Κατερίνα Ζαχαροπούλου

Πρόκειται για μία σπονδυλωτή οπτική αφήγηση σκηνών από τη ζωή μιας γυναίκας που λαμβάνουν χώρα σε ένα κατασκευασμένο οικιακό περιβάλλον.

Αντλώντας την αρχική τους αναφορά από το αυθεντικό Κουκλόσπιτο της Petronella Oortman, έργο του 1690 που εκτίθεται στο Rijksmuseum του Άμστερνταμ, τα σκηνοθετημένα οικιακά σκηνικά της Κατερίνας Ζαχαροπούλου συντίθενται από ένα ετερόκλητο σύνολο προσωπικών ενθυμημάτων, φωτογραφιών και διακοσμητικών αντικειμένων.

Αποσπώμενα από το αρχικό τους πλαίσιο αναφοράς μετατρέπονται σε δομικά στοιχεία σύνθεσης του περίκλειστου σκηνικού περιβάλλοντος που αιωρείται ανάμεσα στην πραγματικότητα και το παραμύθι, το όνειρο και τον εφιάλτη. Εκεί μέσα εκτυλίσσονται μοναχικές δράσεις, ψυχικές και συναισθηματικές διεργασίες (ανάγνωση, βηματισμός, καθάρισμα, αναμονή, αναπόληση, κόψιμο νυχιών, γράψιμο). Η συμπεριφορά της άλλοτε διακρίνεται από μία διάθεση ήρεμης ενδοσκόπησης και άλλοτε κινείται στα όρια της εμμονής και της ψυχικής διαταραχής. 

Το έργο σχεδιάστηκε με τη μορφή της in situ εγκατάστασης, διαμορφώθηκε ειδικά για τους χώρους των Λουτρών ο Παράδεισος. Οι βινεοσκοπημένες performances που λαμβάνουν χώρα στα δωμάτια ενσωματώνονται στα αρχιτεκτονικά μέλη του οθωμανικού μνημείου ως μία επανεπένδυση της μνήμης του χώρου, ορίζοντας μια διαδρομή χωρίς λογική αλληλουχία ανάμεσα σε πράξεις, χειρονομίες, στάσεις και συμπεριφορές που ορίζουν τη συγκρότηση της έμφυλης υποκειμενικότητας. Η καλλιτέχνιδα επιλέγει τη μεταμφίεση ως μέσο οικειοποίησης και εκδραμάτισης των ρόλων που βιώνει.

Το έργο της Ζαχαροπούλου χρησιμοποιεί με δομικό τρόπο τα στοιχεία του οικιακού περιβάλλοντος στη διεργασία της υποκειμενοποίησης: το σπίτι «φτιάχνει» την ένοικό του στον ίδιο βαθμό που εκείνη το κατασκευάζει.
Πρόκειται για μία άλλης τάξης, συμπληρωματική, αθέατη σε μεγάλο βαθμό και ελάχιστα τεκμηριωμένη στην επίσημη ιστορική αφήγηση, συλλεκτική διαδικασία: πλάι στις μεγάλες ιδιωτικές συλλογές ανδρών αριστοκρατών, ηγεμόνων και αστών, παρεισφρέει ένα ετερόκλητο σύνολο από υποτιμημένες, φτηνές μινιατούρες, εξορισμένες στο πεδίο της λαϊκής αισθητικής, του κακού γούστου και της μαζικής αναπαραγωγής τις οποίες όμως η Ζαχαροπούλου αποκαθιστά με τον ανατρεπτικό χειρισμό της:  αντιστρέφοντας την κλίμακά τους προσδίδει σ’ αυτόν τον μικρόκοσμο μνημειακές διαστάσεις αποκαλύπτοντας τον καθοριστικό τους ρόλο στη διαμόρφωση του ψυχισμού και της καλλιτεχνικής δημιουργίας.

Επιμέλεια: Συραγώ Τσιάρα, Διευθύντρια ΚΣΤΘ
Παραγωγή: Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης