Ο πιανίστας και συνθέτης Σταύρος Λάντσιας γεννήθηκε στην Κύπρο και σπούδασε μουσική στο Berklee College of Music της Βοστώνης. Στην Ελλάδα τον γνωρίσαμε μέσα από τη συνεργασία του με την Έλλη Πασπαλά – θυμίζουμε τον «Θάνατο του Ταύρου» από τον εξαιρετικό δίσκο Trio – και από τη τζαζ μπάντα Human Touch που δημιούργησαν με τους David Lynch και Γιώτη Κιουρτσόγλου. Μια παρέα πολύ δυνατών μουσικών, που έφεραν το τζαζ στοιχείο στην ελληνική μουσική, μέσα από τα κοινά τους πρότζεκτ, αλλά και τις σόλο διαδρομές τους. Μέχρι σήμερα, ο Σταύρος Λάντσιας εκτός από τις συμμετοχές του σε πολλά ομαδικά πρότζεκτ, έχει στο ενεργητικό του τρεις προσωπικούς δίσκους. Ο τελευταίος του δίσκος «Ημερολόγια Ονείρων», αποτελεί μια φιλόδοξη παραγωγή με ηχογραφήσεις σε Ελλάδα και Los Angeles και τη συμμετοχή διεθνούς φήμης μουσικών, όπως ο Peter Erskine (τύμπανα), ο Lars Danielsson (κοντραμπάσο) και ο βραβευμένος με Grammy ηχολήπτης Rich Green. Συνθέσεις αυτού του δίσκου θα έχουμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε στη συναυλία του Σταύρου Λάντσια στο θέατρο Ρεματιάς, στις 31 Αυγούστου, με το φως της δεύτερης αυγουστιάτικης πανσελήνου.
ελc: Ας ξεκινήσουμε με τον πρόσφατο δίσκο σας με τίτλο «Ημερολόγιο Ονείρων», που κυκλοφόρησε το 2011. Πώς προέκυψε αυτό το πρότζεκτ;
Σταύρος Λάντσιας: Ο δίσκος ξεκίνησε ως μια παραγγελία της «Πάτρα – Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης» το 2006. Ο Θάνος Μικρούτσικος μου είχε ζητήσει να γράψω ένα έργο για ορχήστρα, πιάνο και τενόρο σαξόφωνο. Τότε έγραψα ένα μεγάλο μέρος του δίσκου και στη συνέχεια προσέθεσα και κάποια κομμάτια ακόμα. Ήταν ένα δύσκολο εγχείρημα ως παραγωγή, έτσι μου πήρε όλα αυτά τα χρόνια για να μαζέψω χρήματα και να δω με ποιο τρόπο θα το ολοκληρώσω, με όλες αυτές τι αλλαγές στη δισκογραφία. Οι εταιρίες δεν χρηματοδοτούν πλέον τόσο ακριβά πρότζεκτ με ηχογραφήσεις σε Ελλάδα και εξωτερικό. Ο ίδιος ο Peter Erskine μάλιστα μου πρότεινε να κάνω μόνος μου την παραγωγή, ώστε να έχω και τον πλήρη έλεγχο του αποτελέσματος. Αφού λοιπόν αποφάσισα να το κάνω μόνος μου, είχα την ευκαιρία να το κάνω όσο καλύτερα γινόταν.
ελc: Μιας και αναφερθήκατε στις δισκογραφικές, πώς αντιμετωπίζετε την κατάρρευση της μουσικής βιομηχανίας;
Σ.Λ.: Δεν με φοβίζει όλο αυτό που γίνεται. Το να κυκλοφορήσεις ένα mp3, ένα cd ή ένα βινύλιο πιο παλιά, αποτελεί μόνο μια δραστηριότητα ενός μουσικού. Η δημιουργία είναι κάτι άλλο, δεν είναι μόνο η αποτύπωση μιας συγκεκριμένης ερμηνείας. Η σύνθεση είναι κάτι που ζει περισσότερο από εμάς. Μπορείς να την παρουσιάζεις σε ζωντανές συναυλίες, άλλοι την παίρνουν και κάνουν διασκευές, έχει μια δική της διαδρομή. Φιλοδοξία μου είναι να γράψω καλή μουσική που να μείνει και να έχει λόγο να την ακούει ο άλλος. Για μένα μεγάλη επιτυχία είναι να θέλει κάποιος να ακούσει τη μουσική μου ή να είναι αναγνωρίσιμη. Τώρα αν θα την αγοράσει ή θα την κατεβάσει, είναι δικό του θέμα. Θεωρώ δικαιολογημένη πάντως την αντίδραση του κόσμου και την απαξίωση του φυσικού προϊόντος. Το πράγμα με τις δισκογραφικές είχε ξεφύγει εδώ και πάρα πολύ καιρό, λόγω της αισχροκέρδειας των δισκογραφικών κατά τη μεταβατική περίοδο από το βινύλιο στο cd.
