Κείμενο: Κατερίνα Μόσχου [ΕΑΤpetit]
Στο άκουσμα των λέξεων french toast κάποιος, ίσως, σκεφτεί ένα μικρό χαριτωμένο μπιστρό σε ένα μικρό στενάκι κάπου στο Παρίσι, με λίγα τραπεζάκια, ρομαντική μουσική όπως αυτή που δημιούργησε ο Yann Tiersen για την ταινία Amelie, φίνα αρώματα από γαλλικό καφέ και νόστιμα πιάτα. Σίγουρα μια τέτοια εικόνα, είναι η σύγχρονη ματιά για το french toast ή ελληνιστί αυγοφέτες. Ποια είναι όμως η ιστορία του «γαλλικού» ψωμιού;
Υπάρχει ένας αστικός μύθος που αναφέρει ότι ένας Αμερικανός, ο Joseph French (18ος αιώνας), είχε τη συγκεκριμένη ιδέα και την ονόμασε “French Toast” αλλά λόγω της λιγοστής μόρφωσης που είχε, δεν πρόσθεσε, όπως θα έπρεπε, την απόστροφο. Η πρώτη, πραγματική, αναφορά για την παρασκευή της αυγοφέτας γίνεται στο Apicius, ένα ρωμαϊκό βιβλίο με συνταγές μαγειρικής που χρονολογείται τον 1ο αιώνα μ.Χ. όπου την περιγράφει ως «διαφορετικό γλυκό». Κατά τη διάρκεια, δηλαδή, της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, οι Ρωμαίοι μούσκευαν το ψωμί σε ένα μείγμα γάλακτος και αυγού και στη συνέχεια το τηγάνιζαν σε λιπαρή ουσία που συνήθως ήταν λάδι ή βούτυρο. Στη γείτονα χώρα, τη Γαλλία, οι αυγοφέτες ονομάζονται “pain perdu” που σημαίνει «χαμένο ψωμί» μιας και οι Γάλλοι, αρχικά, χρησιμοποιούσαν μπαγιάτικο ψωμί για την παρασκευή του French toast σαν λύση ώστε να μην πετιέται το ψωμί. Έτσι το, ιερό για κάποιους, ψωμί «ξαναζωντάνευε» και με αυτόν τον τρόπο μπορούσαν πολλές οικογένειες να καλύψουν την ανάγκη τους για φαγητό.
Το ψωμί, είναι ίσως η πιο απλή και, ταυτόχρονα, σημαντική για κάποιους, τροφή. Ανά τους αιώνες, ο άρτος αποτελούσε βασικό στοιχείο της διατροφής των περισσότερων κοινωνικών τάξεων. Έχουν υπάρξει όμως διαφοροποιήσεις μιας και για αρκετές γενιές, το κλασικό άσπρο ψωμί θεωρούνταν τροφή των πλουσίων, σε αντίθεση με το ψωμί ολικής άλεσης που τρωγόταν από τους φτωχούς. Ωστόσο, οι διατροφικές συνήθειες του δυτικού κόσμου του 20ού αιώνα, προσδίδουν, πλέον, περισσότερη αξία στο ψωμί ολικής άλεσης λόγω των θρεπτικών συστατικών που περιέχει.
Μια ενδιαφέρουσα καλλιτεχνική δημιουργία στον χώρο της ζωγραφικής είναι ο πίνακας The Milkmaid (17ος αιώνας) του Ολλανδού ζωγράφου Johannes Vermeer, όπου απεικονίζεται μια υπηρέτρια την ώρα της εργασίας της. Μια μνημειακή γυναικεία φιγούρα στέκεται σε μια αρκετά φωτεινή κουζίνα και παρουσιάζεται την ώρα που χύνει προσεκτικά το γάλα σε ένα πήλινο σκεύος. Ο Vermeer σκόπιμα χρησιμοποίησε φωτεινές και σκοτεινές αποχρώσεις, ώστε να ενισχύσει τη σύνθεσή του. Ένα λευκό περίγραμμα, μη διακριτό στο μάτι, δίνει περισσότερη έμφαση στην εντυπωσιακή γυναικεία παρουσία. Το πρόσωπό της έχει μια ελαφριά κλήση και είναι σε σκιά, μην μπορώντας κάποιος να διακρίνει αν αυτό εκφράζει συγκέντρωση ή αγωνία. Στα αριστερά της υπάρχει αρκετή ποσότητα ψωμιού που θα χρησιμοποιήσει, αργότερα, μαζί με το γάλα για την παρασκευή ενός απλού γεύματος. Η απεικόνιση όλων των στοιχείων είναι τόσο λεπτομερείς που είναι σχεδόν ζωντανή. Στα δεξιά της γυναίκας υπάρχει μια μικρή σόμπα στη θέσης της οποίας, ο Vermeer είχε αρχικά σχεδιάσει ένα καλάθι με μπουγάδα αλλά αποφάσισε τελικά να αλλάξει. Πιστεύεται πως η αλλαγή οφείλεται στον συμβολισμό που ήθελε να προσδώσει στη μικρή σόμπα. Ο Vermeer απεικονίζει τη φούστα της γυναίκας λίγο σηκωμένη προς την πλευρά της σόμπας, τόσο για να ζεσταθούν τα πόδια της όσο και για να συμβολίσει την ανάγκη της για αγάπη και πίστη. Η άποψη ενισχύεται από την παρουσία και άλλων σημαντικών στοιχείων, αφού αν κάποιος είναι λίγο προσεκτικός, μπορεί να παρατηρήσει πως στα πλακάκια πάνω από τη σόμπα εμφανίζεται η εικόνα του θεού Έρωτα, κάτι που μπορεί να ερμηνευτεί και ως αφοσίωση στη φροντίδα των άλλων. Άλλες ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες είναι το καρφί και κάποιες τρύπες από καρφιά, που εμφανίζονται στον τοίχο πίσω από τη γυναίκα. Ο εντυπωσιακός τρόπος παρουσίασης ενός απλού θέματος είναι που κάνει αυτόν τον πίνακα μοναδικό.
