Ευρωπαϊκή Κινητοποίηση κατά της ρητορικής του μίσους

Κείμενο: Άννα Σταυροπούλου

Ποιος φταίει τελικά για την οικονομική κρίση; Πιστεύουμε ότι οι «κακοί» θα μας βοηθήσουν όταν νιώθουμε περιθωριοποιημένοι και αδικημένοι; Επικεντρωνόμαστε σ’ αυτά που έχουμε ή σ’ αυτά που δεν έχουμε; Θα πάψουν ποτέ να προκύπτουν προβλήματα στη ζωή και μήπως υπάρχει και σ’ αυτά κάτι θετικό; Κι αν δεν πεις εσύ την ιστορία σου, μήπως τελικά την πει άλλος αντί για σένα, όπως εκείνος θέλει;

Με ερωτήματα σαν κι αυτά, αλλά και απαντήσεις, προτάσεις, ανταλλαγή απόψεων και εμπειριών, ασχολήθηκε μια ομάδα από δημοσιογράφους, ψυχολόγους, νομικούς και κυρίως ανθρώπους που δραστηριοποιούνται σε οργανώσεις, μέλη της κοινωνίας των πολιτών, σε συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στις 6 και 7 Φλεβάρη στα γραφεία της ΕΣΗΕΑ. Η συνάντηση είχε τίτλο «Ευρωπαϊκή Κινητοποίηση κατά της ρητορικής του μίσους – Ανταλλάσοντας εμπειρίες και πρακτικές με στόχο το μήνυμα να φτάσει σε όλους». Καλεσμένοι ήταν ο Αμερικανός ακτιβιστής Carlos Saavedra, ιδρυτής της ομάδας «Dreamers», και ο Βρετανός Jason Hunter, μέλος της οργάνωσης «HOPE not hate», οι οποίοι μετέφεραν τη δική τους εμπειρία μιλώντας για την αντιμετώπιση του ρατσισμού και του φασισμού με έναν πρωτότυπο τρόπο.

Η γενική γραμματέας της ΕΣΗΕΑ, Μαριλένα Κατσίμη, που συντόνισε τη συνάντηση, σχολίασε την πρόσκλησή της: «Με αφορμή τις ευρωεκλογές του Μαΐου, οργανώσεις κατά του ρατσισμού από όλη την Ευρώπη ενώνουν τις δυνάμεις τους ενάντια στην άνοδο των ακροδεξιών κομμάτων. Σκοπός της συνάντησης στην Αθήνα είναι να ανταλλάξουμε ο καθένας τη δική του εμπειρία από δράσεις, να μάθουμε από την εμπειρία των άλλων και στο βαθμό του εφικτού, να δώσουμε τη δυνατότητα να δημιουργηθούν άτυπες δομές συνεργασίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο με στόχο να διοργανωθούν νέες  εκστρατείες και το μήνυμα να «περάσει» σε όλους ή, τουλάχιστον, σε όσους περισσότερους γίνεται».

Ο Jason μετέφερε την εμπειρία του από την άνοδο της ακροδεξιάς (BNP) στη Βρετανία, η οποία απέκτησε ρεύμα κάνοντας τις σωστές ερωτήσεις, χωρίς ωστόσο να έχει ποτέ απαντήσεις και προτάσεις. «Η ρητορική του μίσους», λέει, «είναι σαν τη λερναία ύδρα και πρέπει ν’ αποφασίσεις ποιό κεφάλι θα κόψεις πρώτο. Η ακροδεξιά στοχεύει σε αμφίρροπης ταυτότητας ψηφοφόρους, από τους δημοκρατικούς ή εργατικούς, που τάσσονται καταρχήν υπέρ μεταναστών, αλλά θα στραφούν αμέσως εναντίον τους, εάν νιώσουν ότι απειλούνται. Εκεί πρέπει να εξηγήσεις: Η κρίση δημιουργήθηκε από τους μετανάστες ή από τις τράπεζες; Το BNP θα νοιαστεί για τα παιδιά σας και τις γυναίκες σας, τα σχολεία και την υγεία σας;»

Καμπάνια των Dreamers κατά των απελάσεων

Ο Carlos διηγείται τον αγώνα των παιδιών των μεταναστών στην Αμερική, τα οποία δεν έχουν τα νόμιμα χαρτιά, προκειμένου να μπορέσουν να σπουδάσουν. Υπό το βάρος νόμων, όπως ο μεταναστευτικός του 2005 που καθιστούσε παράνομο όποιον κυκλοφορούσε με παράνομο μετανάστη, διοργανώθηκαν στη χώρα διαδηλώσεις 40 εκατομμυρίων ανθρώπων. Σε αυτό το κλίμα, οι Dreamers, με τη στολή του τελειόφοιτου, πρόσφεραν το «παράνομο αίμα» τους στον Ερυθρό Σταυρό ή τις δωρεές τους, βάζοντας τους αμερικανούς αποδέκτες σε διλήμματα, ικανά να διαλύσουν την πάγια επιχειρηματολογία τους. Διένυσαν χιλιάδες μίλια ως την Ουάσιγκτον για να ακουστούν από τον πρόεδρο Ομπάμα θέτοντας κι εκείνον αντιμέτωπο με το ίδιο του το σύνθημα: “Yes, you can!”

Χωρίς καταγγελίες, εστιάζοντας στις αξίες και την παράδοση της κάθε χώρας, με στοχευμένες καμπάνιες σε τοπικό ή εθνικό επίπεδο, σαφείς, προσιτές και κατανοητές στο ευρύ κοινό και όχι μόνο στους ήδη πεισμένους πολίτες, οι εκστρατείες που ακούστηκαν επιχειρούν να προβάλουν θετικά μηνύματα, προτάσσοντας την ελπίδα έναντι του φόβου.

«Στρατηγική είναι να μετατρέπεις τα μέσα που έχεις, στη δύναμη που χρειάζεσαι, ώστε να κερδίσεις την αλλαγή που θέλεις», λέει ο Carlos. Και πολλά μέσα μπορεί να μην υπάρχουν, αλλά όσοι συμμετείχαν στην πρώτη αυτή  συνάντηση φάνηκε να διαθέτουν ήδη αρκετή θέληση και δύναμη για να διεκδικήσουν την αλλαγή από την απάθεια στη δράση και από την ατομικότητα στην αλληλεγγύη.