Η «Μεγάλη Παρασκευή» του Στρατή Πασχάλη είναι ένα συνθετικό ποίημα, με άξονα τον θάνατο του μύθου, την περιπετειώδη εσωτερική διαδρομή του σύγχρονου ανθρώπου και την αναζήτηση διεξόδου μέσα από τη λυτρωτική δοκιμασία που χαρίζει ο έρωτας.
Πατώντας πάνω στα χνάρια της δραματικότητας και του στοχαστικού λυρισμού της «Έρημης Χώρας», συνιστά ένα διαχρονικό ποιητικό παλίμψηστο αποσπασμάτων από ποιητικά έργα, ελληνικά και ξένα, με θέμα τον θρύλο του Νεκρού Θεού.
Συγχρόνως, αποτυπώνει κι ένα προσωπικό βίωμα μηδενιστικού μετεωρισμού στα χρόνια της οικονομικής και της υγειονομικής κρίσης, με απώτερο στόχο την αγωνιώδη προσπάθεια για αλχημική μεταποίηση σε μύθο και ομορφιά των υλικών μιας κυρίαρχης πνευματικής και κοινωνικής δυστοπίας.
Στο δεύτερο μέρος του βιβλίου, με τίτλο «Ο τοίχος με την κόκκινη Βουκαμβίλια», συγκεντρώνονται μεμονωμένα ποιήματα που γεννήθηκαν την ίδια περίοδο και μεταφέρουν τους ίδιους προβληματισμούς, αλλά με παράλληλο άξονα και το ζήτημα της ελληνικότητας σε μια εποχή αποδόμησης και επαναπροσδιορισμού.
Τσέχωφ
«Αντί να ζούμε αληθινά, μεταφράζουμε τη ζωή
αντί να πεθαίνουμε πράγματι, μεταγλωττίζουμε το θάνατό μας.
Ο νεκρός θεός θαμμένος στο βλέμμα του καθενός μας
κι η ζωή μας, ο τάφος του
κι ο καθένας μας όταν κοιτάζει τον άλλο στα μάτια
πασχίζει ανώφελα τον νεκρό θεό ν’ αναστήσει
εκείνος όμως έχει πεθάνει αποφασισμένος
να μην ξυπνήσει ποτέ.
Τι ατυχία. Τι φρίκη. Αυτό το πένθος το ατέλειωτο
αυτή η αγιασμένη ανάμνηση που τη σκεπάζει τώρα
ένα σύννεφο φτιαγμένο από βιολέτες,
βιολέτες, βιολέτες μέχρι τη θάλασσα
που κι αυτή απόκτησε απότομα απόχρωση βιολετιά
μια και θάφτηκε ο ήλιος πια
και τα σύννεφα απέναντι έγιναν
στέφανα μενεξέδων.
Έτσι είναι πάντα η λύπη. Χτίζεται με δάση
και με τρισάγια και προσδοκίες
για πολύ ματωμένα απογεύματα
κρυμμένα από σύννεφα καθημερινής παρακμής.
Όλα αυτά που μου λέτε ωστόσο είν’ εφιαλτικά
γιατί αντί να ζούμε αληθινά, μεταφράζουμε τη ζωή
σε θέατρο, μεταγλωττίζουμε τον θάνατο
σε ποίηση…»
Κι εγώ…. Κι εγώ…
«Αχ, πόσο σας αγαπώ… Πόσο σας θέλω…
Κι όμως δεν μπορώ ν’ αγγίξω παρά μόνο
την άκρη των χρυσών σας μαλλιών
κι όλα τα υπόλοιπα να τα φανταστώ
αφού είναι δύσκολο να παίξει κανείς το ρόλο του στη ζωή
δύσκολο να παίξει κανείς τον ρόλο του
χωρίς να’ ναι ζωντανός χαρακτήρας
χωρίς να’ ναι καν ζωντανός
μα ούτε και νεκρός, αγαπητή μου !»
(απόσπασμα σελ. 21-22 από το βιβλίο «Μεγάλη Παρασκευή»)
Λίγα λόγια για τον Στρατή Πασχάλη
O Στρατής Πασχάλης γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες και Δημόσιο Δίκαιο στη Νομική Αθηνών. Δημοσίευσε δέκα ποιητικές συλλογές (οι πιο πρόσφατες, Εποχή Παραδείσου, 2008, Τα εικονίσματα, 2013, Η Μεγάλη Παρασκευή, 2021), έναν τόμο με δοκίμια (Ποίηση σε μικρόψυχους καιρούς, 2017), ένα μυθιστόρημα (Ο άνθρωπος του λεωφορείου, 2006), ανθολογίες ποίησης και πεζογραφίας, ένα παιδικό έμμετρο παραμύθι (Τ’ ασημένιο ρομποτάκι με το κόκκινο φωτάκι), ένα μονόπρακτο βασισμένο στον Σολωμό (Άστραψε φως), έναν μονόλογο βασισμένο σε πεζά του Καρυωτάκη (Ο «Φαίδων» στη λάσπη) και μεταφράσεις (Ρεμπώ, Λωτρεαμόν, Μπερνάρ Νοέλ κ.α.).
Το 2019 κυκλοφόρησε το σύνολο των ποιημάτων του με τίτλο Στίχοι ενός Άλλου. Μετέφρασε για τη σκηνή πάνω από τριάντα έργα. Έγραψε κείμενα για παιδικές θεατρικές παραστάσεις και διασκεύασε πολλά λογοτεχνικά έργα για το θέατρο.
Τιμήθηκε για την ποίηση και τις μεταφράσεις με το Βραβείο Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών, το Κρατικό Βραβείο Μετάφρασης, δύο φορές με το Βραβείο Ποίησης του περιοδικού Διαβάζω, με το Βραβείο Θεατρικής Μετάφρασης «Μάριος Πλωρίτης», καθώς και με το βραβείο μεταφρασμένης ποίησης «Άρης Αλεξάνδρου». Ποιήματα και βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε πολλές ξένες γλώσσες. Το 2016 του απονεμήθηκε από τη Γαλλική κυβέρνηση το παράσημο του Ιππότη των Γραμμάτων και των Τεχνών.
Το βιβλίο «Μεγάλη Παρασκευή» κυκλοφορεί από την Κάπα Εκδοτική
