«Το θέατρο είναι ένα ζωντανό γεγονός, βιωματική εμπειρία, δεν έχει νόημα να ανταγωνίζεται το σινεμά. Για να αφήσει ο κόσμος το Netflix και να έρθει στο θέατρο, θα πρέπει να έχει ένα ισχυρό κίνητρο. Να δει κάτι που δεν μπορεί να το δει πουθενά αλλού παρά μόνον εκεί, και αυτό το ΄κάτι΄ να αξίζει αληθινά», δήλωνε ο Ρομπέρ Λεπάζ ήδη από το 2014. Τα λόγια του μου έρχονται συχνά στο νου σε συζητήσεις για τη χαμηλή επισκεψιμότητα που χαρακτηρίζει τη φετινή θεατρική σεζόν: πόσες φορές στ’ αλήθεια είμαστε μπροστά σε παραστάσεις που αφήνουν το ίχνος τους πάνω μας;
Ναι, τα περισσότερα θέατρα δεν ξεκίνησαν καλά φέτος. Ναι, υπάρχουν πολλές, πάρα πολλές μετριότατες παραστάσεις σε ένα αποπροσανατολιστικό πληθωριστικό τοπίο, ικανές να ξενερώσουν και τον πιο μυημένο θεατή. Παραστάσεις που αγνοούν το DNA έργων, υποκύπτοντας σε ανούσιες περιπτύξεις της φόρμας, σε μη αφομοιωμένα δάνεια και έναν περιρρέοντα, κενό νοήματος, αισθητικό αυνανισμό -χαρακτηριστικά παραδείγματα αυτών των ατοπημάτων Το Καινούργιο σπίτι του Κάρλο Γκολντόνι σε σκηνοθεσία Γιάννη Σκουρλέτη στο Εθνικό και η Ωραία μου κυρία σε σκηνοθεσία Γιάννου Περλέγκα στην Εναλλακτική Σκηνή της Λυρικής. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ούτε ότι δεν υπάρχει καλό θέατρο, ούτε ότι ο κόσμος δεν το αναζητά. Ιδού μια άκρως επιλεκτική λίστα αρκετά διαφορετικών μεταξύ τους παραστάσεων, που υπόσχεται να ανοίξει την όρεξή σας για θέατρο μέσα στις γιορτές. Beware, για κάποιες από αυτές, μπορεί και να έχετε δυσκολία να εξασφαλίσετε το εισιτήριό σας.
Κλασικά έργα σε νέες αναγνώσεις
[ 1 ]
Ο Θείος Βάνιας του Άντον Τσέχοφ σε σκηνοθεσία Μαρίας Μαγκανάρη στο Bios
Μια από τις πιο ουσιαστικές τσεχοφικές αναγνώσεις των τελευταίων ετών μετακόμισε φέτος από το ΚΕΤ στο Bios. Μια στέρεη και σημαντική πρόταση που μας επιστρέφει στη δύναμη της απλότητας, μια δουλειά με ψυχή, που συλλαμβάνει την ουσία του τραγικωμικού στον Τσέχοφ και ανοίγει έναν δρόμο για την κατανόηση της τσεχοφικής δραματουργίας, δείχνοντας πόσο βαθιά συγκινητικός (και όχι ανελέητα βαρετός) είναι αυτός ο κορυφαίος δραματουργός. Παίζουν: Ανθή Ευστρατιάδου, Βασίλης Καραμπούλας, Σύρμω Κεκέ, Κώστας Κουτσολέλος, Ασπασία Κράλλη, Μαρία Μαγκανάρη, Δημήτρης Ντάσκας, Γιωργής Τσαμπουράκης
[ 2 ]
Νόρα του Χένρικ Ίψεν σε διασκευή-σκηνοθεσία του Θεόδωρου Τερζόπουλου στο Θέατρο Άττις
Ο διεθνώς καταξιωμένος σκηνοθέτης διαβάζει τη Νόρα του Ίψεν ως μια τραγωδία του καταναλωτισμού, των ψευδών αναγκών, της έλλειψης αυτογνωσίας, ενός διαρκούς θεάτρου που επιστρατεύεται από το άτομο από φόβο να αντικρίσει τον αληθινό του εαυτό. Σε αυτήν τη διασκευή απουσιάζουν η κα. Λίντε και ο γιατρός Ρανκ, η Νόρα πάσχει από μια καταναλωτική βουλιμία, ανησυχεί για την εικόνα της, είναι εξίσου ένοχη με τον σύζυγό της Χέλμερ. Το σαθρό οικοδόμημα του γάμου τους καταρρέει όταν ένα τρίτο πρόσωπο, ο Γκρόγκσταδ (ή μήπως το ασυνείδητο;) ανασύρει στην επιφάνεια επιμελώς κρυμμένα μυστικά. Μόνη πιθανή διέξοδος προς την αυτογνωσία, η αυτοκτονία. Την ψυχαναλυτική ανάγνωση υποστηρίζει ένα εντυπωσιακά κλειστοφοβικό σκηνικό από πόρτες-φέρετρα. Μια παράσταση-ιδανική εισαγωγή στη Μέθοδο Τερζόπουλου. Μια δουλειά ερμηνευτικής βιρτουζιτέ, που δείχνει ότι η ουσία της έρευνας του σπουδαίου σκηνοθέτη συνίσταται στην ενότητα σώματος-φωνής-λόγου. Με τη Σοφία Χιλλ, τον Αντώνη Μυριαγκό και τον Τάσο Δήμα.
–
Σύγχρονα έργα, δυνατές ερμηνείες
[ 3 ]
Top Girls της Κάριλ Τσέρτσιλ σε σκηνοθεσία Θωμά Μοσχόπουλου στο Θέατρο Πόρτα
Ένα έργο για τη θέση της γυναίκας στον σύγχρονο κόσμο, γραμμένο από μια γυναίκα, με αποκλειστικά γυναικείους ρόλους. Ένα κείμενο, που, σύμφωνα με τον περίφημο κριτικό της Guardian, Μάικλ Μπίλινγκτον, ανήκει στα σπουδαιότερα όλων των εποχών. Μια δραματουργία που αποτελεί τη μαγιά για μία από τις πιο μεστές παραστάσεις της σεζόν.
Εάν κάτι χαρακτηρίζει το ανσάμπλ των ηθοποιών της παράστασης -Μαρία Καβογιάννη, Αλεξάνδρα Αϊδίνη, Βίκυ Βολιώτη, Αλεξία Καλτσίκη, Ευδοκία Ρουμελιώτη, Ειρήνη Μακρή, Άλκηστις Πολυχρόνη-, αυτών των αληθινών Top Girls, είναι μια αίσθηση δημιουργικής διαφορετικότητας, γόνιμης σκηνικής συνύπαρξης, γιορτής. Μιας γιορτής για τις ήττες, τις κατακτήσεις, τις πτώσεις και τους θριάμβους της γυναικείας φύσης.
[ 4 ]
Ρίττερ, Ντένε, Φος του Τόμας Μπέρνχαρντ σε σκηνοθεσία Μαρίας Πρωτόπαπα στο Θέατρο Τέχνης
Ένα δύσκολο έργο ευτυχεί σε μια παράσταση όπου στην άκρη του τρόμου κατοικεί το γέλιο. Αντλώντας από τη ζωή του Λούντβιχ και του Πάουλ Βίντγκενστάιν, ο Μπέρνχαρντ δημιουργεί στο Ρίττερ, Ντένε, Φος έναν κόσμο δυστοπικό, όπου η νόσος της οικογένειας αντικατοπτρίζει τη νόσο της κοινωνίας, έναν κόσμο θλιβερής αλαζονείας, ανίκητης βλακείας, θανάσιμης πλήξης κι εξαντλητικής συναισθηματικής βίας, ένα σύμπαν όπου όλα έχουν ήδη χαθεί. Εκτός από τη δυνατότητα της γλώσσας να χλευάζει ανελέητα την ανθρώπινη συντριβή. Μια δουλειά εκρηκτικής ερμηνευτικής δύναμης και διεισδυτικής σκηνοθετικής γραφής. Με τη Στεφανία Γουλιώτη, τη Λουκία Μιχαλοπούλου και τον Αργύρη Ξάφη.
[ 5 ]
Ποιος φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ του Έντουαρντ Άλμπι σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Μαρκουλάκη στο Θέατρο Αθηνών
Ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης δεν είναι ο σκηνοθέτης που θα διαβάσει αιρετικά ή «πειραγμένα» ένα έργο. Είναι όμως διαβασμένος, ξέρει να διαλέγει σπουδαία κείμενα και είναι και ευφυής σκηνοθέτης ηθοποιών. Το αριστούργημα του Άλμπι γίνεται το έδαφος για την κατάθεση σημαντικών ερμηνειών μιας παράστασης που καταδεικνύει ότι δεν πειράζει να έχουμε αυταπάτες όσο συνειδητοποιούμε ότι πρόκειται για αυταπάτες. Ερμηνεύουν η Μαρία Πρωτόπαππα (μια Μάρθα που δεν πρόκειται ποτέ να ξεχάσουμε), ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης, ο Προμηθέας Αλειφερόπουλος και η Ντάνι Γιαννακοπούλου.
–
Παραστάσεις – εμπειρίες
[ 6 ]
Άνθρωποι και ποντίκια του Τζον Στάινμπεκ σε σκηνοθεσία Βασίλη Μπισμπίκη στο Cartel
H πιο μεγάλη έκπληξη της περσινής σεζόν, είναι μια παράσταση-εμπειρία. Εκεί στο Cartel, δίπλα στα hot spot προσφύγων και μεταναστών, στεγάζεται η πιο τραγική και συνάμα η πιο τρυφερή ιστορία κάποιων …αστέγων της ζωής. Μια νουβέλα εμπνευσμένη από το Κραχ του ‘30 στην Αμερική, μεταφέρεται, σαν να πρόκειται για ελληνικό έργο, στην Αθήνα του 2019. Ένα γκρο-πλαν σε ανθρώπους απόκληρους, που η ζωή τους έχει φερθεί σκληρά. Σε ανθρώπους που ζουν ζωές αδιανόητες στα μάτια των πολλών. Που η ανάγκη τους για βωμολοχία ξεπλένει τη βρωμιά μιας άδικης ζωής. Που η ανάγκη τους για χαρά, μπορεί να αρκεστεί σε λίγα και βασικά: ένα ουίσκι, ένα κέτσαπ και όνειρα …απαλά. Μια παράσταση συνόλου-ορισμός του site specific, που, εάν την ξεριζώσεις από τον χώρο της, της στερείς την ίδια της τη ζωή. Παίζουν: Βασίλης Μπισμπίκης, Δημήτρης Δρόσος, Νικολέτα Κοτσαηλίδου, Στέλιος Τυριακίδης, Μάνος Καζαμίας, Γιώργος Σιδέρης, Γιανμάζ Ερντάλ, Θάνος Περιστέρης, Αγγέλα Πατσέλη.
[ 7 ]
Άμλετ του Ουίλιαμ Σέξπιρ σε σκηνοθεσία Κατερίνας Ευαγγελάτου στο «Αμφιθέατρο»
Αυτή είναι η μόνη από τις προτεινόμενες παραστάσεις που δεν έχω παρακολουθήσει ακόμη (ξεκίνησε μόλις στις 11/12). Είναι όμως ένα αδιαμφισβήτητο, πολυαναμενόμενο θεατρικό γεγονός της χρονιάς. Μια site-specific πρόταση της Κατερίνας Ευαγγελάτου πάνω σε ένα από τα πιο αινιγματικά έργα όλων των εποχών, με την οποία άνοιξε το κλειστό, εδώ και οκτώ χρόνια, θρυλικό Αμφι-Θέατρο του πατέρα της, Σπύρου Α. Ευαγγελάτου. Παίζουν: Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος, Νίκος Ψαρράς, Άννα Μάσχα, Δημήτρης Παπανικολάου, Αμαλία Νίνου, Μιχάλης Μιχαλακίδης, Γιώργος Ζυγούρης, Γιάννης Κότσιφας, Κλέαρχος Παπαγεωργίου, Βασίλης Μπούτσικος.