Μετά το μικρό καλλιτεχνικό ταξίδι, μπορείς παρακάτω να διαβάσεις μια εύκολη παρασκευή για French toast. Τα βασικά υλικά είναι το ψωμί, το γάλα, τα αυγά και το ελαιόλαδο. Οι επικαλύψεις είναι προσωπικές μου προτιμήσεις, αλλά μπορείς να προσθέσεις από πάνω άλλα υλικά της αρεσκείας σου. Στο τέλος της συνταγής μπορείς να διαβάσεις κάποιες εναλλακτικές προτάσεις υλικών.
Προετοιμασία 10 λεπτά, μαγείρεμα 10 λεπτά, μερίδες 2-3
Υλικά για τις αυγοφέτες
4 μεγάλες φέτες ψωμιού
2 αυγά
200ml γάλα της αρεσκείας σου
λίγο αλάτι
ελαιόλαδο ή βούτυρο
λίγη κανέλα ή βανιλίνη (προεραιτικά)
Υλικά για την επικάλυψη
200gr τυρί της αρεσκείας σου (χρησιμοποίησα μανούρι Κρήτης)
80gr φρέσκα μύρτιλα
80gr σπόρια φρέσκου ροδιού
μαρμελάδα της αρεσκείας σου (χρησιμοποίησα φρούτα του δάσους χωρίς ζάχαρη)
μέλι της αρεσκείας σου
καβουρδισμένα αμύγδαλα λευκά (προεραιτικά)
Εκτέλεση
Κόβω το ψωμί σε μέτριες φέτες στην περίπτωση που δεν είναι κομμένο.
Τοποθετώ ένα αντικολλητικό τηγάνι πάνω σε δυνατή φωτιά και το αφήνω να κάψει.
Παράλληλα, τοποθετώ τα αυγά σε ένα μπολ μαζί με το γάλα και λίγο αλάτι. Αν επιλέξω να προσθέσω κανέλα ή βανιλίνη το κάνω σε αυτό το σημείο.
Ανακατεύω καλά τα υλικά και στη συνέχεια βυθίζω μέσα μία μία τις φέτες ψωμιού. Αφήνω την κάθε φέτα για ένα λεπτό μέσα στο μπολ με το μείγμα, γυρνώντας την και από τις δύο πλευρές και στη συνέχεια την τοποθετώ σε ένα βοηθητικό πιάτο.
Επαναλαμβάνω την ίδια διαδικασία και με τις υπόλοιπες φέτες.
Μόλις κάψει το τηγάνι προσθέτω λίγο ελαιόλαδο (ή βούτυρο), περίπου 50ml (περίπου 30-40gr), και τοποθετώ μία μία τις αυγοφέτες.
Τηγανίζω για 1-2 λεπτά από την κάθε πλευρά και μεταφέρω σε ένα πιάτο. Όσο τηγανίζω της αυγοφέτες, ίσως χρειαστεί να προσθέσω επιπλέον ελαιόλαδο (ή βούτυρο).
Αν επιλέξω να προσθέσω καβουρδισμένα αμύγδαλα τότε παράλληλα με το μαγείρεμα των αυγοφετών, τοποθετώ περίπου 30gr λευκά αμύγδαλα σε ένα μικρό κατσαρολάκι πάνω σε μέτριας έντασης φωτιά.
Αφήνω για 2-3 λεπτά ή μέχρι να καβουρδιστούν τα αμύγδαλα. Έχω τον νου μου γιατί τα αμύγδαλα είναι ευαίσθητα και καίγονται εύκολα. Αν επιθυμώ θρυμματίζω τα αμύγδαλα χρησιμοποιώντας τον πολυκόφτη.
Αφού έχω τηγανίσει όλες τις φέτες ψωμιού, τις μεταφέρω σε πιάτα και προσθέτω τις επικαλύψεις της επιλογής μου.
Θρυμματίζω το μανούρι (ή άλλο τυρί της αρεσκείας μου), προσθέτω λίγα φρέσκα μύρτιλα και σπόρους ροδιού, μια γενναία ποσότητα μελιού και μαρμελάδας και τα καβουρδισμένα αμύγδαλα.
Σερβίρω και απολαμβάνω!
Tip:
Εναλλακτικές προτάσεις υλικών επικάλυψης
Μπορείς να προσθέσεις φρέσκα φρούτα όπως μπανάνα, φράουλες ή καραμελωμένα μήλα. Άλλα γαλακτοκομικά υλικά όπως τυρί mascarpone, ανθότυρο ή γιαούρτι.
Εκτός από μέλι μπορείς να προσθέσεις σιρόπι σφενδάμου, χαρουπόμελο ή λίγη καστανή ζάχαρη.
Για μια αλμυρή εκδοχή μπορείς να χρησιμοποιήσεις ένα ωραίο αλλαντικό, όπως pastrami, τυρί mozzarella και φρέσκα μανιτάρια και ντοματίνια.
