«Γενιά 17» ή αλλιώς μια πρωτοβουλία που εστιάζει στους 17 Στόχους της Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ και την προώθηση τους. Το παζλ της πρωτότυπης δράσης συνθέτουν σειρά ντοκιμαντέρ, τοιχογραφίες μεγάλων διαστάσεων που φιλοτεχνούν δημοφιλείς street artists και φωτισμένες ρίμες από καλλιτέχνες και κολεκτίβες της hip hop σκηνής.
Ο επιμελητής της μουσικής εκδοχής της δράσης, Χρήστος Λάγνης Πανοηλίας, μάς μίλησε για τη δική του «Γενιά 17» και την πορεία του στη ραπ μουσική ανατρέχοντας στα χρόνια που συστήθηκε η hip hop στην Ελλάδα.
Η ιστορία του ξεκινά το 1993 με την κασέτα ‘’Home invasion’’ του Ice-T να παίζει, εκείνος ενθουσιασμένος. Και στο επόμενο πλάνο, η αμερικανοτραφής μητέρα του να τη σπάει. Ήταν το σήμα εκκίνησης για να φτάσει το 1996, στα δεκατρία του να γράφει το πρώτο τραγούδι του, τη «Νέα Τάξη Πραγμάτων». Τίτλος σχεδόν προφητικός καθώς δυο χρόνια αργότερα δημιουργεί με τον Ιωσήφ Πρίντεζη το ομώνυμο συγκρότημα ή αλλιώς ΝΤΠ. Ο Χρήστος Λάγνης Πανοηλίας με αφετηρία το νησί του, τη Σύρο, άρχισε να βαδίζει στον δρόμο του hip hop όταν ο όρος «hip hop καλλιτέχνης» δεν υπήρχε. Τότε ήταν απλά «ράπερς» και στους κύκλους των μυημένων ”Mcs”. Δεν θεώρησε ποτέ τον εαυτό του επαγγελματία καλλιτέχνη, καθώς έγραφε με πυξίδα την ανάγκη του για έκφραση και χωρίς «για να…», ενώ στη «βαλίτσα» του κρατάει κυρίως τις συναυλιακές στιγμές ψυχικής σύνδεσης. Ανατρέχοντας στα χρόνια που γεννήθηκε το ραπ σε μια συζήτηση για τη σκηνή τού τότε και του τώρα, καταλήγει ότι «τώρα είναι πολύ πιο δύσκολο, όχι να κάνεις, αλλά να ξεχωρίσεις στο hip hop σε σχέση με τη δική μας εποχή. Ο πήχης έχει ανέβει αρκετά και οι νέοι καλλιτέχνες είναι αμέτρητοι».
Τα τελευταία χρόνια ασχολείται με την επικοινωνία καλλιτεχνών και τη διοργάνωση εκδηλώσεων με τις εταιρείες του Action Εστί και Σπουδαία Events, φροντίζοντας με έρεισμα τον κοινωνικό ρόλο και λόγο του hip hop να διοργανώνει events για καλό σκοπό. Κάπως έτσι ο Χρήστος Λάγνης Πανοηλίας έγινε μέρος της δράσης «Γενιά 17» όπου κάθε Στόχος Βιώσιμης Ανάπτυξης γίνεται τραγούδι. Καλλιτέχνες της hip hop σκηνής, με κοινωνικές ευαισθησίες και ανησυχίες, συνεργάζονται και δημιουργούν με σκοπό να συμβάλουν με τις ρίμες τους σε έναν κόσμο πιο συνειδητό και έναν πλανήτη πιο βιώσιμο.
