Πλάκα μας κάνετε;

Δηλώνω με κάθε ειλικρίνεια ότι θα προτιμούσα να ασχοληθώ με την πληθώρα των μικρών φεστιβάλ που τρέχουν αυτή τη στιγμή στην πόλη αντιστεκόμενα στη γενική απαισιοδοξία: η Πειραματική Σκηνή της «Τέχνης» με τις νεανικές Προ-τάσεις, η Καλαμαριά με τις «Θεατρικές συναντήσεις», το θέατρο της Πολίχνης «Έλλη Παπαπαναγιώτου» με το φεστιβάλ με θεματική «Η γυναίκα στην κοινωνία μέσα από το θέατρο», αλλά και η θετική πρωτοβουλία «Χώρος Δράσης» του ΚΘΒΕ. Κι εκεί που μοιάζει να παίρνουμε μια ανάσα από το βαρύ κλίμα θεατρικής και ευρύτερης κοινωνικής και πολιτικής ασφυξίας, έρχεται η ανακοίνωση του νέου Δ.Σ. του ΚΘΒΕ να μας επαναφέρει στην … εντατική. Αναγκάζομαι, λοιπόν, να θέσω και πάλι κάποια ερωτήματα για τα θεατρικά πράγματα της Θεσσαλονίκης, αυτή τη φορά απευθυνόμενος στον κύριο Γερουλάνο.

Το πρώτο αφορά την έντονη καχυποψία για αδιαφάνεια που δημιουργείται από τον τρόπο με τον οποίο πραγματοποιήθηκε η πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος στη ανοιχτή διακυβέρνηση για την πλήρωση των θέσεων του Δ.Σ. του ΚΘΒΕ. Πιο συγκεκριμένα, η πρόσκληση ενδιαφέροντος αναρτήθηκε στο www.opengov.gr στις 23 Μαρτίου με καταληκτήρια ημερομηνία υποβολής των αιτήσεων την 31η Μαρτίου. Σας θυμίζω τις αργίες της Εθνικής εορτής που μεσολαβούσαν και την έναρξη της Μεγάλης Εβδομάδας που ακολούθησε! Δεν κινεί υποψίες το χρονοδιάγραμμα αυτό; Ποιος να το πάρει χαμπάρι; Είναι προφανές ότι έπρεπε να καραδοκούν οι ενδιαφερόμενοι. Όποιος πρόλαβε τον Κύριο είδε. Το σχόλιο του συντάκτη της Μακεδονίας στις 28.3.10 με τίτλο «Για τα μάτια του κόσμου»: Δεν είναι λίγοι ωστόσο αυτοί που υποστηρίζουν ότι η διαδικασία αυτή είναι για τα μάτια του κόσμου και πως οι διάδοχοι έχουν ήδη επιλεγεί μπορεί να θεωρηθεί αβάσιμη καχυποψία με αυτά τα δεδομένα;

