Μετά από σχεδόν τρεις μήνες λειτουργίας, έξι άκρως ενδιαφέροντα εργαστήρια για ενήλικες και παιδιά, δύο πορείες στον Δενδροπόταμο Θεσσαλονίκης και το Στρατόπεδο Παύλου Μελά στη Σταυρούπολη, και ένα άρτια οργανωμένο, διήμερο, διεπιστημονικό συνέδριο, η έκθεση «Εικαστική Πορεία προς τις Πρέσπες 2007–2014. Μια διαδικασία βίωσης του τοπίου» ολοκληρώνεται την Πέμπτη 22 Ιανουαρίου, με ένα ειδικό πρόγραμμα δράσεων στο Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στη Μονή Λαζαριστών, από τους ίδιους τους συντελεστές, με δωρεάν είσοδο και συμμετοχή σε όλα για το κοινό.

Ακολουθεί αναλυτικά το πρόγραμμα δράσεων:

Πέμπτη 22 Ιανουαρίου στις 11:00: «Υφαντό της Μνήμης»
Καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, από τις 11 το πρωί μέχρι το βράδυ, οι δημιουργοί-καλλιτέχνες του κεντρικού αυτού έργου της έκθεσης, θα υφάνουν ξανά και θα ολοκληρώσουν το Υφαντό της Μνήμης, συζητώντας με το κοινό και καλώντας το να συμμετάσχει στην ύφανση.

12:00, 16:00 & 19:00
Ξεναγήσεις στην έκθεση από τους συμμετέχοντες καλλιτέχνες. Ιστορίες και παραλειπόμενα των εφτά χρόνων της Εικαστικής Πορείας, θα ακουστούν από τους ίδιους τους συντελεστές.

20:00: «Γεύσεις του Τόπου των Πρεσπών»
Βραδιά γευσιγνωσίας των Πρεσπών  από ανθρώπους που θα έρθουν από τις Πρέσπες για να μαγειρέψουν και να μεταφέρουν στην έκθεση την κουζίνα της περιοχής. Τα φαγητά των Πρεσπών εμπεριέχουν όλα τα χαρακτηριστικά των λιμνών: διαπολιτισμικότητα, σχέση με το περιβάλλον, αίσθηση της ιστορίας.

Το ιστορικό μιας πορείας

Οι Πρέσπες στη Θεσσαλονίκη, ή αλλιώς μια εικαστική πορεία που χαρτογράφησε και ενεργοποίησε πρωτογενείς εικαστικές διαδικασίες στη συνοριακή περιοχή των Πρεσπών. Το αποτέλεσμα και η καταγραφή αυτού του εξαιρετικά ιδιόμορφου εγχειρήματος παρουσιάζεται μέσα από την έκθεση «Εικαστική Πορεία προς τις Πρέσπες 2007 – 2014. Μια διαδικασία βίωσης του τοπίου», στο Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνη στη Μονή Λαζαριστών, από τις 10 Οκτωβρίου 2014 έως τις 10 Ιανουαρίου 2015. Η έκθεση πλαισιώνεται από εκπαιδευτικά εργαστήρια για παιδιά και ενήλικες, βιωματική πορεία προς τον Δενδροπόταμο Θεσσαλονίκης και Συνέδριο στη λήξη της. Διοργανώνεται από το Τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών του Πανεπιστήμιου Δυτικής Μακεδονίας (1ο Εργαστήριο Ζωγραφικής).

Η Εικαστική πορεία στις Πρέσπες είναι μια σύνθετη δράση που ξεκίνησε το 2007 με σκοπό να διερευνήσει την προσέγγιση που υποστηρίζει ότι η καλλιτεχνική εμπειρία υπάρχει εκεί όπου συναντώνται άνθρωποι, τόποι, ιδέες και εικόνες. Η πορεία στο φυσικό περιβάλλον των Πρεσπών είναι ένας περιπατητικός στοχασμός επικοινωνίας τόσο μεταξύ όσων συμμετέχουν όσο και με το περιβάλλον που ανακαλύπτουν κατά μήκος της διαδρομής. Η διαδικασία φαίνεται να συγγενεύει με τις διαδικασίες των flânneurs του ρομαντισμού ή των landscape καλλιτεχνών, ωστόσο είναι διαφορετική. Το φυσικό περιβάλλον αποτελεί τόπο συνάντησης σύγχρονων ανθρώπων και όχι το χαμένο παράδεισο μιας απολεσθείσας αθωότητας ή τον τόπο όπου κάποιος συναισθάνεται το υπέροχο.

Την πρώτη χρονιά το 2007 η Εικαστική Πορεία προς τις Πρέσπες είχε ως βασική επιδίωξη την ενεργοποίηση μιας διαδικασίας που θα εισήγαγε τους φοιτητές/τριες του Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών του Πανεπιστήμιου Δυτικής Μακεδονίας σε σύγχρονες έννοιες και πρακτικές. Το πρωτεύον αιτούμενο ήταν η διερεύνηση του περιβάλλοντος χώρου του νομού Φλώρινας με αφετηριακή βάση τις θεωρητικές προσεγγίσεις της κριτικής σκέψης. Στην εξέλιξή της η Εικαστική Πορεία προς τις Πρέσπες διευρύνθηκε πέρα από τον εκπαιδευτικό ρόλο και την εντοπιότητά της και μετεξελίχθηκε σε μια πρακτική καλλιτεχνικής και κοινωνικής βίωσης του τοπίου. Η διαδικασία διεθνοποιήθηκε με μετακλήσεις επισκεπτών καλλιτεχνών και θεωρητικών από την Ελλάδα και το εξωτερικό, δράσεις στις γειτονικές χώρες (Αλβανία, FYROM), συμμετοχή σε διεθνή συνέδρια (ΗΠΑ, Ολλανδία, Κύπρος) και συνεργασία με φορείς του εξωτερικού όπως το Art Department του University of New Mexico (ΗΠΑ) που πραγματοποιεί αντίστοιχες δράσεις στα σύνορα Τέξας/Μεξικό (Land Arts of the American West).

Η Εικαστική Πορεία εισάγει όρους που είτε έχουν ξεχαστεί τα τελευταία χρόνια είτε δεν έχουν διερευνηθεί μέχρι τώρα. Κυρίως όμως προτείνει το μοντέλο του καλλιτέχνη/ερευνητή/στοχαστή – ενός καλλιτέχνη που οι πρακτικές του θα έχουν ως επιδίωξη το καλλιτεχνικό παράγωγο ως απότοκο του βιώματος και της κριτικής σκέψης. Επιδίωξη της Εικαστικής Πορείας προς τις Πρέσπες είναι η δημιουργία καλλιτεχνικών έργων που εκκινούν από την εντοπιότητα και η υιοθέτηση μιας σχεσιακής καλλιτεχνικής πρακτικής με κοινωνική διάσταση.

Η έκθεση Εικαστική Πορεία προς τις Πρέσπες 2007 – 2014, μια διαδικασία βίωσης του τοπίου καταγράφει τις αφετηριακές εμπειρίες (τα αποφασιστικά συμβάντα) εκείνων που εργάστηκαν στις Πρέσπες καθώς και τα έργα που πραγματοποίησαν. Οι Πρέσπες αναδεικνύονται με αυτό τον τρόπο σε ένα πεδίο σύγχρονης αρχαιολογίας υπό εξερεύνηση.