Ήταν 13 Δεκεμβρίου 1943 όταν τα μαρτυρικά Καλάβρυτα βίωσαν τον απόλυτο όλεθρο από τα ναζιστικά γερμανικά στρατεύματα Κατοχής. Το πρωί εκείνης της ημέρας, προτού καλά καλά ξημερώσει, χτύπησαν τις καμπάνες της κεντρικής εκκλησίας και Γερμανοί αξιωματικοί και στρατιώτες διέταξαν να συγκεντρωθούν όλοι οι κάτοικοι στο Δημοτικό Σχολείο, αφού πάρουν μαζί τους μια κουβέρτα και τρόφιμα μιας ημέρας. Τα γυναικόπαιδα κλείστηκαν στο σχολείο και οι άνδρες από 14 χρονών και πάνω οδηγήθηκαν στη «Ράχη του Καππή». Η «Επιχείρηση Καλάβρυτα» είχε ξεκινήσει.
Αφορμή του ολοκαυτώματος των Καλαβρύτων ήταν η συντριπτική ήττα των Γερμανών από τον ΕΛΑΣ στη μάχη της Κερπινής (16-17/10/1943). Ο γερμανικός στρατός ξεκίνησε από την Τρίπολη, το Αίγιο και την Πάτρα με κατεύθυνση τα Καλάβρυτα. Η εκδίκηση των Γερμανών ήταν εφιαλτική, βομβάρδισαν, έκαψαν χωριά και εκτέλεσαν κατοίκους χωριών στη διαδρομή τους προς τα Καλάβρυτα.
Γύρω στους 800 ανθρώπους εκτελέστηκαν εκείνη την ημέρα, άμαχοι, καλόγεροι, νέα παιδιά. Μόνο 13 Καλαβρυτινοί διασώθηκαν και αυτοί επειδή είχαν καλυφθεί από τα πτώματα των συμπολιτών τους και οι Γερμανοί τους θεώρησαν νεκρούς. Μανάδες, συζυγοι, αδελφές, κόρες έχασαν την οικογένειά τους αλλά και την περιουσία τους.
Ο δικηγόρος Περικλής Σακελλαρόπουλος από τα Καλάβρυτα, μαζί με άλλους δικηγόρους θα συλλέξουν υλικό από τις οικογένειες ώστε να προχωρήσουν σε αγωγές αποζημίωσης κατά του Γερμανικού Δημοσίου. Το βιβλίο «Καλάβρυτα – Δικαίωση 3.368» της Ισμήνης Σακελλαροπούλου θέτει ηχηρά το ζήτημα των γερμανικών αποζημιώσεων και επανορθώσεων που απασχολεί για χρόνια τη χώρα και κυρίως τους απογόνους των θυμάτων της Γερμανικής κατοχής με αφορμή το Καλαβρυτινό ολοκαύτωμα. Ο τίτλος του έργου αφορά την εργασία του δικηγόρου των Καλαβρύτων Περικλή Σακελλαρόπουλο που μαζί και με άλλους δικηγόρους κατάφεραν να συγκεντρώσουν και να καταγράψουν τις εκατοντάδες αιτήσεις αγωγών των οικογενειών των θυμάτων.
3.368 ήταν οι αγωγές που συγκεντρώθηκαν στο Πρωτοδικείο Καλαβρύτων από 120 Αχαιούς δικηγόρους. «Η Ελληνική Πολιτεία δεν διεκδίκησε ποτέ οργανωμένα με ισχυρή πολιτική βούληση τις Γερμανικές Επανορθώσεις. Η διεκδίκηση ξεκίνησε με ιδιωτική πρωτοβουλία», σημειώνει στο επίμετρο του βιβλίου ο Βασίλης Ν. Κυριαζής (δικηγόρος Πάτρας).
Πρόκειται για μια εικονική δίκη, Καλαβρυτινών-Γερμανών με τη μορφή θεατρικού κειμένου, μια δίκη που ποτέ δεν έγινε κυκλοφορεί και προσομοιάζει στο ποινικό δικαστήριο εγκλημάτων της Νυρεμβέργης. Η πλοκή συναισθηματικά φορτισμένη, δικονομικά ορθή αποτελεί μια πρωτότυπη προσπάθεια αποκατάστασης ηθικών ζητημάτων που έχουν από χρόνια αποσιωπηθεί, σχεδόν ξεχαστεί.
«Μια κραυγή αγωνίας των λιγοστών, πλέον, επιζώντων αλλά και των οικογενειών των θυμάτων της ναζιστική θηριωδίας στην Ελλάδα και μια δέσμευση ότι δεν θα υποστείλουμε τη σημασία του αγώνα μέχρι τη τελική Δικαίωση» γράφει στο εισαγωγικό σημείωμα ο Δρ. Αριστοτέλης Συγγελάκης.
Ενάγοντες είναι οι Έλληνες απόγονοι των εκτελεσθέντων και κατηγορούμενη στο ειδώλιο, η Γερμανία, το δημόσιο της Γερμανίας, ως διάδοχη κατάσταση του Γ’ Ράιχ.
Η ίδια αναφέρει χαρακτηριστικά: «Οι αποζημιώσεις δεν είναι άψυχα νομικά έγγραφα οικονομικών διεκδικήσεων, αλλά μια ιστορική πηγή, μια αναλυτική καταγραφή ενός δράματος και παράλληλα ενός αγώνα, οι ρίζες του οποίου βρίσκονται στο τραγικό έτος 1943. […]. Το θεατρικό έργο είναι το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε για να μείνει άσβεστη η μνήμη και να αναδειχθεί η ιερή προσπάθεια της δικαίωσης των θυμάτων των Καλαβρύτων και των γύρω χωριών. Για μένα, η προσπάθεια αυτή είναι έργο ζωής!».
Κανένας από τους υπευθύνους των εγκλημάτων αυτών δεν λογοδότησε στη δικαιοσύνη. Παρά το γεγονός ότι η Γερμανία έχει αναγνωρίσει δημόσια τη ναζιστική αγριότητα κατά των Καλαβρύτων, ακόμα δεν έχει καταβληθεί καμία αποζημίωση.