–
Για εφήβους και …αιώνιους εφήβους
[ 8 ]
Μια μέρα χωρίς σε κείμενο και σκηνοθεσία Εύας Οικονόμου-Βαμβακά στο Θέατρο Τέχνης
Η παράσταση Μια μέρα χωρίς μιλά, χωρίς ίχνος διδακτισμού, για τον εθισμό στα ηλεκτρονικά παιχνίδια, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, για τις εξαρτήσεις γενικώς. Μιλά για παιδιά που μένουν ώρες μόνα τους στο σπίτι, για γονείς που παρκάρουν τα παιδιά τους στο διαδίκτυο, για ενήλικες με τις δικές τους εξαρτήσεις, για μια κοινωνία αποπροσανατολισμένη από τη χρυσόσκονη του καταναλωτισμού, για έναν εικονικό κόσμο που έχει υποκαταστήσει τον αληθινό. Μια παράσταση που αφομοιώνει απολύτως οργανικά συνεντεύξεις από γονείς, εφήβους και θεραπευτές που συμμετέχουν στα προγράμματα απεξάρτησης του ΚΕΘΕΑ και εξελίσσεται σε υπόκωφη γροθιά στο στομάχι, θυμίζοντας ότι δεν υπάρχει app που να αντικαθιστά την ανθρώπινη αγκαλιά. Παίζουν: Βαγγέλης Αμπατζής, Δημήτρης Μαγγίνας, Μαριλένα Μόσχου, Ναταλία Πελέκα.
[ 9 ]
Μικρές ιστορίες για αγρίους του Μπερνάρ Φριό σε σκηνοθεσία Μαρίας Σαββίδου στο Εθνικό Θέατρο
Η παράσταση συντίθεται από αποσπασματικές ιστορίες και μιλά για τις συγκρούσεις εφήβων-γονέων, για την επίδραση του καταναλωτισμού στις σύγχρονες σχέσεις, την αδυναμία της εκπαίδευσης να συντονιστεί με τη συναισθηματική ζωή των εφήβων, το ξόδεμα των γονέων σε μια καθημερινή τρέλα που δεν τους επιτρέπει να ακούσουν τα παιδιά τους, αλλά και το «χάσιμο» γονέων που δεν ενηλικιώθηκαν ποτέ. Και όλα αυτά με χιούμορ, σπιρτάδα και εφηβική ενέργεια. Παίζουν: Πάρις Αλεξανδρόπουλος, Νίκος Γιαλελής, Αντώνης Γιαννακός, Νάντια Κατσούρα, Στάθης Κόικας, Νεφέλη Μαϊστράλη, Αθηνά Μουστάκα, Τζίνη Παπαδοπούλου.
–
Για όλη την οικογένεια
[ 10 ]
Χριστουγεννιάτικη Ιστορία του Κάρολου Ντίκενς σε σκηνοθεσία Γιάννη Μόσχου στο Εθνικό Θέατρο
Δεν είναι πολλές οι θεατρικές προτάσεις που απευθύνονται σε όλη την οικογένεια. Η Χριστουγεννιάτικη Ιστορία ανήκει σε αυτές. Τα παθήματα του εμβληματικού τσιγκούνη της παγκόσμιας λογοτεχνίας, Σκρουτζ Εμπενέζερ, ζωντανεύουν επί σκηνής σε ένα μιούζικαλ, σε πρωτότυπη μουσική του Θοδωρή Οικονόμου. Μια παράσταση φτιαγμένη με μεράκι και πίστη στη δυνατότητα του ανθρώπου να αλλάξει, να κατακτήσει κομμάτια της χαμένης του παιδικής αθωότητας. Ο Σκρουτζ του Αλέξανδρου Μυλωνά τρυπώνει στην καρδιά μας από το πρώτο λεπτό σε μια ερμηνεία που αναδεικνύει ακόμη κι όσα έχουμε αγαπήσει να μισούμε πάνω του. Η Χριστουγεννιάτικη Ιστορία είναι μια παράσταση που καταφέρνει να σου δημιουργήσει ανάταση, θυμίζοντας ότι «είσαι τα δέντρα που σκαρφάλωσες, οι δρόμοι που περπάτησες, οι θάλασσες που πέρασες, εκείνα που ονειρεύτηκες».
Παίζουν: Αλίκη Αλεξανδράκη, Στέλλα Αντύπα, Μελίνα Βαμπούλα, Κώστας Βασαρδάνης, Θανάσης Βλαβιανός, Πάρις Θωμόπουλος, Αριάδνη Καβαλιέρου, Ευαγγελία Καρακατσάνη, Λαέρτης Μαλκότσης, Χριστίνα Μαξούρη, Ζωή Μυλωνά, Αλέξανδρος Μυλωνάς, Παναγιώτης Παναγόπουλος, Βασίλης Παπαδημητρίου, Χρήστος Στέργιογλου, Γιώργος Τζαβάρας
