Στους πολιτισμούς από την Αίγυπτο μέχρι την Ελλάδα, το άρωμα διαδόθηκε ως ζωτικό στοιχείο στη ζωή και τον θάνατο. Η Αίγυπτος ήταν διάσημη για το άρωμά της σε όλους τους αρχαίους πολιτισμούς. Στην αρχαία Αίγυπτο, η Αλεξάνδρεια ήταν διάσημη για την παρασκευή αρωμάτων και ως αγορά αρκετών αιγυπτιακών προϊόντων, όπως το μύρο.
Πράγματι, τα αρώματα απαιτούνταν για χρήση σε ναούς, τελετουργίες, τελετές και φεστιβάλ. Στην αρχαία Αίγυπτο υπήρχαν διάφορες λέξεις που χρησιμοποιούνταν για να αναφερθούν στο άρωμα, όπως “ndm.st” (ευχάριστο) και “rdw” (βάζο). Στους ναούς προσφέρονταν στους θεούς μεγάλες ποσότητες θυμιάματος, αρωμάτων και αρωματικών λουλουδιών.
Oι αρχαίοι Αιγύπτιοι χρησιμοποιούσαν αρώματα σε πολλές διαφορετικές μορφές για να δώσουν μια ευχάριστη οσμή στο σώμα. Συγκεκριμένα, τα λουλούδια και τα μπαχαρικά όπως η κανέλα και το μύρο πρόσθεσαν ευωδιαστά αρώματα σε μείγματα αρωμάτων και έλαια που χρησιμοποιούνται στην καθημερινή ζωή.
Ο Θεόφραστος, ο Έλληνας φιλόσοφος, μίλησε για τους τρόπους που χρησιμοποιήθηκαν για το χρωματισμό των αρωμάτων, όπως η χρωστική που χρησιμοποιούνταν για τα κόκκινα αρώματα, που ήταν από το φυτό Anchusa.
Επιπλέον, τα ελληνικά αρώματα παρασκευάστηκαν από μείγματα πολλών συστατικών και φαίνεται να έχουν χρησιμοποιηθεί συνδυαστικά τρεις τεχνικές. Οι ουσίες κοπανίζονταν, ανακατεύονταν και μετά τοποθετούνταν στη φωτιά.
Επίσης οι αρχαίοι Αιγύπτιοι χρησιμοποιούσαν διάφορα είδη βοτάνων και φυτών για την παραγωγή αρωμάτων, όπως η ίριδα. Η ρίζα της ίριδας ή βάλσαμο χρησιμοποιήθηκε ως βάση για τα αρχαία αρώματα. Ενώ τα πιο αρωματικά έλαια στην αρχαία Αίγυπτο ήταν το μύρο, το λιβάνι και το κρίνο, τα οποία αναμειγνύονταν με αποστάγματα λουλουδιών, φρούτων και βοτάνων.
Η αρχαία Αίγυπτος ήταν το κέντρο παραγωγής πολλών εξωτικών και πολυτελών αρωμάτων, αλλά η έλλειψη ποικιλίας λουλουδιών σήμαινε ότι οι Αιγύπτιοι, έπρεπε να εισάγουν συστατικά και στη συνέχεια να παρασκευάζουν το άρωμα στη χώρα τους.
Από τον 6ο αιώνα και μετά, οι αρχαίοι Έλληνες εισήγαγαν φοινικέλαιο, κρίνο, λωτό και άνηθο από την Αίγυπτο μιας και στην Ελλάδα υπήρχε έλλειψη από ποικιλία λουλουδιών. Επιπλέον, οι Αιγύπτιοι χρησιμοποιούσαν πολλά είδη αρωμάτων, τα οποία παρασκευάζονταν από έλαια που προέρχονται από φυτά, ζωικά όργανα και το λίπος ζώων όπως το βόδι, τη χήνα, τη γάτα, τον ιπποπόταμο και τον κροκόδειλο. Ενώ μερικές φορές χρησιμοποιούσαν και κανέλα, κάρδαμο, μύρο, μέλι, κρασί ή λουλούδια.
Τα αρώματα δημιουργήθηκαν από διάφορα μέρη φυτών: λουλούδια, φύλλα, κλαδιά, ρίζες, ξύλο, φρούτα και κόμμι, τα οποία μπορούσαν να αναμειχθούν μεταξύ τους χρησιμοποιώντας τρεις διαφορετικές μεθόδους: η πρώτη ήταν να βυθιστούν τα λουλούδια σε λίπος, ο δεύτερος να μουλιάσουν τα λουλούδια, τα φρούτα και τα βότανα σε βραστό λάδι και ο τρίτος έμοιαζε με τη μέθοδο που χρησιμοποιήθηκε για την παρασκευή κρασιού ή λαδιού, παραδείγματα όπως το Susinon που ήταν φτιαγμένο από κρίνα.