Και περνάμε στο δεύτερο ερώτημα. Είναι άραγε η πρόσκληση ενδιαφέροντος στο www.opengov.gr η καταλληλότερη διαδικασία για τη σύσταση του Δ.Σ. του Κρατικού Θεάτρου; Με τίτλο «Ζήτημα προσόντων;», ο Π.Α. αναρωτιόταν στα Νέα στις 26.3.10: είμαστε διασφαλισμένοι ότι όσοι προλάβουν να εκδηλώσουν ενδιαφέρον θα είναι οι κατάλληλοι; Εκτός από την αιχμή σχετικά με τη διαφάνεια ή μη της διαδικασίας που συνοψίζεται εύστοχα στο ρήμα «προλάβουν», τίθεται και ένα δεύτερο βασικό ζήτημα: θα είναι κατάλληλοι αυτοί που θα δηλώσουν ενδιαφέρον; Το αποτέλεσμα, η σύσταση δηλαδή του καινούριου Δ.Σ. ενισχύει τους παραπάνω προβληματισμούς. Προφανώς, ο νέος πρόεδρος του Δ.Σ., ο εβδομηντάχρονος δικηγόρος και συγγραφέας Θωμάς Τρικούκης πρόλαβε να υποβάλει διαδικτυακά το ενδιαφέρον του. Ποιοι ήταν όμως οι «συνυποψήφιοί» του; Και ποιοι είναι άραγε αυτοί που δεν πρόλαβαν; Ποια είναι τελικά τα κριτήρια επιλογής για τις θέσεις του Δ.Σ.; Δεν εκδήλωσε ενδιαφέρον καμία άλλη σημαντική προσωπικότητα της πόλης που να έχει άμεση σχέση με τη θεατρική πράξη; Αυτή η εμμονή στους δικηγόρους τον τελευταίο καιρό έχει κάποια συγκεκριμένη σκοπιμότητα; Για συμβολικούς, ψυχολογικούς και ουσιαστικούς λόγους δεν θα έπρεπε, τουλάχιστον ο πρόεδρος του Δ.Σ. να έχει καλλιτεχνικό ή πνευματικό εκτόπισμα παραπλήσιο της Αρβελέρ (Πρόεδρος του Δ.Σ. του Εθνικού Θεάτρου); Έρχονται στο μυαλό μου ορισμένα από τα μέλη των Δ.Σ. του Κ.Θ.Β.Ε. σε παλαιότερες, φωτεινότερες εποχές: Μανόλης Ανδρόνικος, Κλείτος Κύρου, Νίκος Μπακόλας, Νίκος Χουρμουζιάδης… Ενδεχομένως αν ίσχυε και τότε αυτή η διαδικασία εκδήλωσης ενδιαφέροντος κανένας από αυτούς να μην έμπαινε σε τέτοιο κόπο. Αν ήταν, ωστόσο, επιθυμητή η παρουσία προσωπικοτήτων τέτοιου διαμετρήματος στο Δ.Σ. του Κρατικού, θεωρεί ο κ. Γερουλάνος ότι θα έμπαιναν στην διαδικασία να εκδηλώσουν το ενδιαφέρον τους κατ’ αυτόν τον τρόπο; Μήπως, τουλάχιστον για τη θέση του Προέδρου, θα έπρεπε να ακολουθείται μια άλλη διαδικασία;  

Και συνεχίζω: τόσο ο αντιπρόεδρος του Δ.Σ. Αλέξανδρος Αθανασίου (σύμβουλος οργάνωσης και διοίκησης επιχειρήσεων) όσο και το μέλος Άννα Ιωακειμίδου (σύμβουλος πολιτιστικής διαχείρησης) έχουν μάλλον ιδιότητες σχετικές με τη διοίκηση. Προφανώς κρίνεται απαραίτητο προσόν. Γιατί λοιπόν τόσοι και τόσοι απόφοιτοι πανεπιστημιακών τμημάτων Θεατρικών Σπουδών που έχουν μεταπτυχιακά ή και διατριβές στην πολιτιστική διαχείριση αλλά και σημαντικότατη επαγγελματική εμπειρία στο θεατρικό χώρο, συνδυάζοντας θεατρικές και διοικητικές γνώσεις δεν είναι στο Δ.Σ. του Κ.Θ.Β.Ε.; Είναι περιττή γι’ αυτές τις θέσεις η θεατρολογική κατάρτιση και η επαγγελματική εμπειρία στο χώρο του θεάτρου; Με εκπλήσσει επίσης το γεγονός ότι η κ. Άννα Ιωακειμίδου, υπεύθυνη μάρκετινγκ προς το τέλος της θητείας του Ν. Τσακίρογλου, και άρα υπεύθυνη κατά το μέρος που αναλογεί στη θέση της για τα άδεια θέατρα, την εξορία του νεανικού κοινού, την άθλια αισθητική των εντύπων προβολής αλλά και τη γενικότερη έκπτωση του κύρους του Κ.Θ.Β.Ε. (ο κ. Χατζάκης δεν της ανανέωσε τη σύμβαση) επιστρέφει ως μέλος του Δ.Σ. με τον τίτλο «σύμβουλος πολιτιστικής διαχείρισης»…. Πληροφορούμαι επίσης ότι εκκρεμεί αγωγή της κ. Ιωακειμίδου προς το Κ.Θ.Β.Ε.! Να μειδιώ ή να δακρύζω…;

