Στις 25-28 Νοεμβρίου 2021 πραγματοποιείται η 18η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης. Φέτος όλοι φαίνονται αποφασισμένοι να αξιοποιήσουν τα εργαλεία που έκαναν την περσινή, εξολοκλήρου ψηφιακή διοργάνωση, μια μεγάλη επιτυχία, αλλά και να επιστρέψουν στα καλά της ανθρώπινης, φυσικής παρουσίας. Η γερμανόφωνη λογοτεχνία είναι φέτος τιμώμενη και η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης, το Goethe-Institut και το πρόγραμμα Litrix.de σε συνεργασία με το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού και την υποστήριξη του Ομοσπονδιακού Υπουργείου Εξωτερικών της Γερμανίας έχουν ετοιμάσει ένα πλούσιο πρόγραμμα εκδηλώσεων.
Με την ευκαιρία της παρουσίασής του στον πολύ όμορφο νέο χώρο του Ινστιτούτου Γκαίτε στην Αθήνα ο υφυπουργός Σύγχρονου Πολιτισμού Νικόλας Γιατρομανωλάκης αναφέρθηκε στον μετασχηματισμό του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού σε πρωταρχικό φορέα βιβλίου της χώρας, αλλά και της Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου Θεσσαλονίκης σε ένα σύγχρονο σχήμα που θα διατηρεί το ψηφιακό της σκέλος και παράλληλα θα απλώνεται δια ζώσης στην πόλη με ποικίλες δράσεις.
«Να επανασυστηθούμε σαν χώρα, να δώσουμε νέο στίγμα και αφήγημα», τόνισε, αναφερόμενος και στην ελληνική συμμετοχή στη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Φρανκφούρτης (20-24 Οκτωβρίου), ενώ σημείωσε ότι πρόθεση του Υπουργείου Πολιτισμού είναι να μην ξανακλείσει ο πολιτισμός λόγω πανδημίας.
Για διάλογο, δημοκρατία, ανοικτή κοινωνία και φαντασία μέσω του βιβλίου μίλησε και η κ. Sonja Bohnet, σύμβουλος Τύπου και Πολιτισμού της Πρεσβείας της Γερμανίας. Από την πλευρά του ο κ. Νίκος Κούκης, Πρόεδρος του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού επεσήμανε ότι υλοποιείται το μνημόνιο συνεργασίας που υπεγράφη πριν λίγους μήνες με το Ινστιτούτο Γκαίτε και ότι η συγκυρία της πανδημίας έγινε ευκαιρία για μια διοργάνωση με πιο σύγχρονη προσέγγιση. Όπως είπε, το 35% των επισκεπτών της περσινής ψηφιακής έκθεσης βιβλίου ήταν 18-34 ετών, γεγονός που δείχνει ότι χρειάζεται να αλλάξουμε τα μέσα με τα οποία προσεγγίζουμε το αναγνωστικό κοινό.
Ειδική αναφορά έγινε στις μεταφράσεις, καθώς την τελευταία δεκαετία είχαμε μόλις 25 ελληνικούς τίτλους μεταφρασμένους στα γερμανικά, ενώ οι Έλληνες διάβασαν πάνω από 1000 μεταφρασμένα βιβλία γερμανόφωνων λογοτεχνών. Χρειάζεται λοιπόν να μεταφραστούν περισσότερα ελληνικά βιβλία, να γνωρίσουν οι εκδότες και οι αναγνώστες τους Έλληνες συγγραφείς και τη σύγχρονη δημιουργία. «Δουλειά μας είναι να κάνουμε τη γλώσσα γοητευτική», είπε ο κ. Κούκης, αναφέροντας και την αφαίρεση των αρχαίων και λατινικών από το υποχρεωτικό πρόγραμμα κλασικών σπουδών του πανεπιστημίου Πρίνστον.
Εκτενής αναφορά έγινε και στο σχετικά πρόσφατο πρόγραμμα Greeklit για την ενίσχυση της μετάφρασης ελληνικών βιβλίων σε άλλες γλώσσες, για το οποίο τα στοιχεία του τελευταίου διαστήματος κατέγραψαν 59 αιτήσεις για ολόκληρα βιβλία ή τμήματά τους. Ένα πρόγραμμα που πολύ είχε λείψει από τον χώρο.
Επιστρέφοντας στην Έκθεση της Θεσσαλονίκης, το πρόγραμμα περιλαμβάνει αναγνώσεις, πάνελ, εργαστήρια, εκθέσεις, αλλά και ένα διαδικτυακό πρόγραμμα με παρουσιάσεις ειδικών και θεματικές συλλογές βιβλίων. Με το μότο «Ας μιλήσουμε» θίγονται θέματα όπως μετανάστευση και φυγή, εργασία και φτώχεια, νέες μορφές διαμαρτυρίας και πρωτοβουλίες πολιτών για έναν καλύτερο κόσμο.
Παράλληλα, στο κέντρο της πόλης της Θεσσαλονίκης θα πραγματοποιηθούν λογοτεχνικά δρώμενα και θεματικοί περίπατοι.