ελc: Τεχνητή αρτιότητα στο στούντιο vs live performance. Σας αγχώνει η σύγκριση του ζωντανού συναυλιακού ήχου με τον ηχογραφημένο;
Σ.Λ.: Σε μια συναυλία δεν προσπαθώ να αναπαραγάγω πιστά αυτό που έχω κάνει στην ηχογράφηση. Το live είναι μια τελείως διαφορετική εμπειρία, που έχει κάποια πλεονεκτήματα σε σχέση με την ηχογραφημένη μουσική. Εγώ τελευταία μάλιστα κάνω και συναυλίες τελείως ακουστικά, χωρίς καν μικρόφωνα. Έχει τύχει να κάνω συναυλίες στη Γερμανία σε εκκλησίες και μουσεία, όπου πραγματικά το περιβάλλον και ο ακουστικός ήχος δίνουν μια αίσθηση που κανένα μηχάνημα δεν μπορεί να αναπαραγάγει. Έτσι, σε μια ζωντανή συναυλία προσπαθώ να δημιουργήσω μια ξεχωριστή στιγμή, μια μοναδική εμπειρία που να μείνει στο κοινό. Με τον ίδιο τρόπο που θυμάμαι κι εγώ συναυλίες που έχω παρακολουθήσει και έχουν χαραχτεί μέσα μου. Για παράδειγμα δεν θα ξεχάσω όταν είχα δει τον Κώστα Χατζή με την κιθάρα του, ή την πρώτη φορά που είδα τον Σαββόπουλο και είχε μαζί του τον Παπάζογλου. Σε τέτοιες συναυλίες σου δημιουργούνται κάποιες συναισθηματικές αναμνήσεις που τις κουβαλάς για πάντα. Και αν μάλιστα έχεις ένα μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τη μουσική, μπορεί να αποτελέσουν το έναυσμα για να ακολουθήσεις αυτό το δρόμο στη ζωή σου. Εγώ όταν έβλεπα αυτές τις συναυλίες έλεγα μέσα μου, θέλω κι εγώ να κάνω κάτι τέτοιο!
ελc: Σπουδάσατε μουσική σε ένα από τα πιο φημισμένα κολλέγια στον κόσμο, το Berklee College of Music της Βοστώνης. Ποια ήταν η εμπειρία της φοίτησής σας εκεί;
Σ.Λ.: Ήταν ένα πολύ οργανωμένο Πανεπιστήμιο, αλλά οι καθηγητές είχαν μια ελευθερία στο πώς να παρουσιάσουν το μάθημα. Εκεί κατάλαβα πόσο διαφορετική μπορεί να είναι η προσέγγιση της διδασκαλίας της ίδιας ύλης. Επίσης για κάθε μάθημα κάναμε μια αξιολόγηση του καθηγητή στο τέλος του τριμήνου, την οποία λάμβανε υπόψη του το Κολλέγιο. Ήμασταν μουσικοί από όλο τον κόσμο με διαφορετικό background ο καθένας, όπου το ενδιαφέρον ήταν ότι παρά τις διαφορετικές μουσικές μας εμπειρίες, κατακτούσαμε όλοι την ίδια γνώση. Για μένα ήταν αυτό που ήθελα να κάνω από μικρός. Ήθελα να είμαι σε ένα περιβάλλον γεμάτο μουσικούς.
ελc: Ήταν ομαλή η μετάβαση από την Αμερική στην Ελλάδα; Πώς αποφασίσατε να έρθετε στην Αθήνα;
Σ.Λ.: Μετά τις σπουδές μου στο Berklee ήρθα στην Αθήνα δοκιμαστικά, χωρίς να είμαι σίγουρος αν θα μου αρέσει και αν θα θέλω να μείνω. Έπαιξε όμως μεγάλο ρόλο το ότι συνεργάστηκα από την αρχή με καλλιτέχνες που μου έδιναν την ελευθερία να είμαι ο εαυτός μου. Από τις πρώτες μου δουλειές ήταν η συνεργασία με το γκρουπ της Έλλης Πασπαλά και έτσι γνώρισα τον David Lynch και στη συνέχεια τον Γιώτη Κιουρτσόγλου, με τους οποίους λίγο αργότερα σχηματίσαμε τους Human Touch. Στην Ελλάδα είχα μια ευκαιρία να ανακαλύψω τις μουσικές μου ρίζες και να τις παντρέψω με αυτά που είχα μάθει στην Αμερική.
ελc: Πέραν της συνθετικής σας δραστηριότητας, τα τελευταία χρόνια δίνετε και σεμινάρια πιάνου. Ποια στοιχεία προσπαθείτε να μεταδώσετε στους μαθητές σας;
Σ.Λ.: Κάνω κάποια μαθήματα – σεμινάρια σε παιδιά που ήδη γνωρίζουν μουσική και ετοιμάζονται να πάνε στο εξωτερικό για σπουδές. Συνήθως ξεκινάνε τα μαθήματα με κάποιον μουσικό αφού με έχει δει σε ένα live και θέλει να μάθει κάποια από τα στοιχεία που έχει δει στην ερμηνεία μου. Εγώ απλώς δείχνω ποιες γνώσεις με βοήθησαν να αναπτύξω τις δυνατότητές μου, ώστε να μπορέσει κι εκείνος να εκμεταλλευτεί το ταλέντο του σε όσο μεγαλύτερο βαθμό γίνεται. Μου αρέσει να διδάσκω σε ιδιαίτερα μαθήματα και μικρά γκρουπ γιατί κι εγώ έτσι έμαθα από μικρός, παίζοντας σε διάφορες μπάντες με τους συμμαθητές μου, όπου ο ένας έδειχνε στον άλλο. Είμαι όμως παιδί και του ωδείου, καθώς με χαρακτηρίζει το στοιχείο της ισορροπίας. Μου αρέσει να μπορώ να αναλύω αυτό που παίζω. Πιστεύω ότι ο μουσικός καλό είναι να εξασκεί όλες του τις αισθήσεις.
Διαβάστε περισσότερα για τη συναυλία του Σταύρου Λάντσια που πραγματοποιείται στο θέατρο Ρεματιάς στο Χαλάνδρι, την Παρασκευή 31 Αυγούστου.
