Εικόνες εν κινήσει στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Ρώμης

Η σύγχρονη τέχνη μεταβάλλεται, επαναπροσδιορίζεται, κινείται διαρκώς με έναν τρόπο άτακτο και ταχύ, αντλώντας ενέργεια από το παρελθόν και διψώντας να ανταγωνιστεί το μέλλον. Σε μια πόλη όπως η Ρώμη, όπου η αδιάκοπη εναλλαγή των αιώνων έχει αφήσει τα ανεξίτηλα σημάδια της, το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης  (MACRO) αλλάζει εποχή, εγκαινιάζοντας τις νέες του εκθέσεις υπό τον γενικό τίτλο Εικόνες εν κινήσει . Στους άρτιους εκθεσιακούς χώρους του μουσείου, συντελούνται κινήσεις που διαπερνούν διαφορετικά πεδία, γενιές και τρόπους παρουσίασης. Ο κάθε επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να κινηθεί φυσικά ανάμεσα σε έργα-παρεμβάσεις στον χώρο (Nicola Carrino:Ricostruttivo), σε λαβυρίνθους πολλαπλών εικόνων (Laboratorio Schifano) και σε σχέδια που ενώ μεταμορφώνονται σε ανθρωποειδή, συνυπάρχουν και κινούνται μαζί του στον ίδιο χώρο (Antony Gormley:Drawing Space). Η κινησιολογία που παρατηρείται στη φύση και στη μηχανική (Προέλευση, Φόρμα, Φύση) συνδιαλέγεται με την αέναη κίνηση του χρόνου, σε ένα ταξίδι προς το παρελθόν (L’Attico di Fabio Sargentini και Eighties are back!). Ο κινηματογράφος ως κατεξοχήν έκφραση της κίνησης (Roommates και Jamie Shovlin:Hiker Meat) συναντά τους γρήγορους ρυθμούς της μαζικής κουλτούρας (Nico Vascellari:Blonde).

Το πρώτο έργο που μας καλωσορίζει, στον αίθριο χώρο του μουσείου, μας επιτρέπει να κάνουμε πολλές διαφορετικές διαδρομές ανάμεσα στα τοποθετημένα παραλληλεπίπεδα από πλαστικό, που δημιούργησε ειδικά για τις ανάγκες του συγκεκριμένου χώρου, ο καλλιτέχνης Nicola Carrino. Θέλοντας να προσδώσει μια πρακτική λειτουργία στον κενό χώρο, δημιουργεί ένα είδος πλατείας για τους επισκέπτες. Η ενσωμάτωση του κοινού, μέσω της φυσικής κίνησής του στο χώρο, χαρακτηρίζει τον τρόπο παρουσίασης των περίπου 2000 φωτογραφιών του διεθνώς γνωστού ιταλού καλλιτέχνη Mario Schifano. Νιώθουμε ότι περιπλανούμαστε μέσα σε ένα λαβύρινθο, όπου σε κάθε πλευρά του είναι συγκεντρωμένο  όλο το ακατέργαστο φωτογραφικό  υλικό που χρησιμοποιούσε ο καλλιτέχνης για να δημιουργήσει τα μετέπειτα έργα του όπου συχνά η φωτογραφία και η ζωγραφική γίνονται ένα. Ολόκληρη η καλλιτεχνική διαδρομή του βρετανού καλλιτέχνη Antony Gormley, μέσα από την επιλογή σχεδίων και γλυπτών, παρουσιάζεται στον δεύτερο όροφο του μουσείου. Βλέποντας τη σειρά των σχεδίων του, αντιλαμβανόμαστε ότι οι ανθρώπινες μορφές, που ως επί το πλείστον δημιουργεί, διακατέχονται από μια έντονη ανάγκη κίνησης που δεν είναι άμεσα φανερή αλλά εντοπίζεται στην ένταση  και στην αντίθεση των περιγραμμάτων και του φόντου. Κάποια από αυτά καταφέρνουν να αποκτήσουν μια τρισδιάστατη υπόσταση υπό τη μορφή γλυπτών που θυμίζουν ρομπότ, περιπλανώμενα ανάμεσά μας.

Μία νέα θέαση της φύσης προτείνει η έκθεση Προέλευση, Φόρμα, Φύση, με έργα προερχόμενα από τη μόνιμη συλλογή του μουσείου. Στα συγκεκριμένα έργα υπογραμμίζεται η κινησιολογία που παρατηρείται αυτούσια στις διάφορες εκφάνσεις της φύσης αλλά και η στενή της σχέση με τη μηχανική, η οποία την επικαλείται συχνά ως τέλειο τρόπο λειτουργίας. Το ζήτημα της προέλευσης και της ηθελημένης μας κίνησης προς το παρελθόν για απορρόφηση γνώσης, είναι ο λόγος που παρουσιάζεται η έκθεση-αφιέρωμα σε μια από τις πιο σημαντικές και ιστορικές galleries της Ρώμης. Μέσα από την παρουσίαση ενός πλούσιου αρχειακού υλικού (φωτογραφίες, προσχέδια, κείμενα, αφίσες κ.α.), μεταφερόμαστε στην ιταλική πρωτεύουσα του ’60 και πιο συγκεκριμένα στην gallery L’Attico, όπου φιλοδοξεί και επιτυγχάνει να λειτουργήσει όχι ως τόπος προβολής εκθέσεων αλλά ως ένας underground χώρος πειραματισμού μεταξύ της τέχνης, της μουσικής, του θεάτρου και του χορού. Από τη δεκαετία του ’60 μεταφερόμαστε στη δεκαετία του ’80 μέσω της έκθεσης με τίτλο Eighties are back!, η οποία προτείνει την «επανάγνωση» σημαντικών ιταλών καλλιτεχνών της συγκεκριμένης δεκαετίας μέσω της παρουσίασης προσωπικών, κάθε φορά, εκθέσεων. Στην παρούσα, εκτίθενται δύο έργα του γλύπτη Nunzio, ένα παλαιότερο/ιστορικό και ένα πρόσφατο, συνοδευόμενα από δύο κείμενα κριτικών προερχόμενων από διαφορετικές γενιές. Ο πιο νέος παρουσιάζει το παλαιότερο έργο και αντίστροφα.

Στο στοιχείο της αλληλεπίδρασης και του διαλόγου, στηρίζεται και η έκθεση Roommates, η οποία καλεί δυο  καλλιτέχνες και δύο επιμελητές να μοιραστούν και να παρουσιάσουν το έργο τους σε έναν κοινό χώρο του μουσείου. Αυτή τη φορά προσκεκλημένες είναι δύο νέες ιταλίδες καλλιτέχνιδες, οι οποίες χρησιμοποιούν το video ως μέσο έκφρασης, αλλά με τρόπο διαφορετικό. Η Carola Bonfili παρουσιάζει μια εγκατάσταση μέσα στην οποία, ο επισκέπτης κινείται και ανακαλύπτει έναν κόσμο παλλόμενων εικόνων, ενώ η Luana Perilli χρησιμοποιεί τις τεχνικές του κινηματογράφου(soundtrack, υποτιτλισμός κ.α.) για να παρουσιάσει ένα έργο αναφορά στον βωβό κινηματογράφο και στην ιστορία του. Με τον κινηματογράφο σχετίζεται και το project του νέου βρετανού καλλιτέχνη Jamie Shovlin, αφού παρουσιάζει ένα αληθινό αφιέρωμα για μια ταινία που δεν υπήρξε ποτέ. Ο θεατής εισέρχεται στον κόσμο της 70s exploitation ταινίας Hiker Meat, μέσω διάφορων αντικειμένων που εκτίθενται όπως το σενάριο, κοστούμια και trailer. Ο ταχύρυθμος χαρακτήρας της μαζικής κουλτούρας και επικοινωνίας απασχολεί τον καλλιτέχνη Nico Vascellari, ο οποίος μέσα από τα έργα του Blonde, θίγει την κυριαρχία του οπτικού πολιτισμού μέσα στον οποίο ζούμε.