Κείμενο: Αργυρώ Πιπίνη
Ερωτευμένη με τη ζωγραφική, με τον τρόπο που έχει να σε τραβάει μέσα της, να σε κάνει μέρος του πίνακα, αν και τον βλέπεις απέξω, στάθηκα μπροστά στις γυναίκες με τα όπλα, στις γυναίκες-όπλα του Στέφανου Ρόκου και σκέφτηκα πόσο τρυφερά, γιαπωνέζικα τρυφερά, μας βοήθησε να κλείσουμε απέξω τον θόρυβο και τις ασχήμιες του κόσμου. Για λίγη ώρα δεν σκέφτηκα τον πόλεμο, το μέλλον, τα μεγάλα, τα μικρά προβλήματα, αλλά βρέθηκα δίπλα του στο σταυροδρόμι στη Σιμπούγια, ακολούθησα τους πιστούς για να μπω στον ναό Τοντάιτζι στη Νάρα και ανάσανα ευτυχία διασχίζοντας το πάρκο με τα ελάφια, πηγαίνοντας προς την παγόδα.
Πριν από χρόνια ανακάλυψα τον Λευκάδιο Χερν ― Το αγόρι που ζωγράφιζε γάτες. Και πιο πριν τον Καβαμπάτα κι ακόμα πιο πριν τον Όζου, τον Όσιμα, τον Μιζογκούτσι, τον Κουροσάβα. Και όλους αυτούς τους κόσμους, των συμβόλων και των εικόνων, της αιχμηρής ευγένειας και της καθαρότητας, τους είδα φιλτραρισμένους από τα δυτικά γυαλιά μου, ένα Σάββατο μεσημέρι στην επίσκεψή μου στους «Δύο Ναούς» στην Γκαλερί Ζουμπουλάκη.
{…} εντυπωσιάστηκα όταν διάβασα το κείμενό του (εννοεί τον Λευκάδιο Χερν) σχετικά με την πρώτη του μέρα στην Ιαπωνία, το 1890. Ήταν σαν να ήταν οι δικές μου σκέψεις το 2019, μου είπε ο Στέφανος Ρόκος.
Τελετές τσαγιού, κιμονό και κορίτσια, σούσι και παγόδες, θόρυβος και σιωπή, φαντάσματα και κάμι, καλώδια ρεύματος και δέντρα, λουλούδια και χταπόδια. Απτά και μυστηριακά. Τα ξαναβρήκα καλειδοσκοπικά στο πανέμορφο βιβλίο-κατάλογο-λεύκωμα που συνοδεύει την έκθεση και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Στερέωμα.
O Στέφανος Ρόκος ζει, συγκεντρώνει, ζωγραφίζει, συνδυάζει το παρελθόν με το μέλλον (και) σ’ αυτή την έκθεση, ανθολόγιο του καθημερινού, του αόρατου και του ανείπωτου, ημερολόγιο συναισθημάτων, όχι μόνο δικών του αλλά και δικών μας. Οι ιδέες του υλοποιούνται με συνέπεια. Αυτό αποτελεί για εκείνον έμπνευση. Έμπνευση υπάρχει όταν υπάρχουν ιδέες, και ιδέες έχουν όλοι οι άνθρωποι. Όταν οι ιδέες αυτές υλοποιούνται με συνέπεια, τότε πιστεύω πως μπορεί κάποιος να πει ότι ο άνθρωπος αυτός είχε έμπνευση.
Επικεντρώνομαι στους λόγους, οι οποίοι με έφεραν στην Ιαπωνία, και ακολουθώ ένα μεγάλο, έντονο, αλλά σύντομο σε διάρκεια εσωτερικό ταξίδι, με εκκωφαντικό θόρυβο και απόλυτη ησυχία, που θα μπορούσε να συμπτυχθεί ακόμη και σε μία μόνο μέρα: αυτή τη βόλτα στη Νάρα από το ξενοδοχείο και τον πρωινό καφέ με προορισμό την παγόδα που είχαμε βρει κλειστή το προηγούμενο απόγευμα, περνώντας μέσα από το πάρκο με τα ελάφια, τους κορμούς, τον πρώτο ναό, την αράχνη, το δάσος, τα κοράκια, το πρώτο δέντρο, το δεύτερο δέντρο, τον δεύτερο ναό, τον επιβλητικό χάλκινο Βούδα και την παγόδα που, βράδυ πια, έκλεισε πάλι μόλις φτάσαμε».
Ο Στέφανος περιγράφει την ευτυχία, έτσι δεν είναι; Μια χρονική στιγμή, μια μέρα όπου όλα μα όλα ευθυγραμμίζονται: ο καιρός, ο τόπος, οι άνθρωποι, τα συναισθήματα. Μετά την προηγούμενη έκθεσή του είχα ψάξει στο λεξικό τον ορισμό της λέξης «ευφραίνω»: προξενώ σε κάποιον μεγάλη ευχαρίστηση. Στην παράφορη εποχή που ζούμε, κάποιοι μας βοηθούν να συνεχίσουμε, λέω. Γιατί μπήκα κι εγώ, όπως κι εκείνος στο ίδιο γιαπωνέζικο καταφύγιο και συγκεντρώθηκα στις πηγές οξυγόνου που προσφέρουν σαν δάσος οι τέχνες.
