Εισέρχομαι σε ένα χώρο σκοτεινό με μια φωτεινή οθόνη που προβάλλει video από συναυλίες και ήχοι χιπ χοπ, trap, jungle, grime, electronic εναλλάσσονται συνεχώς. Γύρω μου τηλέφωνα από άλλες εποχές, καλώδια που ενώνουν, και στα decks που έχουν στηθεί βρίσκεται ο DJ Κωστής Νικηφοράκης.
Ανυπόμονα παιδικά πρόσωπα, κουνάνε κεφάλι και πόδια ακολουθώντας τον ρυθμό και όταν εκείνος θα τους απευθύνει το κάλεσμα στήνονται γύρω του σε ένα στενό κύκλο ενέργειας, στα χέρια τους τα USB stick τους με τα αγαπημένα τους τραγούδια και για λίγα λεπτά αναλαμβάνουν τη διασκέδαση μιξάροντας τα και μαθαίνοντας τα πρώτα βήματα για το «ανακάτεμα» ηχογραφημένων μουσικών κομματιών όπως το cueing, το scratching, το equalization και η μίξη ήχου από διαφορετικές πηγές (κονσόλες).
Η εκκίνηση γίνεται με μια άκρως ενδιαφέρουσα ξενάγηση στη μόνιμη έκθεση του Μουσείου Τηλεπικοινωνιών Ομίλου ΟΤΕ, ώστε να αντιληφθούμε τον τρόπο που η επικοινωνία συνδέεται με τη μουσική. Ο πρώτος DJ εκπέμπει ραδιοφωνικά, και η σχέση τους παραμένει άρρηκτη.
Το πρόγραμμα «Γίνε DJ στο Μουσείο!» είναι μία από τις δράσεις που έχει σχεδιάσει το Μουσείο Τηλεπικοινωνιών Ομίλου ΟΤΕ και εντάσσεται στο πλούσιο εκπαιδευτικό πρόγραμμα, το οποίο φέτος έχει σχεδιαστεί με βάση τρεις σημαντικούς πυλώνες: το περιβάλλον, την κοινωνία και τη γιορτή.
DJ Culture στο Μουσείο με τον Κωστή Νικηφοράκη στα decks
Ο Κωστής Νικηφοράκης, μέλος των Black Athena με 15ετή δραστηριότητα τόσο στην Αθήνα όσο και στο Λονδίνο, σ’ ένα ειδικό DJ set στη μόνιμη έκθεση του Μουσείου εμπνέει τα παιδιά στην κουλτούρα της ηλεκτρονικής μουσικής.
Η πρώτη ηχητική ραδιοφωνική εκπομπή θα γίνει το 1906 ενώ ο πρώτος DJ ήταν ο 16χρονος Ray Newby που έπαιξε μουσική μέσα από έναν πομπό στο κολλέγιο που σπούδαζε.
Το πρώτο χορευτικό πάρτι θα γίνει το 1943 με τη χρήση ενός μόνο πικαπ ενώ την ίδια χρονιά ανοίγει και η πρώτη disco στο Παρίσι. Ταξιδεύουν ακούγοντας αποσπάσματα από τους μεγαλύτερους DJs, ξεκινώντας από την Jamaica και το Black Ark studio ως τη Νέα Υόρκη του Francis Grosso, που θεωρείται ο πρώτος σταρ/είδωλο DJ παίρνοντας μια γεύση από την εξέλιξη του Djing μέσα από τα stack systems & block parties, τα γνωστά στον χώρο πάρτυ στις γειτονιές της Μ. Βρετανίας.
«Στην Ελλάδα έχουμε χάσει τις ρίζες της ηλεκτρονικής μουσικής. Έχει περάσει λίγο επιφανειακά. Αυτό που κάνω εδώ είναι να δώσω κάποιους σταθμούς (points) στα παιδιά και μετά μόνα τους να ενδιαφερθούν και να ψάξουν. Τώρα μπορείς να βρεις τα πάντα online», μου αναφέρει στη συζήτησή μας.
Τα παιδιά ξεκινούν έτσι με πολύ απλές οδηγίες, τακτικές και έννοιες και στο χέρι τους είναι να αναζητήσουν περισσότερα και να εμβαθύνουν τις γνώσεις τους στην κουλτούρα αυτή. Άλλωστε η μαγεία της μουσικής βρίσκεται στα απλά.
«O DJ Harvey, ένας μεγάλος και πολύ γνωστός DJ έχει πει ότι ένα από τα μεγαλύτερα και ταυτόχρονα πιο απλά “όπλα” στα χέρια ενός DJ έιναι το volume, η ένταση. Τόσο απλό», θα τονίσει ο Κωστής Νικηφοράκης και θα με ταξιδέψει στο Paradise Garage που μεσουρανούσε τη δεκαετία 1977-1987 στη Νέα Υόρκη με τους ήχους της ποπ και της dance κουλτούρας με τον χορό να πρωταγωνιστεί για πρώτη φορά βάζοντας στο κέντρο τον DJ.
Εδώ θα γνωρίσει ο κόσμος τον Larry Levan που συχνά επιλέγει να χαμηλώνει την ένταση της μουσικής δημιουργώντας παραλήρημα στους παρόντες και μετά να δίνει και πάλι ένταση. «Αυτό είναι από τα πρώτα που θα δείξω στα παιδιά. Πώς να μπουσουλάνε για να παίξουν μουσική ως DJ», μου λέει ο Κωστής.
Το στοιχείο της μαγείας έχει βαρυσήμαντο ρόλο στην κουλτούρα του DJ. Η επίδραση του ήχου στη διάθεση των παρευρισκομένων σε έναν χώρο και ο επιδραστικός ρόλος του ίδιου του DJ είναι στοιχεία που κινητοποιούν τα παιδιά αλλά και τους μεγαλύτερους. Υπάρχει δέος για όσα μπορεί να κάνει όπως και οι μάγοι του 19ου αιώνα που περιόδευαν και κανείς δεν γνώριζε τις τεχνικές και τα κόλπα τους.
«Last night a DJ saved my life» ένας στίχος καθόλα αληθινός και ολόκληρη η ουσία του ρόλου του ίδιου του DJ που μπορεί να διαμορφώσει μια κοινή εμπειρία και να χτίσει γέφυρες. Εδώ εντοπίζεται άλλωστε και το κοινό με το Μουσείο Τηλεπικοινωνιών Ομίλου ΟΤΕ: η επικοινωνία, η διάδραση με τους ανθρώπους.
«Η rave και το techno είναι μια μουσική που απελευθερώνει τους ανθρώπους. Η διασκέδαση μπορεί να είναι εφικτή μέσα από την τεχνολογία πλέον. Η μουσική δεν σου ανήκει πια και για να καταναλωθεί πρέπει να είσαι σε συνεχή συνδεσιμότητα», σημειώνει ο Κωστής Νικηφοράκης. «Αν δεις ιστορικά τον ρόλο του DJ θα καταλάβεις ότι είναι ένα παράγωγο του αυτοματισμού, του καπιταλισμού, όπως ακριβώς και η ηλεκτρονική μουσική. Δυστυχώς ή ευτυχώς. Με την εξέλιξη της τεχνολογίας εμφανίζεται ο τρίτος άνθρωπος στη μουσική που θα σου βάλει τη μουσική, η μπάντα πια είναι περιττή. O DJ είναι σίγουρα μουσικός και συνθέτης».
Το Μουσείο Τηλεπικοινωνιών Ομίλου ΟΤΕ και τα εκπαιδευτικά του προγράμματα
Πρόθεση του Μουσείου εδώ και χρόνια είναι η προβολή της ιστορίας και του πλούσιου αρχειακού του υλικού αλλά και σημαντικών θεμάτων που αφορούν την κοινωνία δίχως να επιβάλει τη γνώση με αυστηρά πρότυπα και ξεπερασμένες μεθόδους.
«Με αυτήν τη δράση στόχος μας είναι να συνδέσουμε την ιστορία της τηλεπικοινωνίας με τη μουσική με έναν ευφάνταστο τρόπο που δεν τον συναντάς εύκολα», μου αναφέρει στη συζήτηση η κα. Νικολέττα Λιακοσταύρου, Επικεφαλής του Μουσείου Τηλεπικοινωνιών Ομίλου ΟΤΕ.
Μια σύγχρονη και μοντέρνα θεματική που δείχνει το ανοιχτό βλέμμα του Μουσείου προς τον κόσμο και την κοινωνία: «Αν τα Μουσεία δεν έχουν ανοιχτό το βλέμμα τους, τότε δεν έχουν λόγο να υπάρχουν. Υπάρχουν για να συνδιαλέγονται με τις απαιτήσεις της κοινωνίας και των ανθρώπων της και να αποτελούν οργανικά μέλη που προσεγγίζουν τον κόσμο και όχι για να λένε τις δικές τους ιστορίες υπηρετώντας αποκλειστικά τον δικό τους σκοπό».
Φέτος το Μουσείο Τηλεπικοινωνιών «ταξιδεύει» για πρώτη φορά σε απομακρυσμένα σχολεία της περιφέρειας με δύο διαφορετικά εικαστικά online εργαστήρια σχεδιασμένα αποκλειστικά γι’ αυτά, με την καθοδήγηση μουσειοπαιδαγωγών και εικαστικών.
«Το Μουσείο στη βαλίτσα μας» και τα «Μουσικά όργανα από ανακυκλώσιμα υλικά» καλούν τους μαθητές να γνωρίσουν έστω κι από μακριά από το Μουσείο, σημαντικούς εικαστικούς, ενώ φέτος γνωρίζουν τα έργα του Ακριθάκη μαζί με απρόσμενους τρόπους επικοινωνίας, για να εμπνευστούν, να διασκεδάσουν και να δημιουργήσουν.
«Κάθε εβδομάδα υπάρχουν προγράμματα online που αποτελούν μια μεγάλη ευκαιρία για παιδιά που θα ήταν αδύνατον να βρεθούν στο Μουσείο», αναφέρει η κα Νικολέττα Λιακοσταύρου.
Τεχνολογία και επικοινωνία στην υπηρεσία της κοινωνίας. Για την οικογένεια έχουν σχεδιαστεί διαφορετικά προγράμματα, ανατρεπτικά και πρωτότυπα όπως η δράση «Τυπώματα με το ποδήλατο» κατά το οποίο σπουδαίοι χαράκτες από το Κέντρο Χαρακτικής Αθηνών Pandolfini & Σιατερλή αποκαλύπτουν τα μυστικά της χαρακτικής τέχνης και καθοδηγούν τους συμμετέχοντες για να φτιάξουν το δικό τους αποτύπωμα με τις ρόδες του ποδηλάτου τους:
«Στο πλαίσιο αυτής της δράσης μιλήσαμε και για το ποδήλατο τηλεγραφικού διανομέα που έχουμε στην έκθεση, ώστε να πάμε σε παλαιότερες εποχές και να δούμε πώς ήταν εφικτή η επικοινωνία χωρίς κινητά», προσθέτει η κα Νικολέττα Λιακοσταύρου.
Βασικοί πυλώνες στα προγράμματα του Μουσείου είναι το περιβάλλον, η κοινωνία και η γιορτή. «Σήμερα περισσότερο από ποτέ έχουμε ανάγκη για το celebration, για τη χαρά. Εμείς λοιπόν παράλληλα με το ESG (Environmental, Social, Governance) λέμε και ESC (Environmental, Social, Celebration)», συνεχίζει η κα Νικολέττα Λιακοσταύρου.
Με θέμα το περιβάλλον έχουν αναπτυχθεί προγράμματα που σε συνεργασία με εξειδικευμένες ομάδες και επαγγελματίες, προάγουν θέματα όπως η ανακύκλωση, η κλιματική αλλαγή, που αποτελούν βασικούς στόχους για το σήμερα και το αύριο. Ευαισθητοποιούν και εξηγούν πώς με τη δική μας μικρή συμβολή μπορούμε να βελτιώσουμε σημαντικά τη ζωή μας.
Για την κοινωνία, στο κέντρο των προγραμμάτων βρίσκεται ο σεβασμός στη διαφορετικότητα, η αντιμετώπιση των κοινωνικών ανισοτήτων, η προσβασιμότητα, η μετανάστευση, το προσφυγικό και φυσικά η γιορτή με στόχο τη δημιουργία ενός κλίματος συνεργασίας, αλληλεπίδρασης και γιορτής στον χώρο του Μουσείου.
«Οι ιδέες μας για σχεδίαση εκπαιδευτικών προγραμμάτων είναι ανεξάντλητες. H συμβολή των εξωτερικών συνεργατών του Μουσείου, όπως η μουσειοπαιδαγωγός Στέισυ Βεντούρα, η ομάδα της Mart και o Κωστής Νικηφοράκης είναι πολύ σημαντικές», τονίζει η κα Νικολέττα Λιακοσταύρου.
Ένα hub ιδεών και συνεργειών λοιπόν που φαίνεται να έχει φέρει εξαιρετικά αποτελέσματα καθώς η ανταπόκριση του κόσμου είναι πολύ μεγάλη και το ενδιαφέρον του έντονο ειδικά όταν διαπιστώνουν το διαδραστικό χαρακτήρα των δράσεων που έχει οργανώσει το Μουσείο Τηλεπικοινωνιών.
–