Οκτώ συγγραφείς γερμανόφωνης λογοτεχνίας θα είναι στη Θεσσαλονίκη: Margit Auer (Die Schule der magischen Tiere, Carlsen Verlag / Το σχολείο των μαγικών ζώων, εκδ. Μεταίχμιο), Julia Friedrichs (Working Class, Berlin Verlag), Andreas Kossert (Flucht, Siedler Verlag), Bijan Moini (Der Würfel, Atrium Verlag), Eva von Redecker (Revolution für das Leben, S. Fischer Verlag), Stefanie Sargnagel (Dicht, Rowohlt Verlag), Judith Schalansky (Verzeichnis einiger Verluste, Suhrkamp Verlag / Κατάλογος Απολεσθέντων, εκδ. Αντίποδες) και Bettina Wilpert (Nichts, was uns passiert, Verbrecher Verlag)
Η Deutsche Welle και 45 εκδοτικοί οίκοι – ανάμεσά τους πάνω από 25 ανεξάρτητοι εκδότες του Ιδρύματος Kurt Wolff – θα παρουσιάσουν τους τίτλους τους στο κοινό γερμανικό περίπτερο.
Πριν ανοίξει η Έκθεση Βιβλίου, θα πραγματοποιηθεί στις 16 και 18 Νοεμβρίου 2021 ένα ψηφιακό πρόγραμμα με ειδικούς που θα μιλήσουν για τα θέματα ”New Business Models” και ”Best Book Design”. Στο πρόγραμμα αυτό, το οποίο θα παρουσιαστεί στην αγγλική γλώσσα, ειδικοί από την Ελλάδα και τη Γερμανία θα μοιραστούν βέλτιστες πρακτικές απευθυνόμενοι σε εκδότες, βιβλιοπώλες, συγγραφείς και σχεδιαστές βιβλίων από όλο τον κόσμο.
Η γερμανόφωνη λογοτεχνία θα παρουσιαστεί μέσα από συλλογές βιβλίων, όπως ”Die Schönsten Deutschen Bücher” / «Τα ωραιότερα γερμανικά βιβλία», ένας ετήσιος διαγωνισμός για το ομορφότερο βιβλίο από το Stiftung Buchkunst που θα ήταν ωραίο να καθιερωθεί και στην Ελλάδα, όπως είπε η κ. Beate Köhler, διευθύντρια του Ινστιτούτου Γκαίτε Θεσσαλονίκης, η οποία μας ανέλυσε τις ενότητες και δράσεις της έκθεσης. Μιας έκθεσης που βλέπει «όχι ως πυροτέχνημα αλλά ως αφετηρία δράσεων».
Επίσης παρουσιάζονται οι συλλογές ”Häuser, komplett aus Licht – Eine Auswahl aktueller deutscher Poesie” / «Σπίτια καμωμένα από φως – Μια επιλογή σύγχρονης γερμανικής ποίησης», ”New Books in German” / «Νέα βιβλία στα γερμανικά», ”Im Umkreis von Corona” / «Στην ακτίνα του κορωνοϊού», ”Tolle Sachen machen! – Bücher und Ideen für drinnen und draußen” / «Πώς να κάνουμε καταπληκτικά πράγματα! – Βιβλία και ιδέες για μέσα και για έξω», αλλά και οι λογοτεχνικές μεταφράσεις από τα γερμανικά στο πλαίσιο των προγραμμάτων επιχορήγησης μεταφράσεων του Goethe-Institut.
Οι επισκέπτες μπορούν επίσης να λάβουν μέρος σε εργαστήρια και να επισκεφθούν τις εκθέσεις ”Die schönsten deutschen und griechischen Bücher” / «Τα ωραιότερα γερμανικά και ελληνικά βιβλία», ”Frau Architekt” / «Κυρία Αρχιτέκτων» και ”Gespaltene Erinnerungen” / «Διχασμένες αναμνήσεις». Γιατί, όπως παρατήρησε και ο κ. Juergen Boos, διευθυντής της Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου της Φρανκφούρτης, αν δεν επεξεργαστούμε το παρελθόν, δεν έχουμε μέλλον. «Αναζητούμε τη χώρα με την ψυχή μας», είπε. «Αυτή την αναζήτηση πρέπει να την κάνουμε και για το παρόν, όχι μόνο για το παρελθόν. Στείλτε λοιπόν τους συγγραφείς σας στον κόσμο και τα βρίσκουμε με την ψυχή!», είπε χαρακτηριστικά.
Τη 18η ΔΕΒΘ διοργανώνει το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού με την υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, της ΔΕΘ-HELEXPO, του Δήμου Θεσσαλονίκης, των Συλλόγων Ελλήνων Εκδοτών και ανεξάρτητων εκδοτών και τελεί υπό την αιγίδα της Α.Ε. της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου. Η 18η ΔΕΒΘ συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, στο πλαίσιο του ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας 2014-2020. Χορηγός αερομεταφορών της 18ης ΔΕΒΘ είναι η AEGEAN.
Για περισσότερες πληροφορίες:
www.goethe.de/thessalonikibookfair21
https://german-stories.de/thessaloniki2021