Συγκεκριμένα, η λέξη “seshen”, που σημαίνει λωτός, εμφανίζεται σε μια συνταγή που βρέθηκε στο ναό του Edfu για χρήση κατά τη διάρκεια τελετών. Οι συνταγές δεν γράφονταν μόνο στα ελληνικά, αλλά και στα αιγυπτιακά ιερογλυφικά. Οι ανάγλυφες ζωγραφιές στην αρχαία αιγυπτιακή τέχνη δείχνουν ότι συνταγές ήταν χαραγμένες με ιερογλυφικά στους τοίχους των «εργαστηρίων» αρωμάτων που βρίσκονταν σε ναούς.
Ο Θεόφραστος, ο Πλίνιος και ο Διοσκουρίδης αναφέρουν διάφορες συνταγές για αρώματα, όπως το γλυκό άρωμα της μαντζουράνας που βάφτηκε με βαφή, μια ρίζα εισαγόμενη από τη Συρία.
Στο παρελθόν, οι Ρωμαίοι επινόησαν δοχεία για τα αρώματά τους, τα οποία θα μπορούσαν να είναι σε μορφή στερεή, υγρή ή σκόνη. Τα αρώματα χρησιμοποιούνταν συχνά από άτομα της υψηλής κοινωνίας. Αυτοί οι άνθρωποι, για παράδειγμα, είχαν αλείψει το σώμα τους με αρωματικό λάδι από σκλάβους. Στην Αίγυπτο, οι μεγάλοι άρχοντες μπορούσαν να κάνουν μπάνιο σε αρωματικά νερά, τοποθετούσαν στο κεφάλι του μικρούς κώνους με αρωματικά βάλσαμα που, καθώς έλιωναν, αρωμάτιζαν το πρόσωπό τους.
Στην Αρχαιότητα τα αρώματα χρησιμοποιούνταν περισσότερο από τις γυναίκες, που είχαν ως σκοπό να γίνουν πιο ελκυστικές. Στη Μεσοποταμία, για παράδειγμα, ο σύζυγος έπρεπε να παρέχει στη γυναίκα του αρώματα για όλη της τη ζωή. Ήταν και σημάδι αγάπης, αλλά και πράξη κάθαρσης. Οι πλούσιες Ρωμαίες αγαπούσαν να φορούν άρωμα και να φροντίζουν την εμφάνισή τους γενικότερα. Όμως τα αρώματα δεν προορίζονταν αποκλειστικά για γυναίκες.
Οι Ρωμαίοι τα χρησιμοποιούσαν σε μεγάλες ποσότητες στις γιορτές, ακόμη και σε δημόσιους χώρους, όπως θέατρα, όπου ψέκαζαν με αρωματικό νερό όλους τους θεατές, τόσο για να τους δροσίσουν όσο και για να αποφύγουν τη δυσαρέσκεια που συνδέεται με τις όχι ευχάριστες οσμές.
Τέλος, στην Ελλάδα τα αρώματα χρησιμοποιούνταν κυρίως από τους αθλητές, πάντα με στόχο τη φροντίδα του σώματός τους. Τα συστατικά των αρωμάτων άλλαζαν από τόπο σε τόπο. Οι Αιγύπτιοι χρησιμοποιούσαν πολύ eau de parfum που περιελάμβανε μέλι, σταφύλια, κρασί, μύρο, σαφράν και άρκευθο.
Οι Έλληνες προτιμούσαν το λιβάνι, το μύρο, την κανέλα, το μοσχοκάρυδο, τον καρυδέλαιο, το σαφράν, την ίριδα, τον γλυκάνισο, το φασκόμηλο, τη μαντζουράνα, το κρίνο και το τριαντάφυλλο. Ωστόσο, τους άρεσαν επίσης οι μυρωδιές ζωικής προέλευσης, όπως συστατικό από τα έντερα των φαλαινών ή ο μόσχος (προϊόν που εξάγεται από τους κοιλιακούς αδένες του ελαφιού).
Οι Ρωμαίοι είχαν μεγάλη ποικιλία από αρώματα, αλλά προτιμούσαν αυτά που παρασκευάζονταν από σαφράν, τριαντάφυλλο, μύρο, γιασεμί και λεβάντα. Στους Γαλάτες άρεσε το θυμάρι, η μέντα, ο βασιλικός, ο μόσχος, η ρητίνη.
Σήμερα το άρωμα παραμένει μια βασική καθημερινή φροντίδα, στο λουτρό μας, στη φροντίδα του σώματος και σίγουρα το άρωμα επηρεάζει πολλές από τις καθημερινές μας επιλογές ακόμα και στις πιο απλές καθημερινές συνήθειές μας… Στην επιλογή που θα αρωματίσουμε το σπίτι μας, τον εαυτό μας, τα ρούχα μας, τα μαλλιά μας, ακόμα και τα γεύματά μας.
Σκεφτείτε μόνο πόσες αναμνήσεις συνδέονται με αρώματα…