Για την παρουσία της διδάκτορος θεατρολογίας Ευγενίας Αρσένη, ενώ είναι θετική η συμμετοχή ενός νέου θεατρολόγου στο Δ.Σ., με προβληματίζει εντούτοις το γεγονός ότι δε βλέπω σε αυτή τη θέση κάποιον από τους διδάκτορες-θεατρολόγους του Τμήματος Θεάτρου του Α.Π.Θ., οι οποίοι δραστηριοποιούνται ποικιλοτρόπως στην πόλη της Θεσσαλονίκης; Γιατί αυτή η απουσία; Γιατί να πληρώνει το ΚΘΒΕ, δηλαδή το παροπλισμένο ελληνικό δημόσιο, έξοδα μεταφοράς και διαμονής σε ένα μέλος του Δ.Σ. που δεν ζει εδώ, δεν αφουγρκάζεται τα αιτήματα και τις ανάγκες αυτής της πόλης; Δεν δήλωσε κανένας διδάσκοντας του Τμήματος Θεάτρου ενδιαφέρον;

Bέβαια, θα μου πείτε, πώς και γιατί να εκδηλώσουν το ενδιαφέρον τους οι άνθρωποι της πόλης που δραστηριοποιούνται επαγγελματικά στο θέατρο αφού μοιάζει να βρίσκονται σταθερά αποκλεισμένοι από το Κ.Θ.Β.Ε. τόσο σε καλλιτεχνικό όσο και σε διοικητικό επίπεδο; Έτσι όμως, κύριε Γερουλάνε, η κατάσταση διαμορφώνεται ως εξής: ένα Τμήμα Θεάτρου με παραγωγή ηθοποιών, σκηνοθετών, σκηνογράφων και θεωρητικών με ισχνή συμμετοχή στην καλλιτεχνική και διοικητική μηχανή του Κ.Θ.Β.Ε., καλλιτεχνικοί διευθυντές ξένοι με την πόλη, την ιστορία της και τις παροντικές της ανάγκες, καλλιτεχνικοί συντελεστές σταθερά και ως επί το πλείστον εξ Αθηνών. Το φαινόμενο «κάνω μια αρπαχτή, δεν πειράζει, κανείς (από την Αθήνα) δεν ξέρει τι γίνεται εδώ και ελάχιστοι γράφουν» είναι δυστυχώς συχνότατο. Δεν πρόκειται για έκρηξη τοπικιστικού αισθήματος αλλά για απλή λογική. Όταν δεν έχει κανείς να λογοδοτήσει σε κανέναν ή μάλλον σε κανέναν που να έχει γνώση του αντικειμένου, καταλήγουμε στα άδεια θέατρα.

Απασχόλησε, λοιπόν, ουσιαστικά, το Κ.Θ.Β.Ε. κάποιον Υπουργό Πολιτισμού τα τελευταία χρόνια; Διερωτήθηκε γιατί οι σκηνές του Κ.Θ.Β.Ε είναι, στις περισσότερες των περιπτώσεων, άδειες; Ο πρώτος και βασικός κανόνας του μάρκετινγκ που λέει ότι για να πουλήσεις ένα προϊόν πρέπει πρώτα απ’ όλα το προϊόν (product) να είναι καλό λαμβάνεται υπόψη; Οι Υπουργοί Πολιτισμού των τελευταίων ετών γνωρίζουν τι προϊόν πουλάει το Κ.Θ.Β.Ε.;

Ο κ. Γερουλάνος κλήθηκε να ορίσει το νέο Δ.Σ.. Περιμέναμε κάτι διαφορετικό: μια συσπείρωση εξαιρετικά σημαντικών προσωπικοτήτων. Χρήματα δεν έχει το Υπουργείο για να στηρίξει το θέατρο αυτή τη στιγμή, στην επιλογή πρόσώπων όμως θα μπορούσε να είναι πολύ πιο προσεκτικό.

Το συμπέρασμα, βεβαίως, παραμένει παντού και πάντοτε το ίδιο: απόλυτη αδιαφορία για αυτόν το τεράστιο κοιμώμενο γίγαντα και κατ’ επέκταση για το κοινό της Θεσσαλονίκης. Ή μάλλον: αδιαφορία ή αδιαφάνεια; Ποιο νά ‘ναι χειρότερο;

Υ.Γ.: Για το θέμα της συγχώνευσης της Όπερας με το ΚΘΒΕ, αλλά και για τη σιγή ιχθύος στο θέμα των επιχορηγήσεων, υπάρχουν, σαφώς, πολλά ερωτήματα. Θα υπάρξει συνέχεια.