Τι περιλαμβάνει η μουσική εκδοχή στη «Γενιά 17»;
Η «Γενιά 17» βασίζεται σε καλλιτέχνες και ομάδες της hip hop σκηνής και της ευρύτερης urban κουλτούρας με ευαισθησίες, κοινωνική ενσυνείδηση και κυρίως προθυμία να συνεργαστούν για την προώθηση ενός καλού σκοπού. Μέσα από τη συνεργασία τους δημιουργούν 17 πρωτότυπα τραγούδια, ένα για κάθε Στόχο, τα οποία ηχογραφούνται και στη συνέχεια διανέμονται σε γνωστές πλατφόρμες, όπως Spotify, Apple Music, YouTube, TikTok, κά. Για τα 17 αυτά τραγούδια θα παραχθούν 17 εμβληματικά video clip που θα προωθηθούν διαδικτυακά και τηλεοπτικά, με στόχο το μήνυμα της Βιώσιμης Ανάπτυξης να καταστεί όσο πιο ηχηρό, αναγνωρίσιμο και κατανοητό γίνεται. Επίσης, σχεδιάζονται μικρά και μεγάλα αναπάντεχα events και συναυλία όπου για πρώτη φορά όλοι μαζί οι καλλιτέχνες που συμμετέχουν στη «Γενιά 17» θα τραγουδήσουν τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ. Κι αυτό θα είναι μια πρωτιά της χώρας μας!
Τι σε οδήγησε να συμμετέχεις στη «Γενιά 17»;
Η «Γενιά 17» είναι ένα project που με αγγίζει πάρα πολύ. Υπάρχει νόημα στο να είμαστε υπεύθυνοι με την επιρροή μας και την επίδραση μας ως καλλιτέχνες και άνθρωποι. Ίσως είναι ένα από τα project που μπορούν να δημιουργήσουν ένα καλύτερο μέλλον, ανθρώπους πιο συνειδητούς και υπεύθυνους ως προς τη βιώσιμη ανάπτυξη του πλανήτη. Ήταν μια εξαιρετική ιδέα του Νίκου Βερβερίδη, που ήταν εμπνευσμένος ως προς αυτή και με παρέσυρε. Όπως λέει ο Νίκος, οι Στόχοι είναι μια αναγκαία ουτοπία που μας δείχνουν το δρόμο για έναν καλύτερο κόσμο.
Έτσι, για την εκκίνηση μας σκέφτηκα να αξιοποιήσω δίκτυα καλλιτεχνών που είναι κοντά μου. Για να προσκαλέσουμε κοντά μας περισσότερους καλλιτέχνες με κοινωνική ευαισθησία και ανησυχία και να δημιουργήσουμε τραγούδια που κάτι αφήνουν πίσω.
Με ποιους καλλιτέχνες επιλέγεις να συνεργαστείς στη «Γενιά 17» για τη δημιουργία τραγουδιών πάνω στους 17 Στόχους της Βιώσιμης Ανάπτυξης;
Τι πιο ωραίο να σου δώσει το μήνυμα ένα νέο παιδί; Οπότε για αρχή ξεκινάμε με τους Nu Flow, μια ομάδα νέων καλλιτεχνών που ασχολείται με κοινωνικά θέματα. Μιλάμε για πολύ αξιόλογα παιδιά: ο Μυστήριος Τύπος, ο Restive, η X aire C, ο Jay, ο One F, ο El Pero και o Home Alone. Καλλιτέχνες της νέας γενιάς, ευαισθητοποιημένοι, με ταλέντο και όρεξη να αξιοποιήσουν την τέχνη τους για καλό σκοπό. Παιδιά που τους ενδιαφέρει να συμβάλουν με τη μουσική τους σε έναν καλύτερο κόσμο, που νομίζω ότι είναι το πιο σημαντικό. Η διαδικασία βρίσκεται σε εξέλιξη, είναι ένα ανοιχτό κάλεσμα. Καλλιτέχνες ενημερώνονται για τη «Γενιά 17» και τους στόχους της, ενώ σύντομα θα ανακοινωθούν και και άλλα πιο γνωστά ονόματα, όπως επίσης και κολεκτίβες με κοινωνική δράση και διάθεση προσφοράς μέσα από την τέχνη τους. Για να επιτύχουμε τους Στόχους πρέπει να συνεργαστούμε. Έτσι καθένα από αυτά τα τραγούδια δημιουργείται μέσα από τη συνεργασία καλλιτεχνών, γεγονός που αποτυπώνει και τη φιλοσοφία μας στην πράξη.
