή διαταράσσεται από μια ξαφνική καθολική επιδείνωση του καιρού. Κι αυτό δίνει χώρο στο παράλογο να παρεισφρήσει…
Είναι βαθιά παράλογα αυτά που λέγονται και ακούγονται κατά τη διάρκεια αυτής της επ’ αόριστον αναμονής –δεν λέω συμβαίνουν, γιατί τίποτα δεν συμβαίνει, όπως τίποτα δεν συμβαίνει υπό κανονικές συνθήκες σε ένα αεροδρόμιο. Έτσι ακριβώς μεταμορφώνεται σε ποίηση ένα θέμα που διαφορετικά θα μπορούσε να εκφυλιστεί σε εύκολο θέατρο – καταγγελία: η κλιματική αλλαγή, οι πολιτικές επιλογές που οδηγούν σε αυτή, η ολοένα κλιμακούμενη ασυδοσία των αεροπορικών εταιριών κ.ο.κ. ο διάλογος γύρω από την επιλογή μιας βαλίτσας, η πολιτική συζήτηση στην οποία ο καθένας μιλά μια δική του γλώσσα, ξένη στον άλλο, ο ύμνος σε μια πλαστική σακούλα, οι τηλεφωνικές συνδιαλέξεις μεταξύ ανθρώπων που βρίσκονται δίπλα-δίπλα, αλλά ούτως ή άλλως δεν επικοινωνούν ούτε έτσι – χαρακτηριστική η συνεχής επωδός: «Μ’ ακούς;»- είναι κομμάτια πραγματικότητας με όλη την διαρκή της ασυνεννοησία. Το παράλογο σώζει θεατρικά και καλλιτεχνικά –και γενεσιουργός του αιτία είναι η αποσπασματικότητα και η μετατόπιση. Μια συζήτηση που θα ακούσουμε τυχαία, ενδεχομένως χωρίς να την παρακολουθήσουμε από την αρχή ως το τέλος, είναι εντελώς παράλογη και απολύτως πραγματική. Το ίδιο και μια σκηνή του δρόμου που παρακολουθούμε μέσα από το κάδρο που ορίζει το παράθυρό μας. Ομοίως και κάτι που ακούγεται ή λαμβάνει χώρα σε ένα περιβάλλον εντελώς απρόσμενο για το περιεχόμενό του. Έτσι ακριβώς γίνεται και η διάλυση κάθε παρεξήγησης για το αν το ρεαλιστικό ή νατουραλιστικό είναι και πραγματικό.
Η ομορφιά της παράστασης δεν ανατρέπει τον ουσιαστικό της πεσιμισμό –ή θα έπρεπε εδώ να μιλήσω για ρεαλισμό; Η παθητικότητα της αίθουσας αναμονής έχει ξεβάψει πάνω σε ολόκληρη τη ζωή μας. Το ίδιο και το να μιλάμε για πράγματα που δεν πιστεύουμε σε γλώσσες που δεν κατανοούμε. Τι απομένει στους μοναχικούς ταξιδιώτες που αναμένουν χωρίς ορατή κατάληξη; Στιγμιαίες, σπασμωδικές, θνησιγενείς συναντήσεις με προκαθορισμένο τέλος. Κι επιστροφή στην προηγούμενη μοναχική συνθήκη -στην πορεία τους προς το Πουθενά (Road to nowhere). Ως εκεί «τους παίρνει». Η αναμονή ως συνθήκη γίνεται αυτό που περιέγραψε στη διάσημη ρήση του ο Ρολάν Μπαρτ –τόσο ως προς την εξουσία όσο και ως προς τον έρωτα.
Επιβάτες- ναυαγοί, άψογοι μέσα στην αυτιστική μοναξιά τους, ο Μάνος Βαβαδάκης, ο Ρωμανός Καλοκύρης, η Άλκηστις Πολυχρόνη, ο Θοδωρής Πεντίδης στην πιο πλήρη ερμηνεία του ως τώρα, και η ευφρόσυνη ανακάλυψη Χριστιάνα Τόκα. Εξαιρετική στον αντιπαθητικό ρόλο της συνοδού εδάφους, του καθημερινού ανθρώπου που επιβάλλει με τυπικότητα και κρυφή απόλαυση τη μικρή του απόλυτη εξουσία, η Μάγδα Καυκούλα. Ορθότατα και παγερά μέσα στην ουδετερότητά τους τόσο τα σκηνικά της Ελένης Στρούλια όσο και οι φωτισμοί του Τάσου Παλαιορούτα. Αληθινά συμπαγές και ουσιαστικό δημιούργημα η δραματουργία του Γιώργου Βαλαή και της Γεωργίας Κανελλοπούλου, με τη συμβολή του Πρόδρομου Τσινικόρη.
Το «The Weather In Europe» σηματοδοτεί την πρώτη σημαντική θεατρική στιγμή της χειμερινής περιόδου. Ας ελπίσουμε σε εξίσου ευτυχή συνέχεια.
Info:
”The Weather in Europe” | Θέατρο Θησείον