Μίλησέ μας για το πώς ξεκινά η δική σου ιστορία με το hip hop, αρχικά ως ακροατής και μέχρι τη δημιουργία του συγκροτήματός σου «Νέα Τάξη Πραγμάτων».
Η ιστορία μου με το hip hop ξεκίνησε το 1993. Ήμουν πιτσιρικάς, 11 χρονών, ο μεγάλος μου αδερφός ήταν 14 χρονών και μπήκε μια κασέτα στο σπίτι, η οποία ήταν του Ice-T. Αυτή η κασέτα λοιπόν άρχισε και έβριζε, έβριζε χυδαιότατα και εμείς ενθουσιαστήκαμε. Τα πράγματα έγιναν καλύτερα όταν η μάνα μου άκουσε, κατάλαβε αυτά που εμείς δεν καταλάβαμε και μας έσπασε την κασέτα. Αυτό λοιπόν ήταν το ορόσημο για μας, καταλάβαμε ότι αυτό πρέπει να ακούμε. Στα 13 μου έγραψα το πρώτο μου τραγούδι που λεγόταν «Νέα τάξη πραγμάτων». Το ’98 δημιουργήσαμε με τον Ιωσήφ Πρίντεζη το συγκρότημα, που ελλείψει άλλων ονομάτων το ονομάσαμε «Νέα Τάξη πραγμάτων». Οπότε θα έλεγα αφορμή ήταν η κασέτα του Ice-T, το “Home invasion”, αλλά περισσότερο ήταν ένας συνδυασμός γονεϊκής απαγόρευσης μαζί με την απίστευτη ελευθερία του τι μπορούσε να λέει το στόμα του ράπερ. Κάπως έτσι είπα ότι αυτό θέλω να κάνω.
Γράφοντας και ραπάροντας πέρασαν πάρα πολλά χρόνια μέχρι να δώσω στον εαυτό μου μια αίσθηση ταυτότητας καλλιτέχνη ή μουσικού. Έγραφα για πολλά χρόνια σχεδόν κάθε μέρα σαν τρόπο προσωπικής έκφρασης και ψυχοθεραπείας. Είχα μια αίσθηση ότι είμαι ερμηνευτής, ότι είμαι στιχουργός, αλλά επ’ ουδενί δεν θεωρούσα ότι κάνω κάτι καλλιτεχνικό. Ούτως ή άλλως δεν υπήρχε τότε το “hip hop καλλιτέχνης”. Ο ράπερ δεν ήταν καλλιτέχνης, ήταν ένας τύπος που απλά τα λέει. Τότε ήταν τόσο μικρή η κοινότητα στην Ελλάδα, που όσοι έκαναν αυτό το πράγμα, ο ένας γνώριζε τον άλλον. Για την ιστορία υπήρξε ένα «εμπορικό μπουμ», το ’97 – ’99, όπου ήταν τα τέσσερα μεγάλα συγκροτήματα όπως τα λέμε, οι Active Member, οι Terror X Crew, τα Ημισκούμπρια και οι Goin’ Through. Αργότερα οι FF.C, οι ΖΝ και οι Razastarr. Αυτοί λοιπόν δημιούργησαν την πρώτη δισκογραφία. Τότε δεν υπήρχε διαδίκτυο και ήταν πολύ δύσκολο να μπει κάποιος στη δισκογραφία. Άρα υπήρξε αυτό το «μπουμ», το οποίο όμως πολύ σύντομα έσβησε.
Το ’99 λοιπόν κάναμε μια κασέτα, τη γράψαμε με «πρωτόγονα» μέσα και τη στείλαμε σε πέντε δισκογραφικές. Από τις πέντε οι τρεις μας είπαν «ελάτε να υπογράψετε ως καλλιτέχνες». Εγώ τότε ήμουν 16 στα 17. Από το σπίτι μου το απαγόρευσαν και αυτό είναι το δεύτερο κομβικό σημείο που εγώ είπα ότι θα γίνω ράπερ. Τα χρόνια πέρασαν και όταν το 2001 ξαναηχογραφήσαμε με αρκετά καλύτερη τεχνολογία και τεχνοτροπία, οι πόρτες ήταν κλειστές, καθώς το είδος ήταν σαν να μην υπήρχε. Σε όλη την Αθήνα μόνο δύο μαγαζιά έπαιζαν freestyle, ούτε καν hip hop και όχι κάθε μέρα. Δεν υπήρχε εμπορική ανταπόκριση πέρα από κάποιους λίγους καλλιτέχνες στην Ελλάδα.
Πρέπει να ευχαριστήσουμε τον Eminem και τον 50 Cent, οι οποίοι με το “Lose yourself” και το “In Da Club”, έβαλαν σταδιακά το hip hop στα club και τον Νίκο Βουρλιώτη που με το δίσκο του “La Sagrada Familia” έβαλε το ελληνικό στα club. Και κάπως έτσι άρχισε να έρχεται στο ευρύ κοινό ο hip hop ήχος. Σε πολλούς τότε δεν άρεσε αυτή η εμπορική επιτυχία την οποία θεώρησαν άνευ ουσίας, περιεχομένου, χαμηλής ποιότητας και αισθητικής. Παρόλα αυτά δεν μπορούμε να αγνοήσουμε το γεγονός ότι αυτή η εμπορική άνθηση έδωσε χώρο να υπάρξει μεγαλύτερη εισροή ακροατών και πιο ζωντανή underground – ανεξάρτητη σκηνή, που να μπορεί να συντηρείται πιο εύκολα.
Πώς θα χαρακτήριζες τη σημερινή εποχή στη hip hop μουσική συγκριτικά με την εποχή που ξεκίνησες; Ποιες διαφορές εντοπίζεις;
Υπάρχουν πολλά καλά και πολλά κακά. Σήμερα πρώτα απ’ όλα μπορείς ανά πάσα στιγμή να προμηθευτείς μουσική διαδικτυακά και δωρεάν και με ένα μικρόφωνο να ηχογραφήσεις από το λάπτοπ ή το κινητό σου πολύ απλά. Μπορείς να έχεις πρόσβαση σε εκατοντάδες εκατομμύρια τραγούδια, τεχνικές και στυλ, ενώ τότε η πρόσβαση που είχες ήταν η ίδια σου η δισκοθήκη. Όσα περισσότερα μπορούσες να ξοδέψεις, τόσο περισσότερο μπορούσες να έρθεις σε επαφή με άλλους καλλιτέχνες και τεχνοτροπίες. Ήταν ακριβό χόμπι. Το άλλο είναι ότι πλέον δεν υπάρχει η κλασική έννοια της δισκογραφικής σαν ένα φίλτρο, ως ένας ενδιάμεσος για το ποιος θα ακουστεί. Τώρα ο οποιοσδήποτε μπορεί να κυκλοφορήσει το τραγούδι του. Τότε δεν μπορούσες. Το τρίτο είναι ότι τώρα αυτή η μουσική είναι τόσο στα πάνω της που την ακούνε όλοι και κυρίως τα παιδιά δημοτικού και γυμνασίου. Καμιά φορά λέω ότι δεν έχει σημασία πόσο καλή είναι η μουσική σου, αλλά σε τι μέγεθος κοινού απευθύνεσαι. Τότε έπρεπε να ψάξεις να βρεις ποιος ακούει hip hop και ήταν πολύ δύσκολο.
Αυτά είναι τρία καλά πράγματα που έχει το 2021 σε σχέση με το παρελθόν. Υπάρχουν όμως και τα αρνητικά. Το ένα είναι ότι έχει ανέβει το επίπεδο πάρα πολύ. Οι άνθρωποι πρέπει να είναι μηχανήματα. Η μπάρα ανέβηκε τόσο πολύ, ο πήχης ανέβηκε τόσο πολύ που υπάρχουν ταλαντούχοι καλλιτέχνες, που γράφουν φοβερούς στίχους, φοβερές μουσικές, οι οποίοι όμως πολύ δύσκολα μπορούν να ανταγωνιστούν το υψηλό επίπεδο των ερμηνευτών, των στιχουργών και της παραγωγής. Στο τέλος της μέρας αυτά θα παίξουν κάπου και όσο καλύτερα μηχανήματα έχεις ως παραγωγός ή στούντιο και όσο μεγαλύτερη τεχνογνωσία στο mastering, τόσο καλύτερο θα είναι το αποτέλεσμά σου. Είναι πολύ πιο δύσκολο, όχι να κάνεις, αλλά να ξεχωρίσεις στο hip hop σε σχέση με τη δική μας εποχή.
Η θεματολογία του hip hop πόσο έχει διαφοροποιηθεί μέσα στα χρόνια;
Το hip hop κατά κάποιο τρόπο είχε συγκεκριμένες θεματικές και πυλώνες. Δηλαδή υπήρχε αυτό της εσωτερική έκφρασης, «το είμαι καλά, δεν είμαι καλά, το πώς νιώθω και γιατί», το οποίο είναι ένα τεράστιο κομμάτι του hip hop. Υπήρχε αυτό της κοινωνικής κριτικής. Από εκεί και πέρα προφανώς και το κομμάτι των σχέσεων είναι κάτι που απασχολεί. Αν προσθέσουμε και το κομμάτι του «είμαι ο καλύτερος», το οποίο και τότε έπαιζε και τώρα, φτάνουμε σε ένα 80% της θεματολογίας του. Είναι ελάχιστα τα πράγματα που μπορεί να φέρει κανείς στο τραπέζι. Και αυτά τα θέματα αλλιώς θα τα προσεγγίσουν 100 ερμηνευτές και αλλιώς 5.000. Οπότε υπό αυτή την έννοια είναι πολύ πιο πλούσιο το υλικό που υπάρχει τώρα. Αλλά σε ένα βαθμό οι ράπερ κινούνται γύρω από τα ίδια θέματα.
Πιστεύεις ότι συνολικά η hip hop σκηνή είναι ενωμένη ή διαπνέεται από διαχωρισμό μεταξύ ειδών και ανταγωνιστικό κλίμα μεταξύ των καλλιτεχνών; Είσαι της άποψης ότι η μουσική είναι μία;
Το hip hop λίγο πολύ πάντα είχε ένα θεματάκι, στον πυρήνα του έχει το «είμαι καλύτερος». Όσο υπάρχει αυτό στον πυρήνα του, ελλοχεύει το «για να είμαι εγώ ο καλύτερος, δεν είσαι εσύ». Αυτό συμβαίνει σε όλες τις εκφάνσεις του, στους χορευτές, το graffiti, το DJing. Άρα αυτό από μόνο του δημιουργεί μια μεγάλη ανταγωνιστικότητα, οι εγωισμοί κάνουν το πεδίο να έχει περισσότερη ένταση. Αν βάλεις και λίγο ελληνική νοοτροπία «να ψοφήσει η κατσίκα του γείτονα», κάπως έτσι συμβαίνει αυτό. Συνολικά υπάρχει μια ομόνοια. Θα μπορούσαμε να το χωρίσουμε ως hip hop/ rap και trap. Και οι ράπερ μεταξύ τους έχουν μια ομόνοια και οι τράπερ αντίστοιχα. Δεν μαλώνουμε. Υπήρχε αυτό παλιά και το είχαν εμφυσήσει συγκεκριμένα συγκροτήματα, γιατί θεωρούσαν ότι αυτή η δυναμική βοηθάει για εμπορικούς σκοπούς. Τώρα οι περισσότεροι εκ των καλλιτεχνών είναι καλά μεταξύ τους ή έστω αγνοεί ο ένας τον άλλο, εν ειρήνη.
Στη συζήτηση για τα πρότυπα που προβάλλονται μέσω των κομματιών τι θέση παίρνεις; Θεωρείς ότι ένας ράπερ οφείλει να προσέχει αυτά που γράφει και προβάλλει;
Αυτό έχει να κάνει με την προσωπική τοποθέτηση και την ευθύνη του κάθε καλλιτέχνη. Είναι αλήθεια ότι όσο πιο αρνητικό είναι ένα πρότυπο, τόσο πιο θελκτικό είναι. Όσο πιο αντιδραστικό, όσο πιο κόντρα και λιγότερο συνηθισμένο, τόσο πιο θελκτικό. Δεν είδα ποτέ έναν τύπο με παντελόνι με τσάκιση και γιακαδάκι και είπα «αυτός θέλω να είμαι». Παρόλα αυτά μεγαλώνοντας διαπιστώνουμε ότι τα αρνητικά πρότυπα επηρεάζουν αρνητικά συνανθρώπους μας και ιδιαίτερα παιδιά, με τραγικές καταλήξεις. Τώρα τελευταία υπάρχει το πρότυπο του gangster, του ακραίου υλιστή, του μηδενιστή, του σεξιστή και του απειλητικά βίαιου τύπου. Το αρνητικό πρότυπο είναι εκεί, είναι ίσως αυτό που μιλάει στο πιο επιφανειακό επίπεδο της προσωπικότητάς μας. Πράγματα που εκ πρώτης όψεως πολλοί θα ήθελαν να έχουν. Παρόλα αυτά υπάρχει μια υπεραπλοποίηση, μια μηδενιστική αντίληψη που σου λέει ότι «αυτά τα πήρα, γιατί είμαι καλύτερος». Άρα στον βωμό της εμπορικότητας και των επικοινωνιακών τρικ υπάρχουν αρνητικά πρότυπα που μπορούν να κοστίσουν ανθρώπινες ζωές. Υπάρχει τεράστια ανευθυνότητα σε επίπεδο του τι μηνύματα περνάνε οι καλλιτέχνες της hip hop και της trap στην κόσμο. Αυτό είναι για αρκετούς, όχι για όλους. Υπάρχουν και εξαιρετικά παραδείγματα καλλιτεχνών που προάγουν το ήθος, την αυθεντικότητα, το σεβασμό στη διαφορετικότητα, την αγάπη, την ειλικρίνεια.
Στην πορεία σου έχεις επιλέξει μέσω των κομματιών σου να ασκήσεις κοινωνικοπολιτική κριτική, ενώ ταυτόχρονα έχεις γράψει τραγούδια και με χιουμοριστική – σαρκαστική διάθεση. Αυτό είναι κάτι που όριζε η στιγμή ή θα έλεγες ότι κάθε κομμάτι επιτελεί τον σκοπό του;
Εγώ έγραφα γιατί έπρεπε να γράψω. Ακόμα και τον χαβαλέ μου. Δεν το έγραφα υστερόβουλα ή δεν μπήκα στη διαδικασία να κάνω hit. Έχω γράψει χιλιάδες σελίδες, ελάχιστα έγιναν τραγούδια και αυτά τα περισσότερα τυχαία, όπως το Παιδικό Τραγούδι που έκανε κοντά 2 εκ. views. Ήρθε ο Απόστολος Ρίζος από το σπίτι, του ράπαρα στίχους πάνω από instrumental, μου είπε πως του άρεσε και το κάναμε κλιπ. Το αποτέλεσμα της δικής μου στιχουργικής ήταν γενικά τυχαίο γεγονός, ό,τι κυκλοφόρησε και ό,τι πήγε καλά ενδεχομένως. Εγώ έγραφα για να με εκφράσω ως δημιουργό. Ήταν η ανάγκη της έκφρασης και κάποιες φορές προσπάθησα να γράψω σαν ένα μανιφέστο, τις σκέψεις μου για κάτι συγκεκριμένο. Αλλά επ’ ουδενί δεν έγραψα για να… Επίσης πάντα έκανα μουσική σαν side project. Δεν είπα ότι είμαι μουσικός. Έβλεπα ότι ήταν κάτι που του δίνω και μου δίνει πίσω αρκετά, οπότε είπα ας το κάνω elevate σε μια επαγγελματική διάθεση, χωρίς να είμαι επαγγελματίας ράπερ.
Θα ξεχώριζες κάποιες στιγμές στη μουσική σου πορεία;
Υπάρχουν σίγουρα πάρα πολλές στιγμές. Η ουσία των πραγμάτων για μένα όμως, πέρα από κάποιες συναυλίες που έμειναν χαραγμένες στο μυαλό μου, είναι ότι αυτή η μουσική μου έδωσε ένα δρόμο και ένα άνοιγμα για επικοινωνία με άλλους ανθρώπους σε ένα βαθύτερο επίπεδο. Υπήρχαν στιγμές που ήμουν πάνω στη σκηνή, τα έδινα όλα και ένιωθα ότι κάποιος με νιώθει. Αυτή η ψυχική επαφή η οποία είναι στιγμιαία, τυχαία… Είναι σχεδόν συγκινητικό ότι ένιωσα κάτι στα χάλια μου, το έγραψα, το έκανα τραγούδι, το είπα και κάποιος συντονίστηκε και με ένιωσε και ήταν σαν να μου λέει «μεγάλε το ξέρω το έχω νιώσει και εγώ, σ’ ευχαριστώ». Αυτό από μόνο του είναι τόσο δυνατό σαν στιγμή, σαν συναίσθημα που δεν υπάρχει για μένα κάτι που θα μπορούσε να το ξεπεράσει.
Πώς προέκυψε η ενασχόλησή σου με τη διοργάνωση εκδηλώσεων και την επικοινωνία των καλλιτεχνών;
Αυτό έγινε από πολύ παλιά. Προσπάθησα να βρω κάποιον να μου στήνει τις συναυλίες και δεν μπόρεσα και 19 – 20 χρονών άρχισα να στήνω τις δικές μου συναυλίες. Αφού άρχισα να στήνω τις δικές μου, άρχισα να στήνω και των φίλων μου και κάποια στιγμή θεώρησα ότι το hip hop έχει κοινωνικό ρόλο και λόγο και ξεκίνησα να κάνω φιλανθρωπικές συναυλίες και στην πορεία φιλανθρωπικά φεστιβάλ. Όταν έγινα 30 χρονών λοιπόν, άφησα το day job μου και είπα να το κάνω ως επάγγελμα. Μέχρι τότε είχα διοργανώσει 75 συναυλίες. Σε αυτό το κομμάτι μοιραία μπήκα και στην επικοινωνία και επειδή το είχα σπουδάσει κιόλας. Επομένως ξεκίνησα γιατί δεν έβρισκα αυτό που ήθελα, μετά το έκανα γιατί το μυαλό μου έτσι δουλεύει και μετά έγινε σαν μια ανάγκη. Είναι η αγάπη μου, γιατί υπάρχει πολύ αγάπη για την τέχνη, για την ελευθερία, για τους καλλιτέχνες, για τους δημιουργούς και για τις ανθρώπινες ψυχές που εκφράζονται και μετατρέπουν το άυλο σε υλικό και τις ιδέες σε παραστάσεις και τραγούδια. Έτσι τα τελευταία 10 χρόνια από το 2011 έχω την Action Εστί και τα τελευταία 2-3 χρόνια έχουμε τα Σπουδαία Events με τον Χάρη Ασλανίδη και τον Θοδωρή Παναγόπουλο, που κάνουμε φιλανθρωπικές εκδηλώσεις. Άρα θα έλεγα ότι η δουλειά μου είναι να κάνω πράγματα να συμβούν.
Το μόνο που πραγματικά μπορείς είναι να εμπνεύσεις. Αυτό είναι κάτι που μένει και είναι αληθινό, όλα τα άλλα εξαφανίζονται μοιραία. Οπότε επειδή και μου αρέσει να εμπνέομαι και να χρησιμοποιώ την ορμητικότητα μου και το πάθος μου για να εμπνέω άλλους ανθρώπους, προσπαθώ και εγώ να βρίσκω αυτά που αγαπάω και με εμπνέουν και μετά βρίσκω τους αντίστοιχους ανθρώπους που συντονίζονται με αυτές τις ιδέες και τις θέσεις και το κάνουμε. Η δημιουργία και η τέχνη είναι το μέσο. Αν όχι εμείς, τότε ποιοι;